Res Rustica
Columella, Lucius Junius Moderatus
Columella. On agriculture, Volume 1-2. Ash, Harrison Boyd; Foster, Edward Seymour; Heffner, Edward H., editors. Cambridge, MA; London: Harvard University Press; William Heinemann, Ltd., 1941.
Duodequinquagesimo [*]()die ab aequinoctio verno, cum fit Vergiliarum exortus circa v idus Maias, incipiunt examina viribus et numero augeri. Sed et iisdem diebus intereunt quae paucas et aegras apes habent; eodemque tempore progenerantur in [*]()extremis partibus favorum amplioris magnitudinis quam sunt ceterae apes, eosque nonnulli putant esse reges. Verum quidam Graecorum auctores οἴστρουσ [*]()appellant ab eo, quod exagitent, neque patiantur examina conquiescere. Itaque praecipiunt eos enecari.
Ab exortu Vergiliarum ad solstitium, quod fit ultimo mense Iunio circa octavam partem Cancri, fere examinant alvi: quo tempore vehementius custodiri debent, ne novae soboles diffugiant. Tumque per- [*](incensis ac: impensis SA. ) [*](temulentus Ac: temulentis a: temolestus S. ) [*](estulentis a: esculentis c: exculcntis S: excultis A. ) [*](ceterarumque ac: om. Ac. ) [*](unde quinquagesimo SAac. ) [*](in ac: et SA. ) [*](οἴστρουσ SA: om. ac. a Gadflies or horseflies. )
Ceterum hoc eodem tempore progenerari posse apes iuvenco perempto, Democritus et Mago [*]()nec minus Vergilius prodiderunt. Mago quidem ventribus etiam bubulis idem fieri affirmat, quam rationem diligentius prosequi supervacuum puto, consentiens Celso, qui prudentissime ait, non tanto interitu pecus istud amitti,,ut sic requirendum sit.
Verum hoc tempore, et usque in autumni aequinoctium decimo quoque die alvi aperiendae et fumigandae sunt. Quod cum sit molestum examinibus, saluberrimum tamen esse convenit. Suffitas deinde, et aestuantes apes refrigerare oportet, conspersis vacuis partibus alvorum et recentissimi rigoris aqua infusa: deinde si quid ablui non poterit, pinnis aquilae vel etiam cuius libet vastae alitis,[*]()quae rigorem habent, emundari.
Praeterea ut tineae [*]()everrantur, papilionesque enecentur, qui plerumque intra alvos morantes apibus exitio sunt. Nam et ceras crodunt, et stercore suo vermes progenerant, quos alvorum tineas appellamus.
Itaque quo tempore malvae florent, cum est earum [*]()maxima multitudo, si vas aeneum simile [*]()miliario vespere ponatur inter [*](pariter Aac: pater et S. ) [*](demetuntur a: demetiuntur c: demuntur SA. ) [*](sed hi quem admodum ac: sed hiem admodum SA. ) [*](mago ac: magno SA. ) [*](alitis ac: -as SA. ) [*](post tineae add. si apparuerint c: om. SAa. ) [*](earum ac: eorum AS. ) [*](simile ac: -em SA. )
A Canicula fere post diem quinquagesimum Arcturus oritur, cum irroratis floribus thymi et cunilae thymbraeque apes mella confidunt: idque [*]()optimae 'notae enitescit [*]()autumni aequinoctio, quod est ante calend. Octobris, cum octavam partem Librae sol attigit. Sed inter Caniculae et Arcturi exortum cavendum erit, ne apes intercipiantur violentia crabronum, qui ante alvearia plerumque obsidiantur prodeuntibus.
Post Arcturi exortum circa aequinoctium Librae (sicut dixi) favorum secunda est exemptio. Ab aequinoctio deinde quod conficitur circa VIII calend. Octobris ad Vergiliarum occasum diebus XL, ex floribus tamaricis [*]()et silvestribus frutectis apes collecta mella cibariis hiemis reponunt. Quibus nihil est omnino detrahendum, ne saepius iniuria contristatae velut desperatione rerum profugiant.
Ab occasu Vergiliarum ad brumam, quae fere conficitur [*]()circa VIII calend. Ianuarii in octava parte Capricorni, iam recondito melle utuntur examina, eoque usque ad Arcturi exortum sustinen- [*](concurrant SA: -cnt ac. ) [*](volitent SAac. ) [*](quod c: quoniam a: quam SA. ) [*](evolent SAac. ) [*](idque ac: atque SA. ) [*](enitescit SAa: emitescit c. ) [*](tamaricis ac: amaricis SA. ) [*](conficitur ac: confingitur SA. )
ut aiunt, rusticorum Uteris necessaria est. Ergo Vergiliarum occasu primo statim conveniet aperire alvos, et depurgare quidquid immundi est, diligentiaque curare; quoniam per tempora hiemis non expedit movere aut patefacere vasa. Quam ob causam dum adhuc autumni reliquiae sunt,[*]()apricissimo die purgatis domiciliis opercula intus usque ad favos admovenda sunt, omni vacua parte sedis exclusa, quo facilius angustiae cavearum per hiemem con-calescant. Idque semper faciendum est etiam in iis alvis, quae paucitate plebis infrequentes sunt.
Quidquid deinde rimarum est aut foraminum, luto et fimo bubulo mixtis illinemus extrinsecus, nec nisi aditus, quibus commeent, relinquemus. Et quamvis porticu protecta vasa nihilo minus congestu culmorum et frondium supertegemus, quantumque res patietur, a frigore et tempestatibus muniemus.
Quidam exemptis interaneis occisas aves intus includunt, quae tempore hiberno plumis suis delitescentibus apibus praebent teporem: tum etiam si [*](metonis ac: mentonis SA. ) [*](aptati ac: aptatis SA. ) [*](reliquie sunt c: relique sunt a: requiescunt SA. a See noto on Book I. 1. 5. b Book I. Preface, § 32. )