Carmina
Catullus
Catullus, Gaius Valerius. Carmina. Merrill, Elmer Truesdell, editor. Boston: Ginn, 1893.
- multiplices animo volvebat saucia curas.
- at parte ex alia florens volitabat Iacchus
- cum thiaso satyrorum et Nysigenis silenis
- te quaerens, Ariadna, tuoque incensus arnore.
- ---quae tum alacres passim lymphata mente furebant
- euhoe bacchantes, euhoe capita inflectentes.
- harum pars tecta quatiebant cuspide thyrsos,
- pars e divulso iactabant membra iuvenco,
- pars sese tortis serpentibus incingebant,
- pars obscura cavis celebrabant orgia cistis,
- orgia quae frustra cupiunt audire profani,
- plangebant aliae proceris tympana palmis
- aut tereti tenuis tinnitus aere ciebant,
- multis raucisonos efflabant cornua bombos
- barbaraque horribili stridebat tibia cantu.
- talibus amplifice vestis decorata figuris
- pulvinar complexa suo velabat amictu.
- quae postquam cupide spectando Thessala pubes
- expleta est, sanctis coepit decedere divis.
- hic, qualis flatu placidum mare matutino
- horrificans Zephyrus proclivas incitat undas
- aurora exoriente vagi sub limina solis,
- quae tarde primum clementi flamine pulsae
- procedunt, leviterque sonant plangore cachinni,
- post vento crescente magis magis increbescunt
- purpureaque procul nantes ab luce refulgent,
- sic tum vestibuli linquentes regia tecta
- ad se quisque vago passim pede discedebant.
- quorum post abitum princeps e vertice Peli
- advenit Chiron portans silvestria dona:
- nam quoscumque ferunt campi, quos Thessala magnis
- montibus ora creat, quos propter fluminis undas
- aura parit flores tepidi fecunda Favoni,
- hos indistinctis plexos tulit ipse corollis,
- quo permulsa domus iucundo risit odore.
- confestim Penios adest, viridantia Tempe,
- Tempe quae silvae cingunt super impendentes,
- naiasin linquens Doris celebranda choreis,
- non vacuus: namque ille tulit radicitus altas
- fagos ac recto proceras stipite laurus,
- non sine nutanti platano lentaque sorore
- flammati Phaethontis et aeria cupressu.
- haec circum sedes late contexta locavit,
- vestibulum ut molli velatum fronde vireret.
- post hunc consequitur sollerti corde Prometheus
- extenuata gerens veteris vestigia poenae
- quam quondam silici restrictus membra catena
- persolvit pendens e verticibus praeruptis.
- inde pater divum sancta cum coniuge natisque
- advenit, caelo te solum, Phoebe, relinquens
- unigenamque simul cultricem montibus Idri:
- Pelea nam tecum pariter soror adspernata est
- nec Thetidis taedas voluit celebrare iugalis.
- qui postquam niveis flexerunt sedibus artus,
- large multiplici constructae sunt dape mensae,
- cum interea infirmo quatientes corpora motu
- veridicos Parcae coeperunt edere cantus.
- his corpus tremulum complectens undique vestis
- candida purpurea talos incinxerat ora,
- at roseae niveo residebant vertice vittae,
- aeternumque manus carpebant rite laborem.
- laeva colum molli lana retinebat amictum,
- dextera tum leviter deducens fila supinis
- formabat digitis, tum prono in pollice torquens
- libratum tereti versabat turbine fusum,
- atque ita decerpens aequabat semper opus dens,
- laneaque aridulis haerebant morsa labellis
- quae prius in levi fuerant exstantia filo.
- ante pedes autem candentis mollia lanae
- vellera virgati custodibant calathisci.
- haec tum clarisona vellentes vellera voce
- talia divino fuderunt carmine fata,
- carmine perfidiae quod post nulla arguet aetas:
- “o decus eximium magnis virtutibus augens,
- Emathiae tutamen opis, clarissime nato,
- accipe quod laeta tibi pandunt luce sorores,
- veridicum oraclum. sed vos, quae fata secuntur,
- currite ducentes subtegmina, currite, fusi.
- adveniet tibi iam portans optata maritis
- Hesperus, adveniet fausto cum sidere coniunx,
- quae tibi flexanimo mentem perfundat amore
- languidulosque paret tecum coniungere somnos
- levia substernens robusto bracchia collo.
- currite ducentes subtegmina, currite, fusi.
- nulla domus tales unquam contexit amores,
- nullus amor tali coniunxit foedere amantes
- qualis adest Thetidi, qualis concordia Peleo.
- currite ducentes subtegmina, currite, fusi.
- nascetur vobis expers terroris Achilles,
- hostibus haud tergo, sed forti pectore notus,
- qui persaepe vago victor certamine cursus
- flammea praevertet celeris vestigia cervae.
- currite ducentes subtegmina, currite, fusi.
- non illi quisquam bello se conferet heros,
- cum Phrygii Teucro manabunt sanguine campi
- Troicaque obsidens longinquo moenia bello
- periuri Pelopis vastabit tertius heres.
- currite ducentes subtegmina, currite, fusi.
- illius egregias virtutes claraque facta
- saepe fatebuntur gnatorum in funere matres,
- cum incultum cano solvent a vertice crinem
- putridaque infirmis variabunt pectora palmis.
- currite ducentes subtegmina, currite, fusi.
- namque velut densas praecerpens messor aristas
- sole sub ardenti flaventia demetit arva,
- Troiugenum infesto prosternet corpora ferro.
- currite ducentes subtegmina, currite, fusi.
- testis erit magnis virtutibus unda Scamandri,
- quae passim rapido diffunditur Hellesponto,
- cuius iter caesis angustans corporum acervis
- alta tepefaciet permixta flumina caede.
- currite ducentes subtegmina, currite, fusi.
- denique testis erit morti quoque reddita praeda
- cum teres excelso coacervatum aggere bustum
- excipiet niveos percussae virginis artus.
- Currite ducentes subtegmina, currite, fusi.
- nam simul ac fessis dederit fors copiam Achivis
- urbis Dardaniae Neptunia solvere vincla,
- alta Polyxenia madefient caede sepulcra,
- quae, velut ancipiti succumbens victima ferro,
- proiciet truncum submisso poplite corpus.
- currite ducentes subtegmina, currite, fusi.
- quare agite optatos animi coniungite amores.
- accipiat coniunx felici foedere divam,
- dedatur cupido iam dudum nupta marito.
- currite ducentes subtegmina, currite, fusi.
- non illam nutrix orienti luce revisens
- hesterno collum poterit circumdare filo
- (currite ducentes subtegmina, currite, fusi),
- anxia nec mater discordis maesta puellae
- secubitu caros mittet sperare nepotes.
- currite ducentes subtegmina, currite, fusi.”
- talia praefantes quondam felicia Pelei
- carmina divino cecinerunt pectore Parcae.
- praesentes namque ante domos invisere castas
- heroum et sese mortali ostendere coetu
- caelicolae nondum spreta pietate solebant.
- saepe pater divum templo in fulgente, revisens
- annua cum festis venissent sacra diebus,
- conspexit terra centum procumbere tauros.
- saepe vagus Liber Parnasi vertice summo
- Thyiadas effusis euantis crinibus egit,
- cum Delphi tota certatim ex urbe ruentes
- acciperent laeti divum fumantibus aris.
- saepe in letifero belli certamine Mavors
- aut rapidi Tritonis era aut Rhamnusia virgo
- armatas hominum est praesens hortata catervas.
- sed postquam tellus scelere est imbuta nefando,
- iustitiamque omnes cupida de mente fugarunt,
- perfudere manus fraterno sanguine fratres,
- destitit exstinctos natus lugere parentes,
- optavit genitor primaevi funera nati
- Liber ut innuptae poteretur flore novercae,
- ignaro mater substernens se impia nato
- impia non verita est divos scelerare parentes,
- omnia fanda nefanda malo permixta furore
- iustificam nobis mentem avertere deorum.
- quare nec talis dignantur visere coetus
- nec se contingi patiuntur lumine claro.
- Etsi me adsiduo defectum cura dolore
- sevocat a doctis, Ortale, virginibus,
- nec potis est dulcis Musarum expromere fetus
- mens animi: tantis fluctuat ipsa malis,—
- namque mei nuper Lethaeo gurgite fratris
- pallidulum manans adluit unda pedem,