In XII Prophetas

Συνέτριψε δὲ δι’ ἡμᾶς καὶ ἑτέρως ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς [*](b) ὁ Χριστὸς “ ‘Αρχάς τε καὶ ἐξουσίας καὶ τοὺς κοσμοκρά [*](Eph. vi. 12.) “τορας του σκότους του αἰῶνος τούτου, τὰ τε πνευματικὰ “ τῆς πονηρίας,’’ ἵνα ἡμᾶς ἐξέληται καὶ διασώσῃ. καὶ τοῦτο εἰδὼς ὁ μακάριος ψάλλει Δαυείδ “ Σὺ φοβερὸς εἶ, καὶ τίς [*](Ps lxxv. 8-10.) “ ἀντιστήσεταί σοι ἀπὸ τότε ἡ ὀργή σου ; ἐκ τοῦ οὐρανοῦ “ ἠκούτισας κρίσιν, γῆ ἐφοβήθη καὶ ἡσύχασεν ἐν τῷ ἀνα- “ στῆναι εἰς κρίσιν τὸν Θεὸν, τοῦ σῶσαι πάντας τοὺς πραεῖς “ τῆς γῆς.’’ δέδωκε δὲ ἡμῖν “ πατεῖν ἐπάνω ὄφεων καὶ σκορ[*]( S. Luc. x. 19.) “ πίων καὶ ἐπὶ πᾶσαν τὴν δύναμιν τοῦ ἐχθροῦ.’’ κατέταξε [*](c) γὰρ ἀρχας, συνέθραυσεν ὡς πέτρας τὰς τῶν ἀνοσίων πνευμάτων ἀλαζονείας. ὀργιζομένῳ δὲ δι’ ἡμᾶς καὶ ὑπὲρ ἡμῶν τοῖς ἠδικηκόσι, παραχωρεῖν ἦν ἀνάγκη καὶ οὐχ ἑκοῦσιν αὐτοῖς.

Χρηστὸς Κύριος τοῖς ὑπομένουσιν αὐτὸν ἑ ἡμέρα θλίψεως, καὶ γινώσκων τοὺς εὐλαβομένους αὐτόν. καὶ ἐν κατακλυσμῷ πορείας συντέλειαν ποιήσεται, τοὺς ἐπεγειρομένους καὶ τοὺς ἐχθρούς αὐτοῦ διώξεται σκότεος.

Νουθετεῖ χρησίμως καὶ λίαν εὐτέχνως, οὔτε τῆς εὐημερίας [*](d) ἀποκείρων τὴν ἐλπίδα, δι’ ὧν ἔφη χρηστὸν ἔσεσθαι τοῖς ὑπομένουσι τὸν Κῦρον, οὔτε μὴν ἀνιεὶς εἰς ἄφετόν τινα καὶ ἐξίτηλον ζωήν· μετατιθεὶς δὲ μᾶλλον εἰς εὐκοσμίαν καὶ εἰς τὸ βιοῦν ἑλέσθαι ἐννόμως, διά τοι τοῦ φάναι πάλιν, ὅτι τὴν ὡς ἐν κατακλυσμῷ νοουμένην ὁδὸν εἰ δὴ ποιοῖτο κατά τινων, καἐξῂτηνται [*](2. Β. ἐζήτηνται Edd. εἰσπράττονται δίκας pro δίκας ἐξῃτ. D. 3. Συνέτριψε δὲ δι’ ἡμᾶς καὶ ἑτέρως] καὶ ἑτέρως δὲ συνέτρ. δι’ ἡμᾶς D. Statim καὶ add. D. 4. ὁ assumptum ex Β. τε om. Β. 5. τοῦ αὶῶνος om. D. τε assumptum ex D. 7. ψάλλει Δ. hoc ordine D. 8. ἀπὸ τότε ἡ ὀργή σου Β. ἀπὸ τῆς ὀργῆς σου D. Edd. (Vat.) ἠκούτ. κρίσιν ἐκ τοῦ οὐρανοῦ inverso ordine D. –16. ὀργιζ. — αὐτοῖς om. Β. ὑπὲρ D. πρὸς Edd. 33. τὸν Κύριον] τὸν Θεὸν D. b. ἀφιεὶς D. ἐξιτήλην pro ἐζ́ͅτηλον (sic) Edd. 26. ἐν assumptum ex B.D.b. )

Σκότω γεμὴν τοὺς ἐχθροὺς αὐτοῦ καταδιωχθήσεσθαι καὶ καταληφθήσεσθαι λέγει. καὶ οὐχὶ δή που πάντως τῷ τῆς νυκτὸς, ἀλλ’ ἑτέρας οἶμαι τῆς νοητῆς καὶ ὡς ἐν τρόπῳ τοῦ παθεῖν νοουμένης. κατασκοτάζειν γὰρ οἶδε τὸν ἀνθρώπινον νοῦν, καὶ ἀμείλικτος συμφορὰ καὶ πικρὸν καὶ ἀδόκητον πάθος, ὃ δὴ [*](485 A. a) τοῖς ἀρχαιοτέροις συμβέβηκεν, ἀπενηνεγμένοις εἰς αἰχμαλωσίαν, καὶ ἁλούσης αὐτοῖς τῆς χώρας. τοιγάρτοι Θεὸς οἴνῳ καὶ μεθύσματι τὰ τοιάδε τῶν κακῶν παρεικάζων, εὖ μάλα [*](Hier. xxxii. 1, 2.) πρὸς τὸν μακάριον ἔφασκεν Ἱερεμίαν “ Λάβε τὸ ποτήριον “ τοῦ οἴνου τοῦ ἀκράτου τούτου ἐκ χειρός μου, καὶ ποτιεῖς “ πάντα τὰ ἔθνη πρὸς ἃ ἐγὼ ἐξαποστελῶ σε πρὸς αὐτοὺς, “ καὶ πίονται καὶ ἐξεμοῦνται, καὶ μανήσονται ἀπὸ προσώπου [*](b) “ τῆς μαχαίρας ἧς ἐγὼ ἀποστέλλω ἀνὰ μέσον αὐτῶν· καὶ [*](Es. li. 17.) μὴν καὶ διὰ φωνῆς Ἠσαίου πρὸς αὐτήν “ Τὸ ποτήριον γὰρ “ τῆς πτώσεως τὸ κόνδυ τοῦ θυμοῦ ἐξέπιες καὶ ἐξεκένωσας. μέθῃ δὴ οὖν καὶ σκότῳ καταληφθήσεσθαί φησι τοὺς ἐχθρὰ φρονοῦντας Θεῷ, μετασοβῶν εὖ μάλα πρὸς τὸ ἑλέσθαι φρονεῖν ἅπερ ἦν ἄμεινον εἰδέναι τε καὶ δρᾶν αὐτούς.

Κεχώρηκε δὲ καὶ κατὰ τῶν Ἰουδαίων ἐν κατακλυσμῷ πορείας ὁ τῶν ὅλων Θεὸς, καὶ συντετέλεκεν αὐτοὺς τὰς ἐπὶ χριστῷ εἰσπραττόμενος δίκας. γεγόνασι δὲ καὶ ἐν σκότω, [*](S.Matth. xxii.17 c) καὶ τοῦ θείου φωτὸς ὁλοτρόπως ἠμοιρηκότες, μωροὶ καὶ [*](1. συσσεισμὸν Β. invitis D. b. τε om. D. 2. ἰοῦσα B.D. b. Ἰούδα Edd. Statim χωρίου Β. χώρου D.b. χώρας Edd. τι Om. D. 6. γεμὴν] μέν Edd. καταληφθήσεσθαί τε κα κατuδιωχθ. pro κατοδιωχθ. καὶ καταλ. D. 7. δή assumptum ex D. 8. ἑτέρας οἶμαι τῆς νοητῆς καὶ ὡς ἐν τρόπῳ τοῦ τῷ Edd.] παθεῖν νοουμένης D. Edd. ἑτέρῳ οἶμαι τῷ νοητῷ καὶ ὡς ἐν τρ. τῷ πόθει (sic) νοουσε μένω Β. iStalim κατασκοτίζειν Β. 12. Θεὸς] ὁ Κύριος D. 16. ἐξαποστελῶ B. Edd. σε ἀποστελῶ D. 17. ἐκμανήσονται D. (Vat.) invitis Edd. (Alex. Frid-Aug.) 19. Haec μὴν καὶ assunipta ex D. 23. ἅπερ D. ὃπερ Edd. 24. καὶ om. D. 26. εἰσπραττομένους D. invito B.)

Τι λογίζεσθε ἐπὶ τὸν κύρω ; συντέλεινα αὐτός ποιήσεται, καὶ οὑκ ἐκδικήσει δὶς ἐμ τὸ αὐτὸ ἐν θλίψει.

Ἔφην ἤδη καὶ ἐν ἀρχαῖς, ὅτι τοῦ Σαλμανασὰρ βασιλέως Ἀσσυρίων τὴν Σαμαρείαν πεπορθηκότος, συγκαταδῃώσαντος δὲ αὐτῇ καὶ ἑτέρας πόλεις τε καὶ κώμας τοῖς Ἰούδα σκήπτροις ὑποκειμένας, εἶτα τῶν ἐκ τοῦ πολέμου περιλελειμμένων ἐν ἀφορήτοις ὄντων δείμασι καὶ εἰς τὰς τῶν ὁμόρων ἐθνῶν ἀναφευγόντων χώρας· ᾤοντο γὰρ κατὰ τὸ εἰκὸς, τοῖς ἴσοις [*](e) κακοῖς περιπεσεῖσθαι καὶ δεύτερον ἐπ’ αὐτοὺς τῶν Βαβυλωνίων ὑπονοστούντων· ἀναγκαίαν ἐποιεῖτο Θεὸς τὴν παράκλησιν διὰ τῆς τοῦ Προφήτου φωνῆς, δύο ταῦτα καθυπισχνούμενος, ὅτι καὶ τοὺς ἤδη κατειλημμένους τῷ πολέμῳ καὶ ἐν ἀφορήτοις ἲς ὄντας συμφοραῖς ἐλεήσει κατὰ καιροὺς, καὶ τῶν τῆς αἰχμαλωσίας ἀπαλλάξει δεσμῶν, καὶ ὅτι παραδώσει τὴν Νινευῒ πρὸς ἐρήμωσιν καὶ ἀπώλειαν.

Ινα τοίνυν μὴ καὶ αὖθις τοῖς ἴσοις περιπεσεῖσθαι κακοῖς [*](a 486 Α.) [*](1. ἀκολουθεῖν] ἀκολουθῆσαι Edd. 3. μὴ] + Β. 4. ἀπειθεῖς B.D. ἀπαθεῖς Edd. τοι om. D. 6. μείναντες δὲ Β. Edd. καὶ μείναντες D. ἐν om. D. 8. Χριστοῦ D. αὐτοῦ Edd. 9. αὐτὸς] αὐτοὺς (sic) Edd. καὶ assumptum ex Β. (22 al.) 12. πεπορθ. τὴν Σᾶμ’. inverso ordine D. 13. αὐτῇ post ἑτέρας transp. D. τε assumptnm ex B.D. Ἰουδαίων D. 17. καὶ om. D. ὑπονοστ. ἐπ’ αὐτοῖς τῶν Βαβ. pro ἐπ’ αὐτοὺς ο τῶν Βαβ. ὑπον. D, 18. ἐποιεῖτο Θεὸς] ἐποιεῖτο Θεὸς D, Statim ἐπ’ αὐτοὺς add. D. 20. τῷ πολέμῳ κατειλημμένους inverso ordine D. 24. αὖθις Β. εἰς αὖθις D. αὐτοῖς Edd. )

Ὂτι ἓως θεμελίων αὐτῶι χερσωθήσονται, καὶ ὡς σμίλαξ περιπλεκομένη βρωθήσεται, καὶ ὡς καλάμη ξηρασίας μεστή. ἐκ σοῦ ἐξελεύσεται λογισμὸς κατὰ τοῦ Κυρίου πονηρὰ βουλευόμενος ἐναντία.

Ἀποφήνας διὰ πολλῶν, ὅτι καὶ τὸ πάντα δύνασθαι κατορθοῦν εὐκόλως τῷ τῶν ὅλων ἐνυπάρχει Θεῷ, ἀνήνυτον δὲ [*](e) αὐτῷ παντελῶς οὐδὲν, μετακομίζει τὸν λόγον ἐπ’ αὐτὴν ἤδη τὴν Νινευΐ, καί φησιν, ὅτι κἂν εἰς τοῦτο προήκοι λαμπρότητος, ὡς ἐν ἴσῳ φαίνεσθαι τοῖς εὐδενδροτάτοις τῶν ὀρῶν, Λιβάνῳ τέ φημι καὶ Καρμήλῳ, πολλοῖς καὶ ἀναριθμήτοις κομῶσα λαοῖς· κἂν εἰ μηδὲν ἀποδέοι τῆς Βασσανίτιδος, ἀλλ’ ἥξει καιρὸς, ὅτε καὶ εἰς ἅπαν ἐρημωθήσεται. τοῦτο γὰρ οἶμαί ἐστι τὸ ἕως θεμελίου χερσωθήσεσθαι, τετηρηκότος τοῦ λόγου τὴν τροπὴν ὡς ἐπ’ ὁρῶν τε καὶ γῆς, ξύλων τε καὶ [*](a 487 Α.) ὕλης. βρωθήσεσθαι δέ φησιν αὐτὴν κατανεμηθέντων τρόπον τινὰ Περσῶν τε καὶ Μηδῶν. εἷλον γὰρ οὗτοι τὴν Νινευΐ, πολεμαρχοῦντος τοῦ Κύρου. σμίλακι δὲ παρεικάζει τὴν τῶν Ἀσσυρίων πληθὺν, κατῴκουν γὰρ οὗτοι τὴν Νινευΐ. καὶ τίς ἂν γένοιτο λόγος τοῦ τοιοῦδε πάλιν ; ἔστι μὲν γὰρ ἡ σμίλαξ κιττοειδές τι φυτὸν, ἕρπει δὲ ἀεὶ πρὸς τὸ ὑψοῦ καὶ λεπτοὺς ἀνίησι κλῶνας, καὶ τῶν ἐγγὺς ἑστηκότων καταδράττεται φυτῶν, ὡς καταπνίγεσθαι πολλάκις ὑπ’ αὐτῆς καὶ τὰ εὐμηκέστατα [*](b) τῶν ξύλων. ἔδρων δὲ τοῦτο καὶ Ἀσσύριοι, καταθρώσκοντες ἀεὶ χωρῶν καὶ πόλεων, καὶ οἷον συμπνίγοντές [*](1. ἐν Χριστῷ D. 3. θεμελίων Β. Edd. (49. al.) cf. infra et contra 489 b. Ambiguus D. χερσωθήσονται D.F. Edd. (Alex.) χερσωθήσεται Β. (Vat.) cf. infra 489 b. 4. βρωθήσεται B.U.(A.V. ℵ) βρωθήσονται F. Edd. (22. al.) 8. κα ἀνήνυτον pro όνήν. δὲ D. 9. ἐπὶ pro ἐπ’ αὐτὴν ἤδη D. 10. προήκει (sic) D. 13. εἰς (sic) pro εἰ D. ἀποδέῃ D. 14. ὅταν pro ὅτε καὶ D. 15, θεμελίου] θεμελίων Edd. 16. τε prius om. D. 21, τοῦ τοιοῦδε λόγος inverso ordine D. μὲν om. D. Statim γὰρ assumptum ex B.D. 22. τι om. D. ὑψοῦν Edd. ὑψοῦ ἀεὶ pro ἀεὶ πρὸς τὸ ὑψοῦ D.)

Τάδε λέγει Κύριος κατὰρχων ὑδάτων πολλῶ καὶ οὓτως διασταλήσονται, καὶ ἡ ἀκῶ θοῦ οὐκ ἐνακουσθήσεται ἒτι.

Ἒστι μὲν οὖν ὁ λόγος πρὸς τὴν Νινευΐ τὴν ἀλαζόνα καὶ θεομάχον. ὓδατα δὲ εἶναί φησιν ἐν τούτοις τὰς ἀμετρήτους κατά τε χώρας καὶ πόλεις καὶ ἔθνη πληθῦς, ποταμῶν ἢ θαλάσσης δίκην καταχεομένας εὐκόλως, ὧν ἃν ἕλοιτο Θεός. αὐτὸς γάρ ἐστιν αὐτῶν ὁ κατάρχαιν, ὡς Δημιουργὸς, ὡς τῶν ὅλων κύριος καὶ Θεὸς, ὡς ἰδίοις νεύμασι τὰ ὑπ’ αὐτοῦ γεγονότα πηδαλιουχῶν, καὶ τῆς ἁπάντων καρδίας [*](c) τὸ νεῦμα μετατιθεὶς πρὸς τὸ αὐτῷ δοκοῦν, οὕτω τε [*](1. ἐπιφέροι] διαφέρῃ Edd. ἐπιφέροι κατά τινος inverso ordine D. οὕτως pro ὡσαύτως D. 2. καθἑλκ.] + γε Edd. invitis B.D. καὶ pro ἢ D. λ ἡ Νινευὶ τῶν βᾶσί (sic) pro ἡ τ. τ. Ν. β. D. 4, στρατιά pro στρατιᾶς ἰσχὺς D. 6. χρωμένης accessit ex B.D. 9. ληίς. κατὰ τοῦ Θεοῦ pro κατὰ Θ. λογ. D. Statim κατὰ pro καὶ Edd. εἰ pro ἢ iid. Statim ὡς ἂν ἔχοι D. ὡς ὦι iid. 10. τοῦ πρόγμ. φύσις inverso ordine D. 11. καὶ assumptum ex B.D. 12. μᾶλλον] + ἂν Edd. αὐτοὺς assumptum ex D. 13. ἒτι B.D. υἱόν (sic) Edd. 16. οὖν om. D. 17. ἀμετρήτους] τῶν ἐθνῶν Edd. invito D. 18. χώρας] + καὶ κώμας D. πληθῦς] πληθύας iid. 19. καταχεομένας] καταρχομένας iid. ὃτ’ pro ὧν iid. 20. θέλοι ὁ pro ἕλοιτο D. ὁ κατάρχων ἔστιν αὐτῶν inverso ordine D. 23. αὐτῷ] ἑαυτῶ Edd. δοκοῦν αὐτῷ inverso ordine D. καὶ pro τε iid.)

Καὶ ταυτὶ μὲν ἱστορικῶς· ἐπιφωνήσειε δ' ἃν ὁ Θεὸς καὶ Ηατὴρ κυριοκτόνῳ γεγενημένῃ τῆ Ἱερουσαλὴμ, ἤτοι τῇ τῶν Ἰουδαίων χώρᾳ “ ὅτι ἕως θεμελίων αὐτῶν χερσωθήσεται,[*](Supra 10, 11.) “ καὶ ὡς σμῖλαξ περιπλεκομένη βρωθήσεται, καὶ ὡς κα- “ λάμη ξηρασίας μεστή. ἐκ σοῦ ἐξελεύσεται λογισμὸς “ κατὰ τοῦ κυρίου πονηρὰ βουλευόμενος ἐναντία.” καταπέπρησται γὰρ καὶ κεχέρσωται, καὶ ὡς καλάμη ξηρὰ δεδαπάνηται. τετολμήκασι γὰρ λογίσασθαι πονηρὰ κατὰ τοῦ c κυριοῦ, καὶ μὴν καὶ ἀθύρῳ γλώττη χρήσασθαι· ποτὲ μὲν γὰρ Σαμαρείτην καὶ κάτοινον καὶ ἐκ πορνείας γεγεννημένον [*](S. Joan. viii. 48 et 41. S. Math. xi. 19. S. Joan. vii. 12. ) ὠνόμαζον. ποτὲ δὲ καὶ ἔφασκον ὅτι “ πλανᾶ τὸν ὄχλον, καίτοι ταύτης ἕνεκα τῆς αἰτίας ἀπεσταλμένου πάρα του Θεοῦ καὶ Παρρὸς, ἵνα τοῦ πλανᾶσθαι τὸ πλανώμενον ἀπαλλάξῃ καὶ προσκομίσῃ Θεῷ τὸ ἀποσκιρτῆσαν αὐτοῦ, καὶ προσάγῃ διὰ τῆς πίστεως τὸ πολυτρόπως ὠλισθηκὸς εἰς ἀπόστασιν, καὶ καταφωτίσῃ μὲν τὸ ἐν σκότει, καταδήσῃ δὲ [*](d Ezek. xxxiv. 16) τὸ συντετριμμένον. ἐπειδὴ δὲ οὐκ εἰσάπαν ὠλόθρευσε τὸν Ἰσραὴλ, τετήρηται δὲ, ὡς ἔφην ἤδη πλειστάκις, αὐτῷ τὸ [*](Cf. supra 486 c.) [*](3. ἴδιον] θεῖον D. inv. b. 5. καταπιεῖν] καταπίνειν Edd. 6. ἀναφῦναι ἀναφῆναι D. Statim assumpta τε ex D. ὑπὲρ κεφ. αὐτοῦ ex B.D. αὐτὸν] αὐτῷ D. 7, τῇ ἑωθινῇ assumpta ex B.D. κολοκύνταν Β. (Alex.) κολοκύντην Edd. κολόκυν τ D. 8. καὶ om. D. 11. θεμελίων habet B. ambiguus D. 14. τοῦ assumptum ex B.D. 17. χρήσασθαι γλώττῃ inverso ordine D. 18. γὰρ assumptum ex B.D. γεγενημένον (sic) Edd. 19. κα om. D. 20. ἀπεσταλμένον D. τοῦ om. D. 22. προσάγῃ] προσαγάγῃ Β. invitis D. Edd. 25. ἐπεὶ pro ἐπειδὴ D. 26. δὲ assumptum ex B.D. αὐτῷ] αὐτῶν D.)

Οὐ σπαρήσεται ἐκ τοῦ ὀνόματός σου ἔτι.

Ὃμοιον ὡς εἰ λέγοι πάλιν Οὐκ ἔση διεσπαρμένος εἰς πάντα τὰ ἔθνη, ἢ δορίληπτος καὶ ἀλήτης καὶ τῆς ἐνεγκούσης ὡς ἀπωτάτω καὶ παγχάλεπον ὑπομένων θητείαν ἐν πόλεσι δυσμενῶν οἰκτρῶς τε καὶ ἐλεεινῶς καὶ ἀθλίως κατεσκεδασμένος. [*](d) σημειωτέον δὲ, ὅτι πρὸ τῆς ἐν Βαβυλῶνι δευτέρας αἰχμαλωσίας ἦν ὁ Προφήτης Ναούμ, καὶ μετὰ ταύτας τοῦ Προφήτου τὰς φωνὰς ἥλω καὶ πεπόρευται πρὸς αἰχμαλωσίαν ὁ Ἰούδας, καὶ δεδούλευκεν Ἀσσυρίοις. Ἐζεκίου μὲν γὰρ τοῦ Ἰερουσαλὴμ βασιλεύοντος, κατεστράτευσε τῆς Σαμαρείας [*](4 Reg. xxiii 9, 10. 13. sqq.) μαρείας ὁ Σεναχηρεὶμ, καὶ τὰς ἐν αὐτῇ πόλεις καταδῃώσας, προσεμπρήσας δὲ καὶ ἑτέρας, ἀπέστειλεν ἐκ Λαχὶς τὸν Ῥαψάκην, ὃς καὶ ἄγροικον ἠφίει κατὰ Θεοῦ τὴν γλῶτταν, εἶτα πεπτώκασιν ἀγγέλου χειρὶ τῆς τῶν Ἀσσυρίων στρατιᾶς [*](Ib. xix. 35.) ἑκατὸν ὀγδοήκοντα πέντε χιλιάδες· μετὰ δέ γε τὴν Ἐζεκίου [*](e) βασιλείαν χρόνου μεταξὺ διαγεγονότος οὐ μικροῦ, Σεδεκίου βεβασιλευκότος, ὃς ἦν υἱὸς Ἰωσίου, πεπολιόρκηκε τὴν Ἱε- [*](Ib. xxv) [*](1. ὅτι assumptum ex B.D. Statim ὁ κατοικῶν ἐν βοηθείᾳ τοῦ Ὑψίστου, ἐν σκέπῃ τοῦ Θεοῦ τοῦ οὐρανοῦ αὐλισθήσεται D. Edd. pro quibus τοῖς ἀγγέλοις αὐτοῦ ἐντελεῖται περὶ σοῦ Β. 3. ἁγίοις] ἰδίοις ἀγγέλοις] D. τοῦ D. 4. λαμβάνειν post χειρῶν transp. D. 8. ἐκ τοῦ ὀνόματός σου ἔτι B.D. ἒτι ἐξ ὀνόματός σου F. Edd. (130, 311.) 9, λεγη̣ Β. Pont. Statim πάλιν om. D. 10. ἢ assumptum ex D. δορύληπτος Edd. 12. τε assumptum ex b, κατεσκευασμένος b. 13. Haec πρὸ — Ναούμ accesserunt ex D. 14. τὰς τοῦ προφήτου inverso ordine D. 18. αὐτῇ] αὐτῷ Edd. Statim καταδ. π. inverso ordine D. 20. ἄγροικον D. Edd. βλάσφημον Β. φωνὴν κατὰ Θεοῦ pro κατὰ Θεοῦ τὴν γλῶτταν D. 23. μεταξὺ om. D. βεβᾶσ’. σεδεκίου inverso ordine D.)

Οὕτω μὲν οὖν ἐπὶ τοῦ κατὰ σάρκα Ἰσραὴλ νοηθείη ἃν [*](c) τό Οὐ σπαρήσεται ἐκ τοῦ ὁνόματός σου ἔτι· ἀκούσεται δὲ, καὶ μάλα εἰκότως, ὁ νοητὸς Ἰσραὴλ, τουτέστιν, οἱ τοῖς τῆς διανοίας ὄμμασιν ὁρῶντες Θεὸν καὶ τὴν δόξαν τοῦ Μονογενοῦς κατατεθηπότες Οὐ σπαρήσεται ἐκ τοῦ ὁνόματός σου ἔτι. γεγόνασι μὲν γὰρ πρὸ τῆς πίστεως ὑπὸ χεῖρας ἐχθρῶν, ὑποζεύξαντες τὸν τῆς διανοίας αὐχένα τῷ σατανᾷ καὶ ταῖς σὺν αὐτῷ δυνάμεσι πονηραῖς, καὶ τοῖς κακοῖς τῆς φιλοσαρπροκαταδῃώσας] [*](1, προσκ. Β. invitis D. Edd. 2. τὴν Ἱερουσαλὴμ ἁγίον πόλιν (sic) D. 3. ἀπῴκισε D. Edd. ἀπώλεσε Β. Statim τὴν Ἰουδαίαν pro τὸν Ἰούδαν D. 6. πρὸς τοὺς] τοῖς Edd. 8. ἲῃ D. 10. πολλοῦ γε καὶ δεῖ deest in D. 12. κατὰ] + τοὺς Β. Haec τῶν Περσῶν dcsunt in Edd. τῶν om. D. 13. ἀλήτης] ἄλλη τις αἰχμαλωσία Edd. 14. ἒξοικος ὁ D. ἐξ οἴκου iid, τὰ D. τὴν iid. 17. τὸ Β. τοῦ D. Edd. Statiin ἐπίκλην om. D. μετ’ ἐκείνων πολλῶν pro μετ’ ἐκεῖνόν τινων D. 18. κατῳκήκασιν ὡς ἔφην inverso ordine D. 20. νοηθήσεται ἂν pro νοηθείη ἂν D. 22. τοῖς deest in Edd. 24. οὐ σπαρήσεται — ετι om. D. 27. τοῖς κακοῖς τῆς] τῆς κακίστης Edd. κακοῖς post ἐνδεδεμένοι transp. D.)

Ἐξ οἲκου θεοῦ ὅου ἐξολοθρέυσω τὰ Γλυπτά, κω χωνευτὰ θήσομαι ταφὴν ὅου.

Προσκέκρουκε μὲν οὐ μετρίως ὁ Ἰσραὴλ, ἀπονενευκὼς εἰς ἀπόστασιν, καὶ ἀποφοιτήσας μὲν ἀνοσίως τοῦ σεσωκότος Θεοῦ, προσκείμενος δὲ ταῖς τῶν εἰδώλων λατρείαις, ταύτῃτοι καὶ γεγονὼς αἰχμάλωτος πεπόρευται πρὸς ἐχθροὺς, ἀπεκομίσθη τε οὕτως εἰς τὴν Νιωευΐ. οἱ δὲ δὴ περιλειφθέντες ἐν τοῖς Ἱεροσολύμοις, οὐδὲν ἧττον ἦσαν ῥᾴθυμοι πρὸς φιλοθεΐαν, καὶ ἀνασφαλεῖς εἰς εὐλάβειαν, καὶ ἀποσπουδάζοντες μὲν τὸ ἁνδάνον Θεῶ, καὶ τῆς ὑπ’ αὐτῶ δουλείας ἀποσειόμενοι [*](a 492 A.) τὸν ζυγόν· θύοντες δὲ τῇ Βάαλ ἔτι καὶ τῇ Ἀστάρτῃ καὶ τῇ [*](3 Reg. xi. 6, 33. 2 Par. xxxiii. 3, 5. Hier. viii. 2; xix. 13. cf. li. 17.) στρατιᾷ τοῦ οὐρανοῦ. ἐπειδὴ δὲ διὰ προφητῶν ἁγίων γεγόνασιν ἀπειλαὶ, Θεοῦ λέγοντος ἐναργῶς ὡς διολεῖται μὲν Ἰερουσαλὴμ, βαδιοῦνται δὲ τοῖς ἄλλοις ὁμοῦ πάντη τε καὶ πάντως αἰχμάλωτοι καὶ οἱ κατοικοῦντες αὐτὴν εἰς χεῖρας [*](2. κατεσείσθη — ἐξή̣ρητοι] καταπέπτωκε σὺν ἐκείνοις καὶ ἐξήρηται ἡ ἁμαρτία· καὶ D. 4. συνεκόμισε] ἀνεκόμισε Edd. 7. πάντως] πάντες D. 8. Κὑριον] Χριστὸν D. II. καὶ] + τὰ F. (49.) cf. infra. 13. ὁ Ἰσραὴλ οὐ τρ΄ μετρίως inverso ordine D. 15. ταῖς εἰδωλολα pro ταῖς τ. εἶδ’. λ. D. 16, αἰχμάλ. γεγ. inverso ord. D. 19. πρὸς pro. εἰς D. κα alt. om. D. 20. ὑπ’ αὐτὸν D. 21. ἔτι om. D. liabet B. 22. γεγόνασιν ἀπειλαὶ, Θεοῦ λέγ’.] γέγονεν ἀπειλὴ Θεοῦ, λ. Edd. 23. πάντως ἡ pro μὲν D. 25. οἱ κατοικ. αὐτὴν post ἁλλοτρ. transp. D. χεῖρας ἀλλοτρίων D. χώρας ἀλλοτρίων Β. χώραν ἀλλοτρίαν Edd.)

Πιστώσεται δὲ τὸν ἐπὶ τῷδε λόγον καὶ ἑτέρα γραφή. ἔφη γὰρ οὕτως ἐν τῇ δευτέρᾳ τῶν Παραλειπομένων “ Ἐν [*](2 Par. xxxiv. 3-5.) “ τῷ ὀγδόῳ ἔτει τῆς βασιλείας αὐτοῦ.” δῆλον δὲ ὅτι τῆς Ἰωσίου· “ καὶ αὐτὸς ἔτι παιδάριον ἤρξατο τοῦ ζητῆσαι “ κύριον τὸν Θεὸν Δαυεὶδ τοῦ πατρὸς αὐτοῦ· καὶ ἐν τῷ “ δωδεκάτῳ ἔτει τῆς βασιλείας αὐτοῦ ἤρξατο τοῦ καθαρίσαι “ τὸν Ἰούδαν καὶ τὴν Ἱερουσαλὴμ ἀπὸ τῶν ὑψηλῶν καὶ “ τῶν ἀλσέων καὶ ἀπὸ τῶν χωνευτῶν, καὶ κατέσκαψαν κατὰ “ πρόσωπον αὐτοῦ τὰ θυσιαστήρια τῶν Βάαλ, καὶ τὰ “ ὑψηλὰ τὰ ἐπ’ αὐτῶν, καὶ ἔκοψε τὰ ἄλση καὶ τὰ γλυπτὰ, [*](a 493, Α.) “ καὶ τὰ χωνευτὰ συνέτριψε καὶ ἐλέπτυνε καὶ ἒῤῥιψεν ἐπὶ “ πρόσωπον τῶν μνημάτων τῶν θυσιαζόντων αὐτοῖς· καὶ “ ὀστᾶ ἱερέων κατέκαυσεν ἐπὶ τὰ θυσιαστήρια, καὶ ἐκαθά “ ρισε τὸν Ἰούδαν καὶ τὴν Ἱερουσαλήμ.” οὐκοῦν διολώλασιν ἐπ’ αὐτοῖς τεμένεσιν, ὡς ἔφην, καὶ βωμοῖς, καὶ τοῖς χωνευτοῖς μονονουχὶ συνεθάπτοντο, κατὰ τὸν τοῦ Προφήτου λόγον. ἰστέον δὲ, ὅτι κατά γε τοὺς χρόνους Ἐζεκίου προεφήτευσεν [*](b) τευσεν ὁ Ναούμ. εἶτα γέγονεν ἐκ μὲν Ἐζεκίου Μανασσῆς, ὃς βεβασίλευκεν ἔτη πέντε καὶ πεντήκοντα· Μανασσῆ δὲ υἱὸς Ἀμὼς, ὃς ἔτη μόλις διεβίω δύο, καὶ μετ’ ἐκεῖνον ὁ Ἰωσίας, ἐφ’ οὗ τὰ τῆς προφητείας πεπλήρωται, καθὰ δέδειχεν ἡμῖν ἀρτίως ὁ λόγος.

Ὃτι ταχεῖς ἰδοὺ ἐπὶ τὰ ορη οἱ πόδες εὺαγγελιζομενου καὶ ἀπαγγέλλοντος εἰρήνην.