Naturalis Historia

[*](Vitruv. II 6, 1. Seneca nat. qu. III 20, 3. Isid. XVI 1, 8.) Verum et ipsius terrae sunt alia commenta[*](segmenta v.a.H.).

quid? non[*](non BG(J). non et RdThv (Brot.). inVlacuna.) in Africa Hispaniaque e[*](e BS. om. r. ex v.) terra parietes, quos appellant

[*](Vitruv. II 3, 1. 2. 3.) Lateres[*](lateris VR.) non sunt ex[*](ex BS. ea r. e dhv.) sabuloso[*](saboloso R. sob- V.) neque harenoso multoque minus calculoso[*](calculo VR.) ducendi solo[*](folof B1.), sed e cretoso et albicante ant ex rubrica vel etiam[*](etiam BS. cfr. Vitruv. si iam rv.) e sabulo[*](ex v.a.S. sa- bulo ll.v(J). -loso G. sablo S.), masculo[*](e masculo v.a.S.) certe. finguntur[*](fintur B.) optime vere, nam[*](non (pro nam) B.) solstitio rimosi fiunt. aedificiis non nisi bimos[*](nifi bimof BG. sibi mos r. ido- neos hv.) probant, quia[*](quia ego. quin ll.v.) et intritam ipsam eorum, priusquam fingantur, macerari oportet.[*](Vitruv. II 3, 4.) genera eorum fiunt[*](fiunt ego e Vitruv. qui BJ. que r. quae S. om.dv(D).) tria: Lydion[*](lydion ll. H. lidron h. -doron v. didoron B.), quo nos[*](nos ego coll. Vitruv. (nostri). uolgo Müller emend. V 20. om. ll.v.) utimur, longum sesquipedem [*](fefquipedem BdS. -de in r. -de hv.), latum pedem[*](pede Rhv.a.S.), alterum tetradoron, tertium pentadoron [*](tertium penta- doron om.B.). Graeci[*](graeci dhv. greci B. graecia V. ttia R.) enim antiqui δῶρον palmum[*](psalmum V1R.) vocabant et ideo δῶρα munera[*](dora mūcera R. doromum caera V.), quia manu darentur[*](odorentur R.); ergo a quattuor et quinque palmis, prout sunt, nominantur. eadem est et latitudo[*](latitudine B.). minore privatis[*](in priuatis hv.a. S.) operibus, maiore[*](maiore Bhv. a ma- r.) in publicis

[*](Isid. XVI 1, 9. Diosc. V 123.) Haec sint dicta de lateribus. in terrae autem reliquis[*](reliquif Bv. regionis r. om.h.) generibus vel maxime mira natura est sulpuris[*](sulphuris Rd(?) v.a.J (ut semper).), quo[*](quod V1R.) plurima domantur. nascitur in insulis Aeoliis inter Siciliam et Italiam, quas ardere diximus, sed[*](3,92 sq.) nobilissimum in Melo[*](milo VR.) insula. in Italia quoque invenitur in Neapolitano[*](neopoli- tano B. expo- V.) Campanoque[*](campoque B.) agro collibus, qui vocantur Leucogaei[*](leucogaei R(?)B. -geli V. -gely dT. -gei h. -oceli B.). ibi e[*](ibi e B(R?)H cum Gron. bie Th. biae Vd. (lybiae B). quod est (vel e) v.) cuniculis effossum[*](efossum V. efuss- R.) perficitur igni. genera IIII:[*](Isid. XVI 1, 9. Diosc. V 123.)[*](Isid. XVI 1, 9. 10.) vivum, quod Graeci apyron vocant, nascitur solidum[*](solidum D cum U 784. solidum hoc est glaeba (BS. gleba rH. -bosum v) ll.v.)[*](dist. ego.) solum[*](folum B1VRS. -lo B2. del.D cum U. quo solum dT(?)H. eo solo v.)—cetera[*](cetera V2S cum Gron. ex omnibus generibus (om.B) medici utuntur. alterum genus cetera BV1R (errore praecepta ex v.13 sqq.). ex omnibus—utun- tur cetera dThv.) enim liquore constant et conficiuntur oleo incocta—; vivum effoditur tralucetque[*](translucetque B2Rdv.a.S.) et viret[*](ui//r& B.). solo ex omnibus generibus medici utuntur[*](solo—utuntur U.S. om.dThv. (generibus om. S cumBa).). alterum genus appellant glaebam[*](gleba V.), fullonum tantum officinis familiare. tertio quoque generi[*](generi Bhv. -re r.) unus tantum est usus ad lanas suffiendas [*](suffiendas G. cfr. Isid. -iciendas ll.v), quoniam candorem[*](candorem hD cum U 785. -rem tantum ll.v.) mollitiamque[*](mollitiāq. BS. -iam R (praem. et) d. -iemque hv. inVlitt. evan.) confert. egula vocatur hoc genus, quartum[*](quartum ll.D. -to hv.) caute[*](caute (cate V) II. D. autem hv. (aptum Isid.). anκαυτήρ?) ad ellychnia[*](hellychnia B. hely- V.) maxime conficienda; cetero tantum[*](tantum ll. -ta hv ex Isid. an tamen (vel uis tantum)?) vis[*](uis om.V.) est ut morbos comitiales

[*](Isid. XVI 2, 1. Diosc. I 99. 100. Vitruv. VIII 3, 8.) Et bituminis vicina natura est. aliubi[*](aliubi S. -be B1. alibi rv.) limus[*](limis R.), aliubi[*](aliubi S. -be B1. alibi B2dv. om. r.) terra[*](terrae R.) est[*](est om.hv.a.S.), limus[*](libuf B1.) e[*](e (G. a Rhv) iudaeae Rhv. e (a F) iudea Fd. eiufde ae (del.B2) B.) Iudaeae lacu[*](lacu Bhv. flacu F. flatu Rd.), ut diximus, emergens,[*](5,72) terra in Syria circa Sidonem oppidum maritimum. spissantur haec utraque et in densitatem coeunt. est vero[*](est uero et Bergk I 23.) liquidum bitumen, sicut Zacynthium et quod a[*](ab B1.) Babylone invehitur; ibi quidem et[*](et om.B.) candidum gignitur. liquidum est et Apolloniaticum, quae omnia[*](umū (pro omnia) R.) Graeci pissasphalton[*](piffafphalton (fpi- B1) Bdhv. -palton r.) appellant ex argument picis[*](pifcif B1.) ac[*](ac ll.S. et dhv.) bituminis.[*](Diosc. I 99 (101). Solin. 5, 22. Verg. georg. III 451. Colum. VI 32, 2.) gignitur et[*](& BFhv(S). et in (im T) RdT. etiam H.) pingue oleique[*](oleique BS. dieique r. (liquorisque oleacei v).) liquoris in Sicilia Agragantino[*](agragan- tino RFv(D). agragent- B1S. agrigent- B2. cfr. § 62.) fonte, inficiens[*](in- f//icienf B2. infpic- B1.) rivum. incolae id harundinum paniculis colligunt, citissime sic[*](fi B1.) adhaerescens, utunturque eo ad lucernarum lumina olei vice, item ad scabiem iumentorum[*](ad fcabiē (-em ad d) B2dhv(D). fcabie (-iae F. -iem S) ad rS. (an item in scabie boum ac iumentorum?).). sunt qui et naphtham[*](naphtham G. -then v. nap- tham B2. napham B1. -pha r. cfr. II 235. XXIV 158.), de qua in secundo diximus volumine, bituminis[*](2,235) generibus adscribant, verum eius ardens natura et ignium cognata[*](cognatio R.) procul ab omni usu abest.[*](Diosc. I 99. 101.)[*](Diosc. eupor. I 235. 53. 71. cfr. Scribon. 54. Marc. 12, 2.) bituminis probatio ut quam maxime splendeat sitque ponderosum[*](ponderosum ac v.a.J.), graveolens[*](graueolens ego e Diosc. graue leue (lene h) ll.dhv. graueolens, leue Kül- bius. grauedinosum, leue Müller emend. V 21.), atrum[*](atrum ego e Diosc. autem ll. v.) modice, quoniam adulteratur pice. vis

[*](Isid. XVI 2, 2.) Nec minor est aut[*](aut om.R.) adeo[*](ab eo dTv.a.S.) dissimilis aluminis[*](aluminis RFdhv(D). -ni BS.) opera, quod intellegitur salsugo terrae. plura et eius genera. in Cypro candidum et nigrius[*](nigricis T. -rum dhv.a.S.), exigua coloris[*](coloribufque B. (an colors uisusque?).) differentia, cum sit usus magna[*](magna G. -ni ll.v.), quoniam inficiendis[*](inficiendif Bdv. -do h. -entes r.) claro colore lanis candidum liquidumque utilissimum est contraque fuscis aut obscuris nigrum. et aurum[*](auro R.) nigro purgatur.[*](Isid. XVI 2, 2. Diosc. V 122.—Galen. Kara κατὰ τόπ.. VI 3.) fit autem omne ex aqua limoque, hoc est terrae exudantis[*](exundantis F. -tur R.) natura. conrivatum hieme aestivis solibus maturatur. quod fuit ex eo praecox[*](praecoctu B2.), candidius[*](candidiuf BG. -dus r. -dum dhv.) fit[*](fuit B.). gignitur autem in Hispania, Aegypto[*](aegyto B (item infra).), Armenia, Macedonia, Ponto, Africa, insulis Sardinia , Melo, Lipara, Strongyle[*](ftrongylae B. -gule R.). laudatissimum in Aegypto, proximum in Melo. huius quoque duae species, liquidum spissumque. liquidi probatio ut sit limpidum lacteumque, sine offensis fricandi[*](fricandi ll. v(S). -ntium hC.), cum[*](dū R.) quodam igniculo caloris[*](caloris v e Diosc. col- ll.). hoc phorimon[*](phorimon v e Galeniκατὰ τόπουξVI 3 p. 495. porthmon Rd. -tmon B. pontinon h. posthonon F. (phormion Dal. errore).) vocant. an sit[*](fint B1.) adulteratum, deprehenditur suco Punici[*](pumici B.) mali; sincerum enim mixtura[*](mixtura BFd. -ram fugit h. -ra ea nigrescit R(?)v. lac. ego indicavi; excidit fere inficitur.) .... alterum genus est pallidi et scabri et quod[*](et quod RFdhv. id quod B.) inficiatur[*](inficitur hv.a.H.)et[*](& ego. a BS. om. rv. cfr. § 2.) galla[*](gallif B1.), ideoque hoc vocant paraphoron.[*](Diosc. V 122. Seren. 81. Marc. 18, 21. Pl. iun. 100, 14–16. 5.) liquidi[*](liquidi BJ. uis liq- rv(D).) aluminis vis[*](uis J. om. ll.v(D).) adstringere, indurare, rodere. melle[*](melli B. (an melli admixtum? cfr. § 177).) admixto sanat oris[*](fenatorif B.) ulcera, papulas

[*](Diosc.V 122.)[*](cfr. Plin. XXXIV 2.—Marc. 9, 20. 12, 4. 49. Diosc. eupor. I 82.) Concreti[*](concreti Bv. -te r.) aluminis unum genus σχιστὸν[*](chiston F2Rd. hi- B1.) appellant Graeci, in capillamenta quaedam canescentia dehiscens, unde quidam trichitim[*](trichitim BS. -tin v. -chlithim F2. -chlitem F1. tryclitim d. triclinon R.) potius appellavere. hoc fit e lapide, ex quo et aes[*](ęf B2S. hef B1. om. rG. id v.)—chalcitim[*](calcitim R.) vocant[*](uocant ut ego. -amuf BS. -atus F. -atur Rdh. -ant ut sit v. cfr. XXXIV 117.)—, ut sudor quidam eius lapidis in spumam coagulatus[*](coagulatuf BdG. -taes F. -ti est (del. v) hv.. coēgula ē R.). hoc genus aluminis minus siccat[*](minuf ficcat BS. om.F(?). minus RdTh(?)H. siccat v.) minusque sistit[*](minufque firtit BFv(S).sistit Rd Th(?)H.) umorem inutilem corporum[*](corporum BS. -ris rBrot. -ribus Tv.), et[*](et ll.S. sed v. an at?) auribus [*](& BS. uel rv.) magnopere prodest infusum; vel[*](dist. ego. an uel delendumn?) inlitum[*](inlifam RF.) et oris ulauribus dentibusque et si[*](et si ego. & if B1. & hif B2. et r. si hv.) saliva cum eo contineatur. et oculorum medicamentis inseritur[*](insenut??? R.) apte verendisque[*](uescendisque R.) utriusque sexus[*](fexuuf B1D.). coquitur in catinis[*](catinif BS. pat- rv. (an recte? cfr. XXXII 101 XXXIV 109. 113. 167. 170. 176. XXVIII 132. XXIX 49. XXX 47. XIX 129 al.).), donec liquari[*](liquari Bv. -re r.) desinat[*](defina??? B.). inertioris[*](inertiorif Bdv(S). -res F. interioris R(?)hLugd.) est alterum generis, quod strongylen[*](strongylen dB. -gulen B. -ncylen F. -ncilen R. stringilin v.) vocant. duae[*](& BS. om. rv.) et eius species, fungosum[*](fungofum Bdv. fing- r.) atque omni umore[*](omā or& dui R.) dilui facile, quod in totum damnatur. melius pumicosum et foraminum fistulis spongeae[*](spongete R. -ge se F2. sponte se F1.) simile rotundumque natura,

[*](Diosc. V 171. (cfr. Marc. 8, 5). Isid. XVI 1, 7. Th. lap. 62. 63.) Ab his per se[*](per fe BS. pense r. paene d. paene omnia hBrot. per se omnia v.) ad medicinam[*](medicinam BS. -nas (medec- F1) rv.) pertinentia terrae genera tractabimus. Samiae II sunt, quae[*](duae ll. v. duo U 787. cfr. § 195.) collyrium[*](collyrium ll.(B)H. cfr. Diosc. syropi- con v.) et quae aster appellantur. prioris[*](priorib. B.) laus ut recens sit ac levissima[*](leuissima D cum U 787. leniss- ll.Brot. leuis B. lenis hv.) linguaeque[*](linguae quae B1.) glutinosa, altera glaebosior[*](glaebosior S. gleb- BRdB. glob- Fhv.); candida utraque[*](dist. U.). uritur[*](uritur BS. -tur ac rv(D).), lavatur[*](labatur F. -but R.). sunt qui praeferant priorem. prosunt sanguinem expuentibus[*](emplaftrifquę (-que B1) B2.); emplastrisque, quae[*](quae om.B.) siccandi causa componuntur, oculorum quoque medicamentis[*](medicaminis F.om.R (hic deficiens usque ad § 196 nascitur et).) miscentur[*](miscentur dh(?)v. -etur BF.).

Eretria[*](eretria dv. fret- B. fretma F.) totidem differentias[*](differentia F.) habet, namque est alba[*](eft alba BFdS. et alba h. et alba est v.) et cinerea, quae[*](cineraque F.) praefertur[*](praefertur Bdv. -runtur Fh.) in medicina. probatur mollitia et quod[*](& quod Bhv. quod et d. quod F.), si aere perducatur[*](perducatur BFdTH. praed- v. (aera) -antur B. cfr. § 199.), violacium reddit[*](reddit dv. -didit B. -di F.) colorem. vis et ratio eius in medendo dicta est inter[*](38) pigmenta.[*](Diosc. V 170.)— Lavatur omnis terra—in hoc enim loco dicemus—perfusa aqua siccataque solibus[*](salibus F.), iterum

[*](Diosc. V 173. 174. 176. 180.—cfr. Marc. 7, 18.) Est[*](& (pro est) B.) in medicaminibus et Chia terra candicans. effectus eius idem[*](eius idem ego. eiusdem ll.H. eius v.) qui Samiae[*](samiae—8 eius idem qui om.B.); usus ad mulierum maxime cutem. idem et Selinusiae[*](selinusiae dB. -sa h. silinuste F.). lactei coloris haec[*](haec FD. hac h. est haec dv.) et aqua dilui celerrima[*](celerrima v. ceterr- F. teterr- d. ceterum h.); eadem lacte diluta[*](diluta et v.a.S.) tectoriorum albaria[*](aluaria d.) interpolantur. pnigitis[*](pnigitis B(H) e Diosc. ponitis F1. pnitis F2dT. phini- cis h. -nitis v. pignitis Bas. (errore).) Eretriae[*](eretriae dv (fer- h). -ia F.) simillima[*](similima F. est dhv. es F.) est, grandioribus tantum glaebis[*](glebis et hv.a.S.) glutinosaque[*](glutinosaque dTS. -sae qui F. -sa cui hv.). effectus eius[*](eius FdTS. om.hv.) idem qui[*](qui dThv. quae F.) Cimoliae , infirmior tantum[*](tantum B1FThJ. tam B2d(?) v(D).). bitumini[*](bitumini Bdv. -ne Fh.) simillima est ampelitis[*](ampelitis B e Diosc. appell- BVdhv.). experimentum eius, si cerae[*](fincerę B1. -ra h. si in cera v.a.B.) modo accepto oleo liquescat et si nigricans[*](nigri canis V.) colos maneat tostae. usus ad molliendum[*](molliendum dhv. moli- BV.) discutiendumque, et ad[*](& ad BdTS. ad Vhv.) haec medicamentis additur, praecipue in calliblepharis[*](calliblepharis dhv. -parif B. -brepharis V.) et inficiendis capillis.

[*](Diosc.V 175. Marc. 5, 6. 10, 75. Celsus I 3 (p. 20, 22). Pl. iun. 79, 21. 20, 16.) Cretae plura genera. ex iis Cimoliae duo[*](duae h.cfr. § 191.) ad medicos[*](medicos usus U 788. cfr. XXII 163.) pertinentia, candidum et ad purpurissum[*](purissum V.) inclinans . vis utrique ad discutiendos tumores[*](tumores et dhv.a.S.), sistendas fluctiones aceto adsumpto. panos[*](pannof B.) quoque et parotidas cohibet et lienem[*](lienem BdS. lenam V. lichenam h. -nas v.) inlita[*](inlita Bv. -tam V.) pusulasque[*](puftulafque Bv.a.H.), si vero aphronitrum[*](aphronitrum hv. afon- B. ad afon- Vd.)

Est et alius Cimoliae usus in vestibus. nam Sarda, quae adfertur[*](adferior R.) e Sardinia, candidis tantum adsumitur, inutilis [*](inutilif- fima (om. uersicoloribus et est uilissima) B.) versicoloribus, et[*](an ea pro et?) est vilissima[*](uilissima R(?)G. util- VdThv.) omnium Cimoliae generum, pretiosior Umbrica et quam vocant saxum. proprietas saxi quod crescit[*](crefcit Bv. gres est d. tres quod est r. est h.) in macerando; itaque[*](itaque ego. atque ll.v.) pondere emitur, illa mensura. Umbrica non nisi poliendis vestibus adsumitur. neque enim pigebit hanc quoque partem adtingere, cum lex Metilia[*](metilia B2RBrot. -t//llia B1. -tella Vv. -talla dh.) extet fullonibus dicta[*](dictam B.), quam C.[*](C. B1dv. G. B2 e F. /// V.om.R.) Flaminius L. Aemilius censores dedere ad populum ferendam.[*](Isid. XVI 1, 6. Th. lap. 62. 64.) adeo omnia maioribus curae fuere. ergo ordo hic est: primum abluitur vestis Sarda, dein sulpure suffitur, mox desquamatur[*](diffqua- matur B2.) Cimolia quae est coloris veri. fucatus enim deprehenditur nigrescitque et funditur sulpure,veros[*](uerus Vh.) autem et pretiosos[*](pretiosus Vh.) colores[*](colors V1. -los is V2.) emollit[*](emolit V. id (pro et) B.) Cimolia et quodam nitore exhilarat contristatos[*](contriftatof Bv. -iblatus VdT. -ibulatus Rh.cfr. Isid.) sulpure. candidis vestibus saxum[*](saxum v. -xo ll.) utilius a[*](a v. ac ll.) sulpure, inimicum

[*](Isid. XVII, 6.—(Seneca ep. 108, 32).—(cfr. Suet. de gramm. 13).) Alia creta argentaria appellatur nitorem argento reddens, set[*](set ego. &B. est et rv.) vilissima qua circum praeducere ad victoriae notam pedesque venalium trans maria[*](maria BS. -ri V. -re RdThv.) advectorum denotare instituerunt maiores; talemque Publilium[*](publilium BVS. publium RdThG. plocium v.)Anti- ochium[*](antiochium D.cum O Jahnio. lochium ll.S. lucilium hBrot. del. v.), mimicae[*](mimicae om.V.) scaenae conditorem, et astrologiae consobrinum eius Manilium[*](man-lium v.a. H. om.V.) Antiochum[*](anthiocum B. man- V.), item grammaticae Staberium[*](ftaberium BdTv(H). ē tab- V. tiab- R. tab- B.) Erotem[*](protem B.) eadem nave advectos videre proavi[*](pro auif. & B.). [*](Seneca de tranqu. an. 8, 6.)

sed quid hos referat[*](refero aliquo v.a.S. om.V. honorem V.) aliquis[*](quis R.), litterarum honore commendatos ? talem in catasta videre Chrysogonum[*](chrysogonum dhv. -gorum B. grisogonum R. -gosium V.) Sullae[*](fylle B.), Amphionem Q.[*](Q. Rdhv. que B. quinti V.) Catuli, Hectorem[*](hectorem D cum U 789. rect- ll.S coll. XXVIII 56. inter- fectorem dT. -fectorem, Heronem v. Heronem Bas.) L. Luculli, Demetrium Pompei, Augenque[*](augemque B.) Demetri, quamquam et ipsa Pompei credita est, Hipparchum[*](hipparchum Bv. hillarcum r.) M. Antoni, Menam et Menecraten[*](menecratem (-egr- V) VRdhv.a.S(D).) Sexti Pompei aliosque deinceps, quos enumerare iam non est[*](est e d(?)v.a.S.), sanguine Quiritium et proscriptionum licentia ditatos[*](ditatos Rdv. dila- B. dica- h. dicta- V.). hoc est insigne venaliciis gregibus[*](grecibuf B. graec- V.) obprobriumque[*](ob- probrium (-opri- V) qui B1Vd.) insolentis fortunae. quos[*](quos d2in ras.hU 789. quod ll.G(J). qua v.) et nos[*](et nos om.h. elnus V.) adeo potiri rerum vidimus, ut praetoria quoque ornamenta[*](ornamenta dhv. -to B. -ti r.) decerni[*](decent B.) a[*](a Bv. om. r.) senatu iubente

[*](cfr. Plin. III 78. V 42. Solin. 23, 11. Vitruv. VIII 4, 24.) Praeterea sunt genera terrae proprietatis[*](propietatif B1.) suae, de quibus iam diximus, sed et hoc loco reddenda[*](3,78) natura[*](natura Bd2in ras.v. -rae r.): ex Galata insula et circa Clupeam Africae[*](africae Bv. ericae r.) scorpiones[*](5,42) necat[*](fcorpionif B.), Baliaris[*](baliaris S. balea- hv. ballia- R. bellia- V. galla- B.) et Ebusitana[*](ebufitana (-naf B) Bv. bu- r.) serpentes.

Lapidum natura restat, hoc est praecipua[*](praecipuam eorum V.) morum insania, etiam ut gemmae[*](gemma VR.) cum sucinis atque crystallinis murrinisque sileantur[*](silentur VR.). omnia namque, quae usque ad hoc volumen tractavimus, hominum genita causa[*](causa genita dTv.a.S. (an genita homrinum causa?).) videri possunt: montes natura sibi fecerat ut[*](ut Fröhner anal. crit. p. 19. et ll. S. ad v. cfr. XXXVII 1.) quasdam compages telluris visceribus densandis[*](denfandif Bdv(S). -do r. -das G.), simul ad fluminum impetus domandos[*](domanda R.) fluctusque[*](fluctuuf refrangendof B.) frangendos ac minime quietas partes coercendas durissima sui materia. caedimus hos trahimusque nulla alia quam deliciarum causa, quos transcendisse

[*](cfr. Plin. VIII 223.) Ingens ista reputantem subit etiam antiquitatis rubor[*](robur Vd.). exstant censoriae leges Claudianae[*](claudianae BD cum U 790. glandia rv(J coll. VIII 209).) in cenis glires[*](gliref BS. -resque (quae V1) rv.) et alia dictu minora adponi vetantes: marmora invehi, maria[*](in maria R. et maria hv.a.S.) huis rei causa transiri quae vetaret, lex nulla[*](in- ulla B1.) lata

dicat fortassis[*](fcaurii B2.) aliquis: non enim invehebantur. id quidem falso. CCCLX columnas M. Scauri aedilitate ad scaenam theatri temporari[*](temperari B2Vd.) et vix mense uno futuri in usu viderunt[*](uiderunt Bdv. -rint r.)[*](dist. v.a.S. (cfr. U 790).) portari silentio legum. sed publicis nimirum indulgentes voluptatibus. id ipsum cur? aut qua magis[*](quam magif B.) via inrepunt vitia quam publica? quo enim alio modo in privatos usus[*](ufuuf D. ufufuf B1.) venere[*](uenere BS. illa (ille V) uenere rv(D).) ebora, aurum, gemmae? aut quid om-[*](quid om.B. qui din ras.) nino diis reliquimus[*](relinquimus R(?)G.)? verum esto, indulserint publicis voluptatibus. etiamne[*](&ianne B1. ne R.) tacuerunt, maximas earum atque adeo duodequadragenum pedum Lucullei[*](luculli B2. -lle in V.) marmoris in atrio Scauri conlocari? nec clam id [*](id ll.S. illud hv.)occulteque factum est. satisdare sibi damni infecti coegit[*](egit v.a.H.) redemptor cloacarum, cum in Palatium eae[*](eae B1S. hę B2. ex rv.) traherentur. non[*](non Bv. nec r.) ergo in tam malo exemplo moribus caveri[*](caueri Bv(S). -re rBas.) utilius fuerat[*](an fuerat. at?)? tacuere[*](tacuere ll.H. quam tacere v.) tantas moles in privatam domum trahi praeter fictilia deorum fastigia

nec potest videri Scaurus rudi et huius mali inprovidae[*](inprouidi VR. -de B1.) civitati obrepsisse[*](obrepiffe Bh.) quodam vitii[*](uiti VS. uitae v.a.H.) rudimento. iam L. Crassum oratorem illum, qui primus peregrini marmoris columnas habuit in eodem Palatio[*](pa-latio BG. matrio V1. in atrio R. atrio V2dThv.), Hymettias[*](hymettias v. hymm&iaf B. hime- R. hiemettias V.) tamen nec plures sex aut longiores duodenum pedum, M. Brutus in iurgiis[*](iurgif B1D. lurgis Vd. iugis R.) ob id Venerem Palatinam appellaverat. nimirum ista omisere moribus victis, frustraque interdicta, quae vetuerant, cernentes nullas potius quam inritas esse leges maluerunt. haec[*](haec om.hv.a.Brot. sed H.) atque quae[*](atque quae BS. atque r. et quae (que T) dTBrot. et qui H. qui nos hv.) secuntur[*](sequentur hVerc.) meliores[*](meliorif B.) esse nos[*](nos (non v) esse hv.a.H.)