Carmina

Catullus

Catullus, Gaius Valerius. Carmina. Merrill, Elmer Truesdell, editor. Boston: Ginn, 1893.

  1. immernor ah devota domum periuria portas?
  2. nullane res potuit crudelis flectere mentis
  3. consilium? tibi nulla fuit clementia praesto
  4. immite ut nostri vellet miserescere pectus?
  5. at non haec quondam blanda promissa dedisti
  6. voce mihi, non haec miserae sperare iubebas,
  7. sed conubia laeta, sed optatos hymenaeos:
  8. quae cuncta aerii discerpunt irrita venti.
  9. nunc iam nulla viro iuranti femina credat,
  10. nulla viri speret sermones esse fideles:
  11. quis dum aliquid cupiens animus praegestit apisci,
  12. nil metuunt iurare, nihil promittere parcunt:
  13. sed simul ac cupidae mentis satiata libido est,
  14. dicta nihil meminere, nihil periuria curant.
  15. certe ego te in medio versantem turbine leti
  16. eripui et potius germanum amittere crevi
  17. quam tibi fallaci supremo in tempore deessem:
  18. pro quo dilaceranda feris dabor alitibusque
  19. praeda neque iniecta tumulabor mortua terra.
  20. quaenam te genuit sola sub rupe leaena,
  21. quod mare conceptum spumantibus exspuit undis.
  22. quae Syrtis, quae Scylla rapax, quae vasta Charybdis,
  23. talia qui reddis pro dulci praemia vita?
  24. si tibi non cordi fuerant conubia nostra,
  25. saeva quod horrebas prisci praecepta parentis,
  26. at tamen in vestras potuisti ducere sedes
  27. quae tibi iucundo famularer serva labore
  28. candida permulcens liquidis vestigia lymphis
  29. purpureave tuum constemens veste cubile.
  30. sed quid ego ignaris nequiquam conqueror auris
  31. exsternata malo, quae nullis sensibus auctae
  32. nec missas audire queunt nec reddere voces?
  33. ille autem prope iam mediis versatur in undis,
  34. nec quisquam adparet vacua mortalis in alga.
  35. sic nimis insultans extremo tempore saeva
  36. fors etiam nostris invidit questibus auris.
  37. Iuppiter omnipotens, utinam ne tempore primo
  38. Gnosia Cecropiae tetigissent litora puppes,
  39. indomito nec dira ferens stipendia tauro
  40. perfidus in Creta religasset navita funem,
  41. nec malus hic celans dulci crudelia forma
  42. consilia in nostris requiesset sedibus hospes!
  43. nam quo me referam? quali spe perdita nitor?
  44. Idaeosne petam montes? ah, gurgite lato
  45. discernens ponti truculentum ubi dividit aequor?
  46. an patris auxilium sperem, quemne ipsa reliqui
  47. respersum iuvenem fraterna caede secuta?
  48. coniugis an fido consoler memet amore,
  49. quine fugit lentos incurvans gurgite remos?
  50. praeterea nullo litus, sola insula, tecto,
  51. nec patet egressus pelagi cingentibus undis:
  52. nulla fugae ratio, nulla spes: omnia muta,
  53. omnia sunt deserta, ostentant omnia letum.
  54. non tamen ante mihi languescent lumina morte,
  55. nec prius a fesso secedent corpore sensus
  56. quam iustam a divis exposcam prodita multam
  57. caelestumque fidem postrema comprecer hora.
  58. quare, facta virum multantes vindice poena
  59. Eumenides, quibus anguino redimita capillo
  60. frons exspirantis praeportat pectoris iras,
  61. huc huc adventate, meas audite querelas,
  62. quas ego, vae miserae, extremis proferre medullis
  63. cogor inops, ardens, amenti caeca furore.
  64. quae quoniam verae nascuntur pectore ab imo,
  65. vos nolite pati nostrum vanescere luctum,
  66. sed quali solam Theseus me mente reliquit,
  67. tali mente, deae, funestet seque suosque.”
  68. has postquam maesto profudit pectore voces
  69. supplicium saevis exposcens anxia factis,
  70. adnuit invicto caelestum numine rector,
  71. quo nutu tellus atque horrida contremuerunt
  72. aequora concussitque micantia sidera mundus.
  73. ipse autem caeca mentem caligine Theseus
  74. consitus oblito dimisit pectore cuncta
  75. quae mandata prius constanti mente tenebat,
  76. dulcia nec maesto sustollens signa parenti
  77. sospitem Erechtheum se ostendit visere portum
  78. namque ferunt olim, classi cum moenia divae
  79. linquentem gnatum ventis concrederet Aegeus,
  80. talia complexum iuveni mandata dedisse:
  81. “gnate mihi longe iucundior unice vita,
  82. gnate, ego quem in dubios cogor dimittere casus
  83. reddite in extrema nuper mihi fine senectae,
  84. quandoquidem fortuna mea ac tua fervida virtus
  85. eripit invito mihi te, cui languida nondum
  86. lumina sunt gnati cara saturata figura,
  87. non ego te gaudens laetanti pectore mittam,
  88. nec te ferre sinam fortunae signa secundae,
  89. sed primum multas expromam mente querelas
  90. canitiem terra atque infuso pulvere foedans,
  91. inde infecta vago suspendam lintea malo,
  92. nostros ut luctus nostraeque incendia mentis
  93. carbasus obscurata decet ferrugine Hibera.
  94. quod tibi si sancti concesserit incola Itoni,
  95. quae nostrum genus ac sedes defendere Erechthei
  96. adnuit, ut tauri respergas sanguine dextram,
  97. tum vero facito ut memori tibi condita corde
  98. haec vigeant mandata, nec ulla oblitteret aetas,
  99. ut simul ac nostros invisent lumina collis,
  100. funestam antennae deponant undique vestem
  101. candidaque intorti sustollant vela rudentes,
  102. quam primum cernens ut laeta gaudia mente
  103. agnoscam, cum te reducem aetas prospera sistet.”
  104. haec mandata prius constanti mente tenentem
  105. Thesea ceu pulsae ventorum flamine nubes
  106. aerium nivei montis liquere cacumen.
  107. at pater, ut summa prospectum ex arce petebat
  108. anxia in adsiduos absumens lumina fletus,
  109. cum primum inflati conspexit lintea veli,
  110. praecipitem sese scopulorum e vertice iecit
  111. amissum credens immiti Thesea fato.
  112. sic funesta domus ingressus tecta paterna
  113. morte ferox Theseus, qualem Minoidi luctu
  114. obtulerat mente immemori, talem ipse recepit.
  115. quae tum prospectans cedentem maesta carinam
  116. multiplices animo volvebat saucia curas.
  117. at parte ex alia florens volitabat Iacchus
  118. cum thiaso satyrorum et Nysigenis silenis
  119. te quaerens, Ariadna, tuoque incensus arnore.
  120. ---quae tum alacres passim lymphata mente furebant
  121. euhoe bacchantes, euhoe capita inflectentes.
  122. harum pars tecta quatiebant cuspide thyrsos,
  123. pars e divulso iactabant membra iuvenco,
  124. pars sese tortis serpentibus incingebant,
  125. pars obscura cavis celebrabant orgia cistis,
  126. orgia quae frustra cupiunt audire profani,
  127. plangebant aliae proceris tympana palmis
  128. aut tereti tenuis tinnitus aere ciebant,
  129. multis raucisonos efflabant cornua bombos
  130. barbaraque horribili stridebat tibia cantu.
  131. talibus amplifice vestis decorata figuris
  132. pulvinar complexa suo velabat amictu.
  133. quae postquam cupide spectando Thessala pubes
  134. expleta est, sanctis coepit decedere divis.
  135. hic, qualis flatu placidum mare matutino
  136. horrificans Zephyrus proclivas incitat undas
  137. aurora exoriente vagi sub limina solis,
  138. quae tarde primum clementi flamine pulsae
  139. procedunt, leviterque sonant plangore cachinni,
  140. post vento crescente magis magis increbescunt
  141. purpureaque procul nantes ab luce refulgent,
  142. sic tum vestibuli linquentes regia tecta
  143. ad se quisque vago passim pede discedebant.
  144. quorum post abitum princeps e vertice Peli
  145. advenit Chiron portans silvestria dona:
  146. nam quoscumque ferunt campi, quos Thessala magnis
  147. montibus ora creat, quos propter fluminis undas
  148. aura parit flores tepidi fecunda Favoni,
  149. hos indistinctis plexos tulit ipse corollis,
  150. quo permulsa domus iucundo risit odore.
  151. confestim Penios adest, viridantia Tempe,
  152. Tempe quae silvae cingunt super impendentes,
  153. naiasin linquens Doris celebranda choreis,
  154. non vacuus: namque ille tulit radicitus altas
  155. fagos ac recto proceras stipite laurus,
  156. non sine nutanti platano lentaque sorore
  157. flammati Phaethontis et aeria cupressu.
  158. haec circum sedes late contexta locavit,
  159. vestibulum ut molli velatum fronde vireret.
  160. post hunc consequitur sollerti corde Prometheus
  161. extenuata gerens veteris vestigia poenae
  162. quam quondam silici restrictus membra catena
  163. persolvit pendens e verticibus praeruptis.
  164. inde pater divum sancta cum coniuge natisque
  165. advenit, caelo te solum, Phoebe, relinquens
  166. unigenamque simul cultricem montibus Idri:
  167. Pelea nam tecum pariter soror adspernata est
  168. nec Thetidis taedas voluit celebrare iugalis.
  169. qui postquam niveis flexerunt sedibus artus,
  170. large multiplici constructae sunt dape mensae,
  171. cum interea infirmo quatientes corpora motu
  172. veridicos Parcae coeperunt edere cantus.
  173. his corpus tremulum complectens undique vestis
  174. candida purpurea talos incinxerat ora,
  175. at roseae niveo residebant vertice vittae,
  176. aeternumque manus carpebant rite laborem.
  177. laeva colum molli lana retinebat amictum,
  178. dextera tum leviter deducens fila supinis
  179. formabat digitis, tum prono in pollice torquens
  180. libratum tereti versabat turbine fusum,
  181. atque ita decerpens aequabat semper opus dens,
  182. laneaque aridulis haerebant morsa labellis
  183. quae prius in levi fuerant exstantia filo.
  184. ante pedes autem candentis mollia lanae
  185. vellera virgati custodibant calathisci.
  186. haec tum clarisona vellentes vellera voce
  187. talia divino fuderunt carmine fata,
  188. carmine perfidiae quod post nulla arguet aetas:
  189. “o decus eximium magnis virtutibus augens,
  190. Emathiae tutamen opis, clarissime nato,
  191. accipe quod laeta tibi pandunt luce sorores,
  192. veridicum oraclum. sed vos, quae fata secuntur,