Ab urbe condita

non de numero navium captarum, non de pondere auri atque argenti et redactae pecuniae convenit. si aliquis adsentiri necesse est, media simillima veris sunt.

ceterum vocatis obsidibus primum universos bonum habere iussit:

venisse enim eos in populi Romani potestatem, qui beneficio quam metu obligare homines malit exterasque gentis fide ac societate iunctas habere quam tristi subiectas servitio.

deinde acceptis nominibus civitatium recensuit captivos, quot cuiusque populi essent, et nuntios domum misit, ut ad suos quisque recipiendos veniret

si quarum forte civitatium legati aderant, eis praesentibus suos restituit; ceterorum curam benigne tuendorum C. Flaminio quaestori attribuit. inter haec e media turba obsidum mulier magno natu,

Mandoni uxor, qui frater Indibilis Ilergetum reguli erat, flens ad pedes imperatoris procubuit obtestarique coepit, ut curam cultumque feminarum impensius custodibus commendaret.

cum Scipio nihil defuturum iis profecto diceret, tum rursus mulier: “haud magni ista facimus” inquit; “quid enim huic fortunae non satis est? alia me cura aetatem harum intuentem — nam ipsa iam extra periculum iniuriae muliebris sum — stimulat.”

et aetate et forma florentes circa eam Indibilis filiae erant aliaeque nobilitate pari, quae omnes

tum Scipio “meae populique Romani disciplinae causa facerem” inquit, “ne quid, quod sanctum usquam esset, apud nos violaretur;

nunc ut id curem inpensius, vestra quoque dignitasque facit, quae ne in malis quidem oblitae decoris matronalis estis.”

spectatae deinde integritatis viro tradidit eas, tuerique secus verecunde ac modeste quam hospitum coniuges ac matres iussit.

Captiva deinde a militibus adducitur ad eum adulta virgo adeo eximia forma, ut, quacumque incedebat, converteret omnium oculos.

Scipio, percunctatus patriam parentesque, inter cetera accepit desponsam principi Celtiberorum; adulescenti Allucio nomen erat.

extemplo igitur parentibus sponsoque ab domo accitis, cum interim audiret deperire eum sponsae amore, ubi primum venit, accuratiore eum sermone quam parentis adloquitur:

“iuvenis” inquit “iuvenem appello, quo minor sit inter nos huius sermonis verecundia. ego, cum sponsa tua capta a militibus nostris ad me ducta esset audiremque tibi cordi esse et forma faceret fidem,