De Rerum Natura
Lucretius
-
- mittier ab rebus summo de cortice eorum;
- id licet hinc quamvis hebeti cognoscere corde.
- Principio quoniam mittunt in rebus apertis
- corpora res multae, partim diffusa solute,
- robora ceu fumum mittunt ignesque vaporem,
- et partim contexta magis condensaque, ut olim
- cum teretis ponunt tunicas aestate cicadae,
- et vituli cum membranas de corpore summo
- nascentes mittunt, et item cum lubrica serpens
- exuit in spinis vestem; nam saepe videmus
- illorum spoliis vepres volitantibus auctas.
- quae quoniam fiunt, tenuis quoque debet imago
- ab rebus mitti summo de corpore rerum.
- nam cur illa cadant magis ab rebusque recedant
- quam quae tenvia sunt, hiscendist nulla potestas;
- praesertim cum sint in summis corpora rebus
- multa minuta, iaci quae possint ordine eodem
- quo fuerint et formai servare figuram,
- et multo citius, quanto minus indupediri
- pauca queunt et quae sunt prima fronte locata.
- nam certe iacere ac largiri multa videmus,
- non solum ex alto penitusque, ut diximus ante,
- verum de summis ipsum quoque saepe colorem.
- et volgo faciunt id lutea russaque vela
- et ferrugina, cum magnis intenta theatris
- per malos volgata trabesque trementia flutant;
- namque ibi consessum caveai supter et omnem
- scaenai speciem patrum matrumque deorsum
- inficiunt coguntque suo fluitare colore.
- et quanto circum mage sunt inclusa theatri
- moenia, tam magis haec intus perfusa lepore
- omnia conrident correpta luce diei.
- ergo lintea de summo cum corpore fucum
- mittunt, effigias quoque debent mittere tenvis
- res quaeque, ex summo quoniam iaculantur utraque.
- sunt igitur iam formarum vestigia certa,
- quae volgo volitant subtili praedita filo
- nec singillatim possunt secreta videri.
- Praeterea omnis odor fumus vapor atque aliae res
- consimiles ideo diffusae rebus abundant,
- ex alto quia dum veniunt extrinsecus ortae
- scinduntur per iter flexum, nec recta viarum
- ostia sunt, qua contendant exire coortae.
- at contra tenuis summi membrana coloris
- cum iacitur, nihil est quod eam discerpere possit,
- in promptu quoniam est in prima fronte locata.
- Postremo speculis in aqua splendoreque in omni
- quae cumque apparent nobis simulacra, necessest,
- quandoquidem simili specie sunt praedita rerum,
- exin imaginibus missis consistere eorum.
- nam cur illa cadant magis ab rebusque recedant
- quam quae tenuia sunt, hiscendist nulla potestas.
- sunt igitur tenues formarum illis similesque
- effigiae, singillatim quas cernere nemo
- cum possit, tamen adsiduo crebroque repulsu
- reiectae reddunt speculorum ex aequore visum,
- nec ratione alia servari posse videntur,
- tanto opere ut similes reddantur cuique figurae.
- Nunc age, quam tenui natura constet imago
- percipe. et in primis, quoniam primordia tantum
- sunt infra nostros sensus tantoque minora
- quam quae primum oculi coeptant non posse tueri,
- nunc tamen id quoque uti confirmem, exordia rerum
- cunctarum quam sint subtilia percipe paucis.
- primum animalia sunt iam partim tantula, corum
- tertia pars nulla possit ratione videri.
- horum intestinum quodvis quale esse putandumst!
- quid cordis globus aut oculi? quid membra? quid artus?
- quantula sunt! quid praeterea primordia quaeque,
- unde anima atque animi constet natura necessumst,
- nonne vides quam sint subtilia quamque minuta?
- praeterea quaecumque suo de corpore odorem
- expirant acrem, panaces absinthia taetra
- habrotonique graves et tristia centaurea,
- quorum unum quidvis leviter si forte duobus
- ---
- quin potius noscas rerum simulacra vagari
- multa modis multis, nulla vi cassaque sensu?
- Sed ne forte putes ea demum sola vagari,
- quae cumque ab rebus rerum simulacra recedunt,
- sunt etiam quae sponte sua gignuntur et ipsa
- constituuntur in hoc caelo, qui dicitur aer,
- quae multis formata modis sublime feruntur,
- ut nubes facile inter dum concrescere in alto
- cernimus et mundi speciem violare serenam
- mulcentes motu; nam saepe Gigantum
- ora volare videntur et umbram ducere late,
- inter dum magni montes avolsaque saxa
- montibus ante ire et solem succedere praeter,
- inde alios trahere atque inducere belua nimbos.
- nec speciem mutare suam liquentia cessant
- et cuiusque modi formarum vertere in oras.
- Nunc ea quam facili et celeri ratione genantur
- perpetuoque fluant ab rebus lapsaque cedant
- ---
- semper enim summum quicquid de rebus abundat,
- quod iaculentur. et hoc alias cum pervenit in res,
- transit, ut in primis vestem; sed ubi aspera saxa
- aut in materiam ligni pervenit, ibi iam
- scinditur, ut nullum simulacrum reddere possit.
- at cum splendida quae constant opposta fuerunt
- densaque, ut in primis speculum est, nihil accidit horum;
- nam neque, uti vestem, possunt transire, neque autem
- scindi; quam meminit levor praestare salutem.
- qua propter fit ut hinc nobis simulacra redundent.
- et quamvis subito quovis in tempore quamque
- rem contra speculum ponas, apparet imago;
- perpetuo fluere ut noscas e corpore summo
- texturas rerum tenuis tenuisque figuras.