Gallic War

His copiis Vercassivellaunum Arvernum, unum ex quattuor ducibus, propinquum Vercingetorigis, praeficiunt.

Ille ex castris prima vigilia egressus prope confecto sub lucem itinere post montem se occultavit militesque ex nocturno labore sese reficere iussit.

Cum iam meridies appropinquare videretur, ad ea castra quae supra demonstravimus contendit; eodemque tempore equitatus ad campestres munitiones accedere et reliquae copiae pro castris sese ostendere coeperunt.

Vercingetorix ex arce Alesiae suos conspicatus ex oppido egreditur; crates, longurios, musculos, falces reliquaque quae eruptionis causa paraverat profert.

Pugnatur uno tempore omnibus locis, atque omnia temptantur: quae minime visa pars firma est, huc concurritur.

Romanorum manus tantis munitionibus distinetur nec facile pluribus locis occurrit.

Multum ad terrendos nostros valet clamor, qui post tergum pugnantibus exstitit, quod suum periculum in aliena vident salute constare:

omnia enim plerumque quae absunt vehementius hominum mentes perturbant.

Caesar idoneum locum nactus quid quaque ex parte geratur cognoscit; laborantibus summittit.

Vtrisque ad animum occurrit unum esse illud tempus, quo maxime contendi conveniat:

Galli, nisi perfregerint munitiones, de omni salute desperant; Romani, si rem obtinuerint, finem laborum omnium exspectant.

Maxime ad superiores munitiones laboratur, quo Vercassivellaunum missum demonstravimus. Iniquum loci ad declivitatem fastigium magnum habet momentum.

Alii tela coniciunt, alii testudine facta subeunt; defatigatis in vicem integri succedunt.

Agger ab universis in munitionem coniectus et ascensum dat Gallis et ea quae in terra occultaverant Romani contegit; nec iam arma nostris nec vires suppetunt.

His rebus cognitis Caesar Labienum cum cohortibus sex subsidio laborantibus mittit:

imperat, si sustinere non posset, deductis cohortibus eruptione pugnaret; id nisi necessario ne faciat.