Res Rustica
Columella, Lucius Junius Moderatus
Columella. On agriculture, Volume 1-2. Ash, Harrison Boyd; Foster, Edward Seymour; Heffner, Edward H., editors. Cambridge, MA; London: Harvard University Press; William Heinemann, Ltd., 1941.
Quicquid deinde supra germinaverit, intactum relinqui oportebit. [*]()Magis enim convertet [*]()proximo autumno falce deputari superiorem partem quam aestivo tempore pampinari, quoniam ex eo loco, unde nepotem ademeris, confestim alterum fundit; quo enato, nullus relinquitur oculus in ipsa materia qui sequenti anno cum fructu germinet.
Omnis autem pampinationis ea 7 est tempestivitas, dum adeo teneri palmites sunt, ut levi tactu digiti decutiantur.Nam si vehementius induru- [*](efficiemus SAa. ) [*](eligere debebimus (debemus a) SAacM, Ald.: elicere debemus Schn. ) [*](ab imo pampinabimus om. SA. ) [*](discerpemus (des- a) SAa. ) [*](intractu relicto portavit SA. ) [*](conveniet acM: convenit Gesn., Schn.: om. SA. ) [*](ea om. S, add. man. ait. A. a Columella appears to use nepos to mean both " water-sprouts " or " stock-shoots,"sprouting from unfruitful )
Neque enim eatenus plaga constitit [*]()qua vestigium fecit acies; sed aestivis caloribus falce vulnus penitus impressum [*]()latius inarescit ita ut [*]()non minimam partem de ipso matris corpore necet.[*]()Atque ideo si iam caulibus duris falcem adhiberi necesse est, paulum ab ipsa matre reddendum [*]()est, et velut reseces relinquendi sunt, qui caloris excipiant iniuriam eatenus qua nascuntur a latere palmites; ultra enim non serpit vaporis violentia.
In malleolo similis ratio est pampinandi et in longitudinem eliciendi [*]()materiam, si eo velimus anniculo uti, quod ego saepe feci. Sed si propositum est utique recidere, ut bimo potius utamur, cum ad unum pampinum iam redegeris et is ipse excesserit pedalem longitudinem, decacuminare conveniet, ut in cervicem [*]()potius confirmetur et sit robustior. Atque haec positorum seminum prima cultura est.
Sequens deinde tempus, ut prodidit Celsus, et Atticus, quos iure maxime nostra aetas probavit, ampliorem curam deposcit.Nam post Idus Octobris, [*](sic SAaM: induruerint c, et vulgo. ) [*](constitit SAacM, vett. edd.: consistit vulgo. ) [*](impressum et latius SAac: i. in latum M. ) [*](ita ut] aut SA: ut om. a. ) [*](enecet M, et vulgo. ) [*](id paulum reddendum ac, vett. edd.; ii paulum recidendi (est om.) Ald., Gesn.; ii] paulum edendum (recedendum in Corrig.) Schn.: id (ii) paulum resices om. SA. ) [*](eligendi AacM, vett. edd. ) [*](inter vitem SAac: in cervice M. a See IV. 21. 3. )
Quare quicquid intra sesquipedem natum est, cum ablaqueaveris, recidendum est. Sed huius non eadem ratio est amputandi quae traditur in superiore parte vitis. Nam minime adlevanda [*]()plaga est, minimeque applicandum [*]()ferramentum ipsi matri; quoniam si iuxta truncum radicem praecideris, aut ex cicatrice plures enascentur, aut [*]()hiemalis, quae consistit in lacuscuhs[*]()ablaqueationis aqua, brumae congelationibus nova vulnera peruret et ad medullam penetrabit. Quod [*]()ne fiat, recedere [*]()ab ipso codice instar unius digiti spatio conveniet, atque ita [*]()radiculas praecidere; quae sic ademptae non amplius pullulant, et a cetera noxa truncum defendunt.
Hoc opere consummato, si est hiems in ea regione placida, patens vitis relinquenda est; sin violentior hoc [*]()facere nos pro- [*](invadunt M, Schn. ) [*](aesque frondes (frundens A) SA. ) [*](cecidit SAa: excidit M. ) [*](Caniculae ortu Sobel: ac niculae ortũ S: agniculae ortũ A: canicule in ortu M: canicule vehementer ortu c: in ortu caniculae a, edd. ) [*](adlevanda edd.: ablaqueanda SA: allaqueanda a: oblaqueanda cM. ) [*](adlevandum S: ad levandum A. ) [*](pube nascentur ut SA. ) [*](quae lacusculis om. SAac: ex pluviis post quae add. edd. ) [*](penetrabit, quod edd. ) [*]( recidere Aac, edd. ante Gesn.: recidererc M. ) [*]( ita om. SAcM. ) [*]( hoc M: hic SAac: id edd. )
Si vero etiam praegelida frigora regionis eius suspecta erunt, aliquid fimi, vel, si [*]()est commodius, columbini stercoris, aut in hunc usum praeparatae veteris urinae senos sextarios, antequam vitem adobruas, radicibus [*]()superfundes. Sed ablaqueare omnibus autumnis oportebit primo quinquennio, dum vitis convalescat: ubi vero truncus adoleverit, fere triennio intermittendus est eius operis labor. Nam et minus ferro crura vitium laeduntur,[*]()nec tam celeriter radiculae inveterato iam codice enascuntur.[*]()