Res Rustica

Columella, Lucius Junius Moderatus

Columella. On agriculture, Volume 1-2. Ash, Harrison Boyd; Foster, Edward Seymour; Heffner, Edward H., editors. Cambridge, MA; London: Harvard University Press; William Heinemann, Ltd., 1941.

Ac de iis quoque leguminibus, quae velluntur, Tremelius obesse ait maxime [*]()solo virus [*]()ciceris et lini, alterum quia sit salsae,[*]()alterum quia sit[*]()fervidae naturae, quod etiam Vergilius significat dicendo: Urit enim lini campum seges, urit avenac, Urunt Lethaeo perfusa papavera somno. [*](absumimus R plerique. ) [*](macrescat vel marcescat R plerique. ) [*](inaruerunt SA, Lundström: inaruerint R, ei vulgo. ) [*](messes SA. ) [*](proscinditur codd., Lundström: proscindatur vulgo. ) [*](maxime ait R. ) [*](virtus A. ) [*](densae S: dens (e suprascr. man. rec.) A. ) [*](sit om. S. a Georg. I. 77-78. )

v.1.p.194

Neque enim dubium, quin et his seminibus infestetur ager sicut et [*]()milio et panico. Sed omni solo, quod praedictorum leguminum segetibus fatiscit, una praesens medicina est, ut stercore adiuves et absumptas vires hoc velut pabulo refoveas, nec tantum propter semina, quae sulcis aratri committuntur, verum etiam propter arbores ac virgulta, quae maiorem in modum laetantur eius modi alimento.

Quare si est, ut videtur, agricolis utilissimum, diligentius de eo dicendum existimo, cum priscis auctoribus, quamvis non omissa res,[*]()levi tamen admodum cura sit prodita.

Tria igitur genera stercoris 3 sunt praecipue,4 quod ex avibus, quod ex hominibus, quod ex pecudibus confit. Avium primum habetur quod ex columbariis egeritur, deinde quod gallinae ceteraeque volucres edunt, exceptis tamen palustribus aut nantibus, ut anatis 5 et anseris; nam id noxium quoque est. Maxime tamen 6 columbinum probamus, quod modice sparsum terram fermentare comperimus;