Carmina

Catullus

Catullus, Gaius Valerius. Carmina. Merrill, Elmer Truesdell, editor. Boston: Ginn, 1893.

  1. cum lecti iuvenes, Argivae robora pubis,
  2. auratam optantes Colchis avertere pellem
  3. ausi sunt vada salsa cita decurrere puppi,
  4. caerula verrentes abiegnis aequora palmis.
  5. diva quibus retinens in summis urbibus arces
  6. ipsa levi fecit volitantem flamine currum,
  7. pinea coniungens inflexae texta carinae.
  8. illa rudem cursu prima imbuit Amphitriten.
  9. quae simul ac rostro ventosum proscidit aequor
  10. tortaque remigio spumis incanduit unda,
  11. emersere freti candenti e gurgite vultus
  12. aequoreae monstrum Nereides admirantes.
  13. illa, siqua alia, viderunt luce marinas
  14. mortales oculis nudato corpore nymphas
  15. nutricum tenus exstantes e gurgite cano.
  16. tum Thetidis Peleus incensus fertur amore,
  17. tum Thetis humanos non despexit hymenaeos,
  18. tum Thetidi pater ipse iugandum Pelea sensit.
  19. o nimis optato saeclorum tempore nati
  20. heroes, salvete, deum genus, o bona matrum
  21. progenies, salvete iterum
  22. vos ego saepe meo, vos carmine compellabo,
  23. teque adeo eximie taedis felicibus aucte
  24. Thessaliae columen Peleu, cui Iuppiter ipse,
  25. ipse suos divum genitor concessit amores.
  26. tene Thetis tenuit pulcherrirma Nereine?
  27. tene suam Tethys concessit ducere neptem
  28. Oceanusque, mari totum qui amplectitur orbem?
  29. quae simul optatae finito tempore luces
  30. advenere, domum conventu tota frequentat
  31. Thessalia, oppletur laetanti regia coetu:
  32. dona ferunt prae se, declarant gaudia vultu.
  33. deseritur Cieros, linquunt Phthiotica Tempe
  34. Crannonisque domos ac moenia Larisaea,
  35. Pharsalum coeunt, Pharsalia tecta frequentant.
  36. rura colit nemo, mollescunt colla iuvencis,
  37. non humilis curvis purgatur vinea rastris,
  38. non glaebam prono convellit vomere taurus,
  39. non falx attenuat frondatorum arboris umbram,
  40. squalida desertis robigo infertur aratris.
  41. ipsius at sedes, quacumque opulenta recessit
  42. regia, fulgenti splendent auro atque argento.
  43. candet ebur soliis, conlucent pocula mensae,
  44. tota domus gaudet regali splendida gaza.
  45. pulvinar vero divae geniale locatur
  46. sedibus in mediis, Indo quod dente politum
  47. tincta tegit roseo conchyli purpura fuco.
  48. haec vestis priscis hominum variata figuris
  49. heroum mira virtutes indicat arte.
  50. namque fluentisono prospectans litore Diae
  51. Thesea cedentem celeri cum classe tuetur
  52. indomitos in corde gerens Ariadna furores,
  53. necdum etiam sese quae visit visere credit,
  54. ut pote fallaci quae tunc primum excita somno
  55. desertam in sola miseram se cernat harena.
  56. immemor at iuvenis fugiens pellit vada remis,
  57. irrita ventosae linquens promissa procellae.
  58. quem procul ex alga maestis Minois ocellis
  59. saxea ut effigies bacchantis prospicit, eheu,
  60. prospicit et magnis curarum fluctuat undis,
  61. non flavo retinens subtilem vertice mitram,
  62. non contecta levi velatum pectus amictu,
  63. non tereti strophio lactentis vincta papillas,
  64. omnia quae toto delapsa e corpore passim
  65. ipsius ante pedes fluctus salis adludebant.
  66. sic neque tum mitrae neque tum fluitantis amictus
  67. illa vicem curans toto ex te pectore, Theseu,
  68. toto animo, tota pendebat perdita mente.
  69. ah misera, adsiduis quam luctibus exsternavit
  70. spinosas Erycina serens in pectore curas
  71. illa tempestate, ferox quo ex tempore Theseus
  72. egressus curvis e litoribus Piraei
  73. attigit iniusti regis Gortynia tecta.
  74. nam perhibent olim crudeli peste coactam
  75. Androgeoneae poenas exsolvere caedis
  76. electos iuvenes simul et decus innuptarum
  77. Cecropiam solitam esse dapem dare Minotauro.
  78. quis angusta malis cum moenia vexarentur,
  79. ipse suum Theseus pro caris corpus Athenis
  80. proicere optavit potius quam talia Cretam
  81. funera Cecropiae nec funera portarentur.
  82. atque ita nave levi nitens ac lenibus auris
  83. magnanimum ad Minoa venit sedesque superbas.
  84. hunc simul ac cupido conspexit lumine virgo
  85. regia, quam suavis exspirans castus odores
  86. lectulus in molli complexu matris alebat,
  87. quales Eurotae progignunt flumina myrtos
  88. aurave distinctos educit verna colores,
  89. non prius ex illo flagrantia declinavit
  90. lumina quam cuncto concepit corpore flammam
  91. funditus atque imis exarsit tota medullis.
  92. heu misere exagitans immiti corde furores,
  93. sancte puer, curis hominum qui gaudia misces,
  94. quaeque regis Golgos quaeque Idalium frondosum,
  95. qualibus incensam iactastis mente puellam
  96. fluctibus in flavo saepe hospite suspirantem!
  97. quantos illa tulit languenti corde timores,
  98. quanto saepe magis fulgore expalluit auri,
  99. cum saevum cupiens contra contendere monstrum
  100. aut mortem appeteret Theseus aut praemia laudis.
  101. non ingrata tamen frustra munuscula divis
  102. promittens tacito succendit vota labello.
  103. nam velut in summo quatientem bracchia Tauro
  104. quercum aut conigeram sudanti cortice pinum
  105. indomitus turbo contorquens flamine robur
  106. eruit (illa procul radicitus exturbata
  107. prona cadit, † lateque cum eius obvia frangens),
  108. sic domito saevum prostravit corpore Theseus
  109. nequiquam vanis iactantem cornua ventis.
  110. inde pedem sospes multa cum laude reflexit
  111. errabunda regens tenui vestigia filo,
  112. ne labyrintheis e flexibus egredientem
  113. tecti frustraretur inobservabilis error.
  114. sed quid ego a primo digressus carmine plura
  115. commemorem, ut linquens genitoris filia vultum,
  116. ut consanguineae complexum, ut denique matris,
  117. quae misera in gnata deperdita laetabatur,
  118. omnibus his Thesei dulcem praeoptarit amorem,
  119. aut ut vecta rati spumosa ad litora Diae
  120. venerit, aut ut eam devinctam lumina somno
  121. liquerit immemori discedens pectore coniunx?
  122. saepe illam perhibent ardenti corde furentem
  123. clarisonas imo fudisse ex pectore voces,
  124. ac tum praeruptos tristem conscendere montes
  125. unde aciem in pelagi vastos protenderet aestus,
  126. tum tremuli salis adversas procurrere in undas
  127. mollia nudatae tollentem tegmina surae,
  128. atque haec extremis maestam dixisse querelis,
  129. frigidulos udo singultus ore cientem:
  130. “sicine me patriis avectam, perfide, ab aris,
  131. perfide, deserto liquisti in litore, Theseu?
  132. sicine discedens neglecto numine divum
  133. immernor ah devota domum periuria portas?
  134. nullane res potuit crudelis flectere mentis
  135. consilium? tibi nulla fuit clementia praesto
  136. immite ut nostri vellet miserescere pectus?
  137. at non haec quondam blanda promissa dedisti
  138. voce mihi, non haec miserae sperare iubebas,
  139. sed conubia laeta, sed optatos hymenaeos:
  140. quae cuncta aerii discerpunt irrita venti.
  141. nunc iam nulla viro iuranti femina credat,
  142. nulla viri speret sermones esse fideles:
  143. quis dum aliquid cupiens animus praegestit apisci,
  144. nil metuunt iurare, nihil promittere parcunt:
  145. sed simul ac cupidae mentis satiata libido est,
  146. dicta nihil meminere, nihil periuria curant.
  147. certe ego te in medio versantem turbine leti
  148. eripui et potius germanum amittere crevi
  149. quam tibi fallaci supremo in tempore deessem:
  150. pro quo dilaceranda feris dabor alitibusque
  151. praeda neque iniecta tumulabor mortua terra.
  152. quaenam te genuit sola sub rupe leaena,
  153. quod mare conceptum spumantibus exspuit undis.
  154. quae Syrtis, quae Scylla rapax, quae vasta Charybdis,
  155. talia qui reddis pro dulci praemia vita?
  156. si tibi non cordi fuerant conubia nostra,
  157. saeva quod horrebas prisci praecepta parentis,
  158. at tamen in vestras potuisti ducere sedes
  159. quae tibi iucundo famularer serva labore
  160. candida permulcens liquidis vestigia lymphis
  161. purpureave tuum constemens veste cubile.
  162. sed quid ego ignaris nequiquam conqueror auris