Panarion (Adversus Haereses)

Epiphanius

Epiphanius. Epiphanius, Volume 1-3. Holl, Karl, editor. Leipzig: Hinrichs, 1915-1933.

ἐπεὶ λεγέτωσαν μηδὲ τὴν ψυχὴν δύνασθαι σᾠζεσθαι τὸ σύνολον· γέγραπται γάρ »ψυχικὸς δὲ ἄνθρωπος οὐ δίχεται τὰ τοῦ πνεύματος τοῦ θεοῦ·

μωρία γὰρ αὐτῷ ἀστιν· ὁ δὲ πνευματικὸς πάντα ἀνακρίνει«. ὥσπερ x003E; ἐκεῖ ψυχικὸς εἰσάγεταί τις καὶ πνευματικὸς ἄνθρωπος, καὶ ὁ μὲν πνευματικὸς τῶν σῳζομένων * , ὁ δὲ ψυχικὸς τῶν ἀπολλυμένων, καὶ οὐ παρὰ τοῦτο δὴ ψυχὴ μὲν απόλυται, <τὰ> ἄλλα δὲ παρὰ τὴν ψυχὴν οὕτω δὴ καὶ ἐνθάδε σαρκικοὺς καὶ ἐν σαρξὶν ὑπάρχοντας απόλλυσθαι λέγων καὶ μὴ δύνασθαι ἀρέσαι θεῷ, οὐ τὴν σάρκα ἀλλὰ τὴν κατὰ σάρκα πολιτείαν ἀναιρεῖσθαι ἀγωνίζεται.

ὑποβὰς δὲ καὶ εἰπών »οἱ δὲ ἐν σαρκὶ [*](2f Röm. 8, 4 — 4–9 Röm. 8, 5–9 — 13 Röm. 7, 5 — 21 28 Röm. 8, 8) [*](Μ S 1 ἡμῶν] meinen S Ι νομίζει Μ Ι καὶ παραιτεῖσθαι < S 2 παραφέρῃ < οἱον < S Ι <τό> * 4 ἢ τό] oder wieder S Ι τὰ] die Lust S 8 <οἱ ἄντες θεῷ ἀρέσαι οὐ δύνανται> *, unentbehrlich wegen der Bezugnahme in Ζ. Ι ἐσταὶ M 9 λεκτέον αὐτῷ] sagen wir ihnen aber S 10 ταῦτα < S | μὴ] vielmehr S 11 νῦν < S Ι ἔτι Bonwetsch] ὅτι M wie S 12–S. 480, 9 σαρκὶ μὴ — ὁρμὴν καὶ οὐχὶ < S 16 ἐπέστελλεν *] ἐπιστέλλων M Bonwetsch 22 <οὖν> * 24 * etwa <κρίνεται> * 25 <τὰ>*)

480
ὅντες θεῷ ἀρέσαι οὐ δύνανται« εὐθέως ἐπιφέρει »ὑεῖς δὲ οὑκ ἐστὲ ἐν σαρκὶ ἀλλὰ ἐν πνεύματι,

εἴπερ πνεῦμα Χριστοῦ οἰκεῖ ἐν ὑμῖν« καὶ μετ' ὀλίγον »ὅτι δὲ τὸ πνεῦμα τοῦ ἐγείραντος Ἰησοῦν ἐκ νεκρῶν οἱκεῖ ἐν ὑμῖν, ὁ ἐγείρας Χριστὸν ἐκ νεκρῶν ζωοποιήσει καὶ τὰ θνητὰ σώματα ὑμῶν διὰ τοῦ ἐνοικοῦντος αὐτοῦ πνεύματος ἐν ὑμῖν. ἄρα οὖν, ἀδελφοί, ὀφειλέται ἐσμὲν οὐ τῇ σαρκὶ τοῦ κατὰ σάρκα ζῆν. εἰ γὰρ κατὰ σάρκα ζῆτε, μέλλετε ἀποθνᾐσκειν· εἰ δὲ πνεύματι τὰς πράξεις τοῦ σώματος θανατοῦτε, ζήσεσθε«. προσεκτέον γὰρ ὡς τὴν τοῦ σώματος πρὸς τὰς ἡδονὰς ὁρμὴν καὶ οὐχὶ τὸ σῶμα θανατοῦσθαι διεβεβαιώσατο.

51. Ἐὰν δὲ πάλιν ἀθυποφέρωσι λέγοντες· πῶς δὴ οὖν »τὸ φρόνημα τῆς σαρκός« εἶναι εἴρηται »ἔχθρα εἰς θεόν; τῷ γὰρ νόμῳ τοῦ θεοῦ οὐχ ὑποτάσσεται· οὐδὲ γὰρ δύναται«, λεκτέον ὡς ἄρα καὶ ἐνθάδε διαπίπτουσιν.

οὐ γὰρ τὴν σάρκα αὐτήν, ἀλλὰ τὸ φρόνημα τῆς σαρκὸς ὐποτάσσεσθαι μὴ δύνασθαι τῷ νόμῳ τοῦ θεοῦ ὑπέθετο, ἕτερον παρὰ τὴν σάρκα ὑπάρχον.

καθάπερ εἰ ἔλεγεν· ὁ ῥύπος τοῦ μὴ καλῶς ἀργρύρου καθαρισθέντος εἰς τὸ γενέσθαι σκεῦος ἐπιτήδειον οὐχ ὑποτάσσεται τῷ δῆμιουργῷ. οὐδὲ γὰρ δύναται· ἐκβληθῆναι γὰρ αὐτὸν πρότερον καὶ ἐκτακῆναι δεῖ.

καὶ οὐ παρὰ τοῦτο τὸν ἄργυρον ἀπεφαίνετο μὴ δύνασθαι εἰς σκεῦος πονηθῆναι χρήσιμον, ἀλλὰ τὸ χαλκῶδες τὸ ἐν τῷ ἀργύρῳ καὶ τὴν ἄλλην σκληρότητα.

οὕτω καὶ τὸ φρόνημα τῆς σαρκὸς εἰπὼν οὐ τὴν σάρκα ἔφη μὴ δύνασθαι ὐποτάσσεσθαι τῷ νόμῳ τοῦ θεοῦ, ἀλλὰ τὸ φρόνημα τὸ ἐν τῇ σαρκί, οἷον τὸ πρὸς τὰς ἀκρασίας αὐτῆς λέγων ὅρμημα· ὅπερ ἀλλαχοῦ ὁτὲ μὲν »παλαιὰν ζύμην« κακίας καὶ πονηρίας ἐκάλεσεν, ἐπισπέρχων αὐτὸ τελε<ί>ως ἀφ᾿ ἡμῶν ἀιστωθῆναι, ὁτὲ »νόμον ἀντιστρατευόμεον τῷ τοῦ νοὸς καὶ αἰχμαλωτίζοντα«.

ἐπεί, εἰ αὐτὴν τὴν σάρκα ἔλεγε μὴ δύνασθαι ὑποτάσσεσθαι τῷ νόμῳ τοῦ θεοῦ, πρῶτον οὐδὲ μέμψιν ἀσελγαί- [*](2f Rom. 8, 9 — 3–8 Rom. S, 11–13 — 10 Rom. S, 7 — 23 I Kor. 5 28 Rom. 7, 23) [*](M U (von Ζ. 9 καὶ οὐχὶ an) S) [*](9 τὸ σῶμα] seine Leiher S | θανατοῦσθαι + u. lebendig zu machen S ἐβεβαιώσατο U 12 γὰρ < S | λεκτέον < S | ἄρα καὶ < < S | ὑπέθετο] sagt er S 16 εἰς τὸ — ἐπιτήδειον < S | kann nicht Untertan sein S 17 πρότερον < S 17 f ἐκτακῆναι — μὴ < S 18 ἀπεφήνατο U 19 πονηθῆναι] sein S 19 f ἀλλὰ τὸ — < S 19 τῶ χαλκῶδες τῶ M 23 παλαιὰν] πάλιν M < S | < S 23 f ἐπισπέρχων — ἀιστωθῆναι < S | αὐτὸ τελε τελε<ί>ως *] αὐτὸ αὐτοτελῶς U 26 οὔτε U)

481
νοντες ἢ λῃστεύοντες ἢ τὰ ἄλλα ὅσ᾿ ἄττα διὰ σώματος πράσσοντες ἢ ποιοῦντες ἔχειv ἐδυνάμεθα παρὰ δικαίῳ κριτῇ, ἀδυνάτως ἐχούσης τῆς σαρκὸς ὑποτάσσεσθαι τῷ νόμῳ τοῦ θεοῦ. πῶς γὰρ ἂν μεμπτέον ἐδύνατο τὸ σῶμα κατὰ τὴν προσοῦσαν αὐτῷ φύσιν βιοῦν εἶναι;