Naturalis Historia
Pliny, the Elder
Pliny, the Elder, creator; Mayhoff, Karl Friedrich Theodor, 1841-1914, editor
inde Maeotis lacus, in Europa dictus.
[*](4,78)[*]((10) Mela I 114. —(12) Sol. 15, 18. — (13. 437, 1. 2) Mela I 116. 117.) A Cimmerio accolunt Maeotici, Vali[*](Vali, Serbi B e Ptol. V 8,13. hali (hai R) sernis (her- R) ll.D1. -rni v(J). Haliserni D2), Serbi, Serrei[*](serrei ll.v(J). ar- rechi B e Strab.et Ptol.), Scizi[*](scizi (szizi a) ll.v(D). cizi J. zingi B), Gnissi[*](gnissi ll.J. gneapsasi R2. gnispsi p. gypsi v. psesii B. gonapsi M Pt p. 918a). dein[*](dein R(?)v. dain r) Tanain amnem gemino ore influentem incolunt[*](colunt Hack. an inclu- dunt? de mendo cfr. 144 init.) Sarmatae[*](sauromatae Sol. iaxamatae B.sed cfr. II 245), Medorum, ut ferunt, suboles, et ipsi in multa genera divisi. primi[*](primi RS. -mii D. -mu FEapv) Sauromatae Gynaeco[*](cyn???co (-eco D. -ea Ep.om.a. gynei v) gratumenoe (-ne p. -nae v) DFEapva.B.cfr. Mela. cinacogratū eneti R. (add. unde va. Brot. ob U 117)) - cratumenoe, Amazonum conubia; dein Naevazae[*](naeuazae DD. -ze E. neua- adTpJ. naeuaezae F. uaeuazae R1. aeu- R2. eu-v), Coitae[*](coitae S. -te (corte R1) ll. cottae v. chyte p), Cizici[*](cizici DED. zizici a. czici R1. zici R2. cizi FJ. cizimeni (cici- G)v), Messeniani, Costoboei[*](costobocci (-boci D2) B e Paus.X 34,5. scr. hist. Aug.IV 22,1. Amm. Marc. XXII 8,42. chotto- v. cotobacchi (-cci a) ll.J), Zecetae[*](zecetae M Pt V 8,10 p. 915a (ζακάται). cezete E1. zete R. caetae DF. cetae dJ. cete E2ap. choatrae), Zigae[*](zigae (zicae R. zia et a) ll. H. zygoe B. cyze v B e Val. Flacco VI 151. -tae v), Tindari[*](tindari ll.v(J). thin- a. dandari B),
Thussagetae[*](thussagetae dB. tuss- Rv(H). thyss- S coll. IV 88. MelaI 116. thusseg- (tu- a. thussaegetae F) rD), Tyrcae[*](tyrcae DFE2aD. tycae E1. tirce R. iyrcae (P)S ex Herod. IV 22. turcae B e Mela. thurace v) usque ad solitudines saltuosis[*](saltuos R1. saituosis FE. saxosis pva.G) convallibus asperas, ultra quas Arimphaei[*](2 aremphei DFEMela. cfr. § 34. riphei a), qui ad[*](ad ripheos a. arriphaeos F. -pheos DE. -phaeo R) Ripaeos pertinent montes.[*]((4) cfr. Herodot. IV 86. Strabo V p. 214. Dionys. perieg. 165.) Tanaim ipsum Scythae Silim[*](silim S. -lin v(H). -lyn C.cfr. §49et Eustath. ad Dion.perieg. 14. sinum ll. J) vocant, Maeotim Temarundam[*](temarundam (the- a) RaS. -riindam r. temerinda v), quo significant matrem maris. oppidum[*](oppida p) in Tanais quoque[*](an utroque ostio? cfr. §19 gemino ore) ostio. tenuere finitima primo[*](primi a3va.S) Cares, dein Clazomeni et Maeones[*](maeones dpB. -nis DFRD1. -ni D2. moenes a. -nis E. macones v), postea Panticapaeenses[*](panticapaeenses D. -peenses R1. -penses DR2v. -paenses F1. pont- r). sunt qui circa Maeotim ad Ceraunios montes has tradant[*](tradunt Eadp) gentes: a litore Napitas[*](napitas (B2) H e St Byz. -pras (-pias a1) ll.v(D). -paeas B1coll.§50 extr. -patas D2) supraque Essedonas Colchis iunctos montium[*](ac montium va.H) cacuminibus, dein Camacas[*](carmacas a3pva.S.cfr. §50), Oranos, Autacas[*](autacas ll.H. ant- B), Mazamacas[*](mazamacas DFD1. -zacacas EaD2. -zacasos RS. -zacas dv(J2)), Cantiocaptas[*](cantiocas RS. -chatas p. cantocaptas H), Agamathas[*](asgamatas R. agagammatas va. H. iaxamatas M Pt p. 916a), Picos[*](picos (pyc- F) ll.H. picoros M Pt l. l.coll. Mela I 114 (phicores). phycaros B coll. XXXVII 110), Rymosolos[*](rymo- solos (-lus F) DFED. rim- R2aS. rhim- v. rom- R1. rimolos p. rhymozolos H), Acascomarcos[*](acasomarcos p. asco- dva.S) et ad iuga Caucasi Icatalas[*](itacalas RSJ1. catalas d. cha- p), Imadochos[*](imaducos (imia- a) pa. -uchos Eva S) Ramos[*](ranios p. -nos va. H), Anclacas[*](andacas DFD1. ancladas p), Tydios[*](tidios FEa. tynd- p), Carastaseos, Authiandas[*](autiandas F. aut thi- a. anthi- RdTS. asuci- va.H); Lagoum amnem[*](amnes (om. ex— 438,1 amnes) a) ex montibus Catheis, in quem[*](quam R) defluat[*](defluit R(?)pva.S) Opharus, ibi gentes Cauthadas[*](caucadas va.S), Opharitas; amnes Menotharum, Imityen[*](imituen F. -enis va. H. -tien r. -ten G) ex montibus Cissiis[*](cissiis ll.(P)H. scissum v); infra[*](infra ego. inter ll.v. intus p.cfr. §29.IV 108.III 109) Acdeos[*](agdeos va.H(J). agedos C), Carnas[*](carnapas va.H), Vscardeos [*](oscardeos (-daeos F) FdTpS. -adeos R. gardeos va.H), Accisos[*](accisas R), Gabros, Gegaros[*](geratos R. gregaros a3pva.H. gog- H) circaque fontem Imityis[*](imityis H. -ttyis DE. imytt- F. immitus R. imitis aG. -this p. -tisi a3. -tissi v) Imityos[*](imityos (-tuos v) et H. -tios et R. -tio sed r) et Apartaeos[*](aparteos ad. -atraeos RS. -arthenos v).[*]((9. 10) Sol. 49, 7. (cfr. Plin. IV 85. Mela II 3).) alii influxisse eo[*](eo Rv. eos r) Scythas[*](sytas a. icy- a3. sithas DFE. suitas va.H) Auchetas[*](aucethas DFE. -etas a), Atherneos[*](aterneos R. sather- a3. satar- (atar- H) va.S), Asampatas, ab iis[*](is Fa. his rv) Tanaitas et[*](et Rdav. ei DE. aei F) Napaeos[*](napaeos DFED2. inap- RaH. cfr. § 50 et Gutschmid kl. Schr. IIIp. 441. nepheonitas v) viritim deletos. aliqui flumen[*](flumen om.RSJ1) Ocharium[*](ocharium ll.v(S). oca- a. ofa a3. opha- B coll.§21) labi per Canticos[*](cantecos a3va.S) et Sapaeos[*](sapeos Rava.D2), Tanain vero transisse Satharcheos[*](satarceos a. sarchar- ceos TS. fatareos (pha- C) a3v) Herticheos[*](herticheos DD1. -chaeos F. -cleos ED2. -ceos v. -thideos p. erthicheos R. erticleos a. -ceos a3. comma sustulit D), Spondolicos, Synhietas, Anasos[*](amassos va.S), Issos, Cataeetas[*](cataeetas DFD. -tis E. -teetas R. -tis a. -tetas dTS. catacetos (-zetos Dal.) v), Tagoras[*](tagoros catonos va.S), Caronos, Neripos, Agandaeos, Meandaraeos[*](mandareos R(?)va.D), Satharcheos[*](satharcheos (-ceos a) ll.D. satar- dH. satur- v) Spalaeos[*](spaleos R(?)va.D.comma sust.D).Peracta est interior[*](interior ora F2v (sc. Asiae: cfr. §33). -iora r) ora ac loca[*](ac loca ego. cho (co a) ll. a Cio (coni.S) J. cfr. V 144. 148. Ponti D2.del.v) amnesque[*](amnesque ll. omn- v(D2). amne omn- (S)J.), accolae: nune reddatur ingens in mediterraneo[*](mediterraneo R(?)v. -os r) situs[*](situs ego. sinus ll. G(H). -nu v(L)), in quo multa aliter ac veteres proditurum me non eo infitias , anxia perquisita cura rebus nuper in eo situ gestis a Domitio[*](domitio R(?)v. -ti. G. r) Corbulone regibusque inde missis[*](misis DFE) supplicibus
aut regum[*](aut regum v. auretum R1. aure (-ro R2) cum r) liberis obsidibus. ordiemur autem a Cappadocum gente.[*](Sol. 45, 1. MCap. VI 690.) longissime haec Ponticarum omniwun introrsus recedens Minorem Armeniam Maioremque et Commagenen laevo suo latere transit, dextro vero omqes in Asia dictas gentes, plurimis[*](plurimis v e Sol. fluminis R. -ni r) superfusa populis, magnoque impetu scandens ad ortum solis et Tauri iuga transit Lycaoniam, Pisidiam, Ciliciam, vadit super Antiochiae tractum et usque[*](et usque opa3v. eiusque (-quae DF) ll) ad Cyrresticam[*](cyrresticam (cyre- B) G. -tricam a. cirr- ro. cur- p. cyr- v) eius regionem parte sua quae vocatur Cataonia contendit. itaque ibi longitudo Asiae XII.L???[*](XI.XL M Cap.) efficit, latitudo DCXL.[*]((11. 12) Sol. 45, 2. MCap. l. l.) Armenia autem Maior incipit[*](incipiens R(?)G) a Parihedris[*](parihedris DFREoJ. -iedrib' a. -ris v. -iendris p. paryadris H. item infra;cfr. V 99) montibus, Euphrate amne, ut dictum est, aufertur Cappa- [*]( 5,83 ) dociae et, qua discedit Euphrates, Mesopotamiae haut minus claro[*](clara op) amne Tigri. utrumque fundit ipsa et initium Mesopotamiae facit inter duos amnes exiturae[*](exiturae ego. iturae (-re ao) ll.v. sitū tr??? dT. sitae. terrae (PG) J. sitae D); quod interest[*](iter est H) ibi, tenent Arabes Orroei[*](orroei D coll. V 85. sooroei d. soroci ll.o. orochi p. orei v). sic[*](s hic R) finem usque in -Adiabenen[*](diabenen o) perfert, ab ea transversis iugis inclusa[*](inclusa iugis a) latitudinem in laeva pandit ad Cyrum amnem transversa Araxen[*](in araxen a3va.H. (trans- uecta Araxen coni.H)), longitudinem vero ad Minorem usque Armeniam, Absarro[*](absarrho DFE. asarro a.cfr. § 12) amne in Pontum[*](pontum R2v. port- r) defluente et Parihedris[*](pariedris Rava.H. -ihaeris E) montibus, qui fundunt Absarrum[*](absarrhum DFR. ads- Ea), discreta[*](discreta a3v. -ceta (-ceda R) ll) ab illa.
[*](init.: Sol. 15, 19. — Mela III 40.) Cyrus[*](cyrus v. quibus ll) oritur in[*](in om.R) Heniochis montibus, quos alii Coraxicos[*](conixicos R1. coriix-R2) vocavere, Araxos eodem monte quo Euphrates,
VI p. intervallo, auctusque amne Vsi[*](asi R. musi va. S) et[*](et del. voluit S) ipse, ut plures existimavere, Cyro[*](cyro ego. cfr. XXXI 90. de (aTopP. dae E. da DFR.adv) cyro ll.v) defertur in Caspium[*](capium DFE) mare. oppida celebrantur in Minore Caesarea[*](Casara B e Ptol.V 6,20), Aza[*](aza a3B e Ptol.V 6,10. oza R. za rv), Nicopolis, in Maiore Arsamosata[*](arsamosata (B)S e Ptol.V 12,8. Tac.ann.XV 20. -mota dp. -motae (-te Rav)ll. armosata H e Polyb. VIII 25) Euphrati proximum, Tigri Carcathiocerta[*](carcathiocerta B e Strab. XI p. 527. argiathi- (argucti- R) ll. ar- gathi- v), in excelso[*](excelsa a. -sis a3va.H) autem Tigranocerta, at in[*](ad in capis DFE) campis iuxta Araxen Artaxata. universae magnitudinem Aufidius quinquagiens centena milia prodidit, Claudius Caesar[*](CL. caesar Fa) longitudinem a Dascusa ad confinium Caspii maris XIII p., latitudinem dimidium eius Tigranocerta ad Hiberiam. dividitur, quod certum est, in praefecturas, quas strategias vocant, quasdam ex his vel singula regna quondam, barbaris nominibus CXX[*](an XX?). claudunt[*](cludunt G. diuid- R1. cfr. IV 49) eam montes ab oriente, sed non statim Cerauni nec Adiabene[*](aduabene R. adiib-DFE) regio.[*]((17-19) MCap. VI 691 init.) quod interest spatii, Cepheni[*](cepheni EdTpJ. eph- a. cepe- R. chephe- D. chaephae- F. sophe- B. cfr. V 66) tenent; ab his iuga[*](iuga v. -gae DF. -ge r) ultra Adiabeni[*](adiabeni v. -ne R. adiaeb- F. adieb- D. -iepene Ea) tenent, per convalles autem proximi Armeniae sunt Menobardi[*](menebardi R) et Moscheni. Adiabenen Tigris et montes[*](montes ll.C(P) H. -tium sinus v(G)) invii[*](inuii DFRE(P)H. in VII a (p) C. multi B) cingunt. ab laeva eius regio Medorum est ad[*](ad RT(P)J.om.a. & rv) prospectum[*](prospectus a3va.(P)J) Caspii maris. ex oceano hoc, ut suo[*](suo Rv. uo DF. uno a. in Ep) loco dicemus, infunditur, totumque[*](36) Caucasis montibus cingitur. incolae per confinium Armeniae nunc dicentur.[*]((1. 6) Mela III 39.) Planitiem[*](planitiem v(D).per pla- ll.J (confinium tenet intellegens)) omnem a Cyro usque Albanorum
gens tenet, mox Hiberum, discreta ab iis amne Ocazane[*](ocazane ll.D. oeaz- va.B. alazone B e Strab. XI p. 500) in Cyrum[*](cyrū v. -ru DFRE. -ro a. ciro p) Caucasis montibus defluente. praevalent oppida Albaniae Cabalaca[*](Chabala coni.Be Ptol.V 11, 5), Hiberiae Harmastus[*](harmastus M Pt p. 928a. -tis B. pharmasus Eav. -siis r. hermastus J coll.§30) iuxta flumen[*](iuxta Cyrum flumen, Eoris M Ptl.l.), Neoris. regio Thasie[*](thasiae DFE) et Thriare[*](triare ava.D) usque ad Parihedros[*](parihedros D coll.§25. -iedros (P)G. partheodoros DFa. -teodoros EdTJ. -ris R. -tedoros v. paryadras H) montes. ultra sunt Colchicae[*](colcice a. cholchicae DFE) solitudines, quarum a latere ad Ceraunios verso Armenochalybes[*](armenocalibes (-moeno- F)ll) habitant et Moschorum tractus ad Hiberum amnem in Cyrum defluentem et infra eos Sacasani[*](sacasani RD. -ssani B coll. Strab. XIp. 509. 511. sucasani r. phuc- v.σακανοίPtol. V 8,13) et deinde Macerones[*](macerones ll.J. -crones B. -cherones v. -chelones coni.P ex Arriano) ad flumen Absarrum[*](ab- sarrhum E. aps- DF. asarrum R1. absardum a). sic plana aut[*](ac (pro aut) pva.S) devexa optinentur. rursus ab Albaniae confinio tota montiun fronte gentes Silvorum ferae[*](ferae a3C. -ra ll -re v) et infra Lupeniorum[*](lubienorum B e Ptol.V 10,1), mox Diduri et Sodi.[*]((12-17) MCap. VI 691.) Ab iis sunt Portae Caucasiae, magno errore multis[*](a multis opva.H) Caspiae dictae, ingens naturae opus montibus interruptis repente, ubi fores additae[*](additae F2. abd- r. obd- v) ferratis trabibus, subter medias amne diri odoris[*](driodori F2. dyriodori a3va.H) fluente citraque in rupe castello, quod vocatur Cumania, communito ad arcendas transitu gentes innumeras, ibi loci terrarum orbe portis discluso, ex adverso maxime Harmasti[*](hermasti ll.J. -tis a3. harmastis v.cfr. §29) oppidi Hiberum. a Portis Caucasis per montes Gurdinios[*](gurdinios D. -nio DF1E. -diinio a. -dunio p. -duuos v. gardinio R. gortinios F2. gordyaeos B. -dynios J) Valli, Suani[*](suani Rv(S). -aui rD1. -arni C.cfr. §14. XXI 77.XXXIII 52), in- [*](tantum ava.H)domitae gentes, auri tamen metalla fodiunt. ab his ad
Pontum usque Heniochorum[*](portum usque henioquorum DFEa) plurima[*](plura R(?)G.cfr. §14extr.) genera, mox Achaeorum [*](achaeorum v. ace- a. acae- r).[*]((4) Nepos fr. 56 Halm. — (8. 9) MCap. VI 691.) ita se habet haec[*](habet haec ego. habet(h???t) ll.v) terrarum e[*](e Ddpa3. ei FEa. sinus e R(?)v.cfr. §23 init.) clarissimis. aliqui inter Pontum et Caspium mare CCCLXXV[*](CCC.LXXXV a) p. non amplius interesse tradiderunt, Cornelius Nepos CCL[*](CL. M va.(P)H.CCM Cap): tantis iterum angustiis infestatur Asia. Claudius Caesar a Cimmerio Bosporo ad Caspium mare CL prodidit eaque perfodere cogitasse Nicatorem[*](nicatorem a3G. -astorem (-rum R)ll. -anorem v) Seleucum[*](seleucum v. -cium a. -ecium (-etium R) r) quo tempore sit ab Ptolemaeo[*](ptolomaeo DEva.G(D). pthol- F. tphol- R. thol- a) Cerauno interfectus. a Portis Caucasiis[*](caucasitis DF. -si sitis Ea) ad Pontum CC esse constat fere.[*](MCap. ib. Plin. IV 92. — (12) cfr. Plin. V 151. — (14) Mela II 98.) Insulae[*](in insulae DFEa) in Ponto Planctae[*](planctae (P)G. -netae B. -nitae DE. -te FR1d. -tie R2a. -teae v) sive Cyaneae sive Symplegades; deinde Apollonia Thynias[*](thynias B(H). -nnias G. thimnias a. tymnias DFdE. -nia R1. timnia R2) dicta, ut distingueretur ab ea quae est in Europa — distat a[*](av.om.ll.D) continente p. M, cingitur III[*](IIIIRSJ) — et contra Pharnaceam Chalceritis[*](calcheritis o. chalch- DFE), quam Graeci Ariam[*](arian F) dixerunt Martique sacram[*](sacramque marti ova.S) et in ea volucres cum advenis pugnasse pinnarum[*](pignarum R1. penn- aopva.S) ictu[*](iactu FdRa).
[*]((18) Mela I 9.) Nunc omnibus quae sunt Asiae interiora dictis Ripaeos montes transcendat animus extraque[*](extraque ego.cfr. §206 init. dext- (-treque R) ll.opv) litore[*](litore DFRG(S). -ri EaoH. -ra pv) oceani incedat. tribus hic[*](hic e va.Brot.(S)) partibus caeli adluens Asiam Scythicus a septentrione, ab oriente Eous, a meridie Indicus vocatur varieque per sinus et accolarum[*](accolarū ego.cfr. §36. abcola in DFdR. ab incola in Eap. accolas (inc- v) in G) conplura
nomina dividitur. verumn Asiae[*](siae D. si hae E. sie R. sic haec p) quoque magna portio adposita septentrioni iniuria[*](iniuria pa3v. -rias ll) sideris rigens[*](rigentis a3va. S) vastas solitudines habet.[*]((3. 7-9) Sol. 17, 1. MCap. VI 665 extr.) ab extremo aquilone ad initium orientis aestivi Scythae sunt. extra eos ultraque[*](ultraque om.oz) aquilonis initia Hyperboreos aliqui posuere, pluribus in Europa dictos. primum [*](4,89) inde noscitur promunturium Celticae[*](Celticae v.cfr. Strabo XI p. 507. Plut. Mar. 11. CCL. ticae DE. -tycae F. -tyce p. -the R. -attice a. celittice a3. Scythiae D2) Lytharmis[*](lytharinis E. litharmis R. lita- a. lyta- va.D), fluvius [*](—91) Carambucis, ubi lassata cum siderum vi Ripaeorum[*](rhipaeorum F2. -acorum F1. -agorum DEa. -agnorum R) montium deficiunt[*](dificiunt DF1E) iuga, ibique Arimphaeos[*](arimphaeos Rv. arempheos ro.cfr. § 19 et Amm. Marc. XXII 8, 38) quosdam accepimus[*](accepimus F2ov. accip- rp), haut dissimilem Hyperboreis gentem.[*](Sol. 17, 2. 3. (Mela I 117). MCap. VI 665. cfr. Mela I 13.) sedes illis nemora, alimenta bacae, capillus iuxta feminis virisque in probro existimatus[*](existimatus (exest- D) Da(o)pD2. -tur (exest- F)v), ritus clementes[*](clementes F2Ropv. -tis (cem- E1) r). itaque sacros[*](sacros F2d2v. s???r- F1. ser- r. fer- d1. serious op) haberi narrant inviolatosque esseetiam feris accolarum[*](accolarum F2dv. saecu- larum (sec- R) r. -rium op) populis[*](populis F2in ras.opv. -laris r), nec ipsos modo, sed illos quoque qui ad eos profugerint[*](profugerint (-giunt p) dTopH. fu- R. perfu- (-rit E1) rv). ultra eos plane iam Scythae, Cimmerii, Cissi, Anthi[*](Cissi, Anthi Schweder (chorogr. Aug. II p. 4. 9 al.). M Pt p. 909b. Cissianthi H. cisianti ll. D. -thi v), Georgi[*](georgi Rdv. gerorgi r) et Ama- [*](dist.ego)zonum gens, haec usque ad Caspium et Hyrcanium[*](hyeranium F. hier- R) mare.[*](Mela III 38 (I 9). Sol. 17, 3. — Berger Eratosth. fr. p. 324.) Nam et[*](et ll.H. id v) inrumpit e[*](inrumpit e (-pentes a) ll.H. erumpitur p. -pit v) Scythico oceano in aversa[*](aduersa pva.G) Asiae; pluribus nominibus accolaram appellatum celeberrimum [*](celeberrimum est ego. -imis v. celtiberium et ll) est duobus, Caspium et Hyrcanium[*](yrcaniū a. hirea- F. (caspio et hyrcanio a3va.J)). non minus hoc
esse quam Pontum Euxinum Clitarchus putat, Eratosthenes ponit et[*](et (ad a3v) meridiē ll.va.(P)H) mensuram ab exortu et meridie per Cadusiae et Albaniae oram[*](oram Rda2pv. coram (-rum E) r) V???.CCCC[*](CCC R (?)Brot.(JD1)) stadia, inde per[*](par R) Anariacos[*](anariacas (Salm.) He Strab. XI 6,1.7,1(p. 507. 508). cfr. § 46. atiacos (et- R) ll. J. ara- tiaticos (artia- a3) a3v), Amardos[*](amardos (Salm.) H. -rbos ll.v(J)), Hyrcanos ad ostium Zoni[*](zoni ll.v(S). oxi (Salm.) H) fluminis IIII. DCCC[*](DCCC v e Strab. l.l. DCCCC ll. J), ab eo ad ostium Iaxartis[*](iaxartis dG. lax- DFEa. iaxasti R. lasatisum p. laxa- v) MM[*](MM dH. irim F1. II.M TP. iim M D2F2. rim M??? D1RE. yrim M??? a. M pa3v).CCCC, quae summa efficit XV. LXXV p.[*](Agrippa fr. 30 R. Die. 1, 19.) Artemidorus hinc detrahit XXV p[*](p. om.DE(?)D). Agrippa Caspium mare gentesque quae circa sunt et cum iis Armeniam, determinatas[*](determinans d(?)va.D) ab oriente oceano Serico[*](serico v e Dicuilo 1,8,2. per- ll. (perico — 10 oceano F1in marg.)), ab occidente Caucasi iugis[*](iuges F. -ga R), a meridie Tauri, a septentrione oceano Scythico[*](scythico R2dv. -cos R1a. -thycos DF. scynycos E), patere qua[*](patere qua d(?)v. lat- quā ll) cognitum est CCCCLXXX[*](CCCCLXXXXava.S. CCCCXXXX E (?)) in longitudinem, in latitudinem[*](in latitudinem om.Ea.post CCXC pon.R(?)va.D)CCXC prodidit. non[*](non v. nom??? ll) desunt[*](desit R) vero qui[*](quietus Ra. quia&us F) eius maris universum circuitum a freto XXV p[*](p. om.DFED). tradunt.[*](Mela III 38. 39. — (445, 3) Sol. 15, 5.)Inrumpit autem artis faucibus et[*](et del.a3va.H) in longitudinem spatiosis atque[*](at va.S), ubi coepit in latitudinem pandi[*](pandi v. -dit ll), lunatis obliquatur cornibus, velut[*](ueluti a) ad Maeotium[*](meotium a. maco- DFE) lacum ab ore descendens[*](discedens ava.(P)H), sicilis[*](sicilis ll.(P)H.scythici arcus v), ut auctor est M. Varro, similitudine. primus sinus appellatur Scythicus; utrimque enim accolunt Scythae angustias[*](angustias et coni.J2. et ang- ll. et per ang- a3v) et inter se commeant, hinc Nomades et
Sauromatae multis nominibus, illinc Abzoae[*](abzoe DR2Ea. -ze R1. Arzoae Tom. 1 p. 703) non paucioribus. ab introitu dextra mucronem ipsum faucium tenent Vdini[*](tenent udini Rv. -tum (-tium Ea) dini r), Scytharum populus, dein per oram Albani, ut ferunt, ab Iasone[*](iasone dTv. zas- (zaz- a)ll)orti[*](orti v(D). cirti T. circi ll. certi d. creti pS), [*]((5) Sol. 19,4. — (9.11) Mela III 39. (cfr. Plin. supra § 19). 40. — Agrippa fr. 31 R.)unde[*](unde (un???) ego. ante (an???) ll.v) quod mare[*](quod mare ll. quos quod mare J e coni.S. quos mare quod v)ibi est[*](ibi est ego. abs est R1. est E2d2v. abest r) Albanum nominatur. haec gens superfusa montibus Caucasis ad Cyrum amnem, Armeniae confinium atque Hiberiae, descendit, ut dictum [*](29) est. supra[*](super pva.H) maritima eius Vdinorumque gentem Sarmatae[*](sarmatae v. arm- (marm- a)ll), Vti, Aorsi[*](Vti, Aorsi Tom. 1 p. 704. M Pt p. 920a. utidorsi ll.v. dorsi p.cfr. IV 80.Strabo XI p. 492. 514), Aroteres[*](arotere R. (anoteroe M Pt)) praetenduntur, quorum a tergo indicatae iam Amazones[*](amazones B e Mela. -nes et ll.v(J)) Sauromatides. flumina per Albaniam [*](35) decurrunt in mare Casus[*](casus ll.J. -sius H. -sos a3 -ssios B e Ptol. -ssos v) et Albanus[*](albanus dpH. -ncis Da. -neis r. -nos a3B. -neos v), dein Cambyses, in Caucasis ortus montibus, mox Cyrus, in Coraxicis, uti[*](uti FdRa. ut rv) diximus. oram omnem a Caso[*](caso cod.Salmant.(P)J. casull. raso d2T. -su d1. casio H. caucaso v) praealtis rupibus accessum[*](accessum DFEa. -ssam R. -ssu J. inaccesso (-ssam P)v)[*](26)negare[*](negare ego e Sol.(cfr. XVI 95). gargre ll. carere J coll. XII 33. patere v) per[*](per del.va.S)CCCCXXV p. auctor est Agrippa. a Cyro Caspium mare vocari incipit; accolunt[*](acolun DFE) Caspi.[*](Suet. Nero 19.)Corrigendus[*](corrigendū DFE) est in hoc[*](hoc apv. om.r) loco error multorum, etiam qui in Armenia res proxime cum Corbulone[*](arbulone Ea) gessere. namque ii[*](ii Tv. hi R(?)C. is r) Caspias[*](caspias aTpv. -pasias r) appellavere Portas Hiberiae, quas Caucasias diximus vocari, situsque depicti et inde missi[*](30) hoc nomen inscriptum habent. et Neronis principis comminatio ad Caspias Portas tendere dicebatur, cum
peteret illas, quae per Hiberiam in Sarmatas tendunt, vix ullo[*](illo DFR) propter oppositos[*](appositos va.P(S)) montes aditu ad Caspium mare. sunt autem aliae Caspiis gentibus iunctae, quod dinosci non potest nisi comitatu rerum Alexandri Magni.[*]((9) Sol. 46, 1. MCap. VI 691.) Namque Persarum[*](nam cyparissarum A) regna, quae nunc Parthorum intellegimus, inter duo maria Persicum et Hyrcanium Caucasi[*](caucasi AJ. -sis DEo. -ssis F. -siis RdTv. om.a.cfr. 15.16.21.37.47) iugis[*](iugis om.a) attolluntur. utrimque[*](utrumque DEa) per devexa[*](diuexa a. -ersa A) laterum Armeniae Maiori[*](maiore A) a frontis parte, quae vergit in Commagenen, Cephenia[*](cepheniae E. -nie a. Sophene B.cfr. § 28), ut diximus, copulatur eique Adiabene[*](adiabene Av. -ni r), Assyriorum[*](28 ) initium, cuius pars est Arbilitis[*](arbelitis R(?)va.D), ubi Darium Alexander debellavit, proxime[*](proximae AF. -ma a3va.J) Syriae[*](Assyriae P). totam eam Macedones Mygdoniam[*](migdoniam ll) cognominaverunt a similitudine. oppida Alexandria, item Antiochia quam Nesebin[*](nesibin d. mis- E. nis- aC. nys- pv) vocant; abest ab Artaxatis[*](artaxatis Av. -ti (-tex- R) r)DCCL p. fuit et Ninos[*](ninus ava.D. mi- E), inposita Tigri[*](tigris FdRp. tyg- a), ad solis occasum spectans, quondam[*](quondam R(?)v. quodd- A. quoniam r) clarissima. reliqua vero fronte, quae[*](quae A.cfr. v.8. qua rv) tendit ad Caspium mare, Atrapatene[*](atrapatene Av(D). areatrap- r. atrop- B e Strab. XI p. 506. 529), ab Armeniae[*](armeniae G. -ia Av. artemia a. -inia RE. -t???minia F. -teininia D) Otene[*](othene p. etene Rva.B) regione discreta Araxe. oppidum eius Gazae[*](gazae v. -ze A. gazzea (-zzaea F) r), ab Artaxatis[*](arta- xatis a3v. -ta (caxata R) ll)CCCCL p., totidem ab Ecbatanis[*](ab ecbatanis R(?)v. habet batanis (bath- A. batt- a) r) Medorum, quorum pars sunt Atrapateni[*](atrapaeni F. -peni DEa. -poeni R.cfr. supra).
[*]((2-8) Sol. 47, 1. 2. MCap. ib.) Ecbatana[*](ecbata ao), caput Mediae[*](media R. -dia esse DFEa. -diae est opva.C), Seleucus[*](leucus DFR1Ea) rex condidit [*](condit A), a Seleucia Magna DCCL p., a Portis vero Caspiis
XX. reliqua Medorum oppida Phisganzaga[*](phisganzaga AJ. phisag- va.B. fiscanz- r. phazaca, agan- zaga H coll.Ptol.VI 2. phausia, aganzua B. (Patigra, Gazaca Amm. Marc. XXIII 6,39)), Apamea, Rhagiane[*](rhaciane A. ragian??? r. regione ap. raphane va.S) cognominata[*](cognominatae DFE. -te Ra). causa Portarum nominis eadem quae supra, [*](30) interruptis[*](inter ruptos DFEa) angusto transitu iugis ita ut vix singula meent plaustra[*](plaustra aEop), longitudine VIII p., toto opere manu facto. dextra laevaque ambustis similes inpendent scopuli sitiente tractu per XXVIII[*](XXXVIII va.H. -VIIII dTp) p. angustias impedit corrivatus[*](corriuatur a. -tos F1R) salis e cautibus[*](a cantibus A) liquor atque eadem emissus; praeterea serpentium multitudo nisi hieme transitum non sinit[*](transitus non sit A).[*]((16) Berger Eratosth. fr. p. 240.)Adiabenis[*](adiabenis adv. adza- ll) conectuntur[*](conectentur DF1E) Carduchi[*](carduci DFRva.G. cor-Ea) quondam dicti, 44 nunc Cordueni[*](cordueni A(R?)v(G). -ent r. gordyaeni B e Strab. XI p. 529), praefluente Tigri, his Pratitae[*](partite A. patitae R)παρ᾽ ὁδόν[*]( παρ᾽ ὁδόν(P)Brot. parodon AdT. paradon R. paredon r. -oni v. paridon a. -oni a3) appellati, qui tenent Caspias Portas. iis ab latere altero occurrunt deserta Parthiae et[*](et citheni —13 parthiae om.A) Citheni[*](citheni R(?)C. -nis Ep. cythenis (-thaenis F)rv. -ni a3) iuga. mox eiusdem Parthiae amoenissimus situs[*](sinus RdE1pP), qui vocatur Choara. duae urbes ibi[*](ubi Ea) Parthorum oppositae[*](oppositae Ap(P)G. app- rv) quondam[*](quodam DFE) Medis, Calliope[*](calliope AB. caul- rv) et alia in rupe Issatis[*](issatis D. assatis (vel ciss-) quondam medis A. issatis quodam (quond- v) rv); ipsum[*](ipsius A(D2)va.D) vero Parthiae[*](parthiaeae D. -thyaeae F) caput Hecatompylos [*](hecaionpylos A. haec catom- (-oni- E) DFE); abest a Portis CXXXIII[*](CXXXIII — 448, 2 produntur om.Ea) p. ita Parthorum quoque regna foribus[*](foribus Av. -ris r) discluduntur.[*]((2. 5) Berger Eratosth. fr. p. 315. — (3) ib. p. 240.) egressos[*](egressus A) Portis excipit protinus gens Caspia ad litora usque, quae nomen portis et mari
dedit. laeva montuosa. ab ea gente[*](age agenter (-tes D) & prorsus (po- D) DFdR. a gente pro- p) retrorsus ad Cyrum amnem produntur CCXXV[*](CCXXV ED. cfr. Strabo XI p. 514. CCXX Av(S). CXXV rH) p., ab eodem amne si subeatur[*](suberatur DFE. supe- a) ad Portas, DCC. hune enim cardinem Alexandri Magni itinerum[*](itenerum A. itinera raopva.S) fecere ab[*](ad AF2Ropv. ab r)iis Portis ad Indiae principiunm stadia XV[*](XVom.p). DCLXXXX[*](DCLXXXX AD.cfr. §61. 62. -LXXX raopv) prodendo[*](prodendo AG. prote- (-dro R) r. porte- a. procede- v), ad Bactra[*](ad bactra Adv. abbaetra DFE. abeatra R. -etra a) oppidum, quod appellant Zariasta[*](zariasta ll.v(J). -spa B e Strab. l.l. Amm. Marc.XXIII 6,57. cfr. infra § 48), MMM. DCC, inde ad Iaxartem[*](iaxartem B. xartem A. irataxen Rd. -xan r) amnem V???.[*]((7-9) Sol. 48, 1. — (12 sqq.) Sol. 48, 2. 3. MCap. VI 691. cfr. Strabo XI p. 516. Isid. Charac. 14 (GGm I p. 252). Amm. Marc. XXIII 6, 54. — (449, 9) Mela I 13.)