Ab urbe condita

huius amnis fontes Celaenis oriuntur. Celaenae urbs caput quondam Phrygiae fuit; migratum inde procul veteribus Celaenis, novaeque

et Marsyas amnis, haud procul a Maeandri fontibus oriens, in Maeandrum cadit, famaque ita tenet, Celaenis Marsyan cum Apolline tibiarum cantu certasse.

Maeander ex arce summa Celaenarum ortus, media urbe decurrens, per Caras primum, deinde in sinum maris editur, qui inter Prienen et Miletum est.

ad Antiochiam in castra consulis Seleucus, Antiochi filius, ex foedere icto cum Scipione ad frumentum exercitui dandum venit.

parva disceptatio de Attali auxiliaribus orta est, quod Romano tantum militi pactum Antiochum ut daretur Seleucus dicebat.

discussa ea quoque est constantia consulis, qui misso tribuno edixit, ne Romani milites acciperent, priusquam Attali auxilia accepissent.

inde ad Gordiutichos quod vocant processum est. ex eo loco ad Tabas tertiis castris perventum. in finibus Pisidarum posita urbs est, in ea parte, quae vergit ad Pamphylium mare. integris viribus regionis eius feroces ad bellandum habebat viros.

quoque equites in agmen Romanum eruptione facta modice primo impetu turbavere; deinde. ut apparuit nec numero se nec virtute pares esse, in urbem compulsi veniam erroris petebant, dedere urbem parati.

quinque et viginti talenta argenti et decem milia medimnum tritici imperata; ita in deditionem accepti.

tertio inde die ad Casum amnem perventum; inde profecti Erizam urbem primo impetu ceperunt.

ad Thabusion castellum imminens flumini Indo ventum est, cui fecerat nomen Indus ab elephanto deiectus.

haud procul a Cibyra aberant, nec legatio ulla a Moagete, tyranno civitatis eius, homine ad omnia infido atque importuno, veniebat.

ad temptandum eius animum C. Helvium cum quattuor milibus peditum et quingentis equitibus consul praemittit huic agmini iam finis ingredienti legati occurrerunt nuntiantes paratum esse tyrannum imperata facere;

orabant,

Helvius integros a populatione agros servaturum pollicitus ire ad consulem legatos iussit.

quibus eadem referentibus consul “neque Romani” inquit “bonae voluntatis ullum signum erga nos tyranni habemus, et ipsum talem esse inter omnes constat,

ut de poena eius magis quam de amicitia nobis cogitandum sit.” perturbati hac voce legati nihil aliud petere, quam ut coronam acciperet veniendique ad eum tyranno potestatem et copiam loquendi ac purgandi se faceret.

permissu consulis postero die in castra tyrannus venit, vestitus comitatusque vix ad privati modice locupletis habitum, et oratio fuit summissa et infracta, extenuantis opes suas urbiumque suae dicionis egestatem querentis.

erant autem sub eo praeter Cibyram Sylleum et ad Limnen quae appellatur. ex his, ut se suosque spoliaret, quinque et viginti talenta se confecturum, prope ut diffidens, pollicebatur.

“enimvero” inquit consul “ferri iam ista potest. parum est non erubuisse absentem, cum per legatos frustrareris nos; praesens quoque in eadem perstas impudentia.