Institutio Oratoria

quod ut brevissimo pateat exemplo: cum dicit reus, etiamsi feci, recte feci, qualitatis utitur statu; cum adiicit, sed non feci, coniecturam movet. semper autem firmius est non fecisse, ideoque in eo statum esse iudicabo, quod dicerem, si mihi plus quam unum dicere non liceret.

recte igitur est appellata causarum prima conflictio non quaestionum. nam et pro Rabirio Postumo Cicero prima parte orationis in hoc intendit, ut actionem competere in equitem Romanum neget; secunda, nullam ad eum pecuniam pervenisse confirmat. statum tamen in eo dicam fuisse, quod est potentius.

nec in causa Milonis circa primas quaestiones [*]( After quaestiones the MISS. continue quae sunt ante prooemium positae. the words as they stand are absurd. Halm therefore brackets the whole sentence as interpolated. the alternative is to read post (Regius) or ants pro prooemio (Baden), for which cp. IV. ii. 25 sq., where Quintilian states that these primae quaestiones have the force of an exordium ( vim prooemii ). ) iudicabo conflixisse causam, sed ubi totis viribus insidiator Clodius ideoque iure interfectus ostenditur. et hoc est, quod ante omnia constituere in animo suo debeat orator, etiamsi

alii statum crediderunt primam eius, cum quo ageretur, deprecationem. quam sententiam his verbis Cicero complectitur: in quo primum insistit quasi ad repugnandum congressa defensio. unde rursus alia quaestio, an eum semper is faciat qui respondet. cui rei praecipue repugnat Cornelius Celsus dicens non a depulsione sumi, sed ab eo qui propositionem suam confirmet; ut, si hominem occisum reus negat, status ab accusatore nascatur, quia is velit probare; si iure occisum reus dicit, translata probationis necessitate idem a reo fiat, et sit eius intentio.