Fragmenta

Hermetica

Hermetica. The Ancient Greek and Latin Writings which Contain Religious or Philosophic Teachings Ascribed to Hermes Trismegistus, Vol. I. Scott, Walter, editor. Oxford: Oxford University Press, 1924 (printing).

⟨...⟩ τὸ δὲ αἱρεῖσθαι ἔχομεν· τὸ γὰρ αἱρεῖσθαι τὸ κρεῖττον ἐφ᾽ ἡμῖν ἐστίν, ὁμοίως δὲ καὶ τὸ χεῖρον. ⟨...⟩ ἀκουσίως· ἐχομένη γὰρ [αἵρεσις] ⟨ἡ ψυχὴ⟩ τῶν κακῶν πλησιάζει τῇ σωματικῇ φύσει, ⟨καὶ⟩ διὰ τοῦτο τῷ ⟨τὸ χεῖρον⟩ ἑλομένῳ εἱμαρμένη δυναστεύει.

⎡ἐπεὶ τοίνυν⎤ ἡ ἐν ἡμῖν [σωματικὴ] ⟨νοητικὴ⟩ οὐσία αὐτεξούσιός ἐστιν. [ὁ περὶ νοηματικὸς λόγος.] αὕτη δ᾽ ἀεὶ κατὰ ταὐτὰ καὶ ὡσαύτως ἔχει, ⟨⟨ἀμέτοχος οὖσα τῆς τῶν γινομένων φύσεως,⟩⟩ ⟨καὶ⟩ διὰ τοῦτο εἱμαρμένη ταύτΗϲ οὐχ ἅπτεται.

⎡παραθεῖσα δὲ τὸν πρῶτον ἀπὸ τοῦ πρώτου θεοῦ διανοητικὸν λόγον προίησι καὶ ὅλον τὸν λόγον.⎤ ⟨...⟩ ⎡ον⎤ συνέταξε⟨ν ἡ⟩ φύσις τοῖς γιγνομένοις· τούτοις ⟨δὲ ἡ⟩ ψυχὴ κοινωνήσασα κοινωνεῖ καὶ τ῀Ης τούτων εἱμαρμέντΗς. [[ἀμέτοχος οὖσα τῆς τῶν γινομένων φύσεως.]]

⟨ἡ⟩ ψυχὴ τοίνυν ἐστὶν ⎡ἀίδιος νοητικὴ οὖσα νόημα ἔχουσα τὸν ἑαυτῆς λόγον. συννοοῦσα δὲ διάνοιαν τῆς ἁρμονίας ἐπισπᾶται.⎤ ἀπαλλαγεῖσα δὲ τοῦ φυσικοῦ σώματος, αὐτὴ καθ᾽ αὑτὴν μένει [αὐτὴ ἑαυτῆς οὖσα] ἐν τῷ νοητῷ κόσμῳ. ⎡ἄρχει δὲ τοῦ ἑαυτῆς λόγου φέρουσα ὁμοίαν κίνησιν ἐν τῷ

ἑαυτῆς νοήματι ὀνόματι ζωὴν τῷ εἰς ζωὴν ἐρχομένῳ.⎤

τοῦτο γὰρ ἴδιον ψυχῆς, τὸ παρέχειν ἑτέροις ὅμοιόν ⟨τι⟩ τῇ ⎡ἰδιότητι⎤ αὐτῆς.

δύο τοίνυν εἰσὶ ζωαὶ καὶ δύο κινήσεις, μία μὲν ἡ κατ᾽ οὐσίαν, ἑτέρα δὲ ἡ κατὰ φύσιν [σώματος]. καὶ ἡ μὲν [γενικωτέρα καὶ ἡ] κατ᾽ οὐσίαν αὐτεξούσιος, ἡ δὲ ἀναγκαστ[ικ]ή· πᾶν γὰρ τὸ κινούμενον τῇ τοῦ κινοῦντος ἀνάγκῃ ὑποτέτακται.

⎡ἡ δὲ κινοῦσα κίνησις τῷ τῆς νοητικῆς οὐσίας ἔρωτι ᾠκείωται. εἴη γὰρ ἂν ψυχὴ ἀσώματος⎤ ἀμέτοχος οὖσ[ι]α τοῦ φυσικοῦ σώματος. εἰ γὰρ ⎡ἔχει σῶμα⎤, οὔτε λόγον ἔχει οὔτε νόησιν. πᾶν γὰρ σῶμα ἀνόητον· μεταλαβὸν δὲ οὐσίας, τὸ εἶναι ζῷον ἔμπνουν ἔσχε.

καὶ τὸ μὲν πνεῦμα τοῦ σώματός ⟨ἐστι τὸ αἰσθητικόν⟩, ὁ δὲ λόγος τῆς οὐσίας ⟨⟨ἐστὶ τὸ φρονοῦν. συνυπάρχει δὲ τῷ ⟨μὲν⟩ λόγῳ ἡ τῶν ⎡τιμίων⎤ γνῶσις, τῷ δὲ πνεύματι ἡ δόξα·⟩⟩ ⟨ὁ μὲν γὰρ⟩ τοῦ ⎡καλοῦ⎤ θεωρητικός ἐστι, τὸ δὲ [αἰσθητικὸν πνεῦμα] τῶν φαινομένων κριτικόν ἐστι. διῄρηται δὲ ⟨τὸ πνεῦμα⟩ εἰς τὰς ὀργανικὰς αἰσθήσεις, καὶ ἔστι [τι] μέρος αὐτοῦ [πνενματικὴ] ὁρατικ⟨ὸν⟩ καὶ ἀκουστικὸν καὶ ὀσφρητικὸν καὶ γευστικὸν καὶ ἁπτικόν. τοῦτο τὸ πνεῦμα ⎡ἀνάγον γενόμενον διανοίας⎤ κρίνει ⎡τὸ αἰσθητικόν⎤· εἰ δὲ μή. φαντάζεται μόνον.

[τοῦ γὰρ σώματός ἐστι καὶ δεκτικὸν πάντων, ὁ δὲ λόγος τῆς οὐσίας] [[ἐστὶ τὸ φρονοῦν. συνυπάρχει δὲ τῷ λόγῳ ἡ τῶν τιμίων γνῶσις, τῷ δὲ πνεύματι ἡ δόξα.]]

⟨...⟩ τὸ μὲν γὰρ ἀπὸ τοῦ περιέχοντος κόσμου τὴν ἐνέργειαν ἔχει, ἡ δὲ ἀφ᾽ ἑαυτῆς.

ἔστι τοίνυν ἡ ψυχὴ ἀσώματος οὐσία· ⟨...⟩. εἰ γὰρ ⟨μὴ ψυχὴν⟩ ἔχει ⟨τὸ⟩ σῶμα, οὐκέτι ἔσται [ἑαυτῆς σωστική]. πᾶν γὰρ σῶμα [δεῖται] ⟨πρὸς⟩ τὸ[υ] εἶναι δεῖται [καὶ] ζωῆς, τῆς ἐν [τάξει] ⟨ψυχῇ⟩ κειμένης.

παντὶ γὰρ τῷ γένεσιν ἔχοντι καὶ [μεταβολὴν] ⟨φθορὰν⟩ δεῖ ἐπακολουθεῖν, τὸ γὰρ γινόμενον ⎡γίνεται ἐν μεγέθει, γινόμενον⎤ αὔξην ἔχει· παντὶ [γὰρ] ⟨δὲ⟩ τῷ αὐξανομένῳ ἐπακολουθεῖ μείωσις, μειώσει ⟨δὲ⟩ φθορά.

μετειληφὸς δὲ [εἴδους] [ζωῆς] ⟨ψυχῆς⟩, ζῇ, καὶ κοινωνεῖ τοῦ εἶναι τ῀ιΗ ψυχ῀ιΗ. ἡ δὲ αἰτία ἑτέρῳ τοῦ εἶναι αὐτὴ πρώτωϲ [ὂν] ἔστι. τὸ δὲ εἶναι νῦν λέγω τὸ [ἐν λόγῳ γενέσθαι καὶ] μετέχειν ζωῆς [νοερᾶς]. [[παρέχει δὲ ἡ ψυχὴ ζωὴν νοεράν.]]

καλεῖται δὲ ⟨ὁ ἄνθρωπος⟩ ζῷον μὲν διὰ τὴν ζωήν, λογικὸν δὲ διὰ τὸ νοερόν, θνητὸν δὲ διὰ τὸ σῶμα. ⟨ἡ⟩ ψυχὴ ἄρα [ἀσώματος], ἀμετάπτωτον ἔχουσα τὴν δύναμιν ⟨τοῦ ζωὴν παρέχειν, τῷ ἀνθρώπῳ⟩ ⟨⟨παρέχει [δὲ ἡ ψυχὴ] ζωὴν νοεράν.⟩⟩ πῶς γὰρ οἷόν τέ ἐστι λέγειν ζῷον [νοερὸν] ⟨τὸν ἄνθρωπον⟩, μὴ οὔσης οὐσίας τῆς καὶ παρεχούσης ζωήν; ἀλλὰ οὐδὲ λογικὸν οἷόν τέ ἐστιν εἰπεῖν, μὴ οὔσης [τῆς διανοητικῆς] οὐσίας τῆς καὶ παρεχούσης νοερὰν ζωήν.

⟨⟨οὐκ⟩⟩ ἐν πᾶσι δὲ [[οὐκ]] ⟨ἐπὶ τὸ τέλος⟩ ἀφικνεῖται τὸ νοερόν, διὰ ⟨τὸ ἔν τισι μὴ κατὰ τὸ μέσον ἡρμόσθαι⟩ τὴν τοῦ σώματος σύστασιν [πρὸς τὴν ἁρμονίαν]. ἐὰν γὰρ ὑπερέχῃ ἐν τῇ συστάσει τὸ θερμόν, κοῦφος καὶ ἔνθερμος γίνεται ⟨ὁ ἄνθρωπος⟩· ἐὰν δὲ τὸ ψυχρόν, βαρὺς καὶ νωχελὴς γίνεται. ⟨ἡ μὲν⟩ ⟨⟨γὰρ⟩⟩ φύσις [[γὰρ]] ἁρμόζει τὴν τοῦ σώματος σύστασιν

⎡πρὸς τὴν ἁρμονίαν⎤· ⟨⟨παραλαβοῦσα δὲ ⟨ἡ⟩ ψυχὴ ⟨τὸ σῶμα⟩ καθὼς εἴργασται, [τ]οὕτω παρέχει ζωὴν τῷ τῆς φύσεως ἔργῳ.⟩⟩

εἴδη δὲ τῆς ⟨τοῦ σώματος⟩ ἁρμονίας τρία, τὸ κατὰ τὸ θερμόν, καὶ τὸ κατὰ ⟨τὸ⟩ ψυχρόν, καὶ τὸ κατὰ τὸ μέσον· ἁρμόζει δὲ ⟨ἡ φύσις⟩ κατὰ τὸν ἐπικρατήσαντα ἀστέρα τῆς συγκρά[τη]σεως [τῶν ἀστέρων]. [[παραλαβοῦσα δὲ ψυχὴ καθὼς εἴργασται τούτῳ παρέχει ζωὴν τῷ τῆς φύσεως ἔργῳ.]]

ἡ φύσις τοίνυν ὁμοιοῖ τὴν ἁρμονίαν τοῦ σώματος τῇ τῶν ἀστέρων ⎡συγκράσει⎤, ⎡καὶ ἑνοῖ τὰ πολυμιγῆ πρὸς τὴν τῶν ἄστρων ἁρμονίαν⎤ ὥστε ἔχειν πρὸς ἄλληλα συμπάθειαν. ⎡τέλος γὰρ τῆς τῶν ἀστέρων ἁρμονίας τὸ γεννᾶν συμπάθειαν καθ᾽ εἱμαρμένην αὐτῶν.⎤

ἔστι τοίνυν τὸ προὸν ἐπ[ι]⟨έκεινα⟩ πάντων τῶν ὄντων, καὶ τῶν ὄντως ὄντων προόν. ⎡ὂν γάρ ἐστι δι᾽ οὗ⎤ ἡ οὐσιότης, [ἡ] καθόλου λεγομένη, κοινή ⟨ἐστι τῶν⟩ νοητῶν ⟨καὶ τῶν αἰσθητῶν⟩. ⟨...⟩ τῶν ὄντως ὄντων καὶ [τῶν ὄντων τῶν] καθ᾽ ἑαυτὰ νοουμένων. τὰ δὲ ⟨αἰσθητά⟩, ἐνάντια ⟨ὄντα⟩ τούτοις, κατὰ τὸ ἕτερον πάλιν ⟨ἔστιν· οὐ γὰρ⟩ αὐτὰ καθ᾽ ἑαυτὰ ἔστι. ⟨... ἡ δὲ⟩ φύσις οὐσία αἰσθητή, ἐχουσα ἐν ἑαυτῇ ⟨τὰ⟩ αἰσθητὰ πάντα. μεταξὺ δὲ τούτων [νοη[μα]τ[ικ]οὶ καὶ αἰσθητοὶ θεοὶ] ⟨τὰ δοξαστά⟩, τὰ μὲν μετέχοντα τῶν νοητῶν, τὰ δὲ ⟨οὔ⟩. [δοξαστὰ τὰ κοινωνοῦντα τῶν νοη[μα]τ[ικ]ῶν.]

⟨... τῶν αἰσθητῶν⟩ θεῶν· οὗτοι δὲ εἰκόνες εἰσὶ ⟨τῶν⟩ νοη[μα]τῶν ⟨θεῶν⟩. οἷον ἥλιος εἰκών ἐστι τοῦ ἐπουρανίου δημιουργοῦ [θεοῦ]· καθάπερ γὰρ ἐκεῖνος τὸ ὅλον ἑδημιούργησε⟨ν, οὕτω⟩ καὶ ὁ ἥλιος δημιουργεῖ τὰ ζῷα καὶ [γεννᾷ] ⟨τὰ⟩ φυτά [καὶ τῶν πνευμάτων πρυτανεύει].

παρὰ τί τὰ βρέφη ὅμοια τοῖς γονεῦσι γίνεται ⎡ἢ συγγενείαις ἀποδίδοται⎤ ἐκθήσω λόγον. ὅταν νοστίμου αἵματος ἐξαφ[εδ]ρούμενοΝ ⎡ἡ γένεσις⎤ ἀποθησαυρίζῃ γόνον, συμβαίνει πως ἐκπν[ε]εῖν ἐκ τοῦ σώματος ὅλου [μελῶν] οὐσίαν τινὰ ⟨...⟩ κατὰ θείαν ἐνέργειαν, ὡς [τοῦ αὐτοῦ] ἀνθρώπου γινομένου. τὸ δ᾽ αὐτὸ καὶ ἐπὶ τῆς γυναικὸς εἰκὸϲ γίγνεσθαι. ὅταν ⟨οὖν⟩ καθυπερτερΉσῃ τὸ ῥυὲν ἀπὸ τοῦ ἀνδρὸς καὶ ἄτΗκτον γένηται, τῷ πατρὶ ὅμοι[ουμεν]ον τὸ βρέφος ἀποθειχθήσεται, ὡς τὸ ἀνάπαλιν τὸν αὐτὸν τρόπον τῇ μητρί. ἐὰν ⟨δὲ ἐπί⟩ τινος μέρους ⟨ἡ⟩ καθυπερτέ⟨ρη⟩σις γένηται, πρὸς ἐκεῖνο τὸ μέρος ἀφομοιοῦται. ⟨...⟩ ἔσθ᾽ ὅτε δὲ καὶ εἰς μακρὰς γενεάς. ⟨...⟩ παραβάλλειν τὸ βρέφος τῇ μορφῇ τοῦ γεννήσαντος. ⟨...⟩ ⎡ἐκείνου⎤ ⟨τοῦ⟩ δεκανοῦ ⟨τοῦ⟩ λόγον ἔχοντος πρὸς τὴν ὥραν ἐν ᾗ ἡ γυνὴ ἐπαιδοποίει.