Vita Constantini
Eusebius of Caesarea
Eusebius. Eusebius Werke, Volume 1. Heikel, Ivar, editor. Leizpig: Hinrichs, 1902.
τοιγάρτοι δέδεξο προθυμότατα τὸ δόξαν τῇ ἡμετέρᾳ προαιρέσει. πρέπον γὰρ κατεφάνη τοῦτο δηλῶσαι τῇ σῇ συνέσει, ὅπως ἂν πεντήκοντα σωμάτια ἐν διφθέραις ἐγκατασκεύοις εὐανάγνωστά τε καὶ πρὸς τὴν χρῆσιν εὐμετακόμιστα ὑπὸ τεχνιτῶν καλλιγάφων καὶ ἀκριβῶς τὴν τέχνην ἐπισταμένων γραφῆναι κελεύσειας, τῶν θείων δηλαδὴ γραφῶν, ὧν μάλιστα τήν τ’ ἐπισκευὴν καὶ τὴν χρῆσιν τῷ τῆς ἐκκληςίας λόγῳ ἀναγκαίαν εἶναι γινώσκεις.
ἀπεστάλη δὲ γράμματα παρὰ τῆς ἠμετέρας ἠμερότητος πρὸς τὸν τῆς διοικήσεως καθολικόν, ὅπως ἂν πάντα τὰ πρὸς τὴν ἐπισκευὴν αὐτῶν ἐπιτήδεια παρασχεῖν φροντίσειεν· ἵνα γὰρ ὡς τάχιστα τὰ γραφέντα [*](17–132, 6: = in Socr. H.E. I, 9 (35), = in Theodor. H.E. I, 16 (45).) [*](2 βιβλίον ἀνέγνων verbessert aus βιβλίον ἐγνων J| 3 τῆ <V | 4 συνορᾶν V | 6 οἷς ἐντετρ. – 10 δείκνυσιν εἰ <ΜΒΑ |9 μεταρυθμίζοντα HSS | 10 συγγαμάτων V | 11 καὶ] κἂν Α |τὰ καλὰ τῶν VJ, τῶν καλῶν MBA| λόγων V, ἔργων JMBA | 12 ἔχη Α |διαφυλάξοι JMBA | 13 οὖν <JMB | 15 Βας. — ἐπισκ. < JMBA | 81 ob ἡμῶν? H kl | 20 πολλὴν Sokr., Theod., A, πολλῶν VJMB | λαβόντων Socr., Theod.| 23 τοῦτο Socr., Theod., V, τοῦ J, τὸ MBA| 25 εὐμετακόμιστα VJMBA (aber κομι auf Ras. J), εὐπαρακόμιστα Socr., Theod. | 26 κελεύσας V | 28 λόγω HSS, συλλόγῳ Hein. | ἀπέσταλται Socr., Theod. | 29 γράμμα JMB | 30 ἂν πάντα Socr., Theod., ἅπαντα HSS | τὴν ἐπισκι. Socr., Theod., τὴν < HSS.)
Ταῦτα μὲν μὲν οὖν βασιλεὺς διεκελεύετο. αὐτίκα δ’ ἔργον ἐπηκολούθει τῷ λόγῳ, ἐν πολυτελῶς ἠσκημένοις τεύχεσιν τρισςὰ καὶ τετρασσὰ σιαπερμάντων ἡμῶν. . . . ὃ δὴ καὶ αὐτὸ ἑτέρα βασιλέως ἀντιφώνησις παραστήσει, δι’ ἧς, πυθόμενος ὡς ἡ παρ’ ἡμῖν Κωνστάντια πόλις, ἀνδρῶν ἐκτόπως δεισιδαιμόνων οὖσα πρότερον, ὁρμῇ θεοσεβείας τῆς ἔμπροσθεν μεταβέβληκεν εἰδωλικῆς πλάνης, χαίρειν ἐδήλου καὶ τὴν πρᾶξιν ἀποδέχεσθαι . . .
Ἤδη μὲν οὖν ἐπὶ τοῦ Παλαιστινῶν ἔθνους ἡ Κωνστάντια τὴν σωτήριον ἐπιγραψαμένη θεοςέβειαν καὶ παρ’ αὐτῷ θεῷ καὶ παρὰ βασιλεῖ τιμῆς κρείττονος ἠξιοῦτο, πόλις μὲν ἀποφανεῖσα ὃ μὴ πρότερον ἦν, ἀμείψασα δὲ τὴν προσηγορίαν ἐπωνύμῳ κρείττονι θεοσεβοῦς ἀδελφῆς βασιλέως.