Vita Constantini

Eusebius of Caesarea

Eusebius. Eusebius Werke, Volume 1. Heikel, Ivar, editor. Leizpig: Hinrichs, 1902.

Πόλεμον δ' οὖν ἄσπονδον πρὸς τὸν εὐεργέτην εὐεργέτην οὐ φιλικῶν νόμων φεισάμενος, οὐχ ὁρκωμοσιῶν οὐ συγγενείας οὐ συν- [*](22—S. 31, 20: ungefähr dasselbe Euseb. H.E. Χ, 8, 8.) [*](4 δυνατόν < Hkl Ι 7 αὐτῶ V, αὐτὸν JMBA. Ι διατελῶντας V Ι ἐώρα βίον ~ JMBA | 8 εὐφραινόμενος J Ι 15 τῆς τ’ ἐκκλησίας V, über τῆς steht τοῖς von V2 18 in δοκεῖν steht ν auf Ras. J Ι τὴν σύμπασαν V, τοῖς σὐμπασι τὴν JMBA Ι 19 ἀπολειφθῆναι V1, εισαν über der Zeile V2, ἀπολειφθεῖσαν J Ι 21 οἷς] εἰς V Ι 23 τῷ] τὸ V Ι 24 τῆς ἀρχῆς αὐτῶ ~ J Ι 28 ἔσεσθαι V1, π über das erste σ von V2 Ι 31 φεισάμενος < JMBA.)

v.1.p.31.
θηκῶν μνήμην ἐν διανοίᾳ λαβών. ὁ μὲν γὰρ φιλανθρωπότατος εὐνοίας αὐτῷ παρέχων άληθοῦς σύμβολα, τῆς ἐκ πατέρων συγγενείας βασιλικοῦ τ' ἀνέκαθεν αἴματος κοινωνὸν γενέσθαι ἡξίου γἀμῳ τὴν ἀδελφὴν συνάψας, τῆς τε κατὰ πάντων ἀπολαύειν ἀρχῆς τῶν τὴν ἑῴαν λαχόντων παρεῖχε τὴν ἐξουσίαν, ὁ δὲ τούτοις τἀναντία γινώσκων παντοίας κατὰ τοῦ κρείττονος μηχανὰς συνεσκευάζετο ἄλλοτ ἄλλους ἐπινοῶν ἐπιβουλῆς τρόπους, ὡς ἂν κακοῖς τὸν εὐεργέτην ἀμείψοιτο. καὶ τὰ μὲν πρῶτα φιλίαν ὐποκοριζόμενος δόλῳ καὶ ἀπάτῃ πάντ' ἔπραττεν, ἐφ' οἷς ἐτόλμα λήσεσθαι ἐλπίζων, τῷ δὲ ἄρα θεὸς τὰς ἐν σκότῳ μηχανωμένας ἐπιβουλὰς καταφώρους ἐποίει. ὁ δ' ὡς ἐπὶ τοῖς πρώτοις ἠλίσκετο, ἐπὶ δευτέρας ἀπάτας ἐχώρει, νῦν μὲν φιλικὰς προτείνων δεξιὰς νῦν δὲ συνθήκας ὁρκωμοσίοις πιστούμενος. εἶτ' ἀθρόως ἀθετῶν τὰ δεδογμένα, καὶ αὖθις ἀντιβολῶν διà πρεσβείας, καὶ πάλιν ἀσχημονῶν ταῖς ψευδολογίαις, τέλος προφανῆ πόλεμον ἀνακηρύττει, ἀπονοίᾳ τε λογισμοῦ κατ' αὐτοῦ λοιπὸν τοῦ θεοῦ ὅν ἠπίστατο σέβειν τὸν βασιλέα παρατάττεσθαι ὡρμᾶτο.

Πρώτους γέ τοι τοὺς ὺπ΄ αὐτῷ τοῦ θεοῦ λειτουργοὺς μηδὲν πώποτεπλημμελὲς περὶ τὴν ἀρχὴν διαπονηθέντας ἠρέμα τέως περιειργάζετο, προφάσεις κατ’ αὐτῶν κακοτέχνους θηρώμενος. μηδεμιᾶς γε μὴν εὐπορῶν αἰτίας μηδ' ἔχων ὅπη τοῖς ἀνδράσι καταμέμψοιτο, νόμον ἐκπέμπει διακελευόμενον. μηδαμῆ μηδαμῶς ἀλλάλοις ἐπικοινωνεῖν τοῦς ἐπισκόπους, μηδ' ἐπιδημεῖν αὐτῶν ἐξεῖναί τινι τῇ τοῦ πέλας λυσιτελῶν μηδέ γε συνόδους μηδὲ βουλὰς καὶ διασκέψεις περι τῶν λυσιτελῶν ποιεῖσθαι. τὸ δ' ἧν παραλύειν τῆς καθ' ἡμῶν ἐπηρείας. ἢ γὰρ παραβαίνοντας τὸν νόμον ἐχρῆν ὑποβάλλεσθαι τιμωρίᾳ, ἢ πειθαρχοῦντας τῷ παραγγέλματι παραλύειν ἐκκλησίας θεσμούς. ἄλλως γὰρ οὐ δυνατὸν τὰ μεγάλα τῶν σκεμμάτων ἢ διὰ συνόδων κατορθώσεως τυγχάνειν. ἐπισκόπων γοῡν οὐδ' ἐτέρως ἢ μόνον οὕτω γίνεσθαι τὰς χειροτονίας θεσμοὶ προδιειλήφασι θείοι. καὶ ἄλλως δ’ [*](1 λαβών V, Hist. Eccl., λαμβάνων JMBA| 2 σὐμβολα V, Hist. Eccl., σύμβολον JMBA Ι τῆς ἐκ < JMBA Ι 3 ἠξίου < JMBA Ι 4 τὴν ἑώαν nur in V, in J ist anstatt jener örter αὐτῶ Ι τοῖς V1, τούτοις über der Zeile V2 Ι 6 παντοίας < ΜΒΑ) [*](1 ἐπιβουλῆς VJ, Hist. Eccl., ἐπειλῆς MBA Ι τῶ εὐεργέτη MB Ι 8 ἀμείψοιτο Hist. Eccl., VJ, ει auf Ras. J, ἀμείψητο MB; ob ἀμειψαιτο?, vgl. Ζ. 20 ὑποκόριζόμενος ΒΑ, ὑποκρινόμενος V Ι 9 τῷ δὲ ἄρα Hist. Eccl., τῷ δ’ avzov VJMB, τῷ δ' αὐτοῦ wnovzL A| 12 συνθήκας VJ, συνθηκῶν MBA, aber ω wie es scheint an 17 αὐτῶ VJ, Hist. Eccl., αὐτὸν MBA Ι τοῦ θεοῦ Hk1, τῶ θεῶ HSS, τῶ < V, 15 Ι περὶ V, παρὰ JMBA Ι περιειργάζετο HSS, περιεκαθέζετο ΗΚ1 Hist cl. πολιορκεῖν Ι 20 ἐχθρῶν V1, ἔχων V2 Ι ὅπη V, ὅποι JMBA Ι 22 αὐτὸν MB μηδὲ βουλὰς V, ἢ βουλὰς JMBA | 28 κατορθώσεως VJMB, κατορθώ τυγχάνειν — θείοι < MBA | yovv V, γὰρ J | pdvov Hkl, μόνως οὕτω V, i J | 29 χειροτονίας V, χειροθεσίας J Ι προδιελήφασι WiL, προειλήφασι)

v.1.p.32.
ὁ θεομισὴς τῷ θεοφιλεῖ τάναντία πράττειν ἐγνωκὼς τὰ τοιάδε παρήγγελλεν. ὁ μὲν γὰρ τοὺς ἱερεῖς τοῦ θεοῦ τῇ πρὸς τὸν ἱερὸν νόμον τιμῇ, εἰρήνης τε καὶ ὁμονοίας ἐξάρχων, ἐπὶ ταὐτὸν συνῆγεν, ὁ δὲ τὰ καλὰ παραλύειν μηχανώμενος διασκεδάζειν τὴν σύμφωνον ἁρμονίαν ἐπειρᾶτο.