Res Rustica

Verumtamen equae dictos ut in usus minore cura reperiuntur,[*]()maior est labor eligendi maris 4: quoniam saepe iudicium probantis frustratur experimentum. Multi admissarii specie tenus mirabiles pessimam [*]()sobolem forma[*]()vel sexu [*]()progenerant. Nam sive parvi corporis feminas fingunt, sive etiam speciosi plures mares quam feminas, reditum patrisfamiliae minuunt. At quidam contempti ab aspectu preiosissimorum seminum feraces sunt. Nonnumquam aliquis generositatem suam natis exhibet, sed hebes in voluptate rarissime [*]()solicitatur ad venerem.

Huiusce sensum [*]()magistri lacessunt [*]()admota [*]()generis eiusdem femina, quoniam similia similibus familiariora fecit natura. Itaque obiectu asinae cum [*](ad fetum S: adfectum A. ) [*](atque edd.: utque SA. ) [*](cureperiuntur SA: reperiuntur ac. ) [*](magis SAR. ) [*](mirabiles pessimam Ursinus: mirabilissimam SAR. ) [*](formam SAR. ) [*](sex SAR. ) [*](rarissime S: rarissimi AR. ) [*](sensum R: sensium SA. ) [*](lacessunt S: om. AR. ) [*](admota S: subadmota A. )

Est et2 alterum genus admissarii furentis in libidinem, quod nisi astu inhibeatur, affert gregi perniciem. Nam et saepe vinculis abruptis gravidas inquietat et, cum admittitur, cervicibus dorsisque feminarum imprimit morsus. Quod ne faciat, paulisper ad molam vinctus amoris saevitiam labore 3 temperat, et sic veneri modestior admittitur.

Nec tamen aliter admittendus est etiam clementioris libidinis, quoniam multum refert naturaliter sopitum pecudis ingenium modica exercitatione [*]()concuti atque excitari, vegetioremque factum marem [*]()feminae iniungi, ut tacita quadam [*]()vi semina ipsa principiis [*]()agilioribus figurentur.

Mula [*]()autem non solum ex equa et asino, sed ex asina et equo, itemque onagro et equa generatur. Quidam vero non dissimulandi auctores, ut Marcus Varro, et ante eum Dionysius ac Mago prodiderunt mularum fetus regionibus Africae adeo non prodigiosos haberi, ut tam familiares sint incolis partus earum, quam sunt nobis equarum.

Neque tamen ullum est in hoc pecore aut animo aut forma [*]()prae- [*](superiectum Lundström: -u SAR. ) [*](est et AR: et est S. ) [*](labore ed. pr.: laborare SAR. ) [*](exercitatione ed. pr.: excitatione SAR. ) [*](marem a: mare SA 1R. ) [*](quadam ed. pr.: quadram SA. ) [*](principis SA. ) [*](mula S: multa AR. ) [*](formam SA: forma a. a In the translation of this part of Columella, ass is the female donkey. b R.R., II. 1. 27. c Sec Book I. 1. 10. )

Qui ex equo et asina concepti generantur, quamvis a patre nomen traxerint, quod hinni vocantur, matri per omnia magis similes sunt. Itaque commodissimum est asinum destinare mularum generi seminando, cuius, ut dixi, species experimento est speciosior.

Verumtamen ab aspectu non aliter probari debet, quam ut sit amplissimi corporis, cervice valida, robustis ac latis costis, pectore musculoso et vasto, feminibus lacertosis, cruribus compactis, coloris nigri vel maculosi.[*]()Nam murinus cum sit in asino vulgaris, tum etiam non optime respondet in mula.

Neque nos universa quadrupedis species decipiat, si qualem probamus conspicimus. Nam quemadmodum arietum quae sunt in linguis et palatis maculae, plerumque in velleribus agnorum deprehenduntur: ita si discolores pilos asinus in [*](seminabituinsinus S: seminabitu in sinus A. ) [*](quamvis add. Lundström. ) [*](conpari S: comparari o. ) [*](servili SA. ) [*](mores trigo sunt quam SAa. ) [*](praefert Lundström: praeferret SAR. ) [*](onagro S: onager AR. ) [*](infracta ed. pr.: infra et a SAR. ) [*](paternam S: -a, AR. ) [*](macilis AR: magilis S. )