Carmina

Catullus

Catullus, Gaius Valerius. Carmina. Merrill, Elmer Truesdell, editor. Boston: Ginn, 1893.

  1. omnia sunt deserta, ostentant omnia letum.
  2. non tamen ante mihi languescent lumina morte,
  3. nec prius a fesso secedent corpore sensus
  4. quam iustam a divis exposcam prodita multam
  5. caelestumque fidem postrema comprecer hora.
  6. quare, facta virum multantes vindice poena
  7. Eumenides, quibus anguino redimita capillo
  8. frons exspirantis praeportat pectoris iras,
  9. huc huc adventate, meas audite querelas,
  10. quas ego, vae miserae, extremis proferre medullis
  11. cogor inops, ardens, amenti caeca furore.
  12. quae quoniam verae nascuntur pectore ab imo,
  13. vos nolite pati nostrum vanescere luctum,
  14. sed quali solam Theseus me mente reliquit,
  15. tali mente, deae, funestet seque suosque.”
  16. has postquam maesto profudit pectore voces
  17. supplicium saevis exposcens anxia factis,
  18. adnuit invicto caelestum numine rector,
  19. quo nutu tellus atque horrida contremuerunt
  20. aequora concussitque micantia sidera mundus.
  21. ipse autem caeca mentem caligine Theseus
  22. consitus oblito dimisit pectore cuncta
  23. quae mandata prius constanti mente tenebat,
  24. dulcia nec maesto sustollens signa parenti
  25. sospitem Erechtheum se ostendit visere portum
  26. namque ferunt olim, classi cum moenia divae
  27. linquentem gnatum ventis concrederet Aegeus,
  28. talia complexum iuveni mandata dedisse:
  29. “gnate mihi longe iucundior unice vita,
  30. gnate, ego quem in dubios cogor dimittere casus
  31. reddite in extrema nuper mihi fine senectae,
  32. quandoquidem fortuna mea ac tua fervida virtus
  33. eripit invito mihi te, cui languida nondum
  34. lumina sunt gnati cara saturata figura,
  35. non ego te gaudens laetanti pectore mittam,
  36. nec te ferre sinam fortunae signa secundae,
  37. sed primum multas expromam mente querelas
  38. canitiem terra atque infuso pulvere foedans,
  39. inde infecta vago suspendam lintea malo,
  40. nostros ut luctus nostraeque incendia mentis
  41. carbasus obscurata decet ferrugine Hibera.
  42. quod tibi si sancti concesserit incola Itoni,
  43. quae nostrum genus ac sedes defendere Erechthei
  44. adnuit, ut tauri respergas sanguine dextram,
  45. tum vero facito ut memori tibi condita corde
  46. haec vigeant mandata, nec ulla oblitteret aetas,
  47. ut simul ac nostros invisent lumina collis,
  48. funestam antennae deponant undique vestem
  49. candidaque intorti sustollant vela rudentes,
  50. quam primum cernens ut laeta gaudia mente
  51. agnoscam, cum te reducem aetas prospera sistet.”
  52. haec mandata prius constanti mente tenentem
  53. Thesea ceu pulsae ventorum flamine nubes
  54. aerium nivei montis liquere cacumen.
  55. at pater, ut summa prospectum ex arce petebat
  56. anxia in adsiduos absumens lumina fletus,
  57. cum primum inflati conspexit lintea veli,
  58. praecipitem sese scopulorum e vertice iecit
  59. amissum credens immiti Thesea fato.
  60. sic funesta domus ingressus tecta paterna
  61. morte ferox Theseus, qualem Minoidi luctu
  62. obtulerat mente immemori, talem ipse recepit.
  63. quae tum prospectans cedentem maesta carinam
  64. multiplices animo volvebat saucia curas.
  65. at parte ex alia florens volitabat Iacchus
  66. cum thiaso satyrorum et Nysigenis silenis
  67. te quaerens, Ariadna, tuoque incensus arnore.
  68. ---quae tum alacres passim lymphata mente furebant
  69. euhoe bacchantes, euhoe capita inflectentes.
  70. harum pars tecta quatiebant cuspide thyrsos,
  71. pars e divulso iactabant membra iuvenco,
  72. pars sese tortis serpentibus incingebant,
  73. pars obscura cavis celebrabant orgia cistis,
  74. orgia quae frustra cupiunt audire profani,
  75. plangebant aliae proceris tympana palmis
  76. aut tereti tenuis tinnitus aere ciebant,
  77. multis raucisonos efflabant cornua bombos
  78. barbaraque horribili stridebat tibia cantu.
  79. talibus amplifice vestis decorata figuris
  80. pulvinar complexa suo velabat amictu.
  81. quae postquam cupide spectando Thessala pubes
  82. expleta est, sanctis coepit decedere divis.
  83. hic, qualis flatu placidum mare matutino
  84. horrificans Zephyrus proclivas incitat undas
  85. aurora exoriente vagi sub limina solis,
  86. quae tarde primum clementi flamine pulsae
  87. procedunt, leviterque sonant plangore cachinni,
  88. post vento crescente magis magis increbescunt
  89. purpureaque procul nantes ab luce refulgent,
  90. sic tum vestibuli linquentes regia tecta
  91. ad se quisque vago passim pede discedebant.
  92. quorum post abitum princeps e vertice Peli
  93. advenit Chiron portans silvestria dona:
  94. nam quoscumque ferunt campi, quos Thessala magnis
  95. montibus ora creat, quos propter fluminis undas
  96. aura parit flores tepidi fecunda Favoni,
  97. hos indistinctis plexos tulit ipse corollis,
  98. quo permulsa domus iucundo risit odore.
  99. confestim Penios adest, viridantia Tempe,
  100. Tempe quae silvae cingunt super impendentes,
  101. naiasin linquens Doris celebranda choreis,
  102. non vacuus: namque ille tulit radicitus altas
  103. fagos ac recto proceras stipite laurus,
  104. non sine nutanti platano lentaque sorore
  105. flammati Phaethontis et aeria cupressu.
  106. haec circum sedes late contexta locavit,
  107. vestibulum ut molli velatum fronde vireret.
  108. post hunc consequitur sollerti corde Prometheus
  109. extenuata gerens veteris vestigia poenae
  110. quam quondam silici restrictus membra catena
  111. persolvit pendens e verticibus praeruptis.
  112. inde pater divum sancta cum coniuge natisque
  113. advenit, caelo te solum, Phoebe, relinquens
  114. unigenamque simul cultricem montibus Idri:
  115. Pelea nam tecum pariter soror adspernata est
  116. nec Thetidis taedas voluit celebrare iugalis.
  117. qui postquam niveis flexerunt sedibus artus,
  118. large multiplici constructae sunt dape mensae,
  119. cum interea infirmo quatientes corpora motu
  120. veridicos Parcae coeperunt edere cantus.
  121. his corpus tremulum complectens undique vestis
  122. candida purpurea talos incinxerat ora,
  123. at roseae niveo residebant vertice vittae,
  124. aeternumque manus carpebant rite laborem.
  125. laeva colum molli lana retinebat amictum,
  126. dextera tum leviter deducens fila supinis
  127. formabat digitis, tum prono in pollice torquens
  128. libratum tereti versabat turbine fusum,
  129. atque ita decerpens aequabat semper opus dens,
  130. laneaque aridulis haerebant morsa labellis
  131. quae prius in levi fuerant exstantia filo.
  132. ante pedes autem candentis mollia lanae
  133. vellera virgati custodibant calathisci.
  134. haec tum clarisona vellentes vellera voce
  135. talia divino fuderunt carmine fata,
  136. carmine perfidiae quod post nulla arguet aetas:
  137. “o decus eximium magnis virtutibus augens,
  138. Emathiae tutamen opis, clarissime nato,
  139. accipe quod laeta tibi pandunt luce sorores,
  140. veridicum oraclum. sed vos, quae fata secuntur,
  141. currite ducentes subtegmina, currite, fusi.
  142. adveniet tibi iam portans optata maritis
  143. Hesperus, adveniet fausto cum sidere coniunx,
  144. quae tibi flexanimo mentem perfundat amore
  145. languidulosque paret tecum coniungere somnos
  146. levia substernens robusto bracchia collo.
  147. currite ducentes subtegmina, currite, fusi.
  148. nulla domus tales unquam contexit amores,
  149. nullus amor tali coniunxit foedere amantes
  150. qualis adest Thetidi, qualis concordia Peleo.
  151. currite ducentes subtegmina, currite, fusi.
  152. nascetur vobis expers terroris Achilles,
  153. hostibus haud tergo, sed forti pectore notus,
  154. qui persaepe vago victor certamine cursus
  155. flammea praevertet celeris vestigia cervae.
  156. currite ducentes subtegmina, currite, fusi.
  157. non illi quisquam bello se conferet heros,
  158. cum Phrygii Teucro manabunt sanguine campi
  159. Troicaque obsidens longinquo moenia bello
  160. periuri Pelopis vastabit tertius heres.
  161. currite ducentes subtegmina, currite, fusi.
  162. illius egregias virtutes claraque facta
  163. saepe fatebuntur gnatorum in funere matres,
  164. cum incultum cano solvent a vertice crinem
  165. putridaque infirmis variabunt pectora palmis.
  166. currite ducentes subtegmina, currite, fusi.
  167. namque velut densas praecerpens messor aristas
  168. sole sub ardenti flaventia demetit arva,
  169. Troiugenum infesto prosternet corpora ferro.
  170. currite ducentes subtegmina, currite, fusi.
  171. testis erit magnis virtutibus unda Scamandri,
  172. quae passim rapido diffunditur Hellesponto,
  173. cuius iter caesis angustans corporum acervis
  174. alta tepefaciet permixta flumina caede.