Res Rustica

Nec minus ipsa domicilia, quamvis aedificio protegantur,[*]()obversa tamen ad hibernum orientem componi debebunt, ut apricum habeant apes matutinum egressum, et sint experrectiores. Nam frigus ignaviam creat; propter quod etiam foramina, quibus exitus aut introitus datur, angustissima esse debent, ut quam minimum frigoris admittant: eaque satis est ita forari, ne possint [*]()capere plus unius apis incrementum. Sic nec venenatus stellio, nec obseaenum scarabaei[*]()vel papilionis genus, lucifugaeque blattae, ut ait Maro, per laxiora spatia ianuae favos populabuntur.

Atque utilissimum est pro frequentia domicilii duos vel tres aditus in eodem operculo distantes inter se fieri contra fallaciam lacerti, qui velut custos vestibuli [*]()prodeuntibus inhians [*]()apibus affert exitium, eaeque pauciores intereunt, cum [*](incesserit SA: ingesserint ac. ) [*](calor aestatis ut hiemale frigus Gesner ex Palladii citatione: caloris ut hicmalitus SA: caloris ut hiemis alitus a: caloris aut hiemis estus c. ) [*](protegantur ac: -untur SA. ) [*](possint ac: possit SA. ) [*](scarabei c: -ri SAa. ) [*](vestibuli SAac. ) [*](inhians ac: in hanc SA. a The text here is doubtful but the sense clear. b Vergil, Georg. IV. 243. )

Atque haec de pabulationibus, domiciliisque 3 et sedibus eligendis abunde diximus: quibus provisis, sequitur ut examina desideremus. Ea 4 porro vel aere parta, vel gratuita contingunt. Sed quas pretio comparabimus, scrupulosius praedictis comprobemus notis, et earum frequentiam prius quam mercemur, apertis alvearibus consideremus:

vel si non fuerit inspiciendi facultas, certe id quod contemplari licet, notabimus: [*]()an in vestibulo ianuae complures consistant, et vehemens sonus intus murmurantium exaudiatur. Atque etiam si omnes intra domicilium silentes forte conquiescent, labris foramini aditus admotis, et inflato spiritu ex respondente earum subito [*]()fremitu poterimus aestimare vel multitudinem, vel paucitatem.

Praecipue autem custodiendum est, ut ex vicinia potius, quam peregrinis regionibus petantur, quoniam solent caeli novitate lacessiri. Quod si non contingit, ac necesse habuerimus longinquis itineribus advenere, curabimus [*]()ne salebris solicitentur, optimeque noctibus collo portabuntur. Nam diebus requies danda est, et infundendi sunt grati apibus liquores, quibus intra clausum alantur.

Mox cum perlatae domum fuerint, si dies supervenerit, nec [*](licet c: liceant SA: liceat o. ) [*](volantibus S: ulantibus A: vadentibus ac. ) [*](domiciliisque Sa: domiciliis et c: domicilibusque A. ) [*](ea ac: om. SA. ) [*](notabimus ac: notavimus SA. ) [*](subito ac: sumito SA. ) [*](curabimus c: curavimus SA: om. a. )

At quae dono vel aucupio contingunt, minus scrupulose probantur: quamquam ne sic quidem velim nisi optimas possidere, cum et impensam et eandem operam custodis postulent bonae atque improbae: et quod [*]()maxime refert,[*]()non sunt degeneres intermiscendae, quae infament generosas. Nam minor fructus mellis respondet, cum segniora interveniunt examina.

Verumtamen quoniam interdum propter conditionem locorum vel mediocre pecus (nam malum nullo quidem modo) parandum est, curam vestigandis examinibus hac ratione adhibebimus.

Ubicunque saltus sunt idonei, mellifici, nihil antiquius apes, quam, quibus utantur, vicinos eligunt fontes. Eos itaque convenit plerumque ab hora secunda obsidere, specularique quae turba sit aquantium. Nam si paucae admodum circumvolant (nisi tamen complura capita rivorum diductas faciunt rariores) intelligenda est earum penuria, propter quam locum quoque non esse mellificum suspicabimur.

At si commeant frequentes, spem quoque [*](requiem ac: quiem SA. ) [*](debebimus SA: debemus ac. ) [*](quod ac: quoque SA. ) [*](refert Aac: referunt S. )

Sed cum animadverteris celeriter redeuntes, non aegre persequens iter volantium ad sedem perduceris examinis. In iis autem quae longius meare videbuntur, solertior adhibebitur cura, quae talis est. Arundinis internodium cum suis articulis exciditur, et terebratur ab latere talea [*]()per quod foramen exiguo melle vel defruto [*]()instillato, ponitur iuxta fontem. Deinde cum ad odorem dulcis liquaminis complures apes irrepserunt,[*]()tollitur talea, et apposito [*]()foramini pollice non emittitur, nisi una, quae cum evasit, fugam suam demonstrat observanti: atque is, dum sufficit, persequitur evolantem.

Cum [*]()deinde conspicere possit [*]()apem,tum [*]()alteram emittit: et si eandem petit [*]()caeli partem, vestigiis prioribus inhaeret. Si minus, aliam atque aliam foramine adaperto patitur egredi; regionemque [*](pracparandumque SAac. ) [*](hac SA: hanc ac. ) [*](commoratur SAc: -os a. ) [*](id ac: in SA. ) [*](temporis SAac. ) [*](alba ter et alia S: alvatere talea A: ab latere talea a: ab latera talea c. ) [*](defriti SA: defruto ac. ) [*](irrepserunt ac: inperserunt SA. ) [*](apposito ac: imposito SA. ) [*](cum ac: om. SA. ) [*](desit ac: possit SA. ) [*]( apem tum ac: apertum SA. ) [*]( petit ac: cepit SA. )

Sin autem sedem habet arboris cavae, et aut extat ramus, quem obtinent, aut sunt in ipsius arboris trunco,[*]()tunc, si [*]()mediocritas patitur, acutissima serra, quo celerius id fiat, praeciditur primum superior pars, quae ab apibus vacat; deinde inferior, quatenus videtur inhabitari. Tum recisus utraque parte mundo vestimento contegitur, quoniam hoc quoque plurimum refert, ac si quibus rimis hiat illitis ad locum perfertur: relictisque [*]()parvis, ut iam dixi, foraminibus,[*]()more ceterarum alvorum collocatur.[*]()