Epistulae

Libanius

Libanius. Libanius Opera, Vol 10-11. Foerster, Richard, editor. Leipzig: Teubner, 1921-1963.

Ἀνέγνων τοῖς φίλοις τὴν ἐπιστολὴν τὴν μακρὰν ἐκεί- νην, ἐκέλευσας γὰρ καὶ οὐκ ἦν ἀπειθεῖν τοσαύτῃ δυνάμει

ἡ μὲν οὖν ἀνάγνωσις ἐκίνει γέλωτα τοσοῦτον ὅσον ἐβού- λου, πολλοῦ δὲ ἄρ’ ἐπεθύμεις, ὡς δὲ διεπαυσάμην, τῶν τις ἀκροατῶν ἤρετό με, πότερόν σοι φίλος ὢν ἢ δυσμενὴς τυγχάνω. φήσαντος δέ μου καὶ μάλα φιλεῖν Ἀνατόλιον τὸν καλὸν εὖ τοίνυν, ἔφη, τὰ δυσμενοῦς ποιῶν δεικνὺς ἐπιστολήν, ἀφανίζειν ἔδει. καὶ ἐτίθετο δὴ τοῖς γράμ- μασιν ὄνομα. βούλει μαθεῖν ὅ τι; ἀλλ’ οὐκ ἐρῶ γε τοῦτο ὃ [*](4 Vii α΄, ιγ΄. Vo α΄, α΄. S β΄, κς΄. Vi (ρθ΄). C β΄. Vind ρπδ΄. D νθ΄. pr) [*](1 Seeck 306 5 Seeck 65. 22. 349 362. Silomon 19. 24 Sievers 237 9 Plat. rep. I p. 336 B) [*](1 έτιδεινότερον Βα | θεμιστίου Ba sed ου in ras 2 ῥητο- λλ ρίαν Ba 3 οἶς ἐκάλεσεν Ba 5 ββ ᾶ ante Ἀνατολίῳ Vo | τῷ αὐτῷ (i. e. Ἀνατολίῳ) SVi sed in hoc in ἀνατολίω corr m 2, Vind 6 Ἀνέγνων τοῖς φί delet. Vo | τοῖς φίλοις] σου C σὰς 7 ἐκέλευες Vo | καὶ οὐκ ἦν ἀπειθεῖν τοσ et 8 λωτα τοσοῦτον ὅσον delet. Vo 8 ὁπόσον SViC 9 οῦ δὲ delet. Vo | δ᾿ Vi Wolf | ἄρα Vo 2 Vind edd | ἐπεθ delet. Vo | διεπαυσάμην Vind sed διε ex ἑ corr δὴ ἐπαυσάμην coni Re | σάμην. τῶν τις ἀκροα- τῶν delet. Vo 10 τυγχάνω. φήσαντος δέ et 12 τοίνυν ἴφη τὰ δυσμενοῦς delet. Vo 11 μοι S 12 δυσμενῆ pr | ποιεῖν Wolf 18 ἴδει. καὶ ἐτίθετο δὴ et 14 sq. ἐρῶ γε τοῦτο ὅ καὶ ἀκούων ἠχθόμην delet. Vo 14 γε om Vi | τοῦτο τοῦτο V sed ο(2) in ras m 2)

12
καὶ ἀκούων ἠχθόμην.

ἀφέντες οὑν ἐκεῖνο ἐξετάζωμεν τὰς αἰτίας, καὶ σύ τε φέρειν, ἂν φανῆς συκοφάντης, ἐγώ τε οἴσω, κακὸς εἰ δειχθείην.

Ἔφης Σπεκτότον μέγαν ὄντα τοῖς ἔργοις μικρὸν γεγενῆ- σθαι τοῖς παρ’ ἐμοῦ λόγοις, αὐτὸς δέ γε ἐκεῖνος ἥδετο τοῖς παρ’ ἡμῶν ἐπαίνοις· εἰ μὲν οὖν εὖ φρονῶν, ψεῦδος τὸ σόν εἰ δὲ οὐδὲν εἰδὼς τῶν περὶ λόγους, τόλμησον εἰπεῖν καὶ πάντα ἐγὼ φαῦλος.

οὑτωσὶ δὲ σκόπει, ὅπως σαυτῷ δόξης ὁμολο- γεῖν, ὃς ὂν ᾐτιάσω τὰ μεγάλα μικρὰ ποιεῖν, τοῦτον ἔφης τῇ ῥώμῃ τῶν λόγων αἴρειν τὰ φαῦλα. παραινῶ δή σοι τοῖς μὲν τῶν βαρβάρων βουλεύμασι πολεμεῖν σαυτῷ δὲ μὴ.

ζηλο- τυπῶν μὲν οὖν τοὺς ὑφ’ ἡμῶν κοσμουμένους εὖ ποιεῖς, οὐ γὰρ κακῆς φύσεως σημεῖον ἐπαίνων ἐπιθυμεῖν, μέγα γὰρ εἰς [*](4 Seeck 281. cf. ep. 338 11 sq. Plat. conv. p. 218 D) [*](1 ἐκεῖνο scripsi e CD ἐκεῖνον V sed v reatit. vel ex (??)corr m 5, VoSViVind edd | ἐξετάσωμεν D | τὰς αἰτίας, καὶ σύ τε φέρειν, ἂν delct. Vo 2 ἂν φανῇς συκοφάντης scripBi e V Vo sed in hoc συκοφάντης delet., SViC συκοφάντης ἂν φανῆς Vind D edd | σὼ — 4 τοῖς delet. Vo 3 φανείην S sed γρ δειχθείην suprascr 4 μικρὸν — 5 ἐμ delet. Vo 5 ἡμῶν S sed γρ ἐμοῦ in marg, ViD | λό delet. Vo | δέ γε] δ᾿ ViC Vind D γς — 6 εἰ delet. Vo 6 ὑφ᾿ ἡμῶν ἠμυμένοις S sed γρ πὰρ ἐμοῦ ἐπαίνοις in marg | ὑφ’ ViCD | ἐγκωμίοις ViC | εὖ — σόν delet. Vo | ψεύδη pr 7 δ’ οὐδὲν — τῶν et λόγους delet. Vo | τοὺς ante λόγους D | εἰπεῖν — 8 οὐ delet. Vo | μόνον post εἰπεῖν S 8 πεῖ — σαυτῶ delet. Vo | δόξεις, V 9 ὃς scripsi auctore Re ὥσθ’ VSViC Vind D pr ὥστ’ Vo 2 sed τ in raa m 3, Wolf | ὃν ᾐτιάσω delet. Vo 2 | ὃν V sed ν in ras m 3 | μικρὰ scripsi e VS sed in hoc γρ ταπεινὰ suprascr, ViD ταπεινὰ VoCVind edd 10 αἴρειν — παραινῶ delet. Vo | δέ Wolf 11 ἑαυτῶ Vi | τῷ δὲ μή. ζηλοτυ delet. Vo 12 οὑν om C γὰρ S sed γρ οὖν suprascr, Vi | κεκοσμη- μένους C | καλῶς CDVi | οὐ — 13 ἐπιθυμεῖν om S ViC D 13 κῆς — σημεῖον delet. Vo | μέγα — 13, 1 ζηλοτυπία inser V 2 om Vo Vind edd)

13
ἄσκησιν ἀρετῆς πολλάκις ζηλοτυπία μεμφόμενος δὲ τό τινας τετιμῆσθαι λόγοις ἀντὶ τοῦ φανεροῦν τὴν εὐφημίαν ποικίλον, ἀλλ’ οὐ γενναῖον ἔργον ποιεῖς.

καὶ προφέρεις δὴ ἐμοὶ τὸ πολλοὺς ἐπαινεῖν, ἐγὼ δὲ σοὶ τὸ πάντας ψέγειν. οὐκοῦν ἀκρι- σία μὲν ἐν ἀμφοῖν, ἔχει δέ τινα τοὐμὸν φιλανθρωπίαν. μᾶλ- λον δέ, οὐκ ἔστιν ὅντινα ἐπῄνεσα τὰ οὐκ ὄντα προστιθείς, ὥσπερ ὁ μῦθος ἀλλότρια τῷ κολοιῷ πτερά. ἀλλ’ ᾧ χρῶμαι νόμῳ περὶ τοὺς ἐπαίνους, ἄκουσον.

ἂν ᾖ τις κρείττων μὲν χρημάτων ἥττων δὲ ἡδονῶν, ἐκεῖνο μὲν ἐπαίνου τεύξεται, τοῦτο δὲ ἐν σιγῇ κείσεται. καὶ γὰρ εἰ γῆν ἐπῄνουν, οὕτως ἂν ἐποίουν οἷον εἴ μ’ ἐχρῆν ἐπαινεῖν τὰ Κύθηρα, τὰ δὲ Κύ- θηρα νῆσός ἐστιν ἐπικειμένη τῇ Πελοποννήσῳ, τὸν οὗν λό- γον ἐργαζόμενος διελθὼν ἂν ὡς εὔβοτος καὶ πολύοινος εὐλί μένος τέ ἐστιν ἢ καὶ ὕλῃ κομῶσα, τὴν εἰς πυροὺς φορὰν οὐκ ἂν ἐπῄνουν, ἐψευδόμην γὰρ ἄν, οὐδὲ γὰρ ὅστις ἐγκωμιάζει τὴν Ἀττικήν, καὶ τοῦτ’ ἂν εἰπεῖν ἔχοι, κωλύει δὲ οὐδὲν ἐξ ὧν ἔξεστιν ἐπαινεῖν.

θαυμάζω τὸν Ἀχιλλέα, διότι τοὺς Τρῶας ἤλαυνε, θαυμάζω τὸν Παλαμήδην ἀπὸ τῆς σοφίας. ὁ [*](7 cf. tab. 3. t. VIII 26, 15 sq. 9 Plat. Prot. p. 359 13 Od o 406) [*](1 πολλάκις om D 2 ἲς ἀντὶ τοῦ delet. Vo | φανεροῦν scripsi e VS Vi CD φανερῶσαι Vo Vind sed in hoc γρ φανεροῦν in marg, edd | εὐφημίαν scripsi e Vo1et2 sed ἐπιθυμίαν snprascr m 3, C Vind sed in hoc γρ ἐπιθυμίαν in marg, D ἀθυμίαν V βασκα- νίαν edd 3 ν ἔργον ποιεῖς delet. Vo | προσφέρεις Vo sed a eras | δὴ ἐμοὶ scripsi δή μοι libri edd | τὸ inserui e VSViCVindD om Vo edd 4 έγειν delet. Vo | οὐκοῦν—5 φιλανθρωπίαν prae- missis verbis ἀκρισία ἡ ἀδιακρισία, ἡ κακὴ κρίσις. καὶ Λιβάνιος laudat Saidas s. v. ἀκρισία, e quo Zonaras lex. s. v. | τοιγαροῦν S sed γρ οὐκοῦν suprascr, ViCD 6 τὰ οὐκ ὄντα om CD, in marg inser Vind | οὐκ ὄντα inser Vo 3 | προτιθεὶς Vi 8 τίς D pr 10 δ’ SViD 11 με χρῆν SViCVindD ἐστιν inserui e VSViCD om VoVind edd | τῷ Wolf | πελοπονήσω Vi D 13 ἐξεργαζόμενος coni Re | εὐκοτος Vi εὔοτος C 14 κομῶσα Vo sed ῶσα delet. | πυρὰν C 15 γὰρ ὅστις delet. Vo | ὧν ἔξεστιν ante ἐγκωμιάζει C) [*](16 καὶ inser Vind | κωλύει — 17 ὧν delet. Vo sed restit. m 2 | γρἐξ ἀφ᾿ S ἀφ᾿ ViCD 17 ὅτι D 18 ὦας ἤλαυνε, θαυμάζω delet. Vo sed restit. m 2)

14
δὲ ὅτι μὴ παρ’ ἑκατέρῳ ταῦτ’ ἦν ἀμφότερα ψέγειν ἀξιῶν ἀδι- κεῖ.

φέρε, εἰ σοὶ λόγον ἐποίουν καί με τοῦτ’ ἔπεισας δεη- θείς, ἀρ᾿ ἂν οἴει τῷ δημιουργῷ πανταχόθεν προσελθεῖν τοὺς ἐπαίνους σὺ μὲν ἴσως οἴει, τὸ πρᾶγμα δὲ οὐ τοιοῦτον, ἀλλ’ εἶπον μὲν ἂν ἐπιμέλειαν, ἀγρυπνίαν, πόνους, ψῆφον ὀρθήν, πρόνοιαν <τοῦ> μέλλοντος, φρόνημα δίκαιον, ὀξύτητα, γλώττης ἰσχύν, πολλὰ δ’ ἕτερα, καλὸν δὲ καὶ μέγαν οὐκ ἄν εἶπον· οὐ γὰρ ἔνι σοι ταῦτ’ ἐν τῷ σώματι

μεμνη- μένος δὲ χρημάτων κλοπῆς μὲν ἄν σε πλεῖστον ἔφην ἀφεστά- ναι, μισθὸν δὲ μὴ ἔχειν τῆς ἀρετῆς οὐκ ἂν ἰσχυρισάμην, ἔχεις γὰρ τὰ βασιλέως δῶρα καί σοι τῆς ἀρχῆς ὁ χρόνος τὰς οἰκίας πεποίηκε πόλεις ἀδικοῦντι μὲν οὐδένα, λαμβάνοντι δέ. πολὺ δ’ ἂν ἦσθα βελτίων μηδαμόθεν λαμβάνων, ὡς λαμπρότερον γε κιόνων οὓς δίδωσι βασιλεὺς τὸ χρῆμα τῆς δόξης ἣν ἡ πενία φέρει.

καὶ μὴν κἀκεῖνό γέ σου τραχὺ καὶ οὐχ ἠμὶ ρον τὸ κακίζειν Σευηρον, ὅτι δὴ ζώνης ἐδεήθη δέον φιλοσο- φεῖν. εἰ μὲν γὰρ φιλοσοφίας ἁπτόμενος ἀπεφέρετο τοῦ σχή- ματος καὶ ἦν ἐν προσηγορίᾳ φιλοσοφίας κάπηλος, εἰκότως ἂν ἐμισεῖτο· εἰ δὲ τὸ μὲν ἡγεῖται μεῖζον αὑτοῦ, ζητεῖ δέ τινα καταφυγήν. ποῦ πλημμελεῖ μὴ φιλοσοφῶν; ἢ καὶ σὺ μᾶλλον [*](16 Seeck 275 V 18 Plat. Prot. p. 313 C) [*](1 μὴ ἑκατέρω S | ἑκατέρῳ ταῦτα delet. Vo sed restit. m 2 | ταῦτα edd 2 ν ἐπ delet. Vo | ν καί με delet. Vo sed m 2 | τοῦτο Vo edd 3 μιουρ et 4 ἴει τ et 5 πνίαν delet. Vo | πανταχόθεν προσελθεῖν τῶ δημιουργῶ ViCD 6 τοῦ inserui anc- tore Re om libri edd | γνώ restit. Vo 2 7 θ’ D 8 ταῦτα Vo Vind edd | μεμνημένον C 10 τῆς om C | οὐκ — 11 ἀρχὴς in marg inser Vind | ἰσχυρισαίμην C 11 βασιλέως reposui e θρόνος libris βασίλεια edd | χρόνος Vind | οἰκείας pr 12 πεποίηται Vi 13 οἶσθα pr 15 οὐχ om S 16 σεβῆρον V Vi | δὴ om C 17 εἰ—18 φιλοσοφίας citat praemissis verbis παρά- δειγμα τοῦ πόρρω φέρεσθαι παρὰ Λιβανίῳ Thom. M. s. v. ἀποφέρε- σθαι p. 37,12 R 19 αὐτοῦ V VoS ViD edd 20 πλημμελεῖ V sed μ(2) inser m 2 πλημελεῖ S)

15
ἄρχων ἢ φιλοσοφῶν ἀδικεῖς;

ἐπεὶ δὲ πολὺς ἔγκεισαι κω- μῳδῶν ἡμᾶς, ὅτι πρὸς σὲ ἐμνήσθημεν ἀξιώματος, ἴσθι τὸ πᾶν ἀγνοήσας. ἔσχε δὲ ὡδί. ἐμοὶ σχῆμα μὲν ἀρκοῦν οἱ λόγοι, δι’ οὓς οὐδεπώποτε ταπεινότερον ἐμαυτὸν ἡγησάμην ὑμῶν, ὧν ἡ λαμπρότης ὅρκος τοῖς κόλαξι· πρὸς δὲ τὸν βίον ἀφορ- μαὶ τὰ παρ’ αὐτῶν τῶν λόγων μικρὰ μικρῶν δεομένῳ.

τίς οὖν ἦν ὁ νοῦς ὧν ἐπέστελλον; Ἰσοκράτης παραινεῖ πεῖραν ποιεῖσθαι τῶν φίλων οὔπω παρούσης ἀνάγκης ὥστε ἀτυχή- σαντι μὴ εἶναι βλάβην καί φησι δεῖν μὴ δεόμενον προσποιεῖ- σθαι τὸ δεῖσθαι.

τοιοῦτον ἦν τι καὶ τὸ παρ’ ἐμοῦ· μὴ χρῄζων ἐπήγγελλον. τοιγαροῦν σὺ μὲν οὐκ ἐδίδους, ἐγὼ δὲ ἐγέλων καὶ ζημιούμενος οὐδὲν εὕρισκόν σου τὸν τρόπον.

οὐ μὴν πάντα γε εἰ ῥᾴθυμος, ἀλλ’ εἰς τὸ γένος, εἶπερ τις, ἕτοι- μος, καὶ τῶν σῶν οἰκείων ἰδιώτης οὐδείς. εἶτ’ ἐπὶ μὲν τῶν ἄλλων τιμᾷς τὴν ἀρετὴν, κἂν ὁ ταύτης ἄμοιρος ἄρχῃ, κέκραγας μᾶλλον ἢ οἱ τεμνόμενοι’ τὸ γένος δὲ οὕτω σοι φίλ- τατον ὥστε ἄρχειν δεῖ πάντα οἰκεῖον καὶ ἀπεῖναι βάσανον. τοῦτό σοι παραίτησις ὧν περὶ τοὺς φίλους ἀμελεῖς. κἂν ἐκεῖνό τις κατηγορῇ, τοῦτ’ ἀντιτιθεὶς <τὸ> μέμψεως,

[*](7 [Isocr.] ad Demon. § 24 p. 7b)[*](1 ἔγκειμαι 2 ἡμῶν edd 3 ἀγνοεῖν D | ἔσχε repoBui e libris γρ ταπεινότερον ἔχε edd 4 οὐδὲ πώποτε CD | φαυλότερον S φαυλότερον ViCD | β α , ἠγησάμην ἐμαυτὸν Vo Vind ἐμαυτὸν ὑμῶν ἠγησάμην S ἐμαυτὸν ὑμῶν ἡγησάμην ViCD 5 τῶν βίων D | ἀφορμὴ C edd 7 ἦν β α om Vi | ὦν ἐπέστελλον ὁ νοῦς VoVind edd | νοῦς ὃν ἐπέστελλον S | ὧν] ὃν D | ἐπήγγελον Vi 10 τι om VoC edd, inser Vind, post τοιοῦτον D 11 χρήζων libri edd | ἐδίδως Vi 13 ῥά- θύμος libri 16 τὸ δὲ γένος D 17 ὥστ’ ViVind | δεῖν edd | β α τὴν περὶ ἀρετῆς ἀπεῖναι τὴν βάσανον S τὴν βάσανον ἀπεῖναι Vo Vind edd 18 ἐκεῖνο ἐκεῖνα Vind) τίς VVind 19 κατηγορῇ Vo sed ῃ ex ει corr m 2 | ἀντιτιθεὶς Vo sed ex ἂν τιθεὶς corr m 2 ἀντιθεὶς ἡ ὂν τιθεὶς CVind 19 ἀφαιρῇ τὸ scripsi ἀφαιρῇ V ἀφαιροῖ S ἀφαιρεῖτο Vi ἀφαιροῖτο CViruiD ἀφαιρεῖται Vo edd)

16
σοι δοκῶ καὶ αὐτὸς εἰδέναι τοξεύειν ἡ πάσχειν ἐπιτήδειος εἶναι μόνον; μᾶλλον δέ, εἰ μὶν ἔτρωσας, καὶ τέτρωσαι· εἰ δὲ παίζοντος ἐκεῖνα ἦν, οὐδὲ ταύτα σπουδάζοντος.

δίκαιον δέ, εἴτε ἡσθείης τοῖς γράμμασι, τῷ φέροντι τὴν χάριν ἔχειν, εἴτε δηχθείης, παρὰ τοῦ φέροντος τὴν δίκην λαβεῖν. ἐγνω- κότα γάρ με ἡσυχάζειν πάσαις ἀνάγκαις Ἰανουάριος ἐνήγα- γεν, ἀνὴρ πανταχόθεν αἰδέσιμος τῇ πόλει λυπήσας μὲν οὐδὲν οὐδένα ὧν οὐκ ἴδει, δοὺς δὲ χάριτας ἐν αἷς ἡ τοῦ δικαίου μερίς, φρουρήσας μὲν ἱκανῶς ἐφ’ ᾧπερ ἐτέτακτο, τῶν δὲ ἐπει- γομένων οἶς ἄξιον συλλαβών, ὀλίγα λαλῶν, πρᾶξαι δεινός, τῶν γιγνομένων καρπῶι ὑπερορῶν τὸ πλέον, προσήκων μὲν μείζοσι, στέργων δὲ τὰ παρόντα, τὴν ἐπιείκειαν ἐν πράγματι τηρήσας οὐκ ἀνεχομένῳ χρηστότητος. ’ν δέδοικα μὴ μέμψῃ τὸν ἄνθρωπον. ὅτι μοι πάντα ὑπούργησεν.