Res Rustica
Columella, Lucius Junius Moderatus
Columella. On agriculture, Volume 1-2. Ash, Harrison Boyd; Foster, Edward Seymour; Heffner, Edward H., editors. Cambridge, MA; London: Harvard University Press; William Heinemann, Ltd., 1941.
Sed scrobis clibano similis sit, imus summo [*]()patentior, ut laxius radices vagentur ac minus frigoris hieme [*]()minusque aestate vaporis per angustum os penetret,[*]()etiam clivosis locis terra, quae in eum congesta est, a pluviis non abluatur.
Arbores raris intervallis serito, ut, cum creverint, spatium habeant, quo ramos extendant. Nam si spisse posueris, nec infra serere quid poteris, nec ipsae fructuosae erunt, nisi intervulseris: itaque inter ordines quadragenos pedes minimumque tricenos relinquere convenit.
Semina lege crassa non minus quam manubrium bidentis, recta, levia, [*](ne a: om. SAc. ) [*](fodies SA: fodi c: fodere a: fodito edd. ) [*](pluviave a: pluviasve c: pluviasne SA. ) [*](qua c: qua pedes SAa. ) [*](comprehendet S: compedit A: competet ac. ) [*](facere om. SAac. ) [*](properabis Brouckhusius: proibis S: prohibis A: prohibes a: prohibe c. ) [*](autem duos menses serobes add. edd. ex libro de Arboribus 20, 1: om. SAac. ) [*](feceris ac: seris SA. ) [*](imus summo ex libro de Arboribus l.c. edd.: humu3 summum S: humus summus o: unius summum Ac. ) [*]( hieme om. SAac. ) [*]( openetrum SAc: penetrum a. )
Sed antequam arbusculas [*]()transferas,[*]()nota ventos quibus [*]()antea fuerant constitutae, postea [*]()manus adhibeto [*]()ut de clivo et sicco in [*]()humidum agrum transferas. Trifurcam [*]()maxime ponito. Ea extet[*]()minime tribus pedibus. Si eodem scrobe duas aut tres arbusculas voles [*]()constituere,[*]()curato ne inter [*]()
se contingant,[*]()nam ita vermibus interibunt.[*]()Cum semina depones,[*]()dextra sinistraque usque [*]()in imum scrobem fasciculos [*]()sarmentorum bracchii crassitudinis demittito, ita ut supra terram paulum extent, [*](arboribus Schneider ex libro de Arboribus 20, 1: veteribus Aac: veterius S. ) [*](ramis SAc: rami a. ) [*](sumes SA: summes a: sumus c. ) [*](ab humeris Schneider ex libro de Arboribus, l.c.: ab illa SAac. ) [*](orientem—id est add. Schneider ex libro de Arboribus, l.c.: om. SAac. ) [*](ramis a: rimis SAc. ) [*](nentur S: conentur Aac. ) [*](arbuscula SAac. ) [*](transferres SAa: transferes c. ) [*](ventos quibus scripsi: viventis quibus Sa: viveras quibus A: vivenes(?) quibus c. ) [*](ante erunt (runt S) constitui possit SAac. ) [*](adhibeto S: adiuveto Aac. ) [*](in om. SAac. ) [*](trifurcam ac: trifuicamina S: trifurcam in A. ) [*](extent SAac. ) [*]( voles c: volens SAa. ) [*]( constituere SAac. ) [*]( puter SAac. ) [*]( constringat SAac. ) [*]( nam ita vermibus interibunt scripsi ex libro de Arboribus 20, 2: aut verbi ut interibunt S: aut verbi aut interibunt Aac. ) [*]( cum semina depones ex libro de Arboribus l.c. Schneider: depone Aac: depones S. ) [*]( usque ac: us SA. ) [*]( fasciculas SA. )