Historia Ecclesiastica

Ἰννοκέντιον δὲ ἐκεῖνον τὸν ἄριστον τῆς ῾Ρώμης ἐπίσκοπον Βονιφάτιος διεδέξατο, Ζώσιμος δὲ Βονιφάτιον, τὸν δὲ Ζώσιμον Κελεστῖνος. ἐν ῾ιεροσολύμοις δὲ μετὰ τὸν θαυμάσιον Ἰωάννην Πραΰλιος τὴν τῆς ἐκκλησίας ἐπιστεύθη κηδεμονίαν, ἀνὴρ τῷ ὄντι φερώνυμος. ἐν Ἀντιοχείᾳ δὲ μετὰ τὸν θεῖον Ἀλέξανδρον Θεόδοτος, τῆς σωφροσύνης ὁ μαργαρίτης, τὴν τῷ ἐκκλησίας προεδρίαν παρέλαβε, πραότητι μὲν διαπρέπων, ἀκριβείᾳ δὲ βίου κοσμούμενος.

οὗτος τὴν ᾿Απολιναρίου φατρίαν τοῖς ἄλλοις προβάτοις ἀνέμιξε, λιπαρηθεὶς αὐτοὺς ἑνῶσαι τῇ ποίμνῃ· πολλοὶ δὲ τούτων διέμειναν τὴν προτέραν λώβην ἐπίσημον ἔχοντες.

Κατὰ τοῦτον τὸν χρόνον ᾿ισδιγέρδης ὁ Περσῶν βασιλεὺς τὸν κατὰ τῶν ἐκκλησιῶν ἐκίνησε πόλεμον, πρόφασιν ἐνθένδε λαβών, Ἄβδασ τις ἐπίσκοπος ἦν, πολλοῖς κοσμούμενος εἴδεσιν ἀρετῆς· οὗτος οὐκ εἰς δέον τῷ ζήλῳ χρησάμανος πυρεῖον κατέλυσε. πυρεῖα δὲ καλοῦσιν ἐκεῖνοι τοῦ πυρὸς τοὺς νεώς· θεὸν γὰρ τὸ πῦρ ὑπειλήφασι. τοῦτο μαθὼν παρὰ τῶν μόγων ὁ βασιλεὺς μετεστείλατο τὸν Ἄβδαν.

καὶ πρῶτον μὲν ἠπίως τὸ πραχθὲν ᾐτιάσατο καὶ τὸ πυρεῖον οἰκοδομῆσαι προσέταξεν· ἐκείνου δὲ ἀντιλέγοντος καὶ τοῦτο δράσειν ἥκιστα φάσκοντος, πάσας καταλύσειν τὰς ἐκκλησίας ἠπείλησε, κὰ μέντοι καὶ τέλος ἐπέθηκεν οἷς ἠπείλησε. πρότερον γὰρ τὸν θεῖον ἄνδρα ἐκεῖνον ἀναιρεθῆναι κελεύσας, καταλυθῆναι τὰς ἐκκλησίας προσέταξεν.

᾿Εγὼ δὲ τὴν μὲν τοῦ πυρείου κατάλυσιν οὐκ εἰς καιρὸν γεγενῆσθαί φημι.

οὐδὲ γὰρ ὁ θεῖος ἀπόστολος, εἰς τὰς Ἀθήνας ἀφικόμενος καὶ [*](11—21 vgl. Synax. 17) [*](* 1—10 Niceph. H. E. XIV 30 — 1—12 Cass. X 29 — 11—S. P. Peeters, Une passion armenienne des SS. Abdas, Hormisdas, Sabin et Benjamin, Analecta Bollandiana 28, 411 f (1909) — 13—S. 343, 9 Theophan. 82, 25. 573, 42. 574, 20 — 13—S. 347, 17 Nicepb. H. Ε. XIV 19—20. Cass. Micbael Syr. VIII —4 S. 15—18) [*](B V N + GS (s) = r AL (y)) [*](1 μ am Rand BVr ι ἱνοκέντιον Ny ι nacb ἄριστον + τὸν B ι 2 Zo- siraus war vor Bonifatius Papst ι καλεστίνοσ B ι 4 ἐν: μ am Rand y 8 ἑνῶσαι αὐτοὺς co B, Cass. wie im Text ι 9 λώβην] λύμην S λοίμην G 11 μα am RandHSS ι ὁ] ὁ τῶν A ι τοὶ 2 — 12 πόλεμον > V ι 12 ἐνθάνδε V ἔνθεν B ἐντεῦεν ry ι 13 ἄβδασ Gj ἄβδας VNS Nie. ἀβδάσ ἀβδαᾶς (mit Varianten: ἀβδάασ Cod. b) Tbeopban. ι nacb πολλοῖς + μὲν B ι 14. 17. 22 πυρεῖον, εῖα, εἰου BVS Nie. πυρίον, ία ίου NGy ι 16 ἄβδαν ἄβδαν BGy ἀβδᾶν VNS | 19 καὶ μέντοι — 20 ἠπείλησε = Nie. Cass. > Vs)

᾿Εταῦθεν ὁ κλύδων ἀρχὴν ἀρχὴν παγχάλεπά τε καὶ ἄγρια κατὰ τῶν τῆς εὐσεβείας τροφίμων ἐκίνησε κύματα. καὶ τριάκοντα διεληλυθότων ἐνιαυτῶν ἡ ζάκη μεμένηκεν, ὑπὸ τῶν μάγων καθάπερ ὑπό τινων καταιγίδων ῥιπιζομένη. (μάγους δὲ καλοῦσιν οἱ τοὺς τὰ στοιχεῖα θεοποιοῦντας· τὴν δὲ τούτων μυθολογίαν ἐν ἑτέρῳ συγγράμματι δεδηλώκαμεν, ἐν ᾧ τὴν λύσιν ταῖς τούτων πεύσεσι προσηνέγκαμεν).

καὶ Γοροράνης δὲ ὁ ᾿ισδιγέρδου μετὰ τὴν τοῦ πατρὸς τελευτὴν σὺν τῇ βασιλείᾳ καὶ τὸν κατὰ τῆς εὐσεβείας διεδέξατο πόλεμον, καὶ τελευτῶν ἄμφω ταῦτα συνεζευγμένα καταλέλοιπε τῷ παιδί.

Τὰς δὲ τῶν τιμωριῶν ἰδέας καὶ τῶν κολαστηρίων τὰς ἐπινοίας ἃς τοῖς εὐσεβέσι προσήνεγκαν οὐ ῥᾴδιον φράσαι. τῶν μὲν γὰρ τὰς χεῖρας ἀπέδειραν, τῶν δὲ τὰ νῶτα· ἄλλων δὲ τὰς κεφαλὰς ἀπὸ τῶν μετώπων ἐναρξάμενοι μέχρι τοῦ ἰνίου γυμνὰς τῶν δερμάτων εἰργάσαντο.

ἐνίους δὲ καλάμοις ἡμιτόμοις καλύψαντες καὶ τὰς τομὰς τῷ [*](1 Act. 17, 16 — 11/12 vgl. Theodoret. Epist. 82 PG 83, 1265 B — 171S. 344, 10 vgl. Theodoret. Gr. aff. cur. IX 32 S. 229, 6 [Raeder] — —S. S. 344, 10 vgl. Synax. 17, 33. 573, 49 (Copie?) — 21—S. 344, 2 vgl. Delehaye, Les versions des Actes des martyrs persans sous Sapor II, Patrologia orientalis II S. 435, 2) [*](* 13/14 Theophan. 85, 24 — 17—S. 344, 7 Synax. 145, 43) [*](B Y N + GS(s) = r AL (y)) [*](1/2 τῶν ὑπ’ ἐκείνων τιμωένων und λόγῳ Λαὶ τὴν > S ι τῶν ὑπ’ — καὶ τὶν > G ι 2 ἐκείνου A ι vor κατέλυσεν + οὐ B ι διήλεγξεν s ι 3 τὸ δὲ] τὸν δὲ V ι 5 στεφανῶν B, vgl. S. 6, 11; 246, 13 ι τιμοῦμαι B ι 6 τὸ τούτω BV τὸ τὸ ry, eius templum Cass. ι 7 παγχάλεπά] τὰ χαλεπά B πάνυ χαλεπὰ Nie., saevissime Cass. ι 8 nach τριάκοντα + δὲ N ι 9 ἐνιαυτῶν B ἐτῶν Viy, vgl. ἐνιαυτοὺς Nie. ι μεμένηκεν ὑπὸ] μεμενήκει ἧ ὑπὸ B ι 10 ὑπὸ > ι 12 ταῖς > V ι 13 ὁ BV ὁ υἱὸς ry ι 14 κατὰ > B ι 15 συνεζευγμένην B I 17 εἰδέασ BNG ι 19 νῶτα Π Cass. Michael, ψύα Synax. 145, 44; ὦτα Synax. 17, 33; 573, 50 ι 20 ἐναρξάμενοι B ἀρξόμενοι Vry ι τοῦ ἰνίου B usqiie adcervices cervices Cass. τῶν πωγώνων Vy ἐς πώγωνας Nie. τῶν πωγωνίων r τῶν γενείων Synax., vgl, a capite ad peetiis armenisch ι 21 καλύψαντες καὶ BVy operientes et Cass. καλύπτοντες καὶ Nie. ἀμείψαντεσ κατὰ r)