De Rerum Natura

Lucretius

-

  1. quam si mens fieri proponit et inchoat ipsa;
  2. ocius ergo animus quam res se perciet ulla,
  3. ante oculos quorum in promptu natura videtur.
  4. at quod mobile tanto operest, constare rutundis
  5. perquam seminibus debet perquamque minutis,
  6. momine uti parvo possint inpulsa moveri.
  7. namque movetur aqua et tantillo momine flutat,
  8. quippe volubilibus parvisque creata figuris.
  9. at contra mellis constantior est natura
  10. et pigri latices magis et cunctantior actus:
  11. haeret enim inter se magis omnis materiai
  12. copia, ni mirum quia non tam levibus extat
  13. corporibus neque tam suptilibus atque rutundis.
  14. namque papaveris aura potest suspensa levisque
  15. cogere ut ab summo tibi diffluat altus acervus,
  16. at contra lapidum coniectum spicarumque
  17. noenu potest. igitur parvissima corpora pro quam
  18. et levissima sunt, ita mobilitate fruuntur;
  19. at contra quae cumque magis cum pondere magno
  20. asperaque inveniuntur, eo stabilita magis sunt.
  21. nunc igitur quoniamst animi natura reperta
  22. mobilis egregie, perquam constare necessest
  23. corporibus parvis et levibus atque rutundis.
  24. quae tibi cognita res in multis, o bone, rebus
  25. utilis invenietur et opportuna cluebit.
  26. Haec quoque res etiam naturam dedicat eius,
  27. quam tenui constet textura quamque loco se
  28. contineat parvo, si possit conglomerari,
  29. quod simul atque hominem leti secura quies est
  30. indepta atque animi natura animaeque recessit,
  31. nil ibi libatum de toto corpore cernas
  32. ad speciem, nihil ad pondus: mors omnia praestat,
  33. vitalem praeter sensum calidumque vaporem.
  34. ergo animam totam perparvis esse necessest
  35. seminibus nexam per venas viscera nervos,
  36. qua tenus, omnis ubi e toto iam corpore cessit,
  37. extima membrorum circumcaesura tamen se
  38. incolumem praestat nec defit ponderis hilum.
  39. quod genus est, Bacchi cum flos evanuit aut cum
  40. spiritus unguenti suavis diffugit in auras
  41. aut aliquo cum iam sucus de corpore cessit;
  42. nil oculis tamen esse minor res ipsa videtur
  43. propterea neque detractum de pondere quicquam,
  44. ni mirum quia multa minutaque semina sucos
  45. efficiunt et odorem in toto corpore rerum.
  46. quare etiam atque etiam mentis naturam animaeque
  47. scire licet perquam pauxillis esse creatam
  48. seminibus, quoniam fugiens nil ponderis aufert.
  49. Nec tamen haec simplex nobis natura putanda est.
  50. tenvis enim quaedam moribundos deserit aura
  51. mixta vapore, vapor porro trahit secum;
  52. nec calor est quisquam, cui non sit mixtus et ;
  53. rara quod eius enim constat natura, necessest
  54. inter eum primordia multa moveri.
  55. iam triplex animi est igitur natura reperta;
  56. nec tamen haec sat sunt ad sensum cuncta creandum,
  57. nil horum quoniam recipit mens posse creare
  58. sensiferos motus, quae denique mente volutat.
  59. quarta quoque his igitur quaedam natura necessest
  60. adtribuatur; east omnino nominis expers;
  61. qua neque mobilius quicquam neque tenvius extat
  62. nec magis e parvis et levibus ex elementis;
  63. sensiferos motus quae didit prima per artus.
  64. prima cietur enim, parvis perfecta figuris,
  65. inde calor motus et venti caeca potestas
  66. accipit, inde , inde omnia mobilitantur:
  67. concutitur sanguis, tum viscera persentiscunt
  68. omnia, postremis datur ossibus atque medullis
  69. sive voluptas est sive est contrarius ardor.
  70. nec temere huc dolor usque potest penetrare neque acre
  71. permanare malum, quin omnia perturbentur
  72. usque adeo ut vitae desit locus atque animai
  73. diffugiant partes per caulas corporis omnis.
  74. sed plerumque fit in summo quasi corpore finis
  75. motibus: hanc ob rem vitam retinere valemus.
  76. Nunc ea quo pacto inter sese mixta quibusque
  77. compta modis vigeant rationem reddere aventem
  78. abstrahit invitum patrii sermonis egestas;
  79. sed tamen, ut potero summatim attingere, tangam.
  80. inter enim cursant primordia principiorum
  81. motibus inter se, nihil ut secernier unum
  82. possit nec spatio fieri divisa potestas,
  83. sed quasi multae vis unius corporis extant.
  84. quod genus in quovis animantum viscere volgo
  85. est odor et quidam color et sapor, et tamen ex his
  86. omnibus est unum perfectum corporis augmen,
  87. sic calor atque et venti caeca potestas
  88. mixta creant unam naturam et mobilis illa
  89. vis, initum motus ab se quae dividit ollis,
  90. sensifer unde oritur primum per viscera motus.
  91. nam penitus prorsum latet haec natura subestque
  92. nec magis hac infra quicquam est in corpore nostro
  93. atque anima est animae proporro totius ipsa.
  94. quod genus in nostris membris et corpore toto
  95. mixta latens animi vis est animaeque potestas,
  96. corporibus quia de parvis paucisque creatast,
  97. sic tibi nominis haec expers vis, facta minutis
  98. corporibus, latet atque animae quasi totius ipsa
  99. proporrost anima et dominatur corpore toto.
  100. consimili ratione necessest ventus et
  101. et calor inter se vigeant commixta per artus
  102. atque aliis aliud subsit magis emineatque,
  103. ut quiddam fieri videatur ab omnibus unum,
  104. ni calor ac ventus seorsum seorsumque potestas
  105. interemant sensum diductaque solvant.
  106. est etiam calor ille animo, quem sumit, in ira
  107. cum fervescit et ex oculis micat acrius ardor;