Naturalis Historia

Pliny, the Elder

Pliny, the Elder, creator; Mayhoff, Karl Friedrich Theodor, 1841-1914, editor

regi LX peditum, equites M, elephanti DCC in procinctu bellorum excubant[*](excusant DF1Eo). namque vita mitioribus populis Indorum multipertita[*](multipartita DdVerc. -pertra R1. -tis perdita Eao) degitur[*](ctegitur R1. dicitur R2): tellurem exercent, militiam alii capessunt, merces alii suas evehunt, externas[*](externas (-asque dTS. res externas v) inuehunt (-eunt R2) F2R2ad marg.dTv(S). om.roH) invehunt, res publicas optumi ditissimique temperant, iudicia[*](iudiciaque o) reddunt, regibus adsident. quintum[*](quietum Sol.) genus, celebratae[*](cele- bratae d(?)v. -ta ll) ibi[*](ibi Sol. illi ll. illic R(?)a3v. an illis?) et prope in religionem versae sapientiae deditum, voluntaria semper morte vitam[*](uitam FRov. -ta DE. -te a) accenso prius rogo finit[*](finit F2R(?) ov. fit r). unum super haec[*](haec R(?)a3G. hoc E a d ov. om.DFTP) est semiferum ac plenum laboris inmensi — a[*](a dTov. ae DFE. e Ra. et G. (an quo et?)) quo supra dicta continentur — venandi elephantos domandique: his[*](iis v a.S) arant, his[*](arant, iis v a.S. -ntis FdR. -ndis a. -ntes oz) vehuntur[*](uehuntur H e coni. Dal.(J). cfr. Sol. inueh- DFRaG(S)D. -hunt v. inueniuntur Eoz), haec maxime novere pecuaria, his militant dimicantque pro finibus; dilectum[*](dilectum ll.o. del- v. cfr. CFW Müller p. 18 n.) in bella[*](bella F2R (?)H (J). belua rov(S)) vires et aetas atque magnitudo faciunt.[*](Sol. 52, 11.) insula in Gauge est magnae amplitudinis, gentem continens unam, nomine Modogalingam[*](modogalicam va.H. an Modocalingam?). ultra siti sunt Modubae, Molindae, Vberae[*](ubere Fava. H) cum oppido eiusdem nominis magnifico, Modressae, Praeti[*](modress??? (-roesi v) praeti F2v(D). -essepi DFIE. -esephi o. madrespi a. modresi preti (peti dT) R d T (?) S. galmodroesi preti C), Calissae[*](calissae v. acli- F2D. caloę RS. -oe r), Sasuri, Passalae[*](Passalae B e Ptol. (Pazalae Arr. Ind.4,5). fassule DFEa. -lae D. fasu- RdTJ. fass- v),

Colebae[*](colebae FEaD. tol- dl. cole D. colobae Rd2S. colub- v orumcolae ll. S. orculae v. orzu- B. orxu- L (errore)), Orumcolae, Abali, Thalutae[*](abatle R.om.a lute a. taluctae va.S). rex horum peditum L???[*](CCCC R(?)ov a.D. an MM?), equitum IIII, elephantorum[*](elephantorum ll.v(S). -tos G)IIII in armis habet. validior deinde gens Andarae[*](Pandarae coni.D2e VII 28), plurimis vicis, XXX oppidis quae muris turribusque muniuntur, regi praebet peditum C???, equitumn II, elephantos[*](ele- phantes FR.cfr. § 73 med. 76) M. fertilissimi sunt[*](sunt— 7 potentiam om.a) auri Dardae[*](derdae Sabell. e Strab. X V p. 706 init. sed cfr. XI III), Setae vero et[*](et del. v a.S) argenti.[*](Sol. 52, 12.— (8. 9) Mela III 67. —) sed omnium[*](omnium ov. -ia ll.JD1) in India prope, non modo in hoc[*](ab hoc (oc F1) DFE) tractu, potentiam claritatemque[*](potentia clari- tateque dTJD1) antecedunt Prasi[*](prasi v e § 70 et Sol. farsi ll.o) amplissima urbe ditissimaque Palibothra[*](balibothra o. -tra a), unde quidam ipsam gentem Palibothros[*](phalibothros DFEo. -tros a) vocant, immo vero tractum universum a Gange. regi eorum peditum DC, equitum XXX, elephantorum VIIII[*](VIII Sol.) per ones dies stipendiantur[*](stipendantur o), unde coniectatio[*](coniectio Eo) ingens opum est.[*]((13-17) Sol. 52, 13. MCap. VI 694 extr. cfr. Plin. II 184. Mela III 61. Beda n. r. 6 extr.) ab his in[*](ab in (??? F) his in DFE) interiore situ Monaedes et Suari, quorum mons Maleus, in quo umbrae ad septentrionem cadunt hieme, aestate in austrum, per senos menses. septentriones eo tractu semel anno[*](in anno v a.J) adparere, nec nisi quindecim diebus, Baeton auctor est; hoc idem pluribus locis Indiae fieri Megasthenes. austrinum polum Indi[*](indi Rav. -dii F2. -dri r) Diamasa[*](diamasa (Bohlen d. alte Indien II p. 211) S. dram-F2Ra2v. dam- r) vocant. amnis lomanes in[*](in G. per ll.v) Gangen[*](gange DF1Ea) per[*](per ll. G. et v) Palibothros decurrit inter oppida Methora

et Chrysobora[*](Chrysobora (Bohlen l. l. p. 232) S. chriso- F2. chariso (car-a) r. cliso- H ex Arr. Ind. 8,5. cyrisoborca (car- a3) v).[*](Sol. 52, 14. MCap. VI 695. cfr. Mela III 67. Strabo XV p. 690. Arr. Ind. 6, 9. —(5. 6) Agathem. IV 15 (GGm II p. 475). —) a Gange versa ad meridiem plaga tinguntur [*](iunguntur R2) sole populi, iam quidem infecti, nondum tamen Aethiopum modo exusti; quantum ad Indum accedunt, tantum colore[*](colorem T) praeferunt[*](praeferunt ll. add. sidus Rd(?)v e Sol. prae se ferunt D). Indus statim a Prasiorum gente, quorum in montanis Pygmaei traduntur. Artemidorus inter duos amnes |XXI|[*](|XX| Hoffmann (cfr. G Gm II p. 476aet Strabo X V p. 689). XXIll.v) interesse[*](interesse om.o. esse a) tradit.

[*](Mela III 69.) Indus[*](indis R2), incolis[*](incoliis DE. -obis a) Sindus[*](sindus F2TH. ind- r. sand- v) appellatus, in iugo Caucasi montis quod vocatur Paropanisus adversus solis ortum effusus, et ipse undeviginti recipit[*](recepit DE1 -caepit F) amnes, sed clarissimos Hydaspen quattuor alios adferentem, Cantabam[*](cantabram F2va.S) tris, per se vero navigabiles Acesinum[*](acesinum ll.v(S). -nem L) et Hypasim[*](hypasim v. hysaepim F. -sopim D. -sepim (ys- a) E a d. -sephim R), quadam tamen aquarum modestia[*](modestia F2v. -Iā r) nusquam latior L stadiis aut altior XV passibus[*](passibus S. -ssus ll. H. p. v), amplissimam insulam efficiens, quae Prasiane nominatur, et aliam minorem[*](aliam minorem a3v (J). -ia -ore (-ora a) ll. S), quae Patale. ipse per |XIII|.CL[*](XII.XL Eva. H) passuum, parcissimis auctoribus, navigatur[*](nauigatur pD. -tus ll.v) et quodam solis comitatu in occasum versus oceano infunditur. mensuram orae[*](in ora d(?) va.S) ad eum ponam, ut invenio, generatim, quamquam inter se nullae congruunt. ab ostio Gangis ad promunturium Calingon et oppidum Dandaguda[*](dandagula E. gangadula a)DCXXV[*](DCCXXV p. a3va.H), ad Tropina[*](attropina F. atir- a. ut tr- DE) |XII|.XXV, ad Perimulae promunturium, ubi

est celeberrimum[*](celerrimum DFE) Indiae emporium, DCCL, ad oppidum in[*](in om.E) insula quam supra diximus Patalam[*](patalam da3v. spat- ll)DCXX[*](DXX R).

Gentes montanae inter eum et Iomanem Caesi, Caetriboni[*](cesi cetriboni Raova.D) silvestres, dein Megallae, quorum regi D elephanti, peditum equitumque[*](equitum Ea. et eq- o) numerus incertus, Chrysei, Parasangae, Asmagi[*](asmagiti R. asangae va.S), tigri fera scatentes; armant peditum XXX, elephantos [*](elephantes FR.cfr. § 67 extr.) CCC, equites DCCC. hos Indus includit montium corona[*](dist.D) circumdatos et solitudinibus. DCXXV[*](per DCXXVdT(?)C) infra solitudines Dari, Surae, iterumque solitudines per CLXXXVII[*](CLXXXVIII a3C), plerumque harenis ambientibus haut[*](aut DFEa) alio modo quam insulas mari.[*]((12-14) Sol. 52, 15. MCap. VI 695 init.) infra deserta haec Malthaecorae[*](malthaecorae FJ2. maltae- ED. malthe- Da. mathe- R. malte- dv), Singae, Maroae[*](maroae FJ2. -oe R. -ohae dv. -rūe a. moroae DED), Rarungae[*](rarungae dv. -ūge ll. -umgae D), Moruni[*](moruni H (D). -rum ll. -runtes v. -rontes dS. add. masugae peugae iam dT. masuae pagungae ialii (iam G) va. H). hi montium, qui perpetuo tractu oceani in[*](oceani in ego. ad oceani dT (U 122) J. oceani v) ora[*](orae R(?) (Salm.) H. oram v(J)) pertinent[*](pertinent ll.S. praetenti (Salm.)H. tenent v), incolae liberi et regum expertes multis urbibus montanos optinent colles. Nareae[*](naraeae E. maree a) deinde, quos claudit mons altissimus Indicorum Capitalia; huius incolae alio latere late auri et argenti metalla fodiunt. ab his Oratae[*](ortae a. orate R. -turae va.S), quorum regi elephanti quidem X, sed amplae vires peditum, Suarattaratae[*](suarattaratae FdRa. -rataratae DfS. (-rataratte— 19 peditum E1suppl. in marg.). -ratcarate T. uaretatae v) — et hi[*](et hi TS. et (ex a) his ll. qui v) sub rege elephantos non alunt[*](aiunt DE) fiducia equitum peditumque — Odonbaeorae[*](odonbaeorae DFE. -raes D. -res J. -beore Ra. -res S. odomboerae v), Sarabastrae[*](arabastrae S. sala- v) Thorace[*](thorace DREaD. -cae F. horacae S. -atae v) urbe pulchra, fossis

palustribus munita, per quas crocodili humani corporis avidissimi aditum nisi ponte non dant. et aliud apud illos laudatur oppidum[*](oppidum F2R (?)v. om.r) Automula[*](automela a3va.S), inpositum litori quinque amnium in unum confluente[*](conflu- entium dT) concursu, emporio nobili[*](nobile R. mobili Ea). regi[*](regi adTv. -gio r) eorum elephanti M.DC[*](MD F1. DC R), peditum CL, equitum V???. pauperior Charmarum rex elephantos LX parvasque reliquas vires habet.[*]((7. 8) Sol. 52, 15. MCap. VI 695.) ab his gens Pandae, sola Indorum regnata feminis. unam Herculi sexus eius genitam ferunt ob idque gratiorem, praecipuo[*](praecipuo om.o) regno donatam; ab ea deducentes originem imperitant CCC oppidis, peditum CL, elephantis[*](elephantis oa3v. -tes ll.D1. cfr. § 67 extr.) D. post hanc[*](quam (pro hanc) RSJ) trecentarum urbium seriem[*](seriem ll.S. syrieni v) Derangae[*](darangae RdSJ), Posingae, Butae, Gogaraei[*](buzae gogiarei va. S), Vmbrae, Nereae, Brangosi[*](brancosi va.D), Nobundae, Cocondae[*](cocunde a), Nesei[*](nesaei F), Palatitae[*](v), Salobriasae. Orostrae[*](olostrae R(?)a3va.D) Patalam insulam attingentes, a cuius extremo litore ad Caspias Portas |XVIIII|.XXV produntur.

Hinc deinde accolunt Indum, adverso[*](aduerso ego. -essos R. -ersus rv(J).-ersū dG) eo scandente[*](eo (ego. eū U) scandente U 123. eos cadente ll. eos euidenti va.J) demonstratione, Mathoae[*](mathoae (-oe E. -eo a) ll.D. athoe d. -oae S. amatae v), Bolingae, Gallitalutae, Dimuri, Megari, Ardabae[*](ordabae Eav a.S), Mesae, Abisari[*](Abi- sari D2ex Arr.Ind. 4, 12. abi suri DFEa. abhisuri (ab his V ri B) Rv), Silae[*](silei a. -eni a3va. S); mox deserta[*](deserta dv. -tae ll) in CCL, quibus exuperatis Organagae, Abortae[*](abaortae va.S), Brasuertae[*](brasuertae Ea. barsu- DFdT. bassu-R2S. basu-R1. sibarae su- v), et ab his solitudines prioribus pares. dein[*](dein F2v. ein r) Sorofages[*](sarophages, sorgae, baraomatae va.S), Arbae, Marogomatrae, Vmbritae Ceaeque[*](umbritae ceaeque D. -caeaeque F. -teceaeque Ed. -caeeque DR. -ceeq. a. -ttaeqne H. gumbritaeque v), quorum XII nationes

singulisque binae urbes, Asini[*](asinis R. aseni va.S), trium urbium[*](urbium v. -bem ll) incolae; caput eorum[*](earum o) Bucephala, Alexandri regis equo, cui fuerat[*](fuerit Eo) hoc nomen, ibi sepulto conditum.[*]((11) Mela III 69. —) montani super hos Caucaso subiecti[*](caucaso subiecti a3v. -sos -ctis ll) Sosaeadae[*](sosaeadae DFED. sosea- RadS. solea- v), Sondrae transgressisque Indum et cum eo decurrentibus Samarabiae[*](samarabriae Rd(?)va.D sambruceni G), Sambraceni, Bisambritae [*](dist.D), Orsi[*](orsi R av (S). -sy r. -sii B. osii Dal. (errore)), Andiseni[*](andiseni EaTD. -ny D. -saeni F. -xeni v. antiseni R(?). -xeni B), Taxilae[*](taxyle R. taxillae Dal. cfr. § 62) cum urbe celebri. iam in plana demisso[*](dimisso Ea) tractu, cui universo nomen Amendae[*](amen- dae DFRS. amandae EaH. -drae a3v), populi quattuor, Peucolitae[*](peucolitae ll.v(J). cfr. § 94. -laitae B coll. § 62), Arsagalitae, Geretae[*](gereatae coni. H e St Byz.), Assoi[*](asoi v a. S). etenim plerique ab occidente non Indo amne determinant, to sed adiciunt quattuor satrapias, Gedrosos, Arachotas, Arios, Paropanisidas[*](paropanisiadas J1(errore). -sadas dS -missadas B), ultimo fine Cophete fluvio, quae omnia Ariorum esse aliis placet.[*](Mela III 66. Arr. Ind. 1, 6. — (12-16) Sol. 52, 16. 24. MCap. VI 695. — (20) Die. 7, 24.)

nec non et Nysam urbem plerique Indiae adscribunt montemque Merum, Libero Patri sacrum, unde origo fabulae[*](famulae DFEa), lovis femine editum[*](edictum DFEa); item[*](inde (pro item) F2D) Aspaganos[*](aspaganos ll.S. -gonas v. astacanos (Salm.) H) gentem[*](gentes FldTRal), vitis[*](uiti FE) et lauri et buxi pomorumque omnium in Graecia nascentium fertilem. quae memoranda ac prope[*](et prope R (?) va. D) fabulosa de fertilitate terrae et genere frugum arborumque[*](arborumque F2a3v. aruo- r) aut ferarum ac[*](ac ll.S. aut d(?)v) volucrum et aliorum animalium traduntur, suis quaeque locis in reliqua parte operis commemorabuntur, quattuor[*](quattuor uero d(?)va.D) satrapiae mox paulo, ad[*](ad del.a2)[*](92) Taprobanen[*](taprobanen Die. G. -ne R. -nae D. -na ē F. -ne ē a. -nam est E. -nam v) insulam festinante[*](festinante v. -tem (-inentem E) ll) animo.

[*](Mela III 71. 70. Sol. 52, 17. MCap. ib. Die. 7, 24. —)Sed ante sunt aliae[*](aliae (-ie a) av. -io r): Patale[*](patalae DFE. pet- v a. B), quam significavimus in ipsis faucibus Indi, triquetra[*](tri- quadra Dic.) figura, CCXX p. latitudine[*](latitudine v. -nē ll);[*](71) extra ostium[*](ostia Dic.) Indi Chryse et Argyre, fertilis[*](fertiles da3Dic.v. -lis ll.D) metallis, ut credo: nam quod aliqui tradidere, aureum argenteumque his[*](iis Rv a.D) soluin esse, haut facile crediderim. ab his XX p[*](XX p. a3v (J). XX p. latitu- dinem (-ne Dic. S) ll. S falsa iteratione ex v. 2). Crocala et[*](crocala et DFD. -let r. -la (P)L. -le Tv. crotale Dic.) ab ea XII Bibaga, ostreis ac[*](ac EaD. a DF. & R(?)v) conchyliis[*](concylis F. -ciliis a. -lis R. -culis Die.) referta, dein[*](deinde dDic.v a.S)[*](dicta v. -tae ll) Coralliba[*](coraliba F. torall- Eva. H(S). or- Die.), VIII[*](VIIII d(?)va.S) a supra dicta, multaeque ignobiles.

[*](Sol. 53, 1-3. MCap. VI 696 med. — (8. 10) Mela III 70 (I 4). — (15) Berger Eratosth. fr. p. 235. — § 82: Sol. 53, 3-5. — (20) Strabo XV p. 690 extr.)

Taprobanen[*](tabrobanae y) alterum orbem terrarum esse diu existimatum est Antichthonum[*](anthicthonum DF. anhicth- E. -tonum o. anteochonum y) appellatione. ut insulam liqueret esse[*](insulam liqueret esse (et (proeeF2. om.r)ll. S. ins- esse liq- yD. liq- ins- esse ov) Alexandri Magni aetas resque praestitere . Onesicritus, classis eius praefectus, elephantos ibi maiores bellicosioresque quam in India gigni scripsit[*](scribit i), Megasthenes flumine dividi, incolasque Palaeogonos[*](paleogonos (-laeo- P) a3o(P)L. -nis ll. -nes v) appellari, auri margaritarumque grandium fertiliores quam Indos. Eratosthenes et mensuram[*](mensuras y.sed cfr. § 72) prodidit[*](prodit y), longitudinis VII[*](III (proVII) i) stadium, latitudinis V???, nec urbes esse, sed vicos DCCL[*](DCCL Sieglin ex Ael. n. an. XVI 17. DCC ll.v) . incipit ab Eoo[*](eoo v e Sol. eo ll) mari inter ortum occasumque solis Indiae praetenta[*](protenta y) et quondam credita XX dierum navigatione[*](nauigio y) a Prasiana gente distare, mox, quia papyraceis navibus armamentisque Nili peteretur, ad nostrarum navium cursus

VII[*](VI i) dierum intervallo taxata[*](taxato av a. S). mare interest vadosum, senis[*](renis DFE) non amplius altitudinis passibus, sed certis canalibus ita[*](adeo (pro ita) va. H e Sol.) profundum, ut nullae anchorae sidant[*](sedent y). ob id navibus utrimque prorae, ne per angustias alvei circumagi sit necesse; magnitudo[*](magnitudo — amphorum om. va.H) ad terna[*](alterna E) milia amphorum[*](amphorum dTH. ad forum ll).[*](Sol. 53,6. 7. MCap. VI 696 extr. 697.) siderum in navigando nulla observatio; septentrio non cernitur. volucres[*](sed uolucres R (?) ova.D) secum[*](secum D2Rayopv. saecum F. secundum D1. siderum El. -ecum E2) vehunt emittentes saepius meatumque earum terram[*](terram (-rra R. -rrarum EaT) petentium ll. (Sol.) H. -rras pet- o pv. transfretantium y) petentium comitantur. nec plus quaternis[*](quam ternis yo a3va. H. sed cfr. Sol.) mensibus anno[*](in anno v a. H(S)e Sol.) navigant. cavent a solstitio maxime centum dies, tune illo mari[*](maria a d y pv. -re r) hiberno.

[*](Sol. 53,8. 9.)Hactenus a priscis memorata. nobis[*](nobis F2dTv. nos ro p) diligentior[*](diligentior d(?)v. -ter ll.op) notitia Claudi principatu contigit legatis etiam ex ea[*](ea del.E2) insula advectis. id accidit hoc modo. Anni Plocami[*](aniplocamus o), qui maris Rubri vectigal[*](uectigalia fisco o) a fisco redemerat, libertus circa Arabiam navigans aquilonibus raptus praeter Carmaniam[*](carminiam E. armen- o), XV die Hippuros portum eius invectus, hospitali regis dementia sex[*](ex E) mensum[*](mensium o a3va.S) tempore inbutus adloquio percunctanti[*](percunctanti F2oBrot. -andi r. -contanti v(S). cfr. VIII 44. XXX 18, aliter XXXV 88) postea narravit Romanos et Caesarem.[*](Sol. 53, 10.) mirum in modum[*](in modum a3ov. mod- ll) in auditis[*](inauditus R. -tos F2) iustitiam[*](iustitiam aopC. -tia ll.v) ille suspexit, quod pari[*](pari o. -ris ll. D. -res dv) pondere denarii[*](danarii DF1E) essent in captiva pecunia[*](pecuniae DF1E), cum diversae imagines[*](imaginis F1) indicarent a pluribus factos[*](factos R2ov. -to r), et[*](ex F2R) hoc maxime sollicitatus ad amicitiam

legatos quattuor misit principe eorum Rachia[*](rachaia B. tracia vel thracia codd. Sol.). ex iis cognitum, D esse oppida, portum contra meridiem adpositum oppido Palaesimundo[*](palesimundo a. pele- o), omnium ibi clarissimo ac regio[*](regio opD2. -ia ll.v(H). -iae G(J). -iam C(Brot.). cfr. Rück 3 p. 245), CC plebis.[*]((11) Mela III 71. cfr. infra § 97) stagnum intus Megisba CCCLXXV p. ambitu[*](ambitu o pv. -tū ll), insulas pabuli[*](pabuli om.o) tantum fertiles conplexum; ex eo duos amnes erumpere, Palaesimundum iuxta oppidum eiusdem nominis influentem in portum tribus alveis, quinque stadiorum artissimo[*](altissimo Eo), XV amplissimo, alterum ad septentriones[*](septentrionis a. -onem yva. H) Indiamque versum, Cydara[*](cythara F1. zith- i) nomine. proximum esse Indiae promunturium quod vocetur Coliacum[*](coleacum y. colaic- Eva.(P) H), quadridui navigatione, medio in cursu Solis insula occurrente[*](occurrente R (?) a3G. inc- rv).[*]((11-13) Sol. 53, 21. — (13-17. 19) Sol. 53, 6. 7. MCap. VI 696. 697 init. Mela III 61.) mare id[*](id a3v. in ll. an ibi (scriptum iui)?) colore perviridi, praeterea fruticosum[*](fruticosum Rd(?)ov. fructic- DFE. fructu- aypD. cfr. X 111 139. 140, de mendo XIX 121. (an frutectosum, ut XVIII 134. XIX 34?)) arboribus, iubas[*](iubar Ea) earum[*](earum D(?)v. eor- ro) gubernaculis deterentibus[*](deterentibus DFRoC. -rre- adpv. -rce- E. -rge- D1. (atterantur Sol.)). septentriones vergiliasque apud nos veluti[*](ueluti in ll.Tov(D). -lut in y. -luti Rd(?)G) in novo caelo mirabantur, ne[*](ne om.oa3va.H. ue Ea) lunam quidem apud ipsos nisi[*](non nisi ova. H) ab octava in[*](in F2dTyD. ad R(?)opv. om.r) XVI[*](XIII y. XV va.Bas.) supra[*](super y o) terram aspici fatentes; Canopum lucere noctibus, sidus ingens et clarum. sed maxime mirum iis erat umbras suas in nostrum caelum cadere[*](alaeuari (all- E1) DE1. -ua??? F. ab laeua (le- y) yD), non in suum, solemque a laeva oriri et in dexteram[*](dexteram yodG. -tram ll.D. -tera v) occidere potius quam e diverso. [*]((3) Sol. 53, 21. — (4. 5) ib. 11. MCap. VI 697. — (6. 7) Sol. 50, 4. MCap. VI 693.)iidem[*](iidem Rv. id- ryo) narravere latus insulae quod[*](quo yd) praetenderetur Indiae

X??? stadiorum esse ab oriente hiberno; ultra monies Hemodos Seras quoque ab ipsis aspici[*](aspicit DF1E), notos etiam commercio; patrem Rachiae[*](rachiae dG. -ciae y. -cie a3. rhatie R. haciae DFE. acie a. mabaciem v) commeasse eo; advenis ibi[*](sibi Seras H) feras occursare, ipsos vero excedere hominum[*](hominum R(?)E2oa3v. -nem r) magnitudinem, rutilis comis, caeruleis oculis, oris sono truci[*](trunci DFE1), nullo[*](nullo R(?)H. -IIi ryov) commercio linguae. cetera eadem quae nostri negotiatores: fluminis ulteriore ripa merces positas iuxta venalia tolli ab iis[*](iis Fv. his r C), si placeat permutatio[*](ab his (iis FR) non FdTRa1falsa itera- tione), non aliter odio iustiore[*](tristiore y o zv a.Bas.) luxuriae quam si perducta[*](producta y) mens illuc[*](illic Esyo) usque cogitet, quid[*](quod (pro quo) Esova. Bas.) et quo petatur et quare.[*]((11-13) Sol. 53, 22. 23. (cfr. Plin. IX 106).— (16 sqq.) MCap. VI 697 extr. 698. Sol. 53,14. 15.) sed ne Taprobane quidem, quamvis extra orbem a natura relegata, nostris vitiis caret. aurum argentumque et ibi in pretio; marmor testudini[*](testudini Fda. -nis royv. cfr. nov. luc. p. 26) simile[*](similē FRa), margaritae gemmaeque in honore[*](in honore om.y); multo praestantior[*](praestantior est ego (et dist.). -ores et ll.v. -orum et SJ1errore) est totus[*](totus Esov (D2). -tius r Bas.) luxuriae nostrae cumulus. ipsorum opes maiores[*](maiorū FRal) esse[*](esse om.a1) dicebant, sed apud nos opulentiae maiorem usum. servum nemini, non in diem aut interdiu[*](inter- diis Es) somnum, aedificia modice[*](uno y) ab humo exstantia[*](existentia ESo), annonam numquam augeri, non fora litesve esse, coli[*](eo coli o. co E8. om.y) Herculem, eligi[*](elegi y. elige DF1a) regem[*](re gemma DF1. -rē a a) a populo senecta clementiaque, liberos non habentem, et, si postea gignat, abdicari, ne fiat hereditarium regnum.[*](Sol. 53, 16. 17. MCap. VI 698.) rectores ei[*](ei ESF2Y ov. et r) a populo XXX dari, nec nisi plurium[*](plurium ESF2O v. -imum r. -imorum y) sententia quemquam capitis[*](capite o.om.y) damnari; sic quoque appellationem[*](appellatione EsD o) esse[*](esse om. o) ad populum

et[*](et om. ova.H(S)) LXX[*](LXXX y) indices dari[*](dari Esyov. -re r): si liberent[*](tuberent DF1) ii reum[*](rerum Es), amplius XXX iis[*](his Fa.an illis?) nullam esse[*](esse—p. 470, 4 aliqui om.a) dignationem, gravissimo probro[*](probro F2R(?)v. -bo r). regi cultum Liberi Patris, ceteris Arabum.[*](Sol. 53, 18-20. MCap. l. l. — (10) Sol. 53, 12. MCap. VI 697 extr.) regem, si quid delinquat, morte[*](mortem DR) multari, nullo interemente[*](interemente FRJ2. cfr. nota ad XXIX 65. -rimente rv), aversantibus[*](aduersantibus DFR. sed adue- va. G) cunctis et commercia etiam sermonis negantibus. festa venatione absumi; gratissimam eam[*](eum FdR) tigribus elephantisque constare. agros diligenter coli, vitis usum non esse, pomis abundare. esse et in piscatu voluptatem[*](uoluntatem DFdy. -te i), testudinum maxime, quarum superficie familias habitantium[*](habundantiam i. ab- y) contegi: tanta reperiri magnitudine. vitam hominum centum annis modicam.

[*]((14-17. 469,4) Sol. 54, 2.) Haec conperta de Taprobane. quattuor satrapiae, quas in hunc locum distulimus, ita se habent. a[*](79) proximis[*](dist. (Salm.) H) Indo gentibus montana. Capisene[*](capisene ll. (Salm.) S. -issene H. -nae v) habuit[*](habent va.(Salm.)H) Capisam[*](caphisam dSol. cha-FR. chapi-EsD. capissam va. H) urbem, quam diruit Cyrus. Arachosia cum flumine et oppido eiusdem fiominis, quod quidam Cufim[*](Cufim (Sieglin) D2. Cophen B e St Byz. cutim ll.(P)J. cot- v) dixere, a Samiramide conditum. amnis Erymandus[*](erymandus TD. -adus D F. -anthus d(?) H e Polyb. XI 34, 13. erimādus R. herm- v. ermandum Es. (Etymandrus Arr. Anab. IV 6,6)), praefluens Parabesten[*](para- besten (Salm.)H. -baesten Es. -stan R per abesten v. parans- besthan F. -baestan Dd. (παραβήσστηνproπαρὰ βήστην: MGGm I p.XCIIIb)) Arachosiorum[*](arachosiorum B. rach- Esv. arhacosto- r). proximos his a meridie ad partem Arachotarum faciunt Dexendrusos[*](dexendrusos ll.v(J). gedrosos et B. cfr. § 78), a septentrione Paropanisidas[*](paropanisiadas J1. -sadas S. cfr. § 78), Cartana oppidum sub Caucaso, quod postea

Tetragonis[*](tetragonis Rd(?)G2cum P. tetrog- EsG1. tegrog- r. ce- crog- v) dictum[*](aduersum Es). haec regio est ex adverso Bactriae[*](Bactriae, Ariorum ego. bactrianorum ll.v. cfr. U 124. dist.Salm.), Ariorum deinde cuius oppidum Alexandria, a conditore dictum, Sydraci[*](sydraci (Sieglin) D2coll. XII 24. -cae Strabo X V p. 687. 701. syndraci (sin- ES) ll.v. oxydracae Arr. anab. V 22, 2. cfr. MGGm I p. 312b), Dangalae[*](dangalae (-le Es) RH. dāg- F. damg- D. daug- v. dangulae G. (Sangalae coni.H)), Parapinae[*](parapiane (-nae v. -ni G) Esva.S), Cataces[*](cataces F dD. cant- v. catazes D. -tuces RS. -teces Es), Mazi[*](maci dva.S); ad Caucasum Cadrusi, oppidum ab[*](ab om.Es) Alexandro conditum.[*](Mela I 12. III 71. — (9. 10) Sol. 54, 2.) infra haec omnia planiora[*](planiora ego. cfr. § 92 init. 78 med. hora F. ora rv. del. P. in ora G2). ab Indo Ariana regio[*](arabido Es. -bindo va. G), ambusta fervoribus desertisque circumdata, multa tamen interfusa opacitate cultores congregat circa duos[*](duo DF) maxime fluvios, Tonberon[*](toncleron Es. tonde- Tva.S. cfr. 97. (Tomeros Arr. Ind. 24, 1. Tubero Mela)) et Arosapen[*](Arusaces Mela). oppidum Artacoana[*](artacoana (-cacna B) arius (B) H cum Salm. -co. (-ce v) anarius Esv. -coamnarius r), Arius amnis, qui praefluit Alexandriam ab Alexandro conditam. patet oppidum stadia XXX multoque pulchrius sicut antiquius Artacabene[*](artacabenae EsF. -bane Rva.D), iterum ab Antiocho munitum, stadia quinquaginta .[*]((14) Mela III 75.) Dorsigi[*](dor- sigi (coni.J) D2. dorisdorsigi DdRS. -rsii F. dori Es. dorisci v) gens[*](genis Es); amnes Pharnacotis, Ophradus[*](ὁ φράδοςSpruner-Sieglin tab. 6); Prop hthasia, oppidum Zarasparum[*](zarasparun (zaria- H coll. § 45) Ev. -padum r S), Drangae, Euergetae[*](euergetae H e Strab. X V p. 724 extr. erg- DFdR. arg- v. ariete Es. -tae D), Zarangae, Gedrusi, oppida Peucolis[*](peocolis D1. euculis Es. peucolais B. cfr. § 62), Lyphorta[*](liphorta Fd. lipph- R. lymph- va.S), Methorcum[*](methorcum EsD. -ricum v. -ricorum Dal. -rgum DJ2. -rgon R(?)S. metorgum FdT); deserta[*](deserta; EsdTv(D). -tam DF. -tnm R(?)G ad Methorcum referens); amnis Manain[*](manain EsDFv(D). -necin dT. -ne in R. -nais Dal.), Acutri[*](accutri F. aguthri Es. augutturi v a.S) gens, flumen Eorum[*](eorum DFdTS. iorum R. horum Es. boru vel borru v), gens Orbi[*](urbi Esva.S),

flumen navigabile[*](nauigabili DFR) Pomanus[*](romanos DF. ponamus va. H) Pandarum[*](pandarum (P)L. cfr. § 76. -dorum ll.v) finibus, item Cabirus[*](cabirus DFdEH (D). -byrus v. -beron B. apirus RS) Suarorum[*](sorarum B), ostio portuosum[*](portuosus Esva.S), oppidum Condigramma, flumen Cophes[*](cophes v. chopes R. copes (-pis D) r). influunt in eum navigabilia Saddaros[*](seddarus Es. sada- v a. S), Parospus[*](parospeus D2. prospus Es), Sodamus[*](sodamus DFdRD. -danus fS. -dmus Es. -dinus v).[*]((7. 9) Sol. 54, 3. MCap. VI 699. cfr. Plin. VII 30.) Arianae partem esse Daritim[*](daritim EsG(D). -rrinthim F. -rrhintim rJ. dararin v) aliqui volunt mensuramque[*](man- suramque Es) produnt[*](produnt utriusque om.Es) utriusque longitudinem |XVIII|[*](XVIIIID2. XVIII.. L??? DFda.XIIIIE.XVIIII. L??? R(?)a3v), latitudinem dimidio minorem quam Indiae. alii Gedrusos et Sires[*](sires DdRaJ. -re F. syros Esa3v. scy-C. pasires H. pars- MGGm I p. 344a) posuere per CXXXVIII[*](CCXXXVIII a. CXXXIIII EsH. CLXXXIII C. -IIII v) p., mox Ichthyophagos Oritas propria, non Indorum, lingua loquentes per CC p. Ichthyophagos omnes Alexander vetuit piscibus vivere[*](uibere EsDFR1). deinde[*](deinde (inde Esva.S)—10 CC p. uncis inclusit J, ante Ichthyo- phagos (v.8)pos.v a. S) posuere Arbiorum[*](aruiorum FR. argiu- a) gentem per CC p. ultra deserta[*](deserta om.Es); dein Carmania[*](carnania Es) ac[*](ad FR) Persis atque Arabia.

[*](Iuba fr. 39 Müller.) Sed priusquam generatim haec[*](haec om.a) persequamur[*](persequar Es), indicari[*](idicturi R1. Indicate EsR2a3va.J) convenit quae prodidit[*](prodit Rdva.D) Onesicritus classe[*](clase DF1. lasse Es) Alexandri circumvectus in mediterranea Persidis ex[*](ex india (-diae Es. -di Ra) enarrata ll. D. -dia narr- dG. et indiae narr- v) India, enarrata proxime a Iuba, deinde eam navigationem, quae his annis comperta servatur hodie.

Onesicriti[*](onesicritis F1. -tus D) et Nearchi navigatio nec nomina[*](nom??? a)omnia[*](omnia (Geier Alex. hist. script. p. 81) D2. om. ll.v) habet mansionum nec spatia, primumque Xylinepolis[*](xy- linepolis (Lassen Ind. Attert. II 1, 192) J. cfr. U 125. xilenep- Ep. xyl- L. exil- R. -naep- DF. xilenop- F2in marg.a. xyl- v) ab

Alexandro condita, unde ceperunt[*](coeperunt EsDF) exordium, iuxta[*](iuxta om.Es) quod flumen aut ubi fuerit non satis explanatur.[*]((9) Mela III 71. Sol. 54, 4. MCap. l.l.) haec tamen digna memoratu produntur[*](prodentur DF1RaSJ) ab is[*](ab iis v. ab eis aG (et dist.). ab his EsR2dp. abies DFR1. Arbis H): oppidum a Nearcho conditum in navigatione et[*](et DFRaD.1om.Es. ea d(?)v.adD2) flumen Arbium[*](arbium ego. nabrum Espv. -rim r. Arbim (Geier l.l. p. 78) D. cfr. U 125 n.) navium capax; contra insula[*](insula R dva.G), distans LXX stadiis[*](stadis DF1. -dia R (?)S), Alexandria[*](alexandria—6 iussu EsF2R2pv. om.r) condita[*](condita om.F2) a Leonnato iussu Alexandri in finibus gentis, Argeruus[*](argeruus EsD. -erius p. -enuus rv. -enus G) portu[*](portus F2a) salubri[*](salubris F2va.G. alii a), flumen Tonberum[*](tonbe- rum F2D. -ron S. -brerum DF1dRa. tormenum Es. thor- p. tuberum v. -ronem Mela. cfr. § 93) navigabile, circa quod Pasirae[*](pasirae (Salm.) H. parirae (peri- R) ll.v(D1). parrihe p.cfr. Arr. Ind. 26, 3 et p. 470, 7); deinde Ichthyophagi tam longo tractu, ut XXX[*](XX Espv. XXX r S. cfr. MGGm I p. 349b>) dierum spatio praenavigaverint; insula[*](insulae DF1. -le R1a. -lā F2R2va.G) quae Solis appellatur et eadem[*](eodem DRa) Nympharum Cubile, rubens, in qua nullum non animal absumitur[*](adsumitur DF. assu- a) incertis causis;[*]((11-15) Sol. 54, 5. — (16 sqq.) ib. 6. — Mela III 79. — MCap. l. l.) Ori gens, flumen Carmaniae[*](carminiae Es. -mine a) Hyctanis[*](hyctanis (Salm.)S hict- Es. hyt- v. hyna- r. hya- d(Sol.). hydanis MGGm I p. 342b), portuosum et auro fertile. ab eo primum septentriones apparuisse adnotavere, arcturum neque omnibus cerni noctibus nec totis umquam. Achaemenidas usque illo tenuisse. aeris et ferri metalla et arrenici ac mini[*](agmini ll. & minii va.S) exerceri. inde promunturium Carmaniae[*](carmaeniae F. -menie a. -mi- niae D) est, ex quo in adversam[*](aduersam oram (U 126) J. -rsa (-rso Es) ora ll.v) oram ad gentem Arabiae Macas[*](macas EsF2v. mac R. ma DF1. in a) traiectus[*](traiectu a) distat L??? p.[*](L??? p. ll. Sol.v. V??? p. (Valesius ad Amm. Marc. XX 111 6, 10) D. at cfr. § 152); insulae tres, quarum Oracta[*](oracta ego. oracla (hor- EsR) ll. H. organa v. Oaracta Arr.Ind.37,2. Strabo XVIp. 767.ʼὀοράχθαMarciani peripl. 27 (GGm Ip. 531)) tantum habitatur aquosa,

a continente[*](continenti va.D)XXV p., insulae quattuor iam in sinu ante Persida[*](pericla Es. -ida va.B) — circa has hydri marini vicenum cubitorum adnatantes terruere classem —, insula Athotadrus[*](atho- tadrus d. -thadrus (tho- a) DFRaS. athrotradus Es. atro- p. acrotadus v. Crataee, Aradus Salm. (p. 831bG). Aradus (U 125 n. ) D. Caicandrus coni. H ex Arr. Ind.38, 2. cfr. § 110), item Gauratae, in quibus Gyani[*](gyani DFRaS. chy- Es ziani p. chiani G. -na v) gens; flumen Hyperis[*](yperis a. syp- Es1. iyp- Es2. hisp- p) in medio sinu Persico[*](persiea Es), onerariarum navium capax, flumen Sitioganus[*](sitioganus DFRaJ. -adus Esp. -agus v. sitacus U 127 ex Arr. 1.. 38,8), quo[*](quos Es) Pasargadas[*](pasargadas B. spas- v. pagarg- DFRa. pasardas Es2. -dus Es1) septimo die navigatur, flumen navigabile Phristimus[*](phristi- mus RdTaS. phriyt- Es. phirit- p. phirst- v. phryst- DFD. heratemis H ex Arr. l. l. 39,1), insula sine nomine, flumen[*](flumen om.DFa) Granis[*](grains Es1. -anius va.H) modicarum navium[*](nauium capax va.S) — per Susianen[*](suasine FdRa. (potius Taocinen Tom. Nearch. p. 64)) fluit, dextra[*](dextrā eius occulit Fa) eius accolunt Dexi[*](Dexi montani MGGm ll p. 169b. deximo- (diximo- R) ll.v. Vxii mo- Salm.) montani, qui bitumen perficiunt —, flumen Zarotis[*](zarotis ll.v(H). oroatis B e Strab. cfr. § 111), ostio difficili[*](diffi- cili Esv (D). -lis rS) nisi[*](niri Es) peritis[*](peritus Fa), insulae duae parvae; inde vadosa navigatio, palustri similis[*](similes Es), per euripos[*](uripos DF1R. -ost a) tamen quosdam peragitur; ostium Euphratis, lacus quem faciunt Eulaeus[*](aeulaeus F. euleus Es) et Tigris iuxta Characen[*](caracen Ra. charia- Es. caria- v a.B), inde Tigri Susa. festos dies ibi agentem Alexandrum invenerunt septimo mense post quam digressus[*](digressus om.Es) ab iis fuerat Patalis, tertio navigationis. sic Alexandri classis navigavit; postea ab Syagro Arabiae promunturio Patalen favonio, quem hippalum[*](hipalum Es. pypylum D. ipilum R. hyp- r. -palum va.H) ibi vocant, peti certissimum videbatur, |XIII|.XXXII[*](XIII. XXXIIEsv(D). XIIII. XXXV rS) p. aestimatione.

[*]((4) Sol. 54, 7.) Secuta aetas propiorem[*](propiorem av. propri- r) cursum tutioremque iudicavit, si ab eodem promunturio Sigerum[*](sigerum DFdRaS. zige- EsH. tinge- p. zize- v) portum Indiae peteret,

diuque ita navigatum est, donec conpendia invenit mercator lucroque India admota est: quippe omnibus annis navigatur , sagittariorum cohortibus inpositis; etenim piratae maxime infestabant[*](infestinabant R2. -bat DFIR1. -stant pzH). nec pigebit totum cursum ab Aegypto exponere, nunc primum certa notitia patescente: digna res, nullo anno minus HS[*](HS B. his Es. hie rv).D???[*](D (D??? B) Espv.DLrS. an ???? cfr. XI 184) imperii nostri exhauriente. India et merces remittente, quae apud nos centiplicato[*](centuplicato ava.D) veneant[*](ueniant Es).[*]((9-12) Sol. 54, 7.) MMp. ab Alexandria abest oppidum Iuliopolis[*](heliopolis coni. B); inde navigant Nilo Coptum CCCVIIII[*](CCCIIIEspva.S) p., qui cursus etesiis flantibus peragitur XII diebus. a Copto camelis itur, aquationum ratione mansionibus dispositis: prima appellatur Hydreuma[*](hydreum (-ma B) XXXIIEspv(D2). -ma XXII rS)XXXII[*](LXXXVD. LXXXVXEs. XCVv), secunda in monte diei itinere, tertia in altero Hydreumate[*](hydreumate (hidrom- Es) — 14 hydreuma Esv. hydreum (om. ate — 14 hydreum) r. -ate — 15 hydreuma om.p) a Copto LXXXV, deinde in monte; mox ad Hydreuma[*](hydreuma B(S). -eum (hid- Es) v(H)) Apollinis a Copto CLXXXIIII[*](DXXXIIEs), rursus in monte; mox ad Novum Hydreuma[*](hydreum DFRva.B. yd- a. hid- Es) a Copto CCXXXVI[*](CCXXXVIEsD.2 -III v. CCXXX rS).[*]((18. 19) Sol. 54, 7.) est et aliud Hydreuma Vetus — Trogodyticum nominatur —, ubi praesidium excubat deverticulo[*](deuer- ticulo (diu- v) Esv(D). -lum (diu- a) rS) duum milium[*](militum FR); distat a Novo Hydreumate VII[*](IIIIEsv a.S(D2)). inde Berenice oppidum, ubi portus Rubri maris, a Copto CCLVII[*](CCLVIIIEs1va.S. CCLIIII Es2p) p. sed quia maior pars itineris conficitur[*](con- ficitur Esd(?)v(D). -fi??? F1. cum fit a. confit rS) noctibus propter aestus et stativis[*](statiuis EsG. -tim v. estiuis R2. stat quis r) dies absumuntur, totumn a Copto Berenicen iter

duodecimo die[*](conficitur die Esva.G(H)) peragitur.[*]((1. 2) ib. 9. —(3. 9) ib. 8.) navigare incipiunt aestate media ante canis ortum aut ab exortu protinus veniuntque tricesimo circiter[*](circiter tricesimo FdRava.D) die Ocelim[*](ocaelim D. occ- F. oclacim a) Arabiae aut Canen turiferae regionis. est et tertius portus qui[*](qua Es) vocatur Muza[*](maza DFa), quem Indica navigatio non petit nec nisi turis[*](turi Es) odorumque Arabicorum [*](dist.(U 127) J. regium coni.U) mercatores. intus oppidum[*](oppida va.H), regia eius, appellatur Sapphar[*](saphaf a. -arEsva.S), aliudque Save. Indos autem petentibus ultilissimum est ab Oceli[*](ocaeli DF. hoc caelo a) egredi; inde[*](unde a) vento hippalo[*](hipallo Es. yppalo a. hypa- vel hipa- va.H) navigant diebus XL ad primum emporium Indiae Muzirim[*](muzirum Esva. G). non expetendum propter vicinos piratas, qui optinent locum nomine Nitrias[*](hidrias Es. hydras va.H), neque est abundans mercibus; praeterea longe a terra abest navium statio, lintribusque adferuntur[*](efferuntur va. H) onera[*](onera et DFRH. -ret Es. -rat a. -ra quae v) et egeruntur[*](regeruntur d(?)H. ge- v). regnabat ibi, cum proderem[*](proderem Esv. -ret r) haec, Caelobothras[*](celobotras adT. celebethonas Es. -bothras va.S). [*]((16-18) Sol. 54, 8.)alius utilior portus gentis Neacyndon[*](neachyndon F. -cindon Ta. -cridon Es. necanidon va.S. (Nelcyndon coni. H: cfr. _MGGm I p. 297a)), qui vocatur Becare[*](be- care EsRdv(J). baec- D. -rae F. bacare a. barace H. cfr. infra). ibi regnabat[*](regnant F1. -at Rava.S) Pandion, longe ab emporio[*](emperio F. imp- R) in[*](in om.Esva. S(J)) mediterraneo distante oppido quod vocatur Modura[*](modufa Esv a. S). regio autem, ex qua piper monoxylis lintribus Becaren[*](becaren RdG(S). becha- v. baeca- D. benca- Eso. becca- a. pecca- F. baracen B(H) e Ptol. et Arr.peripl. 40. 41) convehunt, vocatur Cottonara[*](cotionara Es. coci- o. conci- va.B. cottona Bas.). quae[*](quam Es) omnia gentium portuumve aut oppidorum nomina apud neminem priorum reperiuntur, quo apparet mutari locorum status.[*](init.: ib. 9. — (2-4) ib. 10.) ex India renavigant mense Aegyptio Tybi[*](tibi Es) incipiente, nostro Decembri, aut utique Mechiris[*](mechyris R. maech- F)

Aegyptii intra diem sextum, quod fit intra idus Ianuarias nostras: ita evenit ut eodem anno remeent. navigant autem ex India vento volturno et, cum intravere Rubrum mare, Africo vel austro. nunc revertemur ad propositum.

[*](Sol. 54, 10. 12. (Iuba fr. 39 Müller). — (11) Mela III 72. Sol. 33, 1. MCap. VI 677. cfr. Artemid. ap. Strab. XVI p. 779. Agatharch. 2-6 (GGm I p. 111 sqq.).) Carmaniae[*](carmaniae (carna- Es) v. -iam r) oram patere duodeciens[*](decies septies Sol.) quinquaginta milia passuum Nearchus scripsit. ab initio eius ad flumen Sabim[*](sabim aS. -bini (-bi Es) r. -bin v) C??? p.; inde vineas coli et arva ad[*](ad om.Esva.Bas.) flumen Ananim[*](ananim DFRaS. andanin B e Ptol. iananim Es. -nem v. (Anamis Arr. Ind. 33,1. Sandis Mela III 75)) XXV milium spatio; regio vocatur Armuzia[*](armuzia B e Ptol. et Mar- ciano (GGm I p. 531). -mysia DFdTJ. -misia Ra. -mixia Esv). oppida Carmaniae Zetis[*](zetis DdRav(S). zaetis F. zethis EsH) et Alexandria.

Inrumpit deinde et in hac parte geminum mare in[*](in ll.v(S). om. Sol. L(J).) terras[*](terras EsDv(J). -am rS), quod Rubrum dixere nostri, Graeci[*](graeci (gre- Es) R2EsG. -cū r. -cia ov) Erythrum[*](erythrum DS. -raeum Sol.v. erithrum o. -trum R. -thriū a. aerithrum Es. -trum F) a rege Erythra[*](erytra F. erithra Eso) aut, ut[*](ut om.R) alii, solis repercussu talem reddi existimantes[*](existimantē FRla alii aliaque a) colorem[*](colorem existimantes Esova.S), alii ab harena terraque, alii tali aquae ipsius natura[*](natura Esov(D). a nat- rS).[*](Mela III 72. 73. 74. Sol. 54, 12. MCap. VI 699 extr. Berger Eratosth. fr. p. 272.)

sed in duos dividitur sinus. is[*](uicies et sexagies centena milia Sol. cfr. MCap.) qui ab[*](ab ex- oriente DFR) oriente est Persicus appellatur, |XXV| circuitu, ut Eratosthenes tradit; ex adverso est Arabia, cuius |XV|[*](XII Esva.S) longitudo. rursus altero ambitur sinu Arabico nominato. oceanum qui influit Azanium[*](azanium EsSol. v. azanni- a. azzani- r) appellant. Persicum introitu[*](introitu RS. -tū rv) V??? latitudinis, alii IIII fecerunt. ab eo ad intimum[*](intimum v. intium Es. init- r) sinum

recto cursu[*](cursu Esv. -sus r) |XI|.XXV propemodum constat esse et situm[*](sic IN (pro situm) Es) eius humani capitis effigie[*](effigies FdRa).[*]((Iuba fr. 39 Müller). — (5) Mela III 75. Sol. 54, 11. cfr. Agatharch. 47 (GGm I p. 138. Plin. IX 38).—) Onesicritus et Nearchus ab Indo amne in sinum Persicum atque illinc Babylonem Euphratis paludibus scripserunt |XVII|[*](XXVva.H) esse.

In Carmaniae[*](charnaniae Es. carna- o) angulo[*](angulo sunt va.S) Chelonophagi[*](colonophagi R1. chenoloph- o. cen- a), testudinum superficie casas tegentes, carne vescentes[*](carne uescentes om.FfT). a flumine Arabi[*](arabi (rabi a) ll.ov(S). arbi B e Strab. cfr. § 97) promunturium ipsum inhabitant, praeter capita toto corpore hirti coriisque piscium vestiti.

ab horum tractu Indiam[*](mille passus Esva.G) versus Caecandrus[*](caecandrus Salm. ex Arr. Ind. 38,2. caic- H. carc- Es. casc- rv(J)), deserta insula, in oceano L??? p. traditur iuxtaque eam freto interfluente Stoidis[*](stoidis Esv(D). -des J. stoydis F. -des a. -yides r. cfr. IX 106), quaestuosa margaritis. a promunturio Carmanis iunguntur Harmozaei[*](harmozaei D. arm- (-zei v) Esv. harmazaei (-zei da) DfdaJ2. arm- RJ1. (cfr. >§ 107)). quidam interponunt Arbios, CCCCXXI[*](CCCCXII Espva.S) p. toto litore. ibi portus Macedonum et arae Alexandri[*](alexandri arae Es) in promunturio. amnes Siccanas[*](siccanas (sica- R2d) ll.v (J). saganos B e Ptol.), dein Dratinus[*](dratinus (de rat- Es) ll.v (J). daras B e Ptol.) et Salsum[*](salsum EsD. -sam r. -sa S. -sus vel -sos v).[*]((15.16.18) Sol. 54, 13. MCap. VI 700) ab eo promunturium Themisteas[*](themisteas Rdv(H). -theas Dal. -thaeas Es. tesmisteas a. -theas D. thaesmisthaeas F); insula Aphrodisias[*](haprodisias Es) habitatur. inde[*](in DFa) Persidis[*](persides Es) initium ad flumen Oratim[*](oratim (-ti Es) ll.v(S). oroatin B e Ptol. et Amm. Marc.), quo dividitur ab Elymaide[*](elimade FdR. elm- a). contra Persidem insulae Psilos[*](bsilos R. phi- Eva.S), Cassandra[*](canssandra Es. casa- dva.S), Aracha[*](aracha (archa a) ll.v (J). -cia B) cum monte praealto Neptuno sacra. ipsa Persis[*](persis av. peris r)

adversus occasum sita optinet litore[*](litora (litt- Es2) Esv a.S))DL p., etiam in luxum[*](luxum Esv. -xu rSJ) dives, in Parthorum iam pridem translata[*](tralata FRa) nomen[*](numen FfaTG). horum de imperio nunc in[*](in LL.S(D). del.v(J)) paucis.

[*]((4-9) Sol. 55, 1. 2.—) Regna Parthorum duodeviginti sunt omnia; ita enim dividunt provincias circa duo, ut diximus, maria, [*](41) Rubrum a meridie, Hyrcanium[*](yrcanum a. hir- Es. hyr- Sol. V a.S) a septentrione. ex his XI, quae superiora dicuntur, incipiunt a confinio Armeniae Caspiisque litoribus, pertinent ad Scythas, cumn quibus ex aequo degunt; reliqua VII regna inferiora appellantur. quod ad[*](ad om.F1RaSJ. sed cfr. XIX 174) Parthos attinet, semper fuit Parthyaea[*](parthiaea FdTR. -ia va.(P)S) in radicibus montium saepius[*](sepaeis Da. Saepęeus F) dictorum[*](dicturum F1. -tu a), qui omnes eas[*](as FlR1. has R2adTSJ) gentes praetexunt.[*](41)[*]((12. 13) Sol. 55, 2.—)habet ab ortu Arios, a meridie Carmaniam[*](carmaniam F2v. -miniam Es. -meniam r) et Arianos[*](arianos v e Sol. ararios Es. aborianos r), ab occasu Pratitas[*](partitas F2. -thitas va.B) Medos, a septentrione Hyrcanos, undique desertis cincta. ulteriores Parthi Nomades[*](nomares F1da) appellantur [*](dist.J). citra deserta ab occasu urbes eorum quas diximus,[*](44) Issatis et Calliope, ab oriente aestivo Pyropum[*](pyropum (per- Es) ll v(J). euro- B e Ptol. cfr. V 87), ab hiberno Maria[*](mania Esva.S), in medio Hecatompylos[*](haecaton (ecc- a) psylos (-lus Es. psilos a) EsDFa), Arsace[*](arsacia B. -cae Es (P) H), regio[*](regia (P)H) Nisiaea[*](nisiaea RS. -saea v. nisyaea v. nysiaea D. -iae F1. -ia F2. nis eo E,s) Parthyenes nobilis, ubi Alexandropolis a[*](aom.F1Ra) conditore.

Necessarium est hoc in loco signare et Medorum [*]((21 sqq.) Sol. 55, 2.)situm terrarumque faciem circumagere ad Persicum mare, quo facilius dein reliqua noscantur[*](cognoscantur a. narrentur Es). namque Media, ab occasu[*](alio casu o. alio occasu Es (o)) transversa oblique[*](oblique Esov. -ua r) Parthiae occurrens[*](occurrens Esov.aec- R2. aec- DFR1. cu- a), utraque

regna[*](includit Esova. S. amplectitur Sol.) praecludit. habet ergo ipsa ab ortu Caspios et Parthos[*](parthos Rv. ap- a. partos F. ap- D. parthios o. -tios Es), a meridie Sittacenen[*](sittacenen oB. sitia- Es. sitha- v. sita- F2. setta- R. secta- r) et Susianen[*](susianen om.Eso. -nen et v adiauen Eso), Persida, ab occasu Adiabenen, ab[*](ab ego. ati Dda. at F1. Ad EsF2o. aR(?)v) septentrione[*](septentrione R (?)v. -nem ro) Armeniam. Persae Rubrum mare semper accoluere, propter quod is[*](is om.Eso) sinus Persicus vocatur. regio[*](regio REav. -ia r) ibi maritima Ceribobus[*](ceribobus (cyryb- F2) EsF2D. ciribo R. cyribo adT. cyrybo DF1. cyropolis B e Ptol. -obolis v. syrtibolos H. syrtibus aequa U 128); qua[*](quia Esva. C) vero ipsa subit ad Medos, Climax[*](climax DR(B1)H. -as Es. elimax a. aelym- F. elymas Tv. -ais B2.cfr. § 136) Megale[*](megala Esv a. H) appellatur locus arduo montis ascensu[*](ascensu Esov. -suus (-sus R2) r) per gradus, introitu angusto, ad Persepolim, caput regni[*](regii DF1R), dirutam[*](dirutam Esv(D). -tum r H. (-ta o)) ab Alexandro. praeterea habet in extremis finibus Laodiceam[*](laodiciam ao. laudiceam EsDRD2. -caeam F) ab Antiocho conditam.[*]((9-11) Sol. 55, 2.) inde ad orientem[*](ad orienterm Esov (D). ab oriente r S) Magi optinent Phrasargida[*](frasargida DFdTRav(J). phas- Sieglin. phidasarcida Sol. asargida Es. -rcida o. passargada B. -agardas C. -daS) castellum, in quo Cyri[*](dist. ego) sepulchrum; est et horum Ecbatana[*](acbatana(-thana a)DFRa. hegb- o. egb-Eva.B) oppidum, translatum [*](tralatum Fa) ab Dario rege ad montes. inter Parthos et Arianos excurrunt Paraetaceni. his gentibus[*](gentibus EsF2dv(D2). a ge-rS) et Euphrate inferiora regna[*](dispensa Eso.sed cfr. V 70) cluduntur[*](cluduntur DFdRG(S). claud- Ta. includ- Esv(H)D 17 toto DFRa). reliqua dicemus a Mesopotamia, excepto mucrone eius Arabumque populis in priore dictis[*]( 5,86 sq.) volumine.

Mesopotamia tota Assyriorum fuit, vicatim dispersa praeter Babylona[*](babylona DFav(D). -nam Es. -niam RdToS) et Ninum. Macedones eam in urbes congregavere propter ubertatem soli. oppida praeter iam dicta habet Seleuciam, Laodiceam[*](laudiceam EsD2. om.r), Artemitam; item

in Arabum gente[*](gente om.Es) qui Orroei[*](orroei D coll. § 25.V 85. arrhoei DFdR. arrohei a. arroei Tv. annoei Es. orei H) vocantur et Mardani[*](mardani v. cfr. Ptol. V 18. mand- EsD. uand- r) Antiochiam , quae a praefecto Mesopotamiae Nicanore condita Arabis[*](arabes Esa(va.B)) vocatur. iunguntur his Arabes[*](rabes F) introrsus Eldamari[*](eldamari R1J. -rii Esv. -mani R2s. elmari r), supra quos ad Pallacontam[*](Pellacontam va.S. Pallacopas Arr. >anab. VII 21. 22) flumen Bura[*](Dura coni. H e Polyb. V 48, 16) oppidum, Salmani et Masei[*](masei RdaB. -seo Es. -ssei v. maraei r) Arabes; Gordyaeis[*](gordyaeis B. -diacis r. gurdiacus Es. -aeis D. condiaeis r. cfr. § 129) vero iuncti Azoni[*](aloni Esva.D), per quos Zerbis[*](zeruis DF. -uius R. zerius a) fluvius in Tigrim cadit, Azonis[*](azones va.D) Silices[*](silici H) montani et Orontes[*](orrontes F. orrentes Ra), quorum ad occidentem oppidum Gaugamela[*](gaugamela B. gaueca- Esv. graue ca- r), item Suae[*](suae Es(Verc.)D. sue a dv. suet r) in rupibus. supra Silicas[*](silicas sitrae D. silci classitrae (-tre Ra. classis IIIEs) ll. silici classitae G. siciclassi III p. v) Sitrae, per quos Lycus[*](lacus Es) ex Armenia fertur; ab Sitris[*](ab sitris (Verc.)D. absi- dv. -ithris DFRS. -ythris a. -idris Dal.) ad hibernum exortum[*](exorsum Da.om.Es) Azochis[*](azochis Esv. aco- TS. -cis a. achochis r) oppidum, mox in campestribus oppida[*](oppidata DFda) Diospege[*](diospege E8D. -gea a. -paegea r. -page v), Polytelia[*](polytelia (polit- Es) R2EsB. -teba v. om.r), Stratonicea[*](stratonicea B(D). -igea Esv. -ice R2H. om.r), Anthemus[*](anthemus Esv. ante- R2. anme- DF. anne- r. cfr. V 86). in vicinia Euphratis Nicephorion, quod[*](quod ut Es (R?) v a. S) diximus, Alexander iussit condi propter loci opportunitatem.[*](5,68) dicta est et[*](et om.R (?) G) in Zeugmate[*](zeugmate D(?)C. zeum- (-tae E) EsRv. ceum- a. zaeum- F) Apamea[*](apamia Esva.S), ex qua[*](ibid.) orientem petentes excipit oppidum Caphrena[*](caphraena F. at prima Es. apprime va.S) munitum, quondam[*](quodam DF1) stadiorum LXX amplitudine et satraparum regia appellatum, quo tributa conferebantur, nunc in arcem[*](artem Es) redactum. durant[*](durat Es), ut fuere, Thebata[*](fuere (-rat Es) thebata (thaeb- F. hebeta Es)ll. S. -rant hebata v) et, ductu Pompei

Magni terminus Romani imperi, Oruros, a Zeugmate[*](geugmate Fa) L???.CC[*](L???. CC MGGm I p. 246b. CCL.L??? ll.v. de mendo cfr. § 122. 134 med.). sunt qui tradunt[*](tradant adT) Euphraten Gobaris[*](gobaris EsG. cobaris d2V. -res r) praefecti opere diductum esse[*](esse ubi ego. ubi (ibi a. bi F1) esse ll.D1. ubi eum v. ubi D2) ubi diximus findi, ne praecipiti cursu Babylona[*](babyloniam EsF2va.S (D))[*](5, 89 ) infestaret, ab Assyriis vero universis appellatum[*](appellatum om.Es) Narmalchan[*](nar- malcan a. armarchal Es. -alchar v a. Brot. cfr. Isid. Char. 1(GGm I p. 249). Amm. Marc. XXIV 2,7), quod significat regium flumen. qua dirivatur[*](diriuatur EsD. deriuatū (dri- a) r. -tur v), oppidum fuit Agranis[*](agrani Esva.S. agoram p) e[*](e aTv. se DdR. sae F. et EspD) maximis[*](maximum EspD (puncto post Persae sublato et post caput posito)), quod diruere Persae. [*]((7-15. 21 sqq.) Sol. 56, 1-3. MCap. VI 701. — (10. 11) Herodot. I 178.)Babylon, Chaldaicarum gentium caput, diu summam claritatem inter urbes obtinuit toto[*](in. toto Esova.S(D)) orbe, propter quod[*](quod DFa. quam Eso (R?)v. cfr. § 115. II 167. X 35. XVII 85. XX 144) reliqua pars Mesopotamiae Assyriaeque Babylonia appellata est, LX p. amplexa II[*](II ego. om. ll.v) muris ducenos pedes altis, quinquagenos latis, in singulos pedes ternis digitis mensura ampliore quam nostra, interfluo Euphrate, mirabili opere utroque[*](utrobique F2D). durat adhuc[*](adhuc om.Eso) ibi Iovis Beli templum; inventor hic fuit[*](fuit om.Eso) sideralis scientiae. cetero ad solitudinem rediit[*](redit Es. -ddit va.B) exhausta vicinitate Seleuciae, ob id conditae a Nicatore[*](nicanore Esva.B(G)) intra XL[*](XL (pro XC) B et Pe Strab. XVI p. 738 extr. LXXXX ll.v. de mendo cfr. § 124 init.) lapidem in confluente[*](confluentem Esva.G) Euphratis fossa perducti[*](perducti Esv. -tis r) atque Tigris: quae[*](qua Fa) tamen Babylonia cognominatur, libera[*](liberat Es) hodie ac sui iuris Macedonumque moris. ferunt ei plebis urbanae DC[*](CDEs) esse[*](esse om.Es), sittam vero moenium aquilae pandentis alas, agrum totius orientis fertilissimum. invicem ad hanc exhauriendam Ctesiphontem[*](cthesiphontem D. ethaes- F. thes- va.B. et hesipo- ES) iuxta tertium ab ea lapidem in

Chalonitide[*](chalonitide v. challo- Es. calo- r) condidere Parthi, quod nunc caput est regnorum [*](regnum Es. -ni va.H), et postquam nihil proficiebatur, nuper Vologesus[*](uologessus a. -ocesus Es) rex aliud oppidum Vologesocertam[*](uologesacertam F2. -ocessoc- Es) in vicino[*](uicinio Es) condidit. sunt etiamnum[*](aetiannum F. euann- R. euan- Da. etiam v a. G) in Mesopotamia oppida Hipparenum[*](hyparenum (yp- a) DR a.-raenum F), Chaldaeorum doctrina[*](doctrina om.EsG. -na clarum v (H)) et hoc, sicut Babylon[*](babilonii Esp), iuxta fluvium [Narragam[*](narragam ll.v. del.(U p. 192) D) ] qui cadit in Narragam[*](cadit in narragam (D1FD. -rrogam r) ll.S. del.v), unde[*](unde DdTRaS. -dedi F1. nunc de Es. nunc dedit F2. dedit v) civitati nomen[*](nomen— 8 doc- trina om.R1). muros Hipparenorum[*](hipparenorum R2Tv(H). -raneorum Dal. hypa- renorum F. hipaneno- Es. cythareno- r) Persae diruere. Orcheni[*](orcheni DdR2aB. -aeni F. -ani Esv) quoque, tertia Chaldaeorum doctrina, in eodem situ locantur ad meridiem versi. ab his Notitae[*](notitae Fv. -icae Es. -itiae Dd. -iciae Ra) et Orothophanitae[*](orotho- phanitae EsH. ortho- v. -phantae C. orotophopanitae RdT. -po- panitae (orto- a) r) et[*](et EsF2v (J). ar. ac TS) Gnesiochartae[*](gnesiochartae D. gneciochanthae EsH. graecio- v. graeciochartae F2. grecie- chartae aTS. greciae- R. graeciae- rJ).

[*]((Iuba fr. 39 Müller). — (16 sqq.) Sol. 54, 15.)Euphrate navigari[*](nauigare F2. -ga F1. -gant a) Babylonerl e[*](e FG. om.Es. et rv) Persico mari CCCCXII p. tradunt Nearchus et Onesicritus; qui vero postea scripsere, ad[*](ad DFRS.arv) Seleuciam[*](seleuciam RS. -cia (-tia F) rv)CCCCXL[*](CCCCXL RadTS. -XC v. -XXXX DD. -LXXXX Esp. -LXXX F2in ras.); Iuba a[*](a babilone F2p. a bibone Es. om.r) Babylone Cha- [*](XII. D DFldTRa) racen[*](characen B. cara- F2v. cana- Es. canopum p.om.r)CLXXV. D. fluere aliqui ultra Babylona[*](babylone Es. -nem va.S. -nia a) continuo alveo[*](alueo Espv. albeo F2. abeo r), prius quam distrahitur[*](distrahitus R. -raitur F. -ratus a. -ractus d. -rahantur p) ad rigua[*](in irrigua v a. H. irr-p. arr- Es), LXXXVII[*](LXXXIIIIEs), universo autem cursu |XII|[*](XIEspva.S) p. inconstantiam mensurae diversitas

auctorum facit, cum Persae quoque schoenos[*](scoenos EsF2. scon- a. schon- r) et parasangas alii alia mensura determinent[*](determinet DFla. -etur R). ubi desiit[*](desiit J. -sit ll. -sinit v) alveo munire, ad confinium Characis accedente tractu, statim infestant Attali latrones, Arabum gens, ultra quos[*](quod DF1R) Scenitae[*](escenitae R. scaescen- DF1), ambitu vero Euphratis Nomades Arabiae usque ad deserta Syriae[*](suriae Fla), unde in meridiem[*](meridie R. -diae DF) flecti eum diximus, solitudines Palmyrenas[*](5,87) relinquentem.[*]((11. 12) MCap. VI 700 med.) Seleucia abest[*](est EsFdTa) a capite Mesopotamiae Euphrate[*](euphrate ego. -ten ll.v(S). -tem dpC. cfr. Tigri. § 124 init. 146) navigantibus |XI|.XXV p., a mari Rubro, si Tigri navigetur, CCCXX[*](CCCXX Espv(D). CCXX rS), a Zeugmate[*](zegmate EsDF. -gitana a)DCCXXIIII[*](DCXIIII dT. DXXIIII Es. -VII pv a.S), Zeugma[*](zeuma EsDFa) ab[*](ab Es. abest rS. a v) Seleucia Syriae ad nostrum litus CLXXV[*](CLXXV (P)H ex V 67. CXXXII Esv. CXXII rp). haec est ibi latitudo terrarum inter duo maria, Parthici vero regni DCCCCXLIIII[*](DCCCCXLIIII EspM Cap. v(D2). -XVIII rS).

Est etiamnum oppidum Mesopotamiae in ripa Tigris circa confluentes, quod vocant Digbam.[*](Sol. 37, 5. 6.—(21) cfr. Strabo XI p. 529. Dic. 6, 27.) sed et de Tigri ipso dixisse conveniat.

Oritur in regione Armeniae Maioris, fonte conspicuo in planitie. loco nomen Elegosine[*](elegosine EsopH. elong- v. elosine (-nae D. ael- F) r. elegos Sol. cfr. V 84) est[*](est Eso p d Tv. etr DF. & R. x a); ipsi[*](ipsius Eso pva.S) qua tardior fluit Diglito[*](diglito Esopv. -gito r); unde concitatur, a celeritate Tigris incipit vocari: ita appellant Medi sagittam. influit in lacum Aretissam[*](aretissam (ret-a) ll. J. -tisam Sol. -thissam v. -thusam C. Arsissam MGGm II p. 165a), omnia inlata pondera sustinentem et nitrum nebulis exhalantem. unum genus ei[*](ei om.Flda) piscium est, idque[*](idque aquae R2. aquae Es. et hic aquae v a. Bas.) transcurrentis non miscetur alveo, sicut neque e Tigri

pisces in lacum transnatant.[*]((1-7) Sol. 37, 6. — (3.4) cfr. Plin. II 225. Sen. NQ III 26, 4.) fertur autem et cursu et colore dissimilis transvectusque occurrente Tauro monte in specum[*](specu va.S) mergitur subterque lapsus a latere altero eius erumpit. locus[*](lacus Esp) vocatur Zoaranda[*](zoaranda EsBrot.(D). -rand Rd. -runda D. -rund F1. -ar. unde F2. zoar a. zoroanda pv. -de S. zomada Sol.); eundem[*](ūdem a) esse manifestum[*](manifestum est R(?)v), quod demersa perfert. alterum deinde transit lacum, qui Thospites[*](thospites G e Ptol.V 12,8. thesp- DFRaJ. tesbidis v. tepitis Es. thepidis p. thopitis Strabo XI p. 529) appellatur, rursusque[*](rursumque RJ) in cuniculos mergitur, post[*](et post Esv a.S(D))XXII[*](XXV F2va.H. XX Es) p. circa Nymphaeum redditur[*](redditus d). tam vicinum Arsaniae[*](marsaniae (ars- F2) pluere DFRa) fluere eum in regione Arrhene[*](arrhene G e Strab. l. l. -ni v. archene DRD. -nę a. -ni Es. -chaene F) Claudius Caesar auctor est, ut, cum intumuere, confluant nec tamen misceantur[*](simul misceantur a) leviorque Arsanias innatet MMMM[*](M???. M???. a. eoo p) ferme spatio, mox divisus in Euphraten mergatur.[*]((12-14) Sol. 37, 6.) Tigris autem, ex Armenia acceptis fluminibus claris Parthenia ac Nicephorione, Arabas Orroeos[*](orroeos D. oroeos EsDFa. ar- G. oreos RdTv(H). cfr. § 25. 117. V 85) Adiabenosque disterminans et quam diximus Mesopotamiam[*](25) faciens, lustratis montibus Gordyaeorum[*](v) circa Apameam Mesenes oppidum, citra[*](& tra (pro citra) F1. et tran a.de mendo cfr. § 55) Seleuciam Babyloniam CXXV[*](CXXV Rd(?)v. CCXXV DFa. XXV p. XXII Es) p. divisus in alveos duos, altero meridiem ac Seleuciam petit Mesenen perfundens, altero ad[*](a (proad) DFR) septentrionem flexus[*](flexus EsF2v. -xuus (-xus a) uersus r) eiusdem gentis[*](gentis Esv. -tes r) tergo campos Cauchas[*](caucas Fla) secat. ubi remeavere aquae, Pasitigris[*](passitigris Fa) appellatur[*](appellatur F2dv. -tus rS),[*]((init. 3. 6) Sol. 1. 1.) postea recipit ex Media Choaspen[*](coaspen FdRa) atque, ut diximus, inter Seleuciam et Ctesiphontem vectus[*](122)

in lacus Chaldaicos se fundit[*](sefundit EsF2(D?)v(J). effun- rS) eosque LXII[*](LXIIll.H(D). LXXv(S). LX p) p. amplitudine[*](amplitudinē EsFR) implet; mox vasto alveo profusus dextra Characis oppidi infertur mari Persico X??? p[*](X??? p. ll. G cum P(H). de- cumo v(L)). ore. inter duorum amnium ostia XXV[*](XXIII Es. -VI p) p. fuere[*](fuere EsD. -re aut R. -rant r. -re aut ut d2v), ut alii tradunt, VII[*](VIIEspR(?)v.VIIIr), utroque navigabili. sed longo tempore Euphraten praeclusere Orcheni et[*](et del.U 132. an ut?) accolae agros rigantes, nec nisi per[*](per (post Esv) tigrim ll. G(S). pasitigri (P) H) Tigrim defertur in mare.

Proxima Tigri regio Parapotamia appellatur. in ea dictum est de Mesene; oppidum eius Dabitha[*](dabitha cui ego. -thac EsDF. -tac a. -tach p. -thac et dTS. -thaec et R. -tha ei (U 133) D. dibitach v). cui iungitur[*](129) Chalonitis cum Ctesiphonte, non palmetis modo, verum el olea pomisque arbusta[*](arbusta D2. -tis ll. D.cfr. X 77. aliisque arb- nobilis v). ad eam pervenit Zagrus[*](iagrus Esva.B) mons, ex Armenia inter Medos Adiabenosque veniens supra Paraetacenen [*](paraetacenen B. -tcaenen Es. -taeine R. paerataeinen D. perate in ea a. paracenem p. itacenen F2. E???nen F1. echatenen v) et Persida. Chalonitis[*](chalonites F2. -tas F1. calonites Es. -tas Ra) abest a Perside[*](persidae EsF2. -dem va.S)CCCLXXX[*](CCCCLXXX Espva.H) p.; tantum[*](tanta F2. an tantundem, ut § 133?) a Caspio mari et[*](et del. C) a Syria[*](a syria (sir- Es) DFEsaD. assy- RTpv (S). -riam d (?) C) abesse conpendio[*](conpendia F2a. -iae F1) itineris[*](itinerum Esva.S) aliqui tradunt. inter has gentes atque Mesenen[*](mesenes FR. menses a) Sittacene [*](dist.ego)est, eadem Arbelitis[*](arbeutis D. -euitis a) et Palaestine[*](palaestina D. palest- Fa. ealestinae Es) dicta. oppidum eius Sittace[*](ittacene F1R. ita- F2a) Graecorum, ab ortu et[*](est R2. est et d(?)pva.J) Sabdata[*](sabdata (-ada Es) ll.v(S). sabata B), ab occasu autem Antiochia inter duo flumina Tigrim et Tornadotum[*](ornadotum Es), item Apamea[*](apamea EsDF1a. -mia dG. -mea RS. -meae F2v (D)), cui nomen Antiochus matris suae inposuit; Tigri[*](tigri G. -ris ll.v(L))

[*](dist.P) circumfunditur haec, dividitur Archoo[*](archoo EsF2dv. -ou r).[*]((2. 5-7) Sol. 54, 14. MCap. VI 700.) infra est Susiane, in qua vetus regia Persarum Susa, a Dario Hystaspis filio condita; abest ab Seleucia Babylonia CCCCL p., tantundem ab Ecbatanis[*](egbatanis DFRva.B. –ttanis Esa) Medorum per montem Carbantum[*](carbantum (-nnū a) ll. S. charbantum v. -annum C). in septentrionali Tigris alveo oppidum est[*](est a a) Barbitace[*](barbitace adTD. -thacae DF. -bethace Es2opv. -bathace Es1. babith- R. babytace B e St Byz. (carbile siue barbite [vel babitae] codd.Sol. barbyta MCap.)); abest a Susis CXXXV p. ibi[*](hi (pro ibi) R2. his P) mortalium soli[*](solis (P)S) auri[*](auri miro ego. aurum in ll.v) miro odio[*](odiū Ra) contrahunt id defodiuntque[*](defodiunt quo ne (quod ne Es. ne quo v) cui opva.S. -untq. q. nec ut a), ne cui sit in usu[*](uisui Es2. nis- Es1). Susianis ad orientem versus iunguntur Oxii[*](oxii Esv(H). oxi a. oxy r. cossaei B. uxii P e Strab. XI p. 524 et Arr. anab. VII 15,2. Ind. 40,1 (λῃσταί)) latrones et[*](et Espv. the a. te r) Mizaeorum[*](mizaeorum (-ze- a) Esadv. -zeonum p. myzaeorum DR. mycae- F) XL populi, liberae feritatis. supra eos parent[*](patent va.S) Parthis[*](parthisi Es. -thusi va.S) Mardi et Saitae ii[*](hi F1. hii F2d. hyi EsDva. Brot.) qui praetenduntur supra[*](super a) Elymaida[*](elymaida B. cfr. § 111. helim- v. elimaetida R. -achida p. limaeti- D. limeti- F. limeci- a. lymaeida Es), quam Persidi in ora iunximus. Susa a Persico mari absunt CCL p. qua [*](111) subiit ad ear classis Alexandri Pasitigri[*](passitigri DFR. -im tigri a), vicus ad lacum Chaldaicum vocatur Aple[*](aphle Esva. S. om.p. Aginis Arr. Ind. 42,4), unde Susa navigatione LXII[*](LXII D Esd2TD. cfr. Arr. l.l. LX-D rS. LXV. D v. DLX p). D p. absunt. Susianis ab oriente proximi sunt Cossiaei[*](cossiaei F2in ras. S. om.Es. cossia et r. -ssaei (B) G. chosiei v (item infra)), supra Cossiaeos ad septentrionem Massabatene[*](v) sub monte Cambalido , qui est Caucasi ramus, inde mollissimo transitu in Bactros[*](Parthos U 134).

[*]((1. 4. 6) Sol. 33, 4. cfr. Plin. XXXI 35. — (14) Sol. 54,14. MCap. VI 700.) Susianen[*](susianae DF. -ne Ra) ab Elymaide[*](aelymaide F2. elim- o. elem- Esva.B. aelyma et de DF1. elim- a) disterminat amnis Eulaeus[*](euleus ova. C. ilaeus F. aeleus D. eleus RadT. leus Es), ortus in Medis modicoque spatio cuniculo conditus ac[*](acll.v(S). hac Dal.) rursus exortus et per Massabatenen[*](massabatenen D. mesa- dH. meso- v. messo- F1R. -taenen D. -trenen a2. -tranen a1. mesobatanen F2. mesopotanen Eso. -ta- miam p) lapsus. circumit[*](circuit Fdaova.S) arcem Susorum[*](susorum G. -sarum Esopv. -siarum r) ac Dianae templum augustissimum illis[*](illis EsF2oG. cum illis rv) gentibus, et[*](et o) ipse[*](ipse om.DF1a) in magna[*](magna ipse F2. -nae F1R a) caerimonia[*](caerimonias Ra. -iae F1), siquidem reges non ex alio bibunt et ob id in longinqua portant. recipit amnes[*](amnem G) Hedyphon[*](hedyphon (P) D e Strab. XVI p. 744. -pnon DFd. -pnum G. hedipnon (ed- a) Ra. -prun Es. -ppum v) praeter[*](praeterea silum Esp) Asylum Persarum venientem, [*](ad (et F2G) unum F2pva.H)[*](dist. v a.D)Adunam ex Susianis[*](susianis Es2F2Rpv. usanis Es1. unamnis (-anis d2) r). oppidum iuxta eum Magoa[*](magoa (-oga v) a carace EsF2va. C. mago horacae D. magno (mag??? F1) orace F1a), a Charace XV p.; quidam hoc in extrema Susiane[*](susianę FR. -na G. soasianae Es) ponunt solitudinibus proximum.[*]((12) cfr. Plin. XII 78. — (487, 4) Agrippa fr. 33 Riese.) infra Eulaeum Elymais[*](eulymais F2d. cul- F1. -acis D. eulimaeis R. -mes Es) est in ora iuncta Persidi, a flumine Orati[*](oroati Rd(?) B) ad Characem CCXL p. oppida eius Seleucia et Sostrate[*](v), adposita monti[*](monitis Dd. mun- a) Chasiro[*](chasiro EsF2D. ???astro F1. ca- Dda. casyro R (?)v. cassio p. (cfr. XII 78 scanchro Md. schantro r)). oram, quae praeiacet, minorum Syrtium vice diximus inaccessam[*](99) caeno, plurimum limi deferentibus[*](defendentibus Es) Brixa[*](brixia va.S. Brizana Arr. Ind. 39,6. Brisoana Amm. Marc. XXIII 6,41)) et Ortacia[*](ortatia F. hor- tacia R. -atia Dd. ortacea va.D. Chortacia MGGm II p. 169b) amnibus , madente et ipsa Elymaide[*](elymaeide D. ael- F. elimateae Es) in tantum, ut nullus sit

nisi circuitu eius ad[*](ad ll.G.av) Persidem[*](perside Esva.G. -dā Rd. -da SJ) aditus. infestatur et serpentibus, quos flumina deportant. pars eius maxime invia Characene vocatur ab oppido Arabiae claudente[*](claudente —4 ea om.a) regna[*](regna ea FD. -nea D. -na rv) ea, de quo dicemus[*](dicimus Es) exposita prius M. Agrippae sententia. [*](MCap. VI 700. Die. 2, 7. 6. Dim. 2. Div. 23.)namque is Mediam et Parthiam et Persidem[*](persidā Fa) ab oriente Indo, ab occidente Tigri, a septentrione Tauro Caucasio[*](caucasio RdTMCap.D2. -so EsF2v. causio a. -ssio D. cau???o F1. om. Dic.), a meridie Rubro mai terminatas patere in longitudinem[*](longitudine .. latitudine FdRa) |XIII|.XX p., in latitudinem DCCCXL[*](DCCCCXL F. DCCCXXX M Cap.) prodidit, praeterea per se[*](per se B. persae Es. per r v) Mesopotamiam[*](mesopitam Es), ab oriente Tigri, ab occasu Euphrate, a septentrione Tauro, a meridie maria Persico inclusam[*](clusam ad), longitudine[*](longitudinē . . latitudinē ll. corr.v)DCCC p., latitudine CCCLX.

[*]((12-14) Sol. 33,4.—Mela III 79.)Charax, oppidum Persici sinus intimum, a[*](a Esv. in r) quo Arabia Eudaemon cognominata excurrit, habitatur in colle manu facto inter confluentes dextra Tigrim[*](tigrum Es), laeva Eulaeum[*](uleum a. ilaeum F), II[*](IIIva.H(S). VIconi.P) p. laxitate. conditum est primum ab Alexandro Magno, colonis[*](qui colonis C) ex urbe regia Durine[*](durinae Es. -rnie p. -rme F. turine a), quae tur interiit, deductis, militum[*](militum (-mque v) inutilibus EspD. -tibus inutilium r) inutilibus ibi relictis; Alexandriam appellari iusserat pagumque Pellaeum[*](pellaeum Bas. peleum p. peleneum Fla. pell- rv) a patria sua, quem proprie Macedonum fecerat.[*](Iuba fr. 44 Müller.) flumina id oppidum expugnavere; postea restituit Antiochus[*](antiochus restituit Esva.S) quintus regum et suo[*](suo mine Es) nomine appellavit, iterumque [*](que v. quoque ll. D) infestatum Spaosines[*](spaosines D2e nummo. spasiones Salmant. spass- Es. passones p. spationi F2. -tio (-cio a) r. Spasines (P)Dle Dione Cass. LXVII 28,4. Pas- G. -siones v. (Hyspasines Vel pausines Lucian.macrob.16) Sagdodonaci[*](sagdodonaci EsD. sardonaci p. sogd- v. saggodanaci F2. -onadaci r) filius, rex finitimorum

Arabum, quem Iuba satrapen Antiochi fuisse falso tradit oppositis molibus restituit nomenque suum dedit, emunito[*](emunitos diu DF1Ra) situ iuxta in[*](in Epv. om.r) longitudinem VI[*](VI (IIIG) p. in (om.Es) latitudinem Espv. om.r) p., in latitudinem paulo minus. prius[*](primo Espva. H(D1)) fuit[*](afuit D2) a litore stadiis[*](stadiis dpv. -ia R2S. -ios rD) X[*](X DFdRaG(S). X et Espv(H)D) — maritimum etiam Vipsania[*](uipsania (U 135)J. -nda (inps- Es) ll. S. ips- v. pseuda p. inde pseudo B. ipsa inde H) porticus[*](porticos FR1. -tos a. -tum p(P)H) habet[*](habuit (P)H) —, Iuba vero prodente L??? p.; nunc abesse a litore CXX legati Arabum nostrique negotiatores , qui inde venere, adfirmant. nec ulla in[*](in Esv(D). om.r S) parte plus[*](plus —terrae om.DF1dRa) aut celerius profecere terrae fluminibus invectae. magis[*](magis id EsF2pv(D). maris id (ad F1) rS. -ri. sed U 135. -ri. id J) id mirum est, aestu longe ultra id accedente non repercussas[*](repercussas G(D). -ssa F2pv. percussas (-ssa Es) rS). hoc in loco[*](longo Fd1R) genitum[*](ingenitum DdR. ???gen- F) esse Dionysium, terrarum[*](Isidorum rectius Bernhardy ad Dionys. perieg. p. 497. MGGm I p. LXXXI) orbis situs recentissimum auctorem, quem[*](que (pro quem) F1Ra) ad commentanda omnia in[*](in Es (D?)v(J). ad rS) orienterl praemiserit Divus Augustus ituro in Armeniam ad Parthicas Arabicasque res maiore filio, non me praeterit[*](preteriit Es) nec sum oblitus sui[*](sū Esv. sit r) quemque situs diligentissimum auctorem visum nobis[*](nobis in va.D introitu EsF2pD. -tus r. -tu huius v) introitu operis: in hac[*](3,2) tamen parte arma Romana sequi placet nobis Iubamque regem, ad eundem Gaium Caesarem scriptis voluminibus de eadem expeditione Arabica.