Ab urbe condita
Titus Livius (Livy)
Titi Livi ab urbe condita libri editionem priman, Pars I-IV, Libri I-XL. Editio Stereotypica. Weissenborn, Wilhelm; Mueller, Moritz, editors. Leipzig: Teubner, 1884-1911.
is ad primos fines regni legatis obviam progressus, ut scriberent ipsi, quas vellent, pacis condiciones permisit: omnem pacem bonam iustamque fore sibi cum populo Romano.
datae leges pacis, iussusque ad confirmandam mittere legatos Romam.
per idem tempus L. Cornelius Lentulus pro consule ex Hispania rediit.
qui cum in senatu res ab se per multos annos fortiter feliciterque gestas exposuisset postulassetque, ut triumphanti sibi invehi
res triumpho dignas esse censebat senatus, sed exemplum a maioribus non accepisse, ut, qui neque dictator neque consul neque praetor res gessisset, triumpharet:
pro consule illum provinciam, non consulem aut praetorem obtinuisse.
decurrebatur tamen eo, ut ovans urbem iniret, intercedente Ti. Sempronio Longo tribuno plebis, qui nihilo magis id more maiorum aut ullo exemplo futurum diceret.
postremo victus consensu patrum tribunus cessit, et ex senatus consulto L. Lentulus ovans urbem est ingressus.
argenti tulit ex praeda quadraginta tria milia pondo, auri duo milia quadringenta quinquaginta. militibus ex praeda centenos vicenos asses divisit.
iam exercitus consularis ab Arretio transductus erat et quinque milia socium Latini nominis ex Gallia in Etruriam transierant.
itaque L. Furius, magnis itineribus ab Arimino adversus Gallos Cremonam etiam tum obsidentes profectus, castra mille quingentorum passuum intervallo ab hoste posuit.
occasio egregie rei gerendae fuit, si protinus de via ad castra oppugnanda duxisset;
palati passim vagabantur per agros nullo satis firmo relicto praesidio. lassitudini militum timuit, quod raptim ductum agmen erat.
Galli clamore suorum ex agris revocati omissa praeda, quae in manibus erat, castra repetivere. et postero die in aciem progressi;
nec Romanus moram pugnandi fecit. sed vix spatium instruendi fuit;