Res Rustica

Omnisque dolor oculorum in-unctione succi plantaginis cum melle acapno,[*]()vel si id non est, utique thymino celeriter levatur. Non-nunquam etiam per nares profluvium sanguinis periculum attulit, idque repressum est infuso naribus viridis coriandri succo.

Interdum et fastidio ciborum languescit pecus. Eius remedium est genus seminis quod git 7 appellatur, cuius duo cyathi triti diluuntur olei cyathis tribus et vini sextario, atque ita faucibus infunduntur. Sed 8 nausea discutitur etiam, si caput alii tritum cum vini hemina saepius potandum prae-beas. Suppuratio melius ignea lamina quam frigido ferramento reseratur, et expressa postea linamentis [*](aquae cum S: aeque quae cum AR. ) [*](ducat SAR: ducant a. ) [*](defricata AR: defricta S. ) [*](fossili S: fusili AR. ) [*](agrestibus SAR. ) [*](acaprio SAR. ) [*](git S: gis AR. ) [*](sed a: det S1A. a Roman coriander (Nigella sativa). )

curatur. Est etiam illa pestifera labes, ut intra paucos dies equae subita macie et deinde morte corripiantur: quod cum accidit, quarternos sextarios gari singulis per nares infundere utile est, si minoris formae sunt: nam si maioris, etiam congios. Ea res omnem pituitam per nares elicit, et pecudem expurgat.

Rara quidem, sed et haec est equarum nota 1 rabies, ut cum in aqua imaginem suam viderint, amore 2 inani capiantur, et per hunc oblitae pabuli, tabe cupidinis intereant. Eius vesaniae 3 signa sunt, cum per pascua veluti extimulatae concursant, subinde ut circumspicientes requirere 4 ac desiderare aliquid videantur.

Mentis error discutitur, si decidas inaequaliter comas equae et eam [*]()deducas ad aquam. Tum demum speculata [*]()deformitatem suam, pristinae imaginis abolet [*]()memoriam. Haec de universo equarum genere satis dicta sunt. Illa proprie praecipienda sunt iis [*]()quibus mularum greges curae est submittere.

In educando genere mularum antiquissimum est diligenter exquirere atque explorare parentem futurae prolis feminam et marem: quorum si alter alteri 9 non est idoneus, labat etiam quod ex duobus fingitur.

Equam convenit quadrimam [*]()usque in annos decem amplissimae atque pulcher- [*](nota S: non AR. ) [*](amore S: more AR. ) [*](vasae sapiae A: vase sapic SR. ) [*](requirĩt S: requirit AR. ) [*](decidas—eam emend. Lundström praeeunte Svennungio. ) [*](speculatae ed. pr.: speculata codd. ) [*](abolent ed. pr.: abolet codd. ) [*](his SA. ) [*](alter alteri Schneider: alteri SAR. ) [*]( quadrimam Schneider: quamam S: quam am A: quoniam R. )

Verumtamen equae dictos ut in usus minore cura reperiuntur,[*]()maior est labor eligendi maris 4: quoniam saepe iudicium probantis frustratur experimentum. Multi admissarii specie tenus mirabiles pessimam [*]()sobolem forma[*]()vel sexu [*]()progenerant. Nam sive parvi corporis feminas fingunt, sive etiam speciosi plures mares quam feminas, reditum patrisfamiliae minuunt. At quidam contempti ab aspectu preiosissimorum seminum feraces sunt. Nonnumquam aliquis generositatem suam natis exhibet, sed hebes in voluptate rarissime [*]()solicitatur ad venerem.

Huiusce sensum [*]()magistri lacessunt [*]()admota [*]()generis eiusdem femina, quoniam similia similibus familiariora fecit natura. Itaque obiectu asinae cum [*](ad fetum S: adfectum A. ) [*](atque edd.: utque SA. ) [*](cureperiuntur SA: reperiuntur ac. ) [*](magis SAR. ) [*](mirabiles pessimam Ursinus: mirabilissimam SAR. ) [*](formam SAR. ) [*](sex SAR. ) [*](rarissime S: rarissimi AR. ) [*](sensum R: sensium SA. ) [*](lacessunt S: om. AR. ) [*](admota S: subadmota A. )

Est et2 alterum genus admissarii furentis in libidinem, quod nisi astu inhibeatur, affert gregi perniciem. Nam et saepe vinculis abruptis gravidas inquietat et, cum admittitur, cervicibus dorsisque feminarum imprimit morsus. Quod ne faciat, paulisper ad molam vinctus amoris saevitiam labore 3 temperat, et sic veneri modestior admittitur.

Nec tamen aliter admittendus est etiam clementioris libidinis, quoniam multum refert naturaliter sopitum pecudis ingenium modica exercitatione [*]()concuti atque excitari, vegetioremque factum marem [*]()feminae iniungi, ut tacita quadam [*]()vi semina ipsa principiis [*]()agilioribus figurentur.

Mula [*]()autem non solum ex equa et asino, sed ex asina et equo, itemque onagro et equa generatur. Quidam vero non dissimulandi auctores, ut Marcus Varro, et ante eum Dionysius ac Mago prodiderunt mularum fetus regionibus Africae adeo non prodigiosos haberi, ut tam familiares sint incolis partus earum, quam sunt nobis equarum.

Neque tamen ullum est in hoc pecore aut animo aut forma [*]()prae- [*](superiectum Lundström: -u SAR. ) [*](est et AR: et est S. ) [*](labore ed. pr.: laborare SAR. ) [*](exercitatione ed. pr.: excitatione SAR. ) [*](marem a: mare SA 1R. ) [*](quadam ed. pr.: quadram SA. ) [*](principis SA. ) [*](mula S: multa AR. ) [*](formam SA: forma a. a In the translation of this part of Columella, ass is the female donkey. b R.R., II. 1. 27. c Sec Book I. 1. 10. )

Qui ex equo et asina concepti generantur, quamvis a patre nomen traxerint, quod hinni vocantur, matri per omnia magis similes sunt. Itaque commodissimum est asinum destinare mularum generi seminando, cuius, ut dixi, species experimento est speciosior.

Verumtamen ab aspectu non aliter probari debet, quam ut sit amplissimi corporis, cervice valida, robustis ac latis costis, pectore musculoso et vasto, feminibus lacertosis, cruribus compactis, coloris nigri vel maculosi.[*]()Nam murinus cum sit in asino vulgaris, tum etiam non optime respondet in mula.

Neque nos universa quadrupedis species decipiat, si qualem probamus conspicimus. Nam quemadmodum arietum quae sunt in linguis et palatis maculae, plerumque in velleribus agnorum deprehenduntur: ita si discolores pilos asinus in [*](seminabituinsinus S: seminabitu in sinus A. ) [*](quamvis add. Lundström. ) [*](conpari S: comparari o. ) [*](servili SA. ) [*](mores trigo sunt quam SAa. ) [*](praefert Lundström: praeferret SAR. ) [*](onagro S: onager AR. ) [*](infracta ed. pr.: infra et a SAR. ) [*](paternam S: -a, AR. ) [*](macilis AR: magilis S. )

Igitur qualem descripsi asellum, cum est protinus [*]()genitus, oportet matri statim subtrahi, et ignoranti equae subici. Ea [*]()optime tenebris fallitur. Nam obscuro loco partu eius amoto, praedictus quasi ex ea natus alitur. Cui deinde cum decem diebus insuevit equa, semper postea desideranti [*]()praebet ubera. Sic nutritus [*]()admissarius equas diligere condiscit. Interdum etiam, quamvis materno lacte sit educatus, potest a tenero [*]()conversatus [*]()equis familiariter earum consuetudinem appetere. Sed ei non oportet minori quam trimo inire permitti.[*]()Atque id ipsum si concedatur,[*]()vere fieri conveniet, cum et desecto viridi pabulo et largo hordeo firmandus, nonnunquam etiam salivandus erit.