De Rerum Natura

Lucretius

-

  1. Aeneadum genetrix, hominum divomque voluptas,
  2. alma Venus, caeli subter labentia signa
  3. quae mare navigerum, quae terras frugiferentis
  4. concelebras, per te quoniam genus omne animantum
  5. concipitur visitque exortum lumina solis:
  6. te, dea, te fugiunt venti, te nubila caeli
  7. adventumque tuum, tibi suavis daedala tellus
  8. summittit flores, tibi rident aequora ponti
  9. placatumque nitet diffuso lumine caelum.
  10. nam simul ac species patefactast verna diei
  11. et reserata viget genitabilis aura favoni,
  12. aeriae primum volucris te, diva, tuumque
  13. significant initum perculsae corda tua vi.
  14. inde ferae pecudes persultant pabula laeta
  15. et rapidos tranant amnis: ita capta lepore
  16. te sequitur cupide quo quamque inducere pergis.
  17. denique per maria ac montis fluviosque rapacis
  18. frondiferasque domos avium camposque virentis
  19. omnibus incutiens blandum per pectora amorem
  20. efficis ut cupide generatim saecla propagent.
  21. quae quoniam rerum naturam sola gubernas
  22. nec sine te quicquam dias in luminis oras
  23. exoritur neque fit laetum neque amabile quicquam,
  24. te sociam studeo scribendis versibus esse,
  25. quos ego de rerum natura pangere conor
  26. Memmiadae nostro, quem tu, dea, tempore in omni
  27. omnibus ornatum voluisti excellere rebus.
  28. quo magis aeternum da dictis, diva, leporem.
  29. effice ut interea fera moenera militiai
  30. per maria ac terras omnis sopita quiescant;
  31. nam tu sola potes tranquilla pace iuvare
  32. mortalis, quoniam belli fera moenera Mavors
  33. armipotens regit, in gremium qui saepe tuum se
  34. reiicit aeterno devictus vulnere amoris,
  35. atque ita suspiciens tereti cervice reposta
  36. pascit amore avidos inhians in te, dea, visus
  37. eque tuo pendet resupini spiritus ore.
  38. hunc tu, diva, tuo recubantem corpore sancto
  39. circum fusa super, suavis ex ore loquellas
  40. funde petens placidam Romanis, incluta, pacem;
  41. nam neque nos agere hoc patriai tempore iniquo
  42. possumus aequo animo nec Memmi clara propago
  43. talibus in rebus communi desse saluti.
  44. omnis enim per se divum natura necessest
  45. immortali aevo summa cum pace fruatur
  46. semota ab nostris rebus seiunctaque longe;
  47. nam privata dolore omni, privata periclis,
  48. ipsa suis pollens opibus, nihil indiga nostri,
  49. nec bene promeritis capitur nec tangitur ira.
  50. Quod super est, vacuas auris animumque sagacem
  51. semotum a curis adhibe veram ad rationem,
  52. ne mea dona tibi studio disposta fideli,
  53. intellecta prius quam sint, contempta relinquas.
  54. nam tibi de summa caeli ratione deumque
  55. disserere incipiam et rerum primordia pandam,
  56. unde omnis natura creet res, auctet alatque,
  57. quove eadem rursum natura perempta resolvat,
  58. quae nos materiem et genitalia corpora rebus
  59. reddunda in ratione vocare et semina rerum
  60. appellare suemus et haec eadem usurpare
  61. corpora prima, quod ex illis sunt omnia primis.
  62. Humana ante oculos foede cum vita iaceret
  63. in terris oppressa gravi sub religione,
  64. quae caput a caeli regionibus ostendebat
  65. horribili super aspectu mortalibus instans,
  66. primum Graius homo mortalis tollere contra
  67. est oculos ausus primusque obsistere contra;
  68. quem neque fama deum nec fulmina nec minitanti
  69. murmure compressit caelum, sed eo magis acrem
  70. inritat animi virtutem, effringere ut arta
  71. naturae primus portarum claustra cupiret.
  72. ergo vivida vis animi pervicit et extra
  73. processit longe flammantia moenia mundi
  74. atque omne immensum peragravit mente animoque,
  75. unde refert nobis victor quid possit oriri,
  76. quid nequeat, finita potestas denique cuique
  77. qua nam sit ratione atque alte terminus haerens.
  78. quare religio pedibus subiecta vicissim
  79. opteritur, nos exaequat victoria caelo.
  80. Illud in his rebus vereor, ne forte rearis
  81. impia te rationis inire elementa viamque
  82. indugredi sceleris. quod contra saepius illa
  83. religio peperit scelerosa atque impia facta.
  84. Aulide quo pacto Triviai virginis aram
  85. Iphianassai turparunt sanguine foede
  86. ductores Danaum delecti, prima virorum.
  87. cui simul infula virgineos circum data comptus
  88. ex utraque pari malarum parte profusast,
  89. et maestum simul ante aras adstare parentem
  90. sensit et hunc propter ferrum celare ministros
  91. aspectuque suo lacrimas effundere civis,
  92. muta metu terram genibus summissa petebat.
  93. nec miserae prodesse in tali tempore quibat,
  94. quod patrio princeps donarat nomine regem;
  95. nam sublata virum manibus tremibundaque ad aras