Res Rustica
Columella, Lucius Junius Moderatus
Columella. On agriculture, Volume 1-2. Ash, Harrison Boyd; Foster, Edward Seymour; Heffner, Edward H., editors. Cambridge, MA; London: Harvard University Press; William Heinemann, Ltd., 1941.
Quemnam igitur existimas vitium numerum intra tantundem temporis interseri posse duorum iugerum malleolis, cum sint ipsa duo iugera unius vitis progenies? Quare si, ut dixi, laborem et curam velimus adhibere, facile praedicta ratione tam feraces Aminei generis vineas constituemus, quam Biturici aut Basilici: tantum rettulerit,[*]()ut in transferendis seminibus similem statum caeli locique et ipsius vitis habitum observemus; quoniam [*]()plerumque degenerat surculus, si aut situs agri aut aeris qualitas repugnat, aut etiam si ex arbore in iugum defertur.
Itaque de frigidis in frigida, de calidis in similia, de vineis [*]()in vineas transferemus. Magis tamen ex frigido statu stirps [*]()Aminea potest calidum sustinere, quam ex calido frigidum; quoniam cum omne vitis genus tum maxime praedictum [*](tarditas quam quemquam c. ) [*](Silvine SAacM: Publi Silvine edd. ) [*](cereno (ta suprascr. A) SA: cerretano ac. ) [*](rettulit A. ) [*](cum ac M, vett. edd. ) [*](vinetis SAacM. ) [*](stirpis ac: status stirpis SA. a By grafting scions of the proved vine on a large number of unproved stocks. )
Sed et qualitas soli plurimum iuvat, ut ex macro aut mediocri transducatur in melius. Nam quod adsuetum est pingui, nullo modo maciem terrae patitur, nisi saepius stercores. Atque haec de cura eligendi malleoli praecepimus; nunc illud proprie specialiter,[*]()ut non solum fecundissima [*]()vite, sed et vitis [*]()parte feracissima semina eligantur.