Carmina

Catullus

Catullus, Gaius Valerius. Carmina. Merrill, Elmer Truesdell, editor. Boston: Ginn, 1893.

  1. quis angusta malis cum moenia vexarentur,
  2. ipse suum Theseus pro caris corpus Athenis
  3. proicere optavit potius quam talia Cretam
  4. funera Cecropiae nec funera portarentur.
  5. atque ita nave levi nitens ac lenibus auris
  6. magnanimum ad Minoa venit sedesque superbas.
  7. hunc simul ac cupido conspexit lumine virgo
  8. regia, quam suavis exspirans castus odores
  9. lectulus in molli complexu matris alebat,
  10. quales Eurotae progignunt flumina myrtos
  11. aurave distinctos educit verna colores,
  12. non prius ex illo flagrantia declinavit
  13. lumina quam cuncto concepit corpore flammam
  14. funditus atque imis exarsit tota medullis.
  15. heu misere exagitans immiti corde furores,
  16. sancte puer, curis hominum qui gaudia misces,
  17. quaeque regis Golgos quaeque Idalium frondosum,
  18. qualibus incensam iactastis mente puellam
  19. fluctibus in flavo saepe hospite suspirantem!
  20. quantos illa tulit languenti corde timores,
  21. quanto saepe magis fulgore expalluit auri,
  22. cum saevum cupiens contra contendere monstrum
  23. aut mortem appeteret Theseus aut praemia laudis.
  24. non ingrata tamen frustra munuscula divis
  25. promittens tacito succendit vota labello.
  26. nam velut in summo quatientem bracchia Tauro
  27. quercum aut conigeram sudanti cortice pinum
  28. indomitus turbo contorquens flamine robur
  29. eruit (illa procul radicitus exturbata
  30. prona cadit, † lateque cum eius obvia frangens),
  31. sic domito saevum prostravit corpore Theseus
  32. nequiquam vanis iactantem cornua ventis.
  33. inde pedem sospes multa cum laude reflexit
  34. errabunda regens tenui vestigia filo,
  35. ne labyrintheis e flexibus egredientem
  36. tecti frustraretur inobservabilis error.
  37. sed quid ego a primo digressus carmine plura
  38. commemorem, ut linquens genitoris filia vultum,
  39. ut consanguineae complexum, ut denique matris,
  40. quae misera in gnata deperdita laetabatur,
  41. omnibus his Thesei dulcem praeoptarit amorem,
  42. aut ut vecta rati spumosa ad litora Diae
  43. venerit, aut ut eam devinctam lumina somno
  44. liquerit immemori discedens pectore coniunx?
  45. saepe illam perhibent ardenti corde furentem
  46. clarisonas imo fudisse ex pectore voces,
  47. ac tum praeruptos tristem conscendere montes
  48. unde aciem in pelagi vastos protenderet aestus,
  49. tum tremuli salis adversas procurrere in undas
  50. mollia nudatae tollentem tegmina surae,
  51. atque haec extremis maestam dixisse querelis,
  52. frigidulos udo singultus ore cientem:
  53. “sicine me patriis avectam, perfide, ab aris,
  54. perfide, deserto liquisti in litore, Theseu?
  55. sicine discedens neglecto numine divum
  56. immernor ah devota domum periuria portas?
  57. nullane res potuit crudelis flectere mentis
  58. consilium? tibi nulla fuit clementia praesto
  59. immite ut nostri vellet miserescere pectus?
  60. at non haec quondam blanda promissa dedisti
  61. voce mihi, non haec miserae sperare iubebas,
  62. sed conubia laeta, sed optatos hymenaeos:
  63. quae cuncta aerii discerpunt irrita venti.
  64. nunc iam nulla viro iuranti femina credat,
  65. nulla viri speret sermones esse fideles:
  66. quis dum aliquid cupiens animus praegestit apisci,
  67. nil metuunt iurare, nihil promittere parcunt:
  68. sed simul ac cupidae mentis satiata libido est,
  69. dicta nihil meminere, nihil periuria curant.
  70. certe ego te in medio versantem turbine leti
  71. eripui et potius germanum amittere crevi
  72. quam tibi fallaci supremo in tempore deessem:
  73. pro quo dilaceranda feris dabor alitibusque
  74. praeda neque iniecta tumulabor mortua terra.
  75. quaenam te genuit sola sub rupe leaena,
  76. quod mare conceptum spumantibus exspuit undis.
  77. quae Syrtis, quae Scylla rapax, quae vasta Charybdis,
  78. talia qui reddis pro dulci praemia vita?
  79. si tibi non cordi fuerant conubia nostra,
  80. saeva quod horrebas prisci praecepta parentis,
  81. at tamen in vestras potuisti ducere sedes
  82. quae tibi iucundo famularer serva labore
  83. candida permulcens liquidis vestigia lymphis
  84. purpureave tuum constemens veste cubile.
  85. sed quid ego ignaris nequiquam conqueror auris
  86. exsternata malo, quae nullis sensibus auctae
  87. nec missas audire queunt nec reddere voces?
  88. ille autem prope iam mediis versatur in undis,
  89. nec quisquam adparet vacua mortalis in alga.
  90. sic nimis insultans extremo tempore saeva
  91. fors etiam nostris invidit questibus auris.
  92. Iuppiter omnipotens, utinam ne tempore primo
  93. Gnosia Cecropiae tetigissent litora puppes,
  94. indomito nec dira ferens stipendia tauro
  95. perfidus in Creta religasset navita funem,
  96. nec malus hic celans dulci crudelia forma
  97. consilia in nostris requiesset sedibus hospes!
  98. nam quo me referam? quali spe perdita nitor?
  99. Idaeosne petam montes? ah, gurgite lato
  100. discernens ponti truculentum ubi dividit aequor?
  101. an patris auxilium sperem, quemne ipsa reliqui
  102. respersum iuvenem fraterna caede secuta?
  103. coniugis an fido consoler memet amore,
  104. quine fugit lentos incurvans gurgite remos?
  105. praeterea nullo litus, sola insula, tecto,
  106. nec patet egressus pelagi cingentibus undis:
  107. nulla fugae ratio, nulla spes: omnia muta,
  108. omnia sunt deserta, ostentant omnia letum.
  109. non tamen ante mihi languescent lumina morte,
  110. nec prius a fesso secedent corpore sensus
  111. quam iustam a divis exposcam prodita multam
  112. caelestumque fidem postrema comprecer hora.
  113. quare, facta virum multantes vindice poena
  114. Eumenides, quibus anguino redimita capillo
  115. frons exspirantis praeportat pectoris iras,
  116. huc huc adventate, meas audite querelas,
  117. quas ego, vae miserae, extremis proferre medullis
  118. cogor inops, ardens, amenti caeca furore.
  119. quae quoniam verae nascuntur pectore ab imo,
  120. vos nolite pati nostrum vanescere luctum,
  121. sed quali solam Theseus me mente reliquit,
  122. tali mente, deae, funestet seque suosque.”
  123. has postquam maesto profudit pectore voces
  124. supplicium saevis exposcens anxia factis,