Panarion (Adversus Haereses)

ἡ δὲ ἀρχὴ τοῦ παρ᾿ αὐτοῖς εὐαγγελίου ἔχει ὅτι »ἐγένετο ἐν ταῖς ἡμέραις ἩΡῴδου βασιλέως τῆς Ἰουδαίας <ἐπὶ ἀρχιερέως Καἱάφα> , ἦλθέν <τις> <ὀνόματι> βαπτίζων βάπτισμα μετανοίας ἐν τῷ Ἰορδάνῃ ποταμῷ, ὃς εἶναι ἐκ γένους Ἀαρὼν τοῦ ἱερέως, παῖς Ζαχαρίυ καὶ Ἐλισάβετ, καὶ ἐξήρχοντο πρὸς αὐτὸν πάντες«.

καὶ μετὰ τὸ εἰπεῖν πολλὰ ἐπιφέρει ὅτι »τοῦ λαοῦ βαπτισθέντος ἦλθεν καὶ Ἰησοῦς καὶ ἐβαπτίσθη ὑπὸ τοῦ Ιωάννου. καὶ ὡς ἀνῆλθεν ἀπὸ τοῦ ὕδατος, ἠνοίγησαν οἶ οὐρανοὶ καὶ εἶδεν τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον ἐν εἴδει περιστερᾶς, κατελθούσης καὶ εἰσελθούσης εἰς αὐτόν. καὶ φωνὴ ἐκ τοῦ οὐρανοῦ λέγουσα· σύ μου εἶ ὁ υἱὸς ὁ ἀγαπητός, ἐν σοὶ ηὐδόκησα, καὶ πάλιν· εγὼ σήμερον γεγέννηκά σε. καὶ [*](1 vgl. Mark. 3, 14; vgl. dement. Recogn. I 40 nos ergo primow elegit duodecim sibi crcdentes quos apostolos nominavit u. praedic. Petri bei Clemens AI. strom. VI 48, 2; II 456, 5ff ählin ἐξελεξάμην ὑμᾶς δώδεκα, μαθητὰς κρίνας ἀξίους ἐμοῦ, οὓς ὁ κύριος ἠθέλησεν, καὶ ἀποστόλους πιστοὺς ἡγησάμενος εἶναι πέμπων ἐπὶ τὸν κόσμον εὐαγγελίσασθαι τοὺς κατὰ τὴν οἰκουμένην ἀνθρώπους — 1f vgl. Matth. 10, 18 — 2 vgl. Matth. 3, 5 — 2f vgl. Matth. 3, 5 — —5 vgl. Matth. 3, 4 — 5f vgl. Num. 11, 8; dazu dement. Recogn. I 35 manna . . . quac species cibi per rirfutem dei hi quem qiiisque desidcrasset verteretur saporem — 7 vgl. Exod. 16, 31 — —10 wiederholt S. 351, —16 — 8f vgl. Luk. 1, 5; zu ἐπὶ ἀρχιερέως Καϊάφα vgl. die Rolle, die Kaiphas in den dement. Recogn. spielt I 44. 53ff. 68. 71 — 9f vgl. Luk. 3, 3 Act. 19, 4 Matth. 3, 5 — 11 vgl. Luk. 1, 5 — 12 vgl. Matth. 3, 5 — 13 vgl. Matth. 3, 13 — 14ff vgl. Matth. 3, 16 — 16f vgl. Luk. 3, 22 piatth. 3, 17) — 17 vgl. Luk. 3, 22 nach cod. D Justin dial. c. 88 (u. anderen Zeugen s. Resch, Agrapha2 S. 222f) — 17f Justin dial. c. 88 κατελθόντος τοῦ Ἰησοῦ ἐπὶ τῷ Ἰορδάνῃ καὶ πῦρα ἀνήφθη ἐν τῷ Ἰορδάνῃ Tatian nach Ephrem Synis praedic. Pauli nach Ps. Cypr. de rebapt. 17; ΙΙΙ 90, 24 Hartel cum baptizaretur, ignem super aquam esse visum cod. Sangerm. u. Verc. et cum baptizaretur, lumen magnum fulgebat (ingens circumfuUit Verc.) de aqua ita ut tinierent omiies qui ndvenerant V M) [*](1 μοι] μου M 3 ὁ < M 5 ἡ2] ἦν V 6f τῆς ἀληθείας τὸν λόγον 9 vor βασιλέως + τοῦ M | <ἐπὶ ἀρχιερέως Καϊάφα> nach S. 351,15 9f <τις> <ὀνόματι> nach S. 351, 15f 16 εἶ ὁ υἱός μου Μ | | 2)

καὶ τότε, φησίν, ὁ Ἰωάννης προσπεσὼν αὐτῷ ἔλεγεν· δέομαί σου, κύριε, σύ με μάπτισο. ὁ δὲ ἐκώλυσεν αὐτὸν λέγων· ἄφες, ὅτι οὔτως ἐστὶ πρέπον πληρωθῆναι παντα«.

14. Ὅρα δὲ τὴν παρ᾿ αὐτοῖς παραπεποιημένην πανταχόθεν διδασκαλίαν, πῶς πάντα χωλά, λοξὰ καὶ οὐδεμίαν ὀρθότητα ἔχοντα.

ὁ μὲν γὰρ Κήρινθος καὶ Καρποκρᾶς, τῷ αὐτῷ χρώμενοι δῆθεν παρ᾿ αὐτοῖς εὐαγγελίῳ * ἀπὸ τῆς ἀρχῆς τοῦ κατὰ Ματθαῖον εὐαγγελίου διὰ τῆς γενεαλογίας βούλονται παριστᾶν ἐκ σπέρματος Ἰωσὴφ καὶ Μαρίας εἶναι τὸν Χριστόν. οὑτοι δὲ ἄλλα τινὰ διανοοῦτναι.

παρακόψαντες γὰρ τὰς παρὰ τῷ Ματθαίῳ γενεαλογίας ἄρχονται τὴν ἀρχὴν ποιεῖσθαι ὡς προείπομεν, λέγοντες οτι »ἐγένετο« φησίν »ἐν ταῖς ἡμέραις Ἡρῴδου βασιλέως τῆς Ἰουδαίας ἐπὶ ἀρχιερέως Καϊάφα, ἦλθέν τις Ἰωάννης ὀνόματι βαπτίζων βάπτισμα μετανοίας ἐν τῷ Ἰορδάνῃ ποταμῷ« καὶ τὰ ἑξῆς·

ἐπειδὴ γὰρ βούλονται τὸν μὲν Ἰησοῦν ὄντως ἄνθρωπον εἶναι, ὡς προεῖπον, Χριστὸν δὲ ἐν αὐτῷ γεγενῆσθαι τὸν ἐν εἴδει περιστερᾶς καταβεβηκότα καθάπερ ἤδη καὶ παρ᾿ ἄλλαις αἱρέσεσιν εὑρήκαμεν) συναφθέντα <τε> αὐτῶ, καὶ εἶναι | αὐτὸν τὸν Χριστὸν * ἐκ σπέρματος ἀνδρὸς καὶ γυναικὸς γεγεννημένον.

πάλιν δὲ ἀρνοῦνται εἶναι αὐτὸν ἄνθρωπον, δῆθεν ἀπὸ τοῦ λόγου οὑ εἴρηκεν ὁ σωτὴρ έν τῷ ἀναγγελῆναι αὐτῷ ὅτι »ἰδοὺ ἡ μήτηρ σου καὶ οἱ ἀδελφοί σου ἔξω ἑστήκασιν«, ὅτι »τίς μού ἐστι μήτηρ καὶ ἀδελφοί; καὶ ἐκτείνας τὴν χεῖρα ἐπὶ τοὺς μαθητὰς ἔφη· οὐτοί εἰσιν οἱ ἀδελφοί μου καὶ ἡ μήτηρ καὶ ἀδελφαὶ οἱ ποιοῦντες τὰ θελήματα τοῦ πατρός μου((.

ἐν- [*](2f vgl. Matth. 3, 17 — 3f vgl. Matth. 3, 14f — 9 vgl. haer. 28, 5, 1 S. 317, 10ff — —16 vgl. S. 350, —10 — 19 vgl. haer. 28, 1, 5; S. 314, 1ff — 22 ob Epiph. das Folgende örtlich aus dem Ebionitenev. übernimmt, ist angesichts des δῆθεν unsicher — 23 Matth. 12, 47ff V M) [*](1 ὃ Tischendorf] ὃν V M 2 κύριε < M 7f die Reihenfolge διδασκαλίαν durch Zahlen hergestellt Vcorr διδασκαλίαν πανταχόθεν M 9 χρόμενοι M 10 * 〈κατὰ Ματθαῖον λεγομένῳ> *, vgl. S. 349, 2 15 ἐπὶ Καϊάφα < S. 350, 9 15 u. 16 τις u. ὀνόματι < S. 350, 9 u. 10 ἄνθρωπον M 18 γεγεννῆσθαι V 20 εὑρήκαμεν *] εὑρίσκομεν V M | <τε> * * änze etwa nach haer. 28, 1, 5 <ἐκ τοῦ ἄνω θεοῦ, τὸν δὲ Ἰησοῦν> 25 τὴν χεῖρα hinter τοὺς μαθητὰς V 26 ἀδελφαὶ] ἀδελφοὶ V)

15. Χρῶνται δὲ καὶ ἄλλαις τισὶ βίβλοις, δῆθεν ταῖς Περιόδοις καλουμέναις Πέτρου ταῖς διὰ Κλήμεντος γραφείσαις, νοθεύσαντες μὲν τὰ ἐν αὐταῖς, ὀλίγα δὲ ἀληθινὰ ἐάσαντες,