Quando autem (secundum parabolam) homo rex voluit ponere rationem, videre est dignum, et ad quod tempus quae dicuntur referre debemus. si enim post consummationem aut sub ipsa consummatione (secundum tenus snerati iudicii), quomodo quis salvet quod dicitur de eo, [*](3 Vgl. II. Thess. 2, 4 – 18f Vgl. I. Kor. 2, 10 6 τὸν] τῶν Η 8/9 ἤτοι — ποιότητας < Μ 16 <καὶ> Koe 32 μὲν < Ηa 35 <ἄν τις> Kl, vgl. lat.) [*](4/5 <homo aut aliquis> Kl nach Diehl Koe. vgl. gr. 6 dei y* Pasch < L 31 debeamus Gc 32 sub y* Lc sumb La 35 salvet Diehl. vgl. gr. (ABBREV) lvet G solvet B L)
v.10.p.304
003C;> qui denarios centum debebat et offocabatur ab eo, qui multorum talentorum veniam fuerat consecutus? si autem ante iudicium, quis potest ostendere <ante illud> positam rationem abv homine rege cum servis suis?
[*](12 Marc. 4, 34– 20ff Vgl. Joh. 21, 25 – 27 Vgl. II. Kor. 3, 30 10 ὑπὸ] περὶ Μ 11 ὅτι Κl εἰ Μ Η 18 γε Kl τε Μ Η 23 áneyreu[hnai koe ἂν εὑρεθῆναι M H 31 <καὶ> Kl nach Koe 5 qui G 5/6 <ante illud> Diehl Koe. vgl. gr.) v.10.p.305
dicemus igitur, quoniam videtur de temporibus iudicii praedictis hoc fore. probatio autem huius est una quidem parabola istius ipsius evangelii posita in extremo, altera autem secundum Lucam. sed ne exponentes eam prolongemus sermonem, breviter dicemus quoniam prarin Joh. (IV, 467, 22f): [*](13f. Vgl. Orig. tom. XXXII, 24 κατὰ τὸν τόπον, κρινοῦντος τοῦ ἐντευξομένου κτλ. 1 οἱ] εἰ Η 5 φθάσαι unleser lich in M < H 7 βραχυτέραν Koe, 9 φήσωμεν . . . πολλῶν Η a, corr. H centum 14 ἐντευξομένων <ὠφελείας> Keo 16 ἀπολελογΐσθω M 26 δὲ +καὶ Η 21. 32 dicemus Kl, vgl. gr. dicimus x 21 lat. las περὶ τῶν κεκηρυγμένων . . . καιρῶν? Origenes X 20)
v.10.p.306
< < bola quidem secundum Matthaeum <demonstrat, quoniam> »homo quidam peregre profectus vocavit servos suos et tradidit eis substantiam suam«, et alii quidem quinque, alii autem duo, alii autem talentum unum. et »post multum tempus reversus est dominus servorum eorum«. et his ipsis sermonibus scriptum est quoniam » posuit rationem cum eis«. considera ergo quod ait: »et posuit rationem cum eis«, et confer cum isto quod dictum est: inc ipiente autem eo ponere rationem, et vide quoniam peregrinationem quidem patrisfamilias appellavit tempus, secundum quod »donec sumus in corpore, peregrinamur a deo«, adventum <autem> eius, quando »post multum tempus venit dominus servorumeorum«, tempus esse iudicii cum venerit in consummatione. 1 Matth. 25, 14 – 15 – 10. 12f 22 Matth. 25, 19 [*](8 εἶτα Μ | ἐκείνη Η 13 <τήρησον —λόγον> Klvgl. lat. 19 ἐν <M ab 2 <demonsstrat, quoniam> Kl, vgl. gr. 7 talentum unum] commisit unum talentum R G c 15 cum eis rationem G 18 vide Kl, vgl. gr. vides x 22 <autem> Koe, vgl. gr. 25 esse] Übergang in den acc. c. inf. Diehl 26 consummationem L)
v.10.p.307
<> secundum Lucam autem clarius manifestat, quoniam »homo quidam nobilis profectus est in regionem longinquam accipere sibi regnum et reverti«. proficiscens autem vocavit decem servos suos et »dedit illis decem mnas et dixit eis: negotiamini donec venio «. iste autem nobilis vir, qui odiebatur a civibus suis, qui miserant »legationem super se, reversus est »regno accepto et vocar <i iuss> it servos quibus dederat pecuniam, ut videret quae esset negotiatio eorum«.
[*](3 Luc. 19, 12 — 6 Luc. 19, 13 — 9 ff Vgl. Luc. 19, 14 — 12 Vgl. Luc. 19, 14 — 15 — 17 Vgl. Luc. 19, 16 — 19 Luc. 19, 17 23 f Vgl. Luc. 19, 18 — 19 — 28 Vgl. Luc. 19, 19 — 30 f Luc. 19, 22. 24 5 δούλους + suos lat. 11 αὐτὸν] αὐτῶν Μa 13 εἶπεν Kl, vgl. lat. εἰπὼν M H 17 ποιήκασι Ha 20 πιστῶς Ha 23 <τῷ> Diehl 8 donec] dum L 13 vocar <i iuss > it Diehl vocavit x) v.10.p.308
quis ergo non dicat, quoniam nobilis ille homo, qui abierat »in regiionem loninquam accipere sibi regnum et reverti«, Christus est qui abiit accipere regnum et mundi et omnium quae in eo sunt, qui autem decem acceperant mnas, sunt quibus dispensatio verbi credita est, cives autem eius (secundum quod natus fuerat in hoc mundo et susceperat humanam naturam) qui noluerunt eum regnare, Iudaei sunt qui ei credere noluerunt et ceteri infideles?
Haec retulimus ex eis volentes ostendere, quoniam et hoc quod dicit: qui voluit ponere rationem cum servis suis ad tempus consummationis refertur, quando etiam rex est regno accepto: [*](5 f Vgl. Luc. 19, 21 — 23 Luc. 19, 15 10 τῶν] omnium quae lat. 14 ἐμπολιτευσαμένω Ha | <τούτῳ> Diehl Koe, vgl. lat. 24 [ἐ]δεδώκει Kl, vgl. S. 307, 15 28 καὶ < Ma 29 <τὸ> Koe 4 dicet Koe 7 reverti]redier B 8 abiit] οἱονεὶ scheint übergangen, wie S. 310, 11 9 eo] eis G L 33. l. [et]iam? Kl, vgl. gr.)
v.10.p.309
» quo accepto voluit ponere rationem cum servis suis, et incipiente eo ponere oblatus est ei unus debitor talentorum multorum, oblatus est autem quais regi a suis ministris, videlicet angelis. et forsitan unus est iste, cui commissa fuit quaedam villicatio magna, et <qui> quia non bene villicavit sed dispersit omnia sibi commissa, quasi factus debitor est talentorum multorum. hic non habens unde redderet iubetur venundari a rege cum uxore, cui communicans factus est pater quorundam natorum. opus est autem non mediocre videre in intellegibilius patrem et matrem et filios. sicut enim Hierusalem quae sursum est, mater est Pauli et omnium similium ei, sic mater est
[*](1 Luc. 19, 21 – 32 Vgl. Gal. 4, 26 7 προσηνέχθη + ei lat. 8 πολῶν H 12 ἐστϊ Μ 16 τὰ] omnia lat. 23 δὲ οὐδὲ Μ 15 <qui> Diehl, vgl. gr. 18 est R Gc B < Ga L 22 quorundam y* multorum L 24 videre ρ (in notis) videri x | in < R 33 mater est y* < L) v.10.p.310
<> <>. quorundam quidem Soene Aegypti vel Memphis, aliorum autem Tyrus et Sidom et ceterae civitates, quae nominatae sunt in scripturis gentium impiarum. et sicut Hierusalem sponsa est ornata »viro suo« Christo, sic et illae matres virtutum quarundam possidentium esa coniuges suntvel sponsae. et sicut sunt quidam filii Hierusalem quasi matris quidam filii Soenes vel Memphidis vel Tyri vel Sidonis et praepositorum eis primcipum quasi patrum. et forsitan et iste unus, quioblatus est homini regi. habet uxorem et filios, quos primum quidem iussit rex venundari, postea autem misertus dimisit <eum et diminit> ei omne debitum eius, non ignorans futura, sed ut nos discamus quod actum est. unusquisque ergo habentium (se-
[*](6 Vgl. Orig. hom. XI, 4 in Num. (VII, 83, 28): rex gentis impiae — 7 f Vgl. Apoc. 21, 2 1 φέρε Μ 2 <Μίμφις—Τύρος> Kl, vgl. lat. 15 ἢ1 Kl, vgl. lat. καὶ M H 17 <ὠς πατέρων> Kl, Koe, vgl. lat. 20 ἀνθρώπῳ Koe, vgl. lat. τῶ Μ Η 9 virtutum] virorum G L 14 soenes Kl soaenae G syene (B) L | memphidis ρ memphitis (G) L memfis B 27 <eum et dimisit> Diehl, vgl. gr. 32 habentium Ga B L habens R Gc) v.10.p.311
»<>
| cundum quod diximus) uxorem vel sponsam aut filios daturus est rationem, cum venerit rex ponere rationem, etis in initio ponendae rationis oblatus est. unusquisque enim eorum habet et debitores, quasi princeps alicuius vel Soenes vel Memphidis vel Tyri vel Sidonis vel alicuius huiusmodi.
Iste ergo qui dimissus est et indulgentiam consecutus exiens a rege invenit unum de conservis suis qui debebat ei denarios centum, et offocabat eum dicens: redde si quid debes. ideo (arbitror) offocabat eum, quoniam a rege exierat, nec enim offocaret conservum suun si nonexisset a rege. adhuc considera subtilitatem scripturae, quoniam servus quidem talentorum multorum debitor procidens adoravit regem quasi regem, qui acceperat regnum et venerat ad rationem ponendam, qui autem centum debebat denarios procidens non adoravit, sed rogavit conservum discens: patientam [*](27 ff Vgl. Luc. 19, 15 3 ἡνείκα Ha 8 καὶ <γὰρ> Koe, vgl. lat. 9 <ἢ> Kl, vgl. lat. 13 οὖν + <ὁ> ? Kl, vgl. lat. 20 ἦν < Ha 30 — 32 ὁ — προσεκύνει < Η 3 aut] vel B 10 Soenes Kl (vgl. Ga) syenis (y) L | Memphidis ρ memfis y memphitis L 13 qui y* < L 19 <et>ideo? Kl, vgl. gr. 21 si non] nisi L 21 denarios debebat L)
v.10.p.312
k <> habe in me, et omnia reddam tibi. et rex quidem misertus dimisit eum cum debito universo, iste autem nec misereri voluit suo conservo. et ille quidem et priusquam dimitteret, non misit in carecrem debitorem talentorum multorum, sed iussit eum uenundari et uxorm et filiow eius et reddi debitum, donec redderet quod debebat. sunt autem et conserui quidem eius, qui indulgentiam est consecutus talentorum multorum; qui yidentes quae facta sunt a servo inmisericorde, habentes videlicet misericordiam similem regis, contristati sunt ualde super eum qui cetum debebat denarios et in carcerem fuerat missus, et volentes iuvare domino quae fuerant acta. et vide quia non est scriptum: detraxerunt vel dixerunt, sed: enarrauerunt. et tunc yocans eum dominus eius dixit ei, quod non dixerat prius; sicut enim pius et misericors re quasi debitori talentorum multorum: serue nequam vemale; hoc enim reservavit, ut non de pecuniis, sed de conservo in carcerem misso diceret.
[*](7 <καὶ>Κl, vgl. lat. 12 συγχωρηθεὶς <ἐξελὼν>? Κοe, vgl. lat. 26f καὶ—διεσάφησαν bis scr. H 12 1.<e>vadens? Kl, vgl. gr. 18 facta] peccata G 32 sibi Gc B sibi ei Ga L 34 vel Kl, vgl. gr. et x) v.10.p.313
<><>
[*](13 ἀλλ'ἐπαρεκάλεσας Μ 16 <ἐκέλευσεν> Κl, vgl. lat. 19 <ὡς πεισόμενονx003E; Diehl, vgl. lat.)tune autem et inproperavitei de indulgentia debitorum donata propter petitionem. vide autem et humilitatem regis, quoniam aliud quidem fecit debifor talentorum multorum, aliud autem nominat rex. debitor enim ille procidensadorauiteumdicens, dominus autem eius et rex vocans eum non dixit: omne debitum dimisi tibi, quoniam rogasti me. et iratus tradidit eum tortoribus, donec redderet debitum. et iam non iussit eum uenundari ei uxorem eius et fiblios eius, quia peius eum oportuerat pati propter malitiam suam traditum tortoribus, doanec redderet omne debitum tortus ab eis. qui autem sunt isti tortores, qui constituti sunt super poenas?
[*](8 dicens <B 24 1. <quam> qui 2? Kl, vgl.gr.)v.10.p.314
<>
0 [*](8 Luc. 19,27 17 <συν>δούλῳ Κl 25 αὖ Κl ἂν Μ Η 30 μωüσέος Μ Η 33 μόνος Η u μόνους Μ Η 35 ἐπιθῆναι Η)
v.10.p.315
»
[*](1 Matth. 5, 21 - 2 Matth. 14, 49 vgl. Luc. 22,22- 15ff Vgl. I. Kor. 2,13 - 22 Sap. Sal. 14, 15 - 30f Vgl. Matth. 24, 14 - Vgl. Matth. 26, 13 4 ἐκείνοις +<ὅτι ἐτέλεσαν τοὺς λόγους> Koe 5 συνεξετάζοι Κοe(d.h. der τισ S. 314 Z. 33) συνεξετάξη Μ ἐξετάζη Η 6 λόγους <λόγοις> Diehl 11 ἐλεσεν Ηa | μωυσέως Μ Η 14 ὑποβάλοι Μ 20f τοῦ ἐτέλεσεν ἀκούων Η2) v.10.p.316
» »
Et factum est cum comsummasset ieuse Sermones istos, [*](5 Joh. 6, 44 - 9ff Vgl. I. Kor. 2,4 - 18 Matth. 7, 28 - 26 Matth. 18, 23 - 29f Vgl. Matth. 11, 1; 13,53 12f τοῦ Ἰησοῦ τῆς διδασκαλίας Η a 14 ὅσα Μ 15 λήψει Η 17 λέλεγμένον Diehl λελεγμένοις Μ Η 26 ὁμοιώθη Η 26 τῶν οὑρανῶν]τοῦ θεοῦ Μ)
v.10.p.317
<> <>. transiit inde et venit in fines Iu- daeae. non ad mediam Iudaeam, sed ad fines, ubi erat Iordanis dinidens: usque trans illum secutae sunt eum turbae multae, quos et sanavit in ipsis finibus Iudaeae trans Iordanem, ubi bap- tismum dabatur hominibus. et forsitan ideo dici- tur de trubis sequentibus domi- num ad baptismum Iordanis: et sanavit eos ibi. vere enim omnes ab infirmitatibus suis spiritalibus salvantur in baptism, qui tamen in Iordane fuerint baptizati, qui eest in mysterio Christi ex duobus fontibus factus divinitatis et car- nis. considera autem differentiam tur- barum, et Petri qui Omnia reliquerat et secutus fuerat eum. turbae enim non dixerunt ei quod dixit Petrus: »ecce nos Omnia reliquimus et secuti sumus te, quid utique erit nobis?« et in
[*](32ff Matth. 19, 27 2 καρφαρναούμ Μ 13 παρ’ α<ὐτοῖς> Koe, vgl. lat. παρὰ Μ Η 16 <ἀν- θρώποις> Κl Koe, vgl. lat. 3 Iudaeae + et reliqua L 34 in] de ρ) v.10.p.318
turba quidem scriptum est: et secutae sunt eum turbae multae. Matthaeus autem dicente sibi. domino: »sequere me« non sim- pliciter secutrs est, sed »surgens secutus est«. magnum est enim surgere et sic sequi Christum. Christum, sicut turbae secutae sunt, tamen non surgentes ut se- quantur neque relinquentes om- nia sua priora; pauci sunt autem qui surgentes sequuntur et Omnia relinquentes.
Et accesserunt ad eum Pharisaei temptantes eum et di- centes: si licet homini dimittere uxorem suam quacumque ex causa? Ergo accedentium et interrogan- tium Christum errant quidam temptantes. temptato autem domino tali, quis discipulorum eius graviter ferat, [*](3f Matth. 9, 9 — 12ff Vgl. Matth. 19, 28 — 25 Marc. 10, 2 5 ἀλλὰ Μ | γὰρ < Η 12ff <πάντα ἀφέντες> Κl, vgl. lat. 14 [οἱ] ΚL | τῶν <> φαρισαίων <> εἰ ἔξεστν <> τὴν γυναῖκα <> πᾶσαν αἰ <> 21 ἀν- θρώπῳ Koe, vgl. lat. und S. 319, 19 ἄνθρωπον ΜΗ 4 domino sibi L 6 enim est L 12 priora] propria L 18 Et-eum] Accesserunt autem ad ihm scribae et L)
v.10.p.319
<> qui positus est ad docendum, si temptatus fuerit a quibusdam? tamen et temptatoribus respondit dogmata pietatis. quidam ergo dicebant: silicet homini dimittere uxorem suam quacumque ex causa? quibus respondens dixit: »non legistis, quoniam qui fecit ab initio, masculum et feminam fecit eos et dixit: propter hoc relinquet homo patrem et matrem et iungetur uxori suae, et erunt duo in carne una? itaque iam non sunt duo, sed caro una. quod ergo deus con- iunxit homo non separet. et puto quod Pharisaei qui dicebant: si licet homini dimittere uxorem suam quacumque ex causa, ideo proposuerunt hoc verbum volentes eum reprehendere quid-
[*](36—320, 6 Π 210, 2f 1 ἀγανακτείη Μa 4 φιλομα- θίας Μ 5 ἀλλὰ πὸ H w. e. sch. 13f [τὰ—αὐτὸν] Ηu: Ditographie aus Z. 11f 17 <εὐσεβείας> Κl, vgl. lat. 16 et < L 20 non (vgl. S. 320,26)] num G L) v.10.p.320
<> < >, <> < > <> quid dixisset; ut si quidem dixis- set: licet dimittere, culparent eum quasi *** solventem coniu- gia; si autem dixisset: non licet, iterum culparent eum quasi iu- bentem viros convivere mulieribus etiam cum peccatis. non autem nidebant quomodo eis manifeste et inreprehensibiliter fuerat responsurus, sicut alibi interrogaverunt eum: »si licet dare tributum Caesari?«, ut siquidem dixisset: date, cul- parent eum quasi subdentem ho- minibus populum dei et addi- centem eum Romanis et non legi- bus dei; si autem dixisset: non licet dare, iterum culparent eum quasi seditions et proelia conci- tantem et facientem populum dis- cedere a Caesare, qui mundum te- nebat. vide autem quomodo inre- prehensibiliter respondit primum quidem interrogantibus: si licet di- mittere uxorem quacumque ex causa dicens: non legistis quoniam qui fecit masculum et feminam fecit eos? et cetera, ad illud autem quod obiecerunt dicentes: quomodo Moyses prae- cepit dare labellum repudii? ait: propter duritiam cordis vestry.
[*](10 Matth. 22, 17 — 13ff Vgl. II 251, 5 — 7 2. 14 <ἄν> Κl 8ff <οὐχ—ἀπο- κρινεῖται> Kl nach lat. und gr. Z. 20—22 14ff <τοῦ—αὐτὸν> Κl Koe, vgl. lat. 20—22 [οὐχ—ἀποκρίνεται] Κl, nach lat. 22f <ὅρα—ἀπεκρίντο> Κl nach lat. 32 *** Kl <πρὸς τὴν σκληροκαρδίαν ὑμῶν> Κoe, vgl. lat. 3 *** Koe, vgl. gr. 9 mani- feste] lat. las σαφῶς st. σοφῶς Κoe 10 sicut Kl, vgl. gr. sic et x 14 eum μ eos x 27 fecit + ab initio B) v.10.p.321
vidit enim quia non omnis causa iuste solvit coniugium, sed quo- niam oportet virum cohabitare mulieri »quasi nasi infirmiori et reddere ei honorem« et sustinere »onera« vitiorum eius. <et Phari- sa>eos, qui in littera legis Gloria- bantur, ex ipsis Moysi scripturis convincit dicens: non legistis quoniam qui fecit ab initio mascu- lum et feminam fecit eos? et cetera. [*](3f I. Petr. 3, 7 — 5f Vgl. Gal. 6, 2 — 23—326, 25 Vgl. B I, 184, 22—185, 10 — 32 Gen. 1,27 vgl. Matth. 19,4 — 34 Gen. 2, 24 vgl. Matth. 19, 5 8 μωυσέως Μ 27 τῶν < Η 4 vaso G 6 <et Pharisa>eos 29 γεγενμημένον Η 32 καὶ + τὸ Η Κλ, vgl. gr.)
v.10.p.322
tamen quoniam tetigimus istum locum ubi et illud dicitur: »haec vocabitur mulier, quia de viro suo adsumpta est«, sciendum quia nihil proprium habet quantum ad Graecum [vel ad Latinum] sermonem, ut ideo vocetur mulier, quia de viro suo adsumpta est. propterea legentes Hebraica invenimus originationem istam convenienter positam in Hebraeo. habet autem Hebraicum ita: quod intellegitur et mulier [*](3 Gen. 2, 7 — 5 f Vgl. Gen. 2, 20 — 22 — 9 Gen. 1, 27 — 10 — 323, 10 Vgl. F. Field, Origenis Hexapla I, 1, 10. 15 — 25 Gen. 2, 23 14 OYNKHBA KI ἀνκηβᾶ M H 17 ἂν Η 18 τὴν μρα καὶ τὸν πρα Η 20 θήλυ Η 24 ιλλθδ + scriptum L 28 [vel ad Latinum] KI 35 ISSA x* Essa ρ)
v.10.p.323
<>, <> et adsumpta; apud Hebraeos enim mulier adsumpta vocatur) item quod est a viro). vides quomodo iunctum est iuxta id est a viro adsumpta. unde Theodotion sic posuit: haec vocabitur mulier sumptio, quia de viro suo sumpta est, Symmachus autem ita: haec vocabitur quod est mulier a viro. et quod debet esse inter eos, qui ex deo iunguntur, dignum deo qui iunxit, addi[di]t dicens: itaque iam non sunt duo. ubi enim Concordia est et consensus <et concentus> viri ad mulierem et mulieris ad virum, huius quidem quasi principis, illius autem quasi obsequentis secundum quod dictum est: »et ipse tui dominabitur«, vere de eis dicitur: iam non sunt duo. ergo deus est qui coniunxit duos in unum, ut iam non sint duo, 639
[*](15—327, 18 Vgl. C v Nr. 21 Or. — 20 Gen. 3, 16 — 23 ff Vgl. I. Kor. 6, 17 16 γε] μὲν C v Nr. 21 enim lat. 18 <καὶ—ἄνδρα> KI, vgl. lat. 19 <ὡς> KI mit C v Nr. 21, vgl. lat. 21 ἀλληθῶς H | εἰπεῖν < Μ 25 κυρίῳ KI mit C v Nr. 21 θεῷ M H | τὸ KI mit C v Nr. 21 τῶ M H 28 τὸ1 < Μ 30 καὶ + ἐπειδὴ C v Nr. 21 3.5 ΜΗΙΣ ΚΙ NHEIC B AINEIE L Eio R G 6 unde + et B 14 addi[di]t Diehl, vgl. gr. 16 <et concentus> Diehl KI, vgl. gr.) v.10.p.324
<> » ubi »ex deo conparatur uxor viro«. et quoniam deus coniunxit, ideo gratia est in eis quos deus coniunxit. quod Paulus sciens castam coniunctionem gratiam appellavit, dicens: »volo omnes <homines> esse sicut meipsum, sed unusquisque propriam habet gratiam ex deo, alius quidem sic, alius autem sic«. qui enim ex deo sunt iuncti et sapient et faciunt quod mandate apostolus: »viri, diligite uxores vestras, sicut et Christus dilexit ecclesiam«, item: »mulier ut timeat virum«, sicut ecclesia Christum, eorum coniunctio gratia dei est.
[*](1 Vgl. Prov. 19, 11 — 10 I. Kor. 7, 7 — 17 Eph. 5, 25 — 19 Eph. 5,33 — 26 I. Tim. 4, 1—3 1 <ὅπου> παρὰ θεοῦ KI, vgl. lat. παρ᾿ οὖ M H 8 τὸν <Ηa 18 Χριστὸς <ἠγάπησεν> Koe, vgl. lat. 30 ἰδίαν] οἰκεῖαν Μ 10 <homines> Kl, vgl. gr. 18 et < G L) v.10.p.325
Sed quoniam apostolus profert: »et erunt duo in carne una. sacramentum hoc magnum est, ego autem puto in Christo et in ecclesia«, dicendum est quoniam non dimisit Christus primam <ut ita dicam> uxorem suam (id est primam synagogam) secundum aliam speciem spiritalem servans quod dictum est: quod deus coniunxit, homo non separet, nisi quando adultera<ta> es uxor illa corrupta ab adultero inimico, cuius consilio et insidiata est viro et interficere eum voluit dicens: »tolle de terra huiusmodi«, et: »crucifige, crucifige eum«. illa ergo se potius abstinuit, quam vir eius eam dimisit. [*](5 ff Vgl. Eph. 5, 31.32 — 18 f Luc. 23, 18 (vgl. Act. 22, 22) 21 — 24 Jes. 50, 1 — 28 f Vgl. Phil. 2, 6 3 ἀποκρίση Η 12 ὃ οὖν ΚΙ, vgl. lat. οὒς M H 16 ἐπιβουλεύουσα ... ἀποκτείνουσα Μ 19 <καὶ> KI Koe, vgl. lat. 25 τὸ <Η 27 ἡμῶν Ηa] 29 ὡς KI ὃς M H 10 <ut—dicam> Diehl, vgl. gr. 13 spiritalem] zu streichen? Kl, vgl. gr. 16 adultera<ta> Kl, vgl. gr. 22 se <L)
v.10.p.326
<> <>, et reliquit propter ecclesiam Christus vir patrem, cum quo erat, »cum in forma dei esset«, reliquit etiam matrem, cum esset et ipse filius Hierusalem quae erat sursum, secundum corpus, et coniunctus est uxori suae isti quae ceciderat huc, et facti sunt <hic> duo in carne una. propter eam enim et ipse »caro est factus«, cum esset verbum. »et habitavit in nobis«, et sun tuna caro, quoniam de muliere ecclesia dicitur: »vos estis corpus Christi et membra ex membro«. nec est <aliquid> aliud corpus Christi a corpore ecclesiae, sed unum sunt corpus, et deus illos univit, mandans ut homo non separet ecclesiam a Christo, quos deus coniunxit. unde omnis anima quae cognoscit se insepara bilem esse a Christo *** sic dicit: »quis nos separabit a
[*](1 ff Vgl. Orig. hom. X, 7 in Jer. (III, 77, 12 ff): καταλείπει »τὸν πατέρα καὶ τὴν μητέρα«, τὴν ἄνω Ἱερουσαλήμ κτλ. — 2 Vgl. Joh. 1, 1 — 3 Phil. 2, 6 — 12 Joh. 1, 14 — 16 I. Kor. 12,27 — 31 Röm. 8, 35 2 πρὸς ὃν ἦν πατέρα Kl, vgl. lat. πρα ὃν ἑώρα M (H) 14 νῦν <H a 16 <ἐκκλησίᾶ> Koe, vgl. lat. 19 Χριστοῦ σῶμα H 20 αὐτῆς M 23 μὴ < 27 τοῦ <H 30 <ἀπὸ τοῦ Χριστοῦ> Koe, vgl. lat. 10 <hic> Koe, vgl. gr. 10 f propter eam Koe, vgl. gr. Propterea x 17 ex membro] lat. las ἐκ μέλους 18 <aliquid> Diehl, vgl. gr. 28 quos] quod R 31 *** Διεηλ KI, vgl. gr.) v.10.p.327
caritate Christi? tribulation an angustia«? et cetera, et: »confide, quia neque mors neque vita« neque aliquid eorum, quae sequutur, »poterit nos searare a caritate dei,quae est in Christo Iesu«.
Post haec accedamus ad verbum Pharisaeorum quod dixerunt ad Iesum: quid ergo Moyses praecepit dare labellum repudii et dimittere? [*](4 Röm. 8, 38–15 Vgl. Kol. 1, 16–27 Deut. 24, 1–31 Deut. 24, 4 13 κρείττονας + μήτε ἀρχὴ μήτε ἐξουσία, ἐσχυρότερος γὰρ Ηa 21 Ἰησοῦ + ἐν τῷ Η | μωυσῆς Μ)
v.10.p.328
[*](13 Röm. 7, 14–18 I. Kor. 7, 39 f 24 δωκῶ Ha 25 τῷ Kl τὸ ΜΗ 30 μωσῆ Μ 35 f τὴν αὐτὴν Μ) v.10.p.329
[*](4 Vgl. Röm. 7, 14–9f S. 325, 24ff–16f. 27 Vgl. Deut.24, 1 3 γινομένης Μ 4 οὖν Koe οὐχὶ ΜΗ 7 οὕτως Ma 35 <καὶ τῶν> Kl nach Koe)
v.10.p.330
[*](7 Deut. 14, 22; 16, 1–9f Vgl. Lev. 24 u. ö. –13ff Vgl. Orig. hom. IV, 2 in Jer. (III, 24, 27 ff): καὶ ἐπεὶ ἔλαβον τὸ βιβλίον τοῦ ἀποσταςίου, διὰ τοῦτο ἐγκατελείφθησαν πάντη κτλ. – 14f Ps. 73, 9 – 16 ff Jes. 3, 1–3 – 17 ff Vgl. Orig. hom. IV, 2 in Jer . – 26 ff Vgl. Deut. 24, 1 – 30 ff Vgl. Matth. 27, 15f 10 <τάδε ἢ> Koe 21 καὶ ἰσχύοντα Kl κατισχύοντα ΜΗ 23 πρῶτον (=α) Diehl Koe ὁ ΜΗ 28 <αὐ> τὴν Kl 32 μὲν <Μ)
v.10.p.331
[*](4f Luc. 23, 21. 18 (vgl. Act. 22, 22) – 6 ff Matth. 27, 25 – 9 ff Luc. 21, 20–11 Vgl. Matth. 23, 38 Parr. – 12 Jes. 1, 8 – 18 ff Vgl. Deut. 24, 1 – 23 Kol. 2, 14 – 31 ff Vgl. Deut. 24, 1)[*](6 τὸ 1 <Μ 10 ἐρήμωσης Η 11 ἀυτῆς Η 17 ἔγραψεν Μ w. e. sch. ἔγραφεν Η 27 αὐτῶ Ha 28 *** Hu καὶ ἕτεροι> ρ 29 ἐγίνοντο Η)v.10.p.332
([*](1 ff Vgl. Deut. 24, 2 – 11 ff deut. 24, 3 – 17ff Gen. 3, 15 — 22 Deut. 24, 3–29 Vgl. Deut. 24, 3 — 31 I. Kor. 15, 26 – 34 Deut. 24 4 8 συμβέβηκεν Ηa 12 gr;acei Kl gr;afei MH 31 καταργῆ Η)
v.10.p.333
<>
[*](5 Röm. 11, 25 f – Deut. 24, 4 — 13f Vgl. Lev. 21 14 — 19.30 Hos. 1,2 — 21 Matth. 12, 5 — Vgl. Lev. 21, 14 — 33 Vgl. Matth. 12, 8 Parr. 1 αὐτῶ Μ 1. 11 τοῦ Diehl Kl τῶ ΜΗ 15 <ἄλλος> Hu 26 [καὶ] Kl 27 ὅτ’ ἔδει Κl ὄτι δεῖ ΜΗ 30 φήσαντος Κl φησὶ τὸ ΜΗ) v.10.p.334
[*](2 Hebr. 9, 10 – Vgl. Act. 6, 14? – 6 Jer. 39, 39 — 7 Jes. 49, 8— 16f Vgl. Gen. 3, 16 — 23ff vgl. Deut. 24, 1 — 32 ff Vgl. Deut. 24, 2 2f καὶ ἀλλάσσειν νόμον ~ hinter διορθώσεως Ζ. 4? Κl 18 τοῦτο] τοῦ Η | 1. ἐκάστῃ ? Koe 21 καὶ <Η)
v.10.p.335
»
[*](3 f Vgl. Deut. 24, 1 – 6 ff Vgl. Deut. 24, 3 – 29 ff vgl. Hermas Sim. 8, 3, 3. Vgl. Harnack TU. 42, 4, 34 1 ἀτυχήσαι Κοε ἀτυκήση Μ Η 4 τῷ Κl τοῦ ΜΗ 25 τῆ ἐκκλησία Η 31 γενομένων Μ 33 τὸν 1] τῶν Η) v.10.p.336
»
[*](8ff Vgl. Deut. 24, 1 — 33 I. Tim. 3, 1—2 1 1. μετανοίας <ἄγγελον> mit Koe, vgl. Hermas Sim. 5, 7 4 καὶ <Μ 12 προσέχομεν Μ 17 f τοῦτο <ν>. . . ἀγγέλου [ς] Ηu 29 ἀνειληφότων ? Diehl)
v.10.p.337
[*](4 Ι. Tim. 3, 12 – 8 I. Tim. 5,9 – 13 Tit. 1, 5–6 19ff Vgl. Harnack TU. 42, 4, 121 A. 1. 140 – 19 – 338,7 Vgl. Hieron. in Tit. 1,6 8 χήρα + δὲ Μ 9 ἐλάττων Μ 11 τοῦτο Η 15 κατὰ στήσις Η 21 τυγχάνει Η 32 ἐπαπορήσαι Κl ἐπαπορήσει Μ 32 ἐπαπορήσαι Kl ἐπαπορήσει Μ ἐπαπορή Η 33 του Diehl)
v.10.p.338
<>
[*](19f Vgl. Deut. 24, 1ff 3 <περὶ> Koe 5 συμβιώσαντα Kl συμβιῶσαι Μ Η 7 ἀνδρείαν Μ 13 ἐβουλήθη <ὁ Παῦλος> Koe 16 πράγμασϊ Μ 32 εἴστε εἰς Μ) v.10.p.339