Ab urbe condita

et legionis secundae signa tria, undecim vexilla socium Latini nominis in potestatem hostium venerunt, et arma multa, quae quia impedimento fugientibus per silvestres semitas erant, passim iactabantur.

prius sequendi Ligures finem quam fugae Romani fecerunt.

consul ubi primum ex hostium agro evasit, ne, quantum deminutae copiae

nam saltus, unde eum Ligures fugaverant, Marcius est appellatus.

sub hunc nuntium ex Ligustinis litterae ex Hispania mixtam gaudio tristitiam adferentes recitatae sunt.

C. Atinius, qui biennio ante praetor in provinciam profectus erat, cum Lusitanis in agro Hastensi signis collatis pugnavit: ad sex milia hostium sunt caesa, ceteri fusi et fugati castrisque exuti.

ad oppidum deinde Hastam oppugnandum legiones ducit: id quoque multo maiore certamine cepit quam castra; sed dum incautius subit muros, ictus ex vulnere post dies paucos moritur.

litteris de morte propraetoris recitatis senatus censuit mittendum, qui ad Lunae portum C. Calpurnium praetorem consequeretur, nuntiaretque senatum aequum censere, ne sine imperio provincia esset, maturare eum proficisci. quarto die qui missus erat Lunam venit:

paucis ante diebus Calpurnius profectus erat.

et in citeriore Hispania L. Manlius Acidinus, qui eodem tempore, quo C. Atinius in provinciam ierat, cum Celtiberis acie conflixit.

incerta victoria discessum est, nisi quod Celtiberi castra inde nocte proxima moverunt, Romanis et suos sepeliendi et spolia legendi ex hostibus potestas facta est.

paucos post dies coacto exercitu Celtiberi ad Calagurrim oppidum ultro lacessiverunt proelio Romanos.

nihil traditur, causa numero aucto infirmiores eos fecerit. superati proelio sunt: ad duodecim milia hominum caesa, plus duo capta, et castris Romanus potitur.

et nisi successor adventu suo inhibuisset impetum victoris, subacti Celtiberi forent. novi praetores ambo in hiberna exercitus deduxerunt.

per eos dies, quibus haec ex Hispania nuntiata sunt, ludi Taurii per biduum facti religionis causa. decem deinde dies magno apparatu ludos M. Fulvius,

multi artifices ex venerunt honoris eius causa. athletarum quoque certamen primo Romanis spectaculo fuit, et venatio data leonum et pantherarum, et prope huius saeculi copia ac varietate ludicrum celebratum est. novemdiale deinde sacrum tenuit,

quod in Piceno per triduum lapidibus pluerat, ignesque caelestes multifariam orti adussisse complurium levi adflatu vestimenta maxime dicebantur.