Panarion (Adversus Haereses)
Epiphanius
Epiphanius. Epiphanius, Volume 1-3. Holl, Karl, editor. Leipzig: Hinrichs, 1915-1933.
ἐφ’ ἡμῖν γὰρ οὐ τὸ ἀφανέσαι τὴν ῥίζαν τελείως τῆς πονηρίας, ἀλλὰ τὸ μὴ πρὸς ἔκτασιν αὐτὴν ἐᾶσα φῦναι καὶ καρποφορεῖν. ἡ μὲν γὰρ καθόλου καὶ καὶ παντελικὴ αὐταῖς αὐτῆς ἀναίρεσίς τε καὶ ἀπώλεια ὑπὸ τοῦ θεοῦ κατὰ τὴν τοῦ σώματος ὡς εἴρηται διάλυσιν γίγνεται, ἡ δὲ ἐκ μέρους πρὸς τὸ μὴ οῖσαι βλαστὸν ὑφ’ ἡμῶν.
καὶ διὰ τοῦτο τὸν ἐκθρέψαντα πρὸς αὔξησιν αὐτὴν μᾶλλον καὶ μέγεθος, ἀλλὰ μὴ στειρώσαντα τὸ ὅσον ἐπ’ αὐτῷ καὶ συμπισήσαντα ἀνάγκη διδόναι δίκην, ὄτι δυνάμενος· καὶ ἔχων πρὸς τοῦτο τὴν ἐξουσίαν εἴλατο τὸ βλάπτον πρὸ τοῦ συμφέροντος μᾶλλον τιμῆσαι.
[*](3–5 Rom. 9, 21 — 10 Dan. 12, 2f)[*](M U S Pa (bis Ζ. 3 ἀρεστόν) — S. 458, 3 Sacra Parall. Bruchst. 422 Holl (= Pa))[*](1 ἀνατήζας MUS | ἀνέδευσεν] ὄδευσεν M ἀνέλυσεν Pa | vor ἀναπλάσσων + ὁ M + ἄγγος] U 3 ἄγγος] αὐτὸ U 3 πλάσματα Pa | δὲ] reMU | ἀμέμπτως < S 4 τοῦ πηλοῦ — φυράματος] von demselben Ton u. Teig S 5 σκεῦος, μὲν εἰς τιμὴν < S 5f παντάπασιν < U 6 vor μήτι + εἰ M | 7 τῆς αὐτῆς] seiner S | ἰδίως] ἰδίως] U 8 καὶ δόξαν < S 9 τῶν . . των . . . τῶν] den, welcher gelebt hat . . . , den S | τιμὴν + u. zur Herrlichkeit S 10 καὶ 2] ὅτι U 12 ὀνειδισμὸν καὶ < S 13 ἐφ’ ἡμῖν] ἔφημεν Pa 14 ῥίζαν . . τῆς πονηρίας] die ünde S | τελέως Pa | τῆς πονηρίας τελείως U | πρὸς ἔκτασιν < S | ἔκστασιν Pa | 15 καρποφορᾶν Pa | καὶ παντελικὴ < S | ῥίζαις] ταῖς ῥίζαις U τῆς ῥίζης Pa 16 < Pa 17 γίνεται Pa | ἐκ < | vor βλαστὸν + καρπὸν ἢ Pa 18 καὶ < S 18 f μᾶλλον καὶ μέγεθος < 19 ἀλλὰ] und S ἀλλὰ μὴ + ὅτι U | τὸ ὅσον] τὸ Pa | καὶ συμπιλήσαντα < S | συμπιπλώσαντα M συμπειλήσαντα U συνπηλήσαντα Pa 21 εἴλατο — noch es unfruchtbar xu machen S | εἴλετο Pa | πρὸ < U | προτιμῆσαι U)37. Ὥστε μηδείς, αὐτός αἴτιος ὤν, ἀκολάστῳ γλώσσῃ μεμφέσθω τὴν θείαν φύσιν, ὡς οὐκ ἐν δίκῃ διανέμουσαν ἑκάστῳ κακίας ἢ ἀρετῆς τὰ ἀμοιβαῖα. »τίς γὰρ εἶ, ὦ ἄνθρωπε, ὁ ἀνταποκρινόμενος τῷ θεῷ; μὴ ἐρεῖ τὸ πλάσμα τῷ πλάσαντι, τί με ἐποίησας οὕτως«; πῶς γάρ; γάρ;
αὐτοδεσπότῳ βουλῇ κακίαν εἵλατο. διὸ καὶ οὐ λέξει <ἐν> δόγμασιν ἀπαραλλάκτοις κρίνοντι τῷ θεῷ, τί με ἐποίησας οὕτως κατα κριθέντα εἰς τὸ ἀλγύνεσθαι; ;
πρόσσχες γὰρ ὄπως ὤσπερ ἀκοντιστὴς ὁ ἀπόστολος δεινῶς συνεστραμμένα ῥήματα τῶν λόγων εἰς μέσον ἐμβαλὼν ἀσαφῆ μὲν καὶ ἐπικεκαλυμμένην ποιεῖται εἰς βάθος τῶν ἀναγνωσμάτων τὴν ἐξεργασίαν, ἀληθεστάτην δὲ καὶ ὀρθόδοξον καὶ μηδὲν ἔχουσαν ἀπημελημένον ἢ δύσφημον.
τοῖς μὲν γὰρ μὴ μετὰ σπουδῆς, ἀλλὰ ἀγεννῶς ἐγκύπτουσι τοῖς λόγοις ἀσυνάτρητα ἔσθ’ ὅτε καὶ ἀσύμφωνα λέγειν, τοῖς δ’ αὖ σπουδαίνως καὶ λογισμῷ νήφοντι ὁπόσης τάξεως ἔμπλεα καὶ ἀληθείας.
Δι’ ἀκπτβείας μὲν οὖν περὶ τούτων διεξείναι τὰ νῦν ἱκανὸν ἄν γένοιτο αὐτὸ καθ’ ἑαυτὸ μόνον ἔργον. καὶ γὰρ γελοῖον καταλείψαντάς σου τὴν σκέψιν, ἦς ἔνεκα ταύτην ἐστειλάμεθα, εἰς ἄλλα μετιίναι.
ταῦτα γὰρ ἡμῖν εἴρηται διὰ τὴν ἐθελοκακούντων τιμωρὸν τιμωρὸν δίκην. ἀποδειχθέντος τοίνυν ἐνδηλότατα τὸν θάνατον τῷ ἀνθρώπῳ μεμηχανῆσθαι μὴ ἐπὶ κακῷ τινι ἀλλὰ *, χρὴ λοιπὸν τὸν μὴ φαύλως τούτοις ἐγκύπτοντα περὶ τῆς ἀναστάσεως [*](3f Röm. 9, 20) [*](M U S Pa (bis Ζ. 3 ἀμοιβαῖα)) [*](1 αὐτὸς αἴτιος) αὐτοαιτὴς Pa 1 f τὴν θείαν φύσιν] die heilige Gottheit S | 2 ἑκάστῳ < S | ἢ] καὶ US 4 πλάσαντι] ποιήσαντι U | οὕτως + ἢ οὕτως 5 εἴλατο] wir ählen S | διὸ < M | οὐ λέξει] συλέξη M | <ἐν> * καιοσύνης δόγμασιν ἀπαραλλάκτοις] mit Recht u. änderlichen Erweisungen S 6f κατακριθέντα — γὰρ ὅπως < U | κατακριθὲν M 7 πρόσχες M 8 *] δεινὸς MU < S | διεστραμμένα U | τῶν λόγων < S 9 < S 9f τῶν ἀναγνωσμάτων τὴν ἐξεργασίαν] die Lesungen dieser S 10 καὶ ὁρθόδοξον < S 10 f ἀπημελημένον ἢ δύσθημον] ästerliches 12 ἐγκύπτουσι] ἐκπίπτουσι U 13 καὶ λογισμῷ νήφοντι < S 13 f τάξεως ἀληθείας umgestellt S f ἂν γένοιτο — ἔργον < S 16 γελοῖον] nicht gut 16f καταλείψαντας — ἐστειλάμεθα] vom einen S 16 σου] οὗ M 17 ἦς < 17 f ταῦτα γὰρ—δίκην < S 18 τὴν < U | ἀποδειχθέντος] gesagt S δηλότατα] ἐνδηλώτατα U genug S | μεμηχανῆσθαι] ist S | μὴ < M 20 < S | * <ἐπ' ἀγαθῷ> * | τὸν μὴ φαύλως τούτοις ἐγκύπτοντα < S 20 τῆς — τοῦ σώματος] von der Materie u. der Auferstehung weiter xu reden S)
πῶς γὰρ οὐκ ὠφέλιμος ὁ θάνατος, διαφθείρων ἡμῶν τὰ ληΐζοντα τὴν φύσιν; εἰ καὶ παρὰ τὸν καιρὸν ἐπαχθής, καθ’ ὃν προσφέρεται, <εἶναι> δοκεῖ καθάπερ αὐδτηρότατον τοῷ νοσοῦντι φάρμακον.
καὶ ἵνα μὴ πολλάκις τὰ αὐτὰ περὶ τῶν αὐτῶν διαλεγώμεθα, φέρε καὶ ἀπὸ ἀπὸ τῆς ᾠδῆς ἔτι τοῦ Δευτερονομίου βεβαιώσαντες τὸν λόγον ἴωμεν τὰ ἑξῆς δια ληψόμενοι.