Syntaxis mathematica
Claudius Ptolemaeus
Claudius Ptolemaeus. Claudii Ptolemaei Opera quae exstant omnia, Volume 1, Part 1-2. Heiberg, J.L., editor. Leipzig: Teubner, 1898-1903.
ιγ΄. Προλαμβανόμενα εἰς τὰς σφαιρικὰς δείξεις.
Ἀκολούθου δʼ ὄντος ἀποδεῖξαι καὶ τὰς κατὰ μέρος γινομένας πηλικότητας τῶν ἀπολαμβανομένων περιφερειῶν μεταξὺ τοῦ τε ἰσημερινοῦ καὶ τοῦ διὰ μέσων τῶν ζῳδίων κύκλου τῶν γραφομένων μεγίστων κύκλων διὰ τῶν τοῦ ἰσημερινοῦ πόλων προεκθησόμεθα λημμάτια βραχέα καὶ εὔχρηστα, διʼ ὧν τὰς πλείστας σχεδὸν δείξεις τῶν σφαιρικῶς θεωρουμένων, ὡς ἔνι μάλιστα, ἁπλούστερον καὶ μεθοδικώτερον ποιησόμεθα.
εἰς δύο δὴ εὐθείας τὰς ΑΒ καὶ ΑΓ διαχθεῖσαι [*](2. δέ] δὲ ἤ D. 3 τῷ] τὸ C. 5. μεταξύ] -ξ- postea ins. C. 13. πόλοι] πολλοί C. 14 ιγ΄] C, γι B, om. AD.) [*](15. ὄντος] -ν- ins. D3. 17. μέσου D. 21. σφαιρικῶν θεωρημάτων D, supra scr. σφαιερικῶς θεωρουμένων D3. 23. εἰς δύο δή] postea ins D. α΄ λῆμμα εὐθύγραμμον κατὰ σύν- θεσιν mg. BC.)
λέγω, ὅτι ὁ τῆς ΓΑ πρὸς Α Ε λόγος συνῆπται ἔκ τε τοῦ τῆς ΓΔ πρὸς Δ Ζ καὶ τοῦ τῆς Ζ Β πρὸς Β Ε.
ἤχθω γὰρ διὰ τοῦ Ε τῇ Γ Δ παράλληλος ἡ Ε Η. ἐπεὶ παράλληλοί εἰσιν αἱ Γ Δ καὶ Ε Η, ὁ τῆς Γ Α πρὸς Ε Α λόγος ὁ αὐτός ἐστιν τῷ τῆς Γ Δ πρὸς Ε Η Eucl. VI, 4. ἔξωθεν δὲ ἡ Ζ Δ ὁ ἄρα τῆς Γ Δ πρὸς Ε λόγος συγκείμενος ἔσται ἔκ τε τοῦ τῆς Γ Δ πρὸς Δ Ζ καὶ τοῦ τῆς Δ Ζ πρὸς Η Ε ὥστε καὶ ὁ τῆς Γ Α πρὸς Α Ε λόγος σύγκειται ἔκ τε τοῦ τῆς Γ Δ πρὸς Δ Ζ καὶ τοῦ τῆς Δ Ζ πρὸς Η Ε. ἔστιν δὲ καὶ ὁ τῆς Δ Ζ πρὸς Η Ε λόγος ὁ αὐτὸς τῷ τῆς Ζ Β πρὸς Β Ε Eucl. VI, 4 διὰ τὸ παραλλήλους πάλιν εἶναι τὰς Ε καὶ Ζ Δ ὁ ἄρα τῆς Γ Α πρὸς ΑΕ λόγος σύγκειται ἔκ τε τοῦ τῆς Γ Δ πρὸς Δ καὶ τοῦ τῆς Ζ Β πρὸς Β Ε ὅπερ προέκειτο δεῖξαι.
κατὰ τὰ αὐτὰ δὲ δειχθήσεται, ὅτι καὶ κατὰ διαίρεσιν ὁ τῆς Γ Ε πρὸς Ε Α λόγος συνῆπται ἔκ τε τοῦ τῆς Γ Ζ πρὸς Δ Ζ καὶ τοῦ τῆς Δ Β πρὸς Β Α, διὰ τοῦ Α τῇ Ε Β παραλλήλου ἀχθείσης καὶ προσεκβληθείσης ἑπ᾿ αὐτὴν τῆς ΓΔΗ. ἐπεὶ γὰρ πάλιν παράλληλός [*](1. ΓΔ] Δ Γ D. 7 Ε Α] Α Ε D. 9 ἔξωθεν δέ] καὶ ἔξωθεν D. 10 πρός] corr. ex πρό D 11 Δ Ζ] Ζ Δ D.) [*](1. Δ Ζ] Ζ Δ D. Η Ε] Ε Η D. 15. Η Ε] Ε Η D. 16. Η Ε) ΕΗ D. 17 Ζ Β] Β Ζ D 20 Ζ Β] Β Ζ D. 21. β λῆμμα κατὰ διαίρεσιν mg. BC. 23 Δ Ζ] Ζ Δ D. Δ Β] Β Δ D, Δ Β mg. D3. 24 τῇ] seq ras 1 litt B. παραλλήλου] πᾶλλήλου D. 25 Γ Δ Η] corr ex Γ Δ D3)
πάλιν ἔστω κύκλος ὁ ΑΒΓ οὗ κέντρον τὸ Δ, καὶ εἰλήφθω ἐπὶ τῆς περιφερείας αὐτοῦ τυχόντα τρία σημεῖα τὰ Α, Β, Γ, ὥστε ἑκατέραν τῶν Α Β, Β Γ περιφερειῶν ἐλάσσονα εἶναι ἡμικυκλίου· καὶ ἐπὶ τῶν ἑξῆς δὲ λαμβανομένων περιφερειῶν τὸ ὅμοιον ὑπακουέσθω· καὶ ἐπεζεύχθωσαν αἱ Α Γ καὶ ΔΕΒ.
[*](1 τῇ] τῆς BC. 2. πρός] bis D. 3 λαμβανομένης] corr. ex λαμβαμομένης B2. προσ D. 6. Δ Ζ] Ζ Δ D. 12. Δ Ζ] Ζ Δ D. Δ Β] Β Δ D, Δ Β mg D3. 14 καί — E A] om. BC. Ε Α (alt )] corr ex D3. 15 ΓΖ — τῆς] mg. 1.)[*](ΓΖ] ΖΓ D. Δ Ζ] Ζ Δ D. 16. ὅπερ ἔδει δεῖξαι] om. D)[*](17. γʹ λῆμμα κυκλικόν mg. BC 20. τά] om. D 24 λαμ- βανομένων] λ corr. ex ε D. 25. ὅμοιον] αὐτό corr. ex αὐτῶ D.)[*](αἱ] bis C.)λέγω, ὅτι ἐστίν, ὡς ἡ ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς Α Β περιφερείας πρὸς τὴν ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς Β Γ οὕτως ἡ Α Ε εὐθεῖα πρὸς τὴν Ε Γ εὐθεῖαν.
ἤχθωσαν γὰρ κάθετοι ἀπὸ τῶν Α καὶ Γ σημείων ἐπὶ τὴν Δ Β ἥ τε Α Ζ καὶ ἡ Γ Η. ἐπεὶ παράλληλός ἐστιν ἡ Α τῇ Γ Η, καὶ διῆκται εἰς αὐτὰς εὐθεῖα ἡ ΑΕΓ, ἔστιν, ὡς ἡ Δ Ζ πρὸς τὴν Γ Η, οὕτως ἡ Α Ε πρὸς Ε Ι Eucl. VI, 4. ἀλλʼ ὁ αὐτός ἐστιν λόγος ὁ τῆς Α πρὸς Γ Η καὶ τῆς ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς Α Β περιφερείας πρὸς τὴν ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς Β Γ ἡμίσεια γὰρ ἐκατέρα ἑκατέρας· καὶ ὁ τῆς Α Ε ἄρα πρὸς Ε Γ λόγος ὁ αὐτός ἐστιν τῷ τῆς ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς Α Β πρὸς τὴν ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς Β Γ· ὅπερ ἔδει δεῖξαι.
παρακολουθεῖ δʼ αὐτόθεν, ὅτι, κἂν δοθῶσιν ἢ τε Α Γ ὅλη περιφέρεια καὶ ὁ λόγος ὁ τῆς ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς Α Β πρὸς τὴν ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς Β Γ, δοθήσεται καὶ ἑκατέρα τῶν Α Β καὶ Β Γ περιφερειῶν. ἐκτεθείσης γὰρ τῆς αὐτῆς καταγραφῆς ἐπεζεύχθω ἡ Α Δ, καὶ ἤχθω ἀπὸ τοῦ Δ κάθετος ἐπὶ τὴν Α Ε Γ ἡ Δ Ζ. ὅτι μὲν οὖν τῆς Α Γ περιφερείας δοθείσης ἥ τε ὑπὸ Α Δ Ζ [*](1. τῆς — 2. Β Γ]. mg BC3, τῆς BΓ etiam in textu BC.) [*](3. πρός] supra scr. D3, 6. εὐθεῖα] corr. ex εὐθείας D 8. Ε Γ] τὴν Ε Γ D. ὁ (alt.)] om. D. 9. τῆς (pr)] corr. ex τῆ D3. 10. περιφερείας] supra scr. D. 12. Ε Γ] την Ε Γ D.) [*](13. Β Γ] D. ὅπερ ἔδει δεῖξαι] supra scr. D3. 14. δʼ] comp. ins. D3. 15. Α Γ] corr. ex Γ Α D3. Post ὅλη del. ἡ D3. 17. τήν] τ- e corr. C. 18. Β Γ] corr. ex Γ Β D3. 19. καί] ins D3. 23. ΑΕΓ] corr ex ΔΕΓ BC2.)
πάλιν ἔστω κύκλος ὁ Α Β Γ περὶ κέντρον τὸ Δ, καὶ ἐπὶ τῆς περιφερείας αὐτοῦ εἰλήφθω τρία σημεῖα τὰ Α, Β, Γ, ὥστε ἑκατέραν τῶν Α Β, ΑΓ περιφερειῶν ἐλάσσονα εἶναι ἡμικυκλίου· καὶ ἐπὶ τῶν ἑξῆς δὲ λαμβανομένων περιφερειῶν τὸ ὅμοιον ὑπακουέσθω· καὶ ἐπιζευχθεῖσαι ἥ τε Δ Α καὶ ἡ Γ Β ἐκβεβλήσθωσαν καὶ συμπιπτέτωσαν κατὰ τὸ Ε σημεῖον.
[*](1. δεδομένη] seq. ras. 1 litt. D. 2 τρίγωνον] τρίγωνον ὀρθογώνιον D. δέ] δὲ καί D. 3. ὁ] supra scr. D3. Α Ε] seq. ras. 3 litt. D. 5. Β Γ] Γ Β D. 6. Ζ Ε] Ε Ζ, Ε in ras., D. 7. δεδομένης] alt. δ supra scr. D3. 8. γωνία τοῦ Ε Δ Ζ] om. D. 10. ὅπερ ἔδει δεῖξαι] om. D. 11. Α Β Γ] Α D. Mg. τρίτον τῶν κυκλικῶν B3. 12. σημεῖα] ση |μεῖα, post η ras. 1 litt, A. 13. ὥστε — 15. ὑπακουέσθω] om. D.)[*](13. Supra Α Γ scr. Β Γ C2. 16. ἐπιζευχθεῖσα D. Γ Β] Β Γ D.)λέγω, ὅτι ἐστίν, ὡς ἡ ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς Γ Α περιφερείας πρὸς τὴν ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς Α Β, οὕτως ἡ Γ Ε εὐθεῖα πρὸς τὴν Β Ε.
ὁμοίως γὰρ τῷ προτέρῳ λημματίῳ, ἐὰν ἀπὸ τῶν Β καὶ Γ ἀγάγωμεν καθέτους ἐπὶ τὴν Δ Α τήν τε ΒΖ καὶ τὴν Γ Η, ἔσται διὰ τὸ παραλλήλους αὐτὰς εἶναι, ὡς ἡ Γ Η, πρὸς τὴν Β Ζ, οὕτως ἡ Γ Ε πρὸς τὴν Ε Β Eucl. VI, 4. ὥστε καί, ὡς ἡ ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς ΓΑ πρὸς τὴν ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς Α Β, οὕτως ἡ Γ Ε πρὸς τὴν Ε Β ὅπερ ἔδει δεῖξαι.
καὶ ἐνταῦθα δὲ αὐτόθεν παρακολουθεῖ, διότι, κἂν ἡ Γ Β περιφέρεια μόνη δοθῇ, καὶ ὁ λόγος ὁ τῆς ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς Γ Α πρὸς τὴν ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς Α Β δοθῇ, καὶ ἡ Α Β περιφέρεια δοθήσεται. πάλιν γὰρ ἐπὶ τῆς ὁμοίας καταγραφῆς ἐπιζευχθείσης τῆς Δ Β καὶ καθέτου ἀχθείσης ἐπὶ τὴν Β Γ τῆς Δ Ζ ἡ μὲν [*](1. Γ Α] Α Γ D. 2. οὕτως] corr. ex οὕτω A1. 4. γάρ] om. BC. 6. ἔσται] om. D. 7. ὡς] γίνεται ὡς D. ἡ (pr)] ins. D. Β Ζ] Ζ Β D. πρὸς τήν] πρός corr. ex πρό D.) [*](8. ὡς] supra scr. D3. 10. ὅπερ ἔδει δεῖξαι] ο>: AC, περιφέρειαν comp. B, om. D. 11. ςʹ mg. A. δέ] δʼ D.) [*](12. ἡ] ἥ τε D. δοθῇ] δοθείη D. ὁ (pr.)] om. D. 13 τῆς (pr) — διπλῆν] ins. B3. Γ Α] -Α in ras A. Γ Α — 14. Α Β (pr.)] supra scr. C2. 13. πρὸς τήν] corr. ex πρ ?? D3.) [*](14. Α Β (pr.)] etiam in textu C. δοθῇ] del. B3, δοθήσεται D.) [*](δοθήσεται] om. D.)
τούτων προληφθέντων γεγράφθωσαν ἐπὶ σφαιρικῆς ἐπιφανείας μεγίστων κύκλων περιφέρειαι, ὥστε εἰς δύο τὰς Α Β καὶ Α Γ δύο γραφείσας τὰς Β Ε καὶ Γ Δ τέμνειν ἀλλήλας κατὰ τὸ σημεῖον· ἔστω δὲ ἑκάστη αὐτῶν ἐλάσσων ἡμικυκλίου· τὸ δὲ αὐτὸ καὶ ἐπὶ πασῶν τῶν καταγραφῶν ὑπακουέσθω.
λέγω δή, ὅτι ὁ τῆς ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς Γ Ε περιφερείας πρὸς τὴν ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς Ε Α λόγος συνῆπται ἔκ τε τοῦ τῆς ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς Γ Ζ πρὸς τὴν ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς Ζ Δ καὶ τοῦ τῆς ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς Δ Β πρὸς τὴν ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς Β Α.
εἰλήφθω γὰρ τὸ κέντρον τῆς σφαίρας καὶ ἔστω τὸ Η, καὶ ἤχθωσαν ἀπὸ τοῦ Η ἐπὶ τὰς Β, Ζ, Ε τομὰς τῶν κύκλων ἥ τε Η Β καὶ ἡ Η Ζ καὶ ἡ Η Ε, καὶ ἐπιζευχθεῖσα ἡ Α Δ ἐκβεβλήσθω καὶ συμπιπτέτω τῇ Η Β ἐκβληθείσῃ καὶ αὐτῇ κατὰ τὸ Θ σημεῖον, ὁμοίως δὲ [*](2. ἄρα] supra scr. D3. 3. ὀρθογώνιον] τρίγωνον D. 5. ὥστε καί, ἐπεί] ὥστʼ ἐπεὶ καί D. 7. ὀρθογωνίου] τριγώνου D.) [*](9. θεώρημα κατὰ διαίρεσιν mg. B. 11. γραφείσας] corr. ex γραφθείσας C2. 12. σημεῖον] om. D 13. ἐλάττων D.) [*](δέ δʼ D. 14 ὑπακουέσθω] ὑπακουέσθω ἡμῖν D. 16. τῆς — 17. διπλῆν] D, mg. A4BC3 κείμενον add. B3. 16 E Α] Ε Δ Β, γρ εα B3. 18 ὑπὸ τήν ( pr.)] bis A. 21. ἀπὸ τοῦ Η] ἀπʼ αὐτοῦ D. Β, Ζ, Ε] Β Ε Ζ D. 22 ἡ ( pr.)] om. BC καί ⟨tert.⟩] ς καί D.)
κατὰ τὰ αὐτὰ δὴ καὶ ὥσπερ ἐπὶ τῆς ἐπιπέδου καταγραφῆς τῶν εὐθειῶν p. 68, 23 δείκνυται, ὅτι καὶ ὁ τῆς ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς Γ Α πρὸς τὴν ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς Ε λόγος συνῆπται ἔκ τε τοῦ τῆς ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς Γ Δ πρὸς τὴν ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς Δ Ζ καὶ τοῦ τῆς ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς Ζ Β πρὸς τὴν ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς Β Ε ἅπερ προέκειτο δεῖξαι.
Τούτου δὴ τοῦ θεωρήματος προεκτεθειμένου ποιησόμεθα πρώτην τὴν τῶν προκειμένων περιφερειῶν ἀπόδειξιν οὕτως.
ἔστω γὰρ ὁ διʼ ἀμφοτέρων τῶν πόλων τοῦ τε ἰσημερινοῦ καὶ τοῦ διὰ μέσων τῶν ζῳδίων κύκλος ὁ ΑΒΓΔ καὶ τὸ μὲν τοῦ ἰσημερινοῦ ἡμικύκλιον τὸ ΑΕΓ, τὸ δὲ τοῦ διὰ μέσων τῶν ζῳδίων τὸ ΒΕΔ, τὸ δὲ Ε σημεῖον ἡ κατὰ τὴν ἐαρινὴν ἰσημερίαν αὐτῶν τομή, ὥστε τὸ μὲν Β χειμερινὸν τροπικὸν εἶναι, τὸ δὲ Δ θερινόν, εἰλήφθω δὲ ἐπὶ τῆς ΑΒ Γ περιφερείας [*](2. τῆς Δ Β — διπλῆν] supra scr. D3. τὴν ὑπό] postea ins. A1. 3. δή] δέ D. καὶ ὥσ-] in ras. A. 4. ὅτι] corr. ex διότι D. 7. διπλῆν (alt.)] -ι- corr. ex η A. 8. Δ Ζ] Ζ Δ D.) [*](9. προέκειτο] corr. ex πρόκειται τό D3. 10. ιδ΄] C, δι B, om. AD. περί — 11. περιφερειῶν] mg D3, 10 τοῦ (pr.)] τοῦ τε D3. 12. δή] om. D. 13. τήν] om. D. 23. τό] καὶ τό D.) [*](εἶναι τροπικόν D.)
ἐπεὶ τοίνυν ἐν καταγραφῇ μεγίστων κύκλων εἰς δύο τὰς Α Ζ καὶ Α Ε περιφερείας γεγραμμέναι εἰσὶ δύο ἥ τε ΖΘ καὶ ἡ Ε Β τέμνουσαι ἀλλήλας κατὰ τὸ Η, ὁ τῆς ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς Ζ Α λόγος πρὸς τὴν ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς Α Β συνῆπται ἔκ τε τοῦ τῆς ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς Θ Ζ πρὸς τὴν ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς Θ Η καὶ τοῦ τῆς ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς Η Κ πρὸς τὴν ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς Ε Β p. 76, 3. ἀλλ᾿ ἡ μὲν τῆς Ζ Α περιφερείας διπλῆ μοιρῶν ἐστιν ρπ καὶ ἡ ὑπʼ αὐτὴν εὐθεῖα τμημάτων ρκ, ἡ δὲ τῆς Α Β διπλῆ κατὰ τὸν συμπεφωνημένον p. 68, 4. ἡμῖν τῶν πγ πρὸς τὰ ια λόγον μοιρῶν μζ μβ μ, ἡ δʼ ὑπʼ αὐτὴν εὐθεῖα τμημάτων μη λα νε, καὶ πάλιν ἡ μὲν τῆς Η Ε περιφερείας [*](6. δή] δέ D. 9. εἰσίν] εἰσί in ras. 1 litt. B3. 10. ἤ] supra scr. D3, 11. ἡ — τμημάτων] ὁ μέγιστος κύκλος D.) [*](μεγίστου] mg B, om C. 15. εἰσί] comp B, εἰσίν D. 16. ΕΒ] Β Ε D. 17. πρὸς τήν] πρὸ |στὴν] D, post ό add. σ D3.) [*](19. Θ Ζ] A, Ζ Θ BCD. 24. πρός] corr. ex πρώ C3.)
πάλιν ὑποκείσθω ἡ Ε περιφέρεια μοιρῶν ξ, ὥστε τῶν ἄλλων μενόντων τῶν αὐτῶν τὴν μὲν διπλῆν τῆς Ε Η γίνεσθαι μοιρῶν ρκ, τὴν δὲ ὑπʼ αὐτὴν εὐθεῖαν τμημάτων ργ νε κγ. ἐὰν ἄρα πάλιν ἀπὸ τοῦ τῶν ρκ πρὸς τὰ μη λα νε λόγου ἀφέλωμεν τὸν τῶν ργ νε κγ πρὸς τὰ ρκ, καταλειφθήσεται ὁ λόγος ὁ τῆς ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς ΖΘ πρὸς τὴν ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς Θ Η ὁ τῶν ρκ πρὸς τὰ μβ α μη. καί ἐστιν ἡ ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς Ζ Θ τμημάτων ρκ ὥστε καὶ ἡ ὑπὸ τὴν διπτλῆν τῆς Θ Η τῶν αὐτῶν ἔσται μβ α μη. καὶ ἡ μὲν διπλῆ ἄρα τῆς Θ H περιφερείας μοιρῶν ἐστιν μα ο ιη, ἡ δὲ Θ Η τῶν αὐτῶν κ λ θ· ἅπερ ἔδει δεῖξαι.
[*](2. ρπ] ρ- corr. ex ο D3. ὑπ᾿] ὑπό D. 3. τμημάτων] -ν supra scr. D3. 5. καταλείπεται] λείπεται D. 6. Ζ Θ] corr. ex Ξ Θ D. 7. ιε νζ] corr. ex ιν νε D 8 περιφερείας] ς supra scr. D δέ] δʼ D. 9. τῶν] τόν C. 10. νζ] κζ BC, mg. ν B. 11. νθ] νη D. 12 μ] λθ νθ in ras. D3. ἔγγιστα] in ras. D3. 15. δέ] δʼ D. 18. ὁ (alt.)] corr. ex ὑ C. 19. Θ Η] 6 e corr. D3. 20. πρὸς τά] corr. ex πρὸ στὰ D3. 21. ρκ] ἑκάτων εἴκοσι mut. in ἑκατὸν εἴκοσῖ D3. 24. λ] in ras. A.)τὸν αὐτὸν δὴ τρόπον καὶ ἐπὶ τῶν κατὰ μέρος περιφερειῶν ἐπιλογιζόμενοι τὰς πηλικότητας ἐκθησόμεθα κανόνιον τῶν τοῦ τεταρτημορίου μοιρῶν παρακειμένας ἔχον τὰς πηλικότητας τῶν ὁμοίων ταῖς ἀποδεδειγμέναις περιφερειῶν· καί ἐστιν τὸ κανόνιον τοιοῦτον·
[*](2. ἐπιλογισάμενοι, sec. -ι- corr. ex -η-, D. 5. περιφε- ρειῶν] περιφερείαις A.)Ἐξῆς δʼ ἂν εἴη συναποδεῖξαι τῶν τοῦ ἰσημερινοῦ περιφερειῶν τὰς γινομένας πηλικότητας ὑπὸ τῶν γραφομένων κύκλων διά τε τῶν πόλων αὐτοῦ καὶ τῶν διδομένων τοῦ λοξοῦ κύκλου τμημάτων· οὕτω γὰρ ἕξομεν, ἐν ὁπόσοις χρόνοις ἰσημερινοῖς τὰ τοῦ διὰ μέσων τῶν ζῳδίων τμήματα διελεύσεται τόν τε μεσημβρινὸν πανταχῆ καὶ τὸν ἐπʼ ὀρθῆς τῆς σφαίρας ὁρίζοντα διὰ τὸ καὶ αὐτὸν τότε μόνον διὰ τῶν πόλων γράφεσθαι τοῦ ἰσημερινοῦ.
ἐκκείσθω τοίνυν ἡ προδεδειγμένη καταγραφή, καὶ δοθείσης πάλιν τῆς Ε Η περιφερείας τοῦ λοξοῦ κύκλου πρότερον τμημάτων λ δέον ἔστω τὴν Ε Θ τοῦ ἰσημερινοῦ περιφέρειαν εὑρεῖν.
κατὰ τὰ αὐτὰ δὴ τοῖς ἔμπροσθεν ὁ τῆς ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς Ζ Β πρὸς τὴν ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς Β Α λόγος συνῆπται ἔκ τε τοῦ τῆς ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς Ζ Η πρὸς τὴν ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς Η Θ καὶ τοῦ τῆς ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς Θ Ε πρὸς τὴν ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς Ε Α p. 74, 15. ἀλλʼ ἡ μὲν τῆς Ζ Β περιφερείας διπλῆ μοιρῶν ἐστιν ρλβ ιζ κ καὶ ἡ ὑπὸ αὐτὴν εὐθεῖα τμημάτων ρθ μδ νγ, ἡ δὲ τῆς Β Α μοιρῶν μζ μβ μ [*](1. ιϛʹ] ςι B, om. ACD. συναναφορῶν D. 22. ἰσημερινοῦ] B C D, ἰσημερινοῦ κύκλου A, κύκλου mg. pro scholio B.C. 5. οὕτως D. 6. -ν ἐν ὁπ-] postea ins. A1. 19. λόγος] -ς in ras D3, seq. ras. 4 litt συνῆπται] σύγκειται D. 20. τῆς (alt.) — 21. Η Θ] supra scr C3. 21. Ζ — Η Θ] mg. B3. πρὸς τήν] καὶ τῆς C3. τῆς Η Θ] etian in textu C, Η Θ in textu B.) [*](καί] καὶ ἐκ D. 22. Θ E] E Θ D. 24. ὑπό] A, ὑπʼ B C D.) [*](25. Β Α] Β Α διπλῆ D. μ] corr ex ζ D.)
πάλιν ὑποκείσθω ἡ Ε Η περιφέρεια μοιρῶν ξ, ὥστε τῶν ἄλλων μενόντων τῶν αὐτῶν τὴν μὲν διπλῆν τῆς Ζ περιφερείας γίνεσθαι μοιρῶν ρλη νθ μρ καὶ τὴν ὑπʼ αὐτὴν εὐθεῖαν τμημάτων ριβ κγ νς, τὴν δὲ διπλῆν τῆς Η Θ περιφερείας μοιρῶν μα ο ιη καὶ τὴν ὑπʼ αὐτὴν εὐθεῖαν τμημάτων μβ α μη. ἐὰν ἄρα ἀπὸ τοῦ τῶν ρθ μδ νγ πρὸς τὰ μ λα νε λόγου ἀφέλωμεν τὸν τῶν ριβ κγ νς πρὸς τὰ μβ α μη, καταλειφθήσεται ὁ τῆς ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς Θ Ε λόγος πρὸς τὴν ὑπὸ τὴν [*](1. ὑπό) A, ὑπ᾿ B CD. 2. ρνς μ α] B, ρν ς μα A, ρνς μ β B3, ρνς μα C, ρνς μςβ D. 3. ὑπό] AC, corr. ex ὑπʼ B, ὑπ᾿ D.) [*](4. Η Θ] Η Θ περιφερείας διπλασίων D. ὑπό] AC, ὑπ᾿ B D.) [*](5. ἐάν] bis D, sed corr. ρθ] corr. ex D3. 7. ὁ] in ras. C. 10. καί] καὶ ὁ D. κε] corr. ex νγ D3, νγ in ras. B3.) [*](11. ὑπʼ] corr. ex ἀπʼ C. 13. τμημάτων] supra scr. D3. κε] corr. ex νγ D3. 15. Post μ ras. 1 litt. D. 20. Η Θ] AB3C2D, Ζ Η BC. περιφερείας] om. D. 21. ἄρα] ἄρα πάλιν D. 22. λα] corr. ex λβ D3. λόγουσ, σ eras., D.)
καὶ δέδεικται, ὅτι τὸ μὲν α΄ ἀπὸ τοῦ ἰσημερινοῦ σημείου δωδεκατημόριον τοῦ διὰ μέσων τῶν ζῳδίων κύκλου συγχρονεῖ τοῖς τοῦ ἰσημερινοῦ κατὰ τὸν ἐκκείμενον τρόπον τμήμασιν κζ ν, τὸ δὲ δεύτερον τμήμασιν κθ νδ, ἐπειδήπερ ἀμφότερα ἀπεδείχθη μοιρῶν νζ μδ· καὶ τὸ τρίτον δὲ δηλονότι δωδεκατημόριον συγχρονίσει ταῖς λοιπαῖς εἰς τὸ τεταρτημόριον μοίραις λβ ις διὰ τὸ καὶ ὅλον τὸ τοῦ λοξοῦ κύκλου τεταρτημόριον ὅλῳ τῷ τοῦ ἰσημερινοῦ συγχρονίζειν ὡς πρὸς τοὺς διὰ τῶν πόλων τοῦ ἰσημερινοῦ γραφομένους κύκλους.
τὸν αὐτὸν δὴ τρόπον τῇ προκειμένῃ δείξει κατακολουθοῦντες ἐπελογισάμεθα καὶ τὰς ἑκάστῃ δεκαμοιρίᾳ τοῦ λοξοῦ κύκλου συγχρονούσας περιφερείας τοῦ ἰσημερινοῦ διὰ τὸ τὰς ἔτι τούτων μικρομερεστέρας μηδενὶ ἀξιολόγῳ διαφέρειν τῶν πρὸς ὁμαλὴν παραύξησιν ὑπεροχῶν. ἐκθησόμεθα οὖν καὶ ταύτας, ἵνα κατὰ τὸ πρόχειρον ἔχωμεν, ἐν ὅσοις χρόνοις αὐτῶν [*](2. ἐστίν] -ν del. C2. κ] D, supra scr. A1, in ras B3. β C. 5. τῶν — 6, Θ Ε] D, om. A, mg. BC. 5. ἐστιν] ἔσται D. 6. ἄρα] D, ἐκ BC. 8. δέδεικται] corr. ex δέ- δεκται C2. τό] supra scr. C2. 10. τοῖς] om. D. 11. δέ] om. BC. 14. συγχρονίσει] BC, συνχρονίσει A, συνχρονήσει A3, συγχρονήσει mut. in συγχρονιεῖ λοιπαῖς] λειπούσαις corr. ex λιπούσαις D. 15 τοῦ] corr. ex τὸ C2. 16. συγχρονεῖν BC.) [*](19. δεκαμοιρίᾳ] corr. ex δεκατημορίᾳ D3. 22. πρός] corr. ex πρὸ| ς D3. 24. προχείροτον D, προχειρότατον D3.)
ἡ μὲν οὖν πρώτη περιέχει χρόνους θ ι, ἡ δὲ δευτέρα χρόνους θ ιε, ἡ δὲ τρίτη χρόνους θ κε, ὥστε τοὺς ἐπὶ τὸ αὐτὸ τοῦ α΄ δωδεκατημορίου συνάγεσθαι χρόνους κζ ν· ἡ δὲ τετάρτη χρόνους θ μ, ἡ δὲ πέμπτη χρόνους θ νη, ἡ δὲ ἕκτη χρόνους ι ις, ὥστε καὶ τοῦ δευτέρου δωδεκατημορίου τοὺς κθ νδ χρόνους συνάγεσθαι· ἡ δὲ ἑβδόμη χρόνους ι λδ, ἡ δὲ ὀγδόη χρόνους ι μζ, ἡ δὲ ἐνάτη χρόνους ι νε, ὡς πάλιν συνάγεσθαι καὶ τοῦ μὲν τρίτου καὶ πρὸς τοῖς τροπικοῖς σημείοις δωδεκατημορίου τοὺς λβ ις χρόνους, ὅλου δὲ τοῦ τεταρτημορίου τοὺς ?? συμφώνως.
καί ἐστιν αὐτόθεν φανερόν, ὅτι καὶ ἡ τῶν λοιπῶν τεταρτημορίων τάξις ἡ αὐτὴ τυγχάνει οὖσα, πάντων καθʼ ἕκαστον τῶν αὐτῶν συμβαινόντων διὰ τὸ τὴν σφαῖραν ὀρθὴν ὑποκεῖσθαι, τουτέστιν τὸν ἰσημερινὸν ἀνέγκλιτον πρὸς τὸν ὁρίζοντα.
[*](3. τὸ ἰσημερινὸν σημεῖον D. δεκαμοιρίας] post pr. -α- ras. 1. litt. D. 5. περιέχει] seq. ras. 1. litt. D. ι ἡ] ι΄|ἡ corr. ex |ιἡ D3. 9. χρόνους (alt.)] -αν- ins. D3. ις] corr. ex ιU+03F2 D. ὥστε] ὡς D. 12. ἐνάτη] θ C, ν supra add. D3. 14. δωδεκατημορίους, -ς eras., D. τούς] om D. 17. οὖσα] om D. 19. τουτέστιν] -ν del. C. ln fine: Κλαυδίου Πτολεμαίου μαθηματικῶν (-ὸν C) α΄ A B C, τέλος τοῦ πρώτου mg. sup. D3.)Τάδε ἔνεστιν ἐν τῷ β΄ τῆς Πτολεμαίου μαθηματικῆς συντάξεως·
αʹ. περὶ τῆς καθόλου θέσεως τῆς καθʼ ἡμᾶς οἰκουμένης.
β΄. πῶς δοθέντος τοῦ τῆς μεγίστης ἡμέρας μεγέθους αἱ ἀπολαμβανόμεναι τοῦ ὁρίζοντος περιφέρειαι ὑπό τε τοῦ ἰσημερινοῦ καὶ τοῦ λοξοῦ κύκλου δίδονται.
γ΄. πῶς τῶν αὐτῶν ὑποκειμένων τὸ ἔξαρμα τοῦ πόλου δίδοται καὶ τὸ ἀνάπαλιν.
δ΄, πῶς ἐπιλογιστέον, τίσιν καὶ πότε καὶ ποσάκις ὁ ἥλιος γίνεται κατὰ κορυφήν.
ε΄. πῶς ἀπὸ τῶν ἐκκειμένων οἱ λόγοι τῶν γνωμόνων πρὸς τὰς ἰσημερινὰς καὶ τροπικὰς ἐν ταῖς μεσημβρίαις σκιὰς λαμβάνονται.
ς΄, ἔκθεσις τῶν κατὰ παράλληλον ἰδιωμάτων.
ζ΄. περὶ τῶν ἐπὶ τῆς ἐγκεκλιμένης σφαίρας τοῦ διὰ μέσων τῶν ζῳδίων κύκλου καὶ τοῦ ἰσημερινοῦ συναναφορῶν.
η΄. ἔκθεσις κανονίων τῶν κατὰ δεκαμοιρίαν παράλληλον ἀναφορῶν.
[*](1. Β΄] om. AΒC; Κλαυδίου Πτολεμαίου μαθηματικῶν D, β add. D3. 2. τῆς — 3. συντάξεως] βιβλίῳ τῶν Πτολεμαίου μαθηματικῶν D. 6. ὁρίζοντος] ὁρίζοντος καὶ τοῦ D. 11. τίσι D. 15. μεσημβριναῖς σκιαῖς D. 17. ἐγκεκλισμένης AC.)[*](20. κανονίου D. δεκαμοιρίαν] om D. παράλληλον] -λον comp. in ras. B.)θ΄. περὶ τῶν κατὰ μέρος ταῖς ἀναφοραῖς παρακολουθούντων.
ι΄. περὶ τῶν ὑπὸ τοῦ διὰ μέσων τῶν ζῳδίων κύκλου καὶ τοῦ μεσημβρινοῦ γινομένων γωνιῶν.
ια΄. περὶ τῶν ὑπὸ τοῦ αὐτοῦ λοξοῦ κύκλου καὶ τοῦ ὁρίζοντος γινομένων γωνιῶν.
ιβ΄. περὶ τῶν πρὸς τὸν αὐτὸν κύκλον τοῦ διὰ τῶν πόλων τοῦ ὁρίζοντος γινομένων γωνιῶν καὶ περιφερειῶν.
ιγ΄. ἔκθεσις κατὰ παράλληλον τῶν προκειμένων γωνιῶν καὶ περιφερειῶν.
Διεξελθόντες ἐν τῷ πρώτῳ τῆς συντάξεως τά τε περὶ τῆς τῶν ὅλων σχέσεως κατὰ τὸ κεφαλαιῶδες ὀφείλοντα προληφθῆναι, καὶ ὅσα ἄν τις τῶν ἐπʼ ὀρθῆς τῆς σφαίρας χρήσιμα πρὸς τὴν τῶν ὑποκειμένων θεωρίαν ἡγήσαιτο, πειρασόμεθα κατὰ τὸ ἑξῆς καὶ τῶν περὶ τὴν ἐγκεκλιμένην σφαῖραν συμβαινόντων τὰ κυριώτερα πάλιν, ὡς ἔνι μάλιστα, κατὰ τὸν εὐμεταχείριστον τρόπον ἐφοδεῦσαι.
καὶ ἐνταῦθα δὴ τὸ μὲν ὁλοσχερῶς ὀφεῖλον προληφθῆναι τοῦτό ἐστιν, ὅτι τῆς γῆς εἰς τέσσαρα διαιρουμένης [*](1. παρακαλουθόντων D. 7. τῶν ( pr.)] τοῦ B. 8. καί] D, καὶ τῶν AΒC, τῶν del. A3. 10. κατά] τῶν κατά A. γω- νιῶν] τῶν γωνιῶν A. 11. ln fine add. κεφάλαια ιγ D. 12. μαθηματικῶν β supra scr. B. α΄] B, om. ACD. 14. τε] om. BC. 17. τῶν ὑποκειμένων] ὑποκειμένην D. 18. ἡγή- σατο D. 22. τό] τ- in ras. A. ὁλοσχερές B. 23. τοῦτό ἐστιν] τουτέστιν D. τέσσαρα] τέσσερα A, Δ D. )
Προκείσθω δὴ καθόλου τῶν ὑποδειγμάτων ἕνεκεν ὁ διὰ Ῥόδου γραφόμενος παράλληλος τῷ ἰσημερινῷ κύκλος, ὅπου τὸ μὲν ἔξαρμα τοῦ πόλου μοιρῶν ἐστιν λς, ἡ δὲ [*](1. δʼ] δέ D. τε] om. D. τοῦ] ἀπὸ τοῦ D. 3. Post κύκλον add. ἀφέστηκεν mg. A1, ἀφεστη mg. B, α ἀφεστήκασιν mg. C. 4. γίγνεται D. καί] καὶ ποῦ καί D. 5. τοιοῦτον D.) [*](τίνες] τίνες τε D. 9. αὐξομειώσεις] -υ- supra scr. C2, pr. ε ins. A4. νυχθημέρων] corr. ex νυχθημερινῶν D3. 10. συν- ανατολάς] corr. ex συνανατολικάς C2. 12. περί] ὅσα περί D.) [*](Post καί del. κατά D3. 15. β΄] β B, om. ACD. 16. αἱ] α- in ras. C. 19. καθόλου] inter duas ras. 8 et 3 litt. D.) [*](20. Ῥόδου] Ῥ- in ras. A1. παράλληλος] παράλληλος κύκλος D.) [*](κύκλος] κυκλῳ D. 21. μοιρῶν] ras. 3 litt. A.)
ἐπεὶ τοίνυν ἡ τῆς σφαίρας στροφὴ περὶ τοὺς τοῦ ἰσημερινοῦ πόλους ἀποτελεῖται, φανερόν, ὅτι ἐν τῳ αὐτῷ χρόνῳ τό τε Η σημεῖον καὶ τὸ Θ κατὰ τὸν Α Β Γ Δ μεσημβρινὸν ἔσται, καὶ ὁ μὲν ἀπʼ ἀνατολῆς μέχρι τῆς ὑπὲρ γῆν μεσουρανήσεως τοῦ Η χρόνος ὁ περιεχόμενος ἐστὶν ὑπὸ τῆς Θ Α τοῦ ἰσημερινοῦ περιφερείας, ὁ δʼ ἀπὸ τῆς ὑπὸ γῆν μεσουρανήσεως μέχρι [*](4. καί — 6. Α Ε Γ] supra scr. D3. 6. ΑΕΓ] -Γ e corr. C.) [*](13. ἀνατέλλων C. 17. Ε Η — περιφέρειαν] Η Ε περιφέρειαν τοῦ ὁρίζοντος D. 18. εὑρεῖν] add. B2C3. 20. ἀποτελεῖται] -εῖ- corr. ex ε A4. 22. ΑΒΓΔ] corr. ex ΓΔ, ΑΒ D3.) [*](ἔσται] ἔσται δηλονότι κινουμένης τῆς σφαίρας D. ἀπʼ] ἀπὸ D. ἀνατολῆς] -λη- renouat. D3. 23. χρόνος] comp. Β, mut. in χρόνους C2.)
διὰ δὲ τοῦτο καὶ ἡ μὲν Ε Θ περιφέρεια ἡμίσεια οὖσα τοῦ διαφόρου τῆς ἐλαχίστης ἢ μεγίστης ἡμέρας παρὰ τὴν ἰσημερινὴν μιᾶς μὲν ὥρας καὶ δ΄ γίνεται κατὰ τὸν ὑποκείμενον παράλληλον, χρόνων δὲ δηλονότι ιη με, ἡ δὲ λοιπὴ εἰς τὸ τεταρτημόριον ἡ Θ Α τῶν αὐτῶν οα ιε. ἐπειδὴ οὖν κατὰ τὰ αὐτὰ τοῖς ἔμπροσθεν ἀποδεδειγμένοις εἰς δύο μεγίστων κύκλων περιφερείας τὰς Α Ε καὶ Α Ζ δύο γεγραμμέναι εἰσὶν αἱ Ε Β καὶ ΖΘ τέμνουσαι ἀλλήλας κατὰ τὸ Η, ὁ τῆς ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς Θ Α πρὸς τὴν ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς Α Ε λόγος συνῆπται ἔκ τε τοῦ τῆς ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς Θ Ζ πρὸς τὴν ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς Ζ Η καὶ τοῦ τῆς ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς Η Β πρὸς τὴν ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς Β Ε p. 76, 3. ἀλλὰ ἡ μὲν τῆς Θ Α περιφερείας διπλῆ μοιρῶν ἐστιν ρμβ λ καὶ ἡ ὑπὸ αὐτὴν εὐθεῖα τμημάτων ριγ λζ νδ, ἡ δὲ τῆς Α Ε μοιρῶν ρπ καὶ ἡ [*](2. χρόνος] mut. in χρόνους C2. 4. Post περιεχομένου del. ἐπειδὴ περιεχομένου A. 5. τμήματα] corr. ex τμημάτων D3.) [*](6. τῶν] om. D. κύκλωι D. 15. Α Ζ] corr. ex Α Β Ζ D3.) [*](16. Ζ Θ] corr. ex Ζ Η Θ D. 17. Θ Α]-Α supra ras. 1 litt. D3. τῆς ( alt.) — 19. διπλῆν] supra scr. D4. 17. Α Ε] Α Ε CD4. 21. ἀλλʼ B. Post περιφερείας una litt. (ι?) ma- cula del. C. 22. ὑπό] AΒC, ὑπ᾿ C2D. 23 τμημάτων — p. 92, 1. ρκ] bis C, corr. C2. 23. λζ] in repet corr ex λξ C. Α Ε] Α Ε διπλῆ D.)
Προκείσθω δὴ πάλιν τούτου δεδομένου καὶ τὸ ἔξαρμα τοῦ πόλου λαβεῖν, τουτέστιν τὴν Β Ζ περιφέρειαν τοῦ μεσημβρινοῦ. γίνεται τοίνυν ἐπὶ τῆς αὐτῆς καταγραφῆς ὁ τῆς ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς Ε Θ πρὸς τὴν ὑπὸ τὴν διπλῆν [*](1. τμημάτων ρκ] etiam mg. C2. τῆς] corr. ex τῆ D3. 2. ὑπό] A, ὑπ᾿ B C D. 3. ρλβ] corr. ex ραβ A. ὑπό] AC2, ὑπ᾿ B C D. 5. ρν] -ι- supra ras 1 litt. D. νδ] corr. ex νλ D3. 7. τῆς Η Β] supra scr. C. 8. ργ] post ρ ras. 1 litt. D. κγ] B, κγ A, κς CD: sed cfr. p. 93, 10. 11. κγ] κγ A, κϛ B C D. 12. Β Η] Η Β D. μοῖραι D. 13. καί] corr. ex ἡ D3. 14. ὁρίζων] -ν supra scr. C2. 15. ὅπερ] supra scr. D3. ὅπερ ἔδει δεῖξαι] ο): ~ AΒC. 16. γ΄] B, om ACD. 18. δὴ πάλιν] corr. ex δηπλην C. δεδομένου] δεο- μένου D. 19. Β Ζ] Ζ B D. 21. Ε Θ] Θ Ε D. )
πάλιν ἐπὶ τῆς αὐτῆς καταγραφῆς ἀνάπαλιν ἡ μὲν Β Ζ περιφέρεια τοῦ ἐξάρματος τοῦ πόλου δεδόσθω [*](1. συνημμένος] ὁ συνηγμένος D. 2. Ε Η] Η Β καὶ τοῦ τῆς ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς Ε Η B C, corr. B2. πρός — Η Β] del. C2.) [*](4. τῆς ( pr.)] bis D. 5. λζ] -ζ im ras. A1. ὑπ᾿ D. αὐτήν] corr. ex τήν C. εὐθεῖα] in ras. C. 6. ὑπό] mut. in ὑπʼ C2. ὑπ᾿ D. 8. Ante ξ ras. 1 litt. A. ὑπό] mut. in ὑπʼ C2. ὑπʼ D. 9. Post ξ del. Η D3. Η Β] -β in ras. B Η Μ C, corrigere uoluit C2. ὑπ᾿ D. 10. ἐὰν ἄρα] bis D, corr. D3.) [*](13. Β Ζ] Ζ Β B. 14. ἐστιν] -ν del. C2, comp. Β. 18. ἔσται 1 μοιρῶν] μοι ἐστιν D. οβ α] α in ras. A, corr. ex β D3.) [*](20. πῶς τοῦ ἐξάρματος τοῦ πόλου δοθέντος τὸ μέγεθος τῆς μεγίστης ἡμέρας δίδοται mg. pro scholio B. 21. Β Ζ] -Ζ in ras. A, Ζ B D.)
κατὰ τὰ αὐτὰ δὲ δοθήσεται καὶ ἡ Ε Η τοῦ ὁρίζοντος περιφέρεια διὰ τὸ καὶ τὸν τῆς ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς Ζ Α πρὸς τὴν ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς Α Β λόγον δεδομένον συνῆφθαι p. 76, 3 ἔκ τε τοῦ τῆς ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς Ζ Θ πρὸς τὴν ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς Θ Η δεδομένου καὶ αὐτοῦ καὶ ἐκ τοῦ τῆς ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς Η Ε πρὸς τὴν ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς Ε Β, ὥστε καὶ τῆς Ε Β δεδομένης καταλείπεσθαι καὶ τὸ τῆς Ε Η μέγεθος.
φανερὸν δʼ, ὅτι, κἂν μὴ τὸ χειμερινὸν τροπικὸν σημεῖον ὑποθώμεθα τὸ Η, τῶν ἄλλων δέ τι τοῦ διὰ μέσων τῶν ζῳδίων κύκλου τμημάτων, κατὰ τὰ αὐτὰ πάλιν ἑκατέρα τῶν Ε Θ καὶ Ε Η περιφερειῶν δοθήσεται προεκτιθεμένων τε ἡμῖν διὰ τοῦ τῆς λοξώσεως κανονίου τῶν ἀπολαμβανομένων τοῦ μεσημβρινοῦ περιφερειῶν ὑφʼ ἑκάστου τμήματος τοῦ διὰ μέσων τῶν ζῳδίων κύκλου καὶ τοῦ ἰσημερινοῦ, τουτέστιν τῶν ὁμοίων τῇ Η Θ περιφερείᾳ, καὶ παρακολουθοῦντος [*](3. μέν] om. D. 4. ὅπερ ἔδει δεῖξαι] om. D. 6. πῶς δοθέντος τοῦ ἐξάρματος τοῦ πόλου δίδοται ἡ μεταξὺ τοῦ ἰση- μερινοῦ καὶ τοῦ λοξοῦ ἐπὶ τοῦ ὁρίζοντος περιφέρεια mg. B.) [*](9. -πλῆν — 11. δι-] mg. C2. 10. Ζ Θ] Θ Ζ D. Ζ Θ — 11. τῆς (alt.)] om. B. 10. τῆς] om. A. δεδομένου καὶ αὐτοῦ] om. C2. 11. ἐκ] om. C2. τῆς ( alt.)] om. A. Η Ε] corr. ex Ν Ε C2. 12. Ε Β ( alt.)] Β Ε D. 13. καταλείπτεσθαι] mut. in καταλιπέσθαι D. καί] om. D. 15. ἄλλων] -ν add. D3.) [*](18. προεκτιθεμένων] -ι- mut. in ε C2, προεκτεθειμένων D.) [*](τε] γε D. 20. ὑφʼ] ὑπό corr. ex ὑπʼ D3. τοῦ] om. B, add. C2. 22. τῇ] τῆς C. περιφερείᾳ] περιφερειῶν αἱ D, αἱ del. D3.)
Πρόχειρον δέ ἐστιν τούτων δεδομένων τὸ συνεπιλογίζεσθαι, τίσι καὶ πότε καὶ ποσάκις ὁ ἥλιος κατὰ κορυφὴν γίνεται. φανεροῦ γὰρ ὄντος αὐτόθεν, ὅτι τοῖς μὲν ὑπὸ τοὺς πλεῖον ἀπέχοντας τοῦ ἰσημερινοῦ παραλλήλους τῶν τῆς ὅλης ἀποστάσεως τοῦ θερινοῦ τροπικοῦ σημείου μοιρῶν κγ νᾱ κ ἔγγιστα οὐδʼ ὅλως ὁ ἥλιος γίνεται κατὰ κορυφήν, τοῖς δὲ ὑπὸ τοὺς αὐτὸ τὸ τοσοῦτον ἀφεστῶτας ἅπαξ ἐν αὐτῇ τῇ θερινῇ τροπῇ, δῆλον γίνεται καί, ὅτι τοῖς ὑπὸ τοὺς ἐλάσσονας τῶν ἐκκειμένων μοιρῶν ἀπέχοντας δὶς γίνεται κατὰ κορυφήν· καὶ τὸ πότε δὲ πρόχειρον ποιεῖ ἡ τοῦ κανονίου τῆς λοξώσεως ἔκθεσις. ὅσας γὰρ ἂν ὁ ἐπιζητούμενος παράλληλος ἀπέχῃ τοῦ ἰσημερινοῦ μοίρας, τῶν ἐντὸς δηλονότι τοῦ θερινοῦ τροπικοῦ, τὰς τοσαύτας εἰσενεγκόντες εἰς τὰ δεύτερα μέρη τῶν σελιδίων τὰς παρακειμένας αὐταῖς ἐκ τοῦ τεταρτημορίου μοίρας ἐν [*](1. ΕΗΘ] Ε- e corr. C. 2. ΕΞ] Ε- e corr. C3, mg. εξ.) [*](ΗΘ] corr. ex ΗΒ D3. 3. Post τῶν del. τοῖς D3. Θ] e corr. D3. καὶ Ξ] corr. ex οξ D3. 5. δ΄] om. AD. τίσι D.) [*](6. γίνεται] γίνε C. 7. ἐστι D. 8. τίσι] corr. ex τίσιν D3.) [*](9. γάρ] del. C2. 10. τοῦ] τούς A. 12. κ] supra scr. AD3. 13. τοῖς] -ι- suppra scr. D3. 14. τό] ins. C2D3. ἀφ- εστῶειν D. 15. δῆλον] D, δηλονότι ABC. καί] D, κατὰ κορυφὴν καί ABC. ἐλλάσσονας D. 16. δίς] corr. ex διό D3.) [*](17. τό] supra scr. AD3. 18. ἄν] D, ἐάν ABC. 19. παρ- άλληλος] pr. λ e corr. A. 21. σελίδων D.)
Ὅτι δὲ καὶ οί προκείμενοι λόγοι τῶν σκιῶν πρὸς τοὺς γνώμονας ἁπλούστερον λαμβάνονται δοθέντων ἅπαξ τῆς τε μεταξὺ τῶν τροπικῶν περιφερείας καὶ τῆς μεταξὺ τοῦ ὁρίζοντος καὶ τῶν πόλων, οὕτως ἂν γένοιτο δῆλον.
ἔστω γὰρ μεσημβρινὸς κύκλος ὁ ΑΒΓΔ περὶ κέντρον τὸ Ε, καὶ ὑποκειμένου τοῦ κατὰ κορυφὴν σημείου τοῦ Α διήχθω ἡ ΑΚΓ διάμετρος, ᾗ πρὸς ὀρθὰς γωνίας ἤχθω ἐν τῷ τοῦ μεσημβρινοῦ ἐπιπέδῳ ἡ ΓΚΖΝ, παράλληλος δηλονότι γινομένη τῇ κοινῇ τομῇ τοῦ τε ὁρίζοντος καὶ τοῦ μεσημβρινοῦ. καὶ ἐπεὶ ὅλη ἡ γῆ σημείου καὶ κέντρου λόγον ἔχει πρὸς αἴσθησιν πρὸς τὴν τοῦ ἡλίου σφαῖραν, ὥστε ἀδιαφορεῖν τὸ Ε κέντρον τῆς τοῦ γνώμονος κορυφῆς, νοείσθω γνώμων μὲν ὁ ΓΕ, ἡ δὲ ΓΚΖΝ εὐθεῖα, ἐφʼ ἣν ἐν ταῖς μεσημβρίαις [*](1. σελιδίων] corr. ex σελίδων D. ἀπέχων] corr. ex ἀπ- ἐχον C2. 2. ὁ ἥλιος] in ras. A, seq. ras. 2 litt. σημεῖον C.) [*](4. ἐκκείμενον] supra scr. D4. 5. ε΄] om. AC. 7. μεσημ- βρίανις D. λαμβάνοντας BC. 8. οἱ] διὰ τῶν D. προ- κείμενοι] -μεν- supra scr. A, προκειμένων οἱ D. 12. γίνοιτο D.) [*](15. ΑΕΓ] Α- in ras. B2, corr. ex ΔΕΓ C2. 16. ΓΚΖΝ] -Ν corr. ex H A. 20. ἀδιαφορεῖν] μὴ διαφέρειν D. Post Ε eras. Ν. Α. 21. γνώμων] corr. ex γνώμον C2. 22. ταῖς] ταῖς ἡ D.)
ς΄. Ἔκθεσις τῶν κατὰ παράλληλον ἰδιωμάτων.
Τὸν αὐτὸν δὴ τρόπον τούτοις καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων παραλλήλων λαβόντες τὰ ὁλοσχερῆ τῶν ἐκκειμένων ἰδιωμάτων τετάρτῳ μιᾶς ὥρας ἰσημερινῆς ὡς αὐτάρκει τὰς ὑπεροχὰς τῶν ἐγκλίσεων παραυξήσαντες ποιησόμεθα τὴν ἔκθεσιν αὐτῶν τὴν καθόλου πρὸ τῆς τῶν κατὰ μέρος ἐπισυμβαινόντων τὴν ἀρχὴν ἀπὸ τοῦ ὑπʼ αὐτὸν τὸν ἰσημερινὸν παραλλήλου ποιησάμενοι, ὃς ἀφορίζει μὲν ἔγγιστα τὸ πρὸς μεσημβρίαν μέρος τοῦ ὅλου τεταρτημορίου τῆς καθʼ ἡμᾶς οἰκουμένης, μόνος δὲ ἔχει τὰς ἡμέρας καὶ τὰς νύκτας πάσας ἴσας ἀλλήλαις πάντων τῶν ἐν τῇ σφαίρᾳ παραλλήλων τῷ ἰσημερινῷ κύκλῳ τότε μόνον δίχα ὑπὸ τοῦ ὁρίζοντος διαιρουμένων, ὥστε τὰ ὑπὲρ γῆν αὐτῶν τμήματα ὅμοιά τε ἀλλήλοις εἶναι καὶ ἴσα τοῖς ὑπὸ γῆν καθʼ ἕκαστον, τοῦ τοιούτου μὴ συμβαίνοντος ἐπὶ μηδεμιᾶς τῶν ἐγκλίσεων, ἀλλὰ μόνου μὲν πάλιν τοῦ ἰσημερινοῦ πανταχῆ δίχα τε ὑπὸ τοῦ ὁρίζοντος διαιρουμένου καὶ [*](1. ἀδιετάκτως BC, corr. B. Mg. τοῦτο τὸ θεώρι μ διὰ τὸ μὶ χορισΘ ωΔ ἔγραφ ὁ πς/ D. 5. χειμερινῶν] χειμερινῶν τρο- πῶν D, τροπῶν del. D3; τροπικῶν Halma. 7. ϛ΄] om. AD.) [*](8. α mg. D. 12. καθόλου] -λ- in ras. A. 14. ὅς] corr. ex ὡς C2. 15. τό] corr. ex τά D. 17. δέ] δʼ D. 18. τῇ] τῆι corr. ex τῆ A.)
ἔστι δὲ καὶ ἀμφίσκιος οὗτος ὁ παράλληλος τοῦ ἡλίου δὶς κατὰ κορυφὴν τοῖς ὑπʼ αὐτὸν γινομένου κατὰ τὰ τοῦ ἰσημερινοῦ καὶ τοῦ λοξοῦ κύκλου τμήματα, ὥστε τότε μόνον τοὺς γνώμονας ἐν ταῖς μεσουρανήσεσιν ἀσκίους γίνεσθαι, τοῦ δὲ ἡλίου τὸ μὲν βόρειον ἡμικύκλιον διαπορευομένου τὰς τῶν γνωμόνων σκιὰς ἀποκλίνειν πρὸς μεσημβρίαν, τὸ δὲ νότιον πρὸς τὰς ἄρκτους. καί ἐστιν ἐνταῦθα, οἵων ὁ γνώμων ξ, τοιούτων ἐκατέρα ἥ τε θερινὴ καὶ ἡ χειμερινὴ σκιὰ κςU+2220΄ ἔγγιστα.
λέγομεν δὲ καθόλου σκιὰς τὰς ἐν ταῖς μεσημβρίαις γινομένας καὶ ὡς μηδενὶ ἀξιολόγῳ διαφερούσας διὰ τὸ μὴ πάντως ἐν αὐταῖς ταῖς μεσημβρίαις τάς τε ἰσημερίας καὶ τὰς τροπὰς ἀκριβῶς ἀποτελεῖσθαι. τοῖς δὲ ὑπὸ τὸν ἰσημερινὸν κατὰ κορυφὴν μὲν γίνονται τῶν ἀστέρων, ὅσοι κατʼ αὐτοῦ τοῦ ἰσημερινοῦ [*](2. ἐπεί] -εί in ras. 1 litt. A1. 4. νοτειοτέρων, -ει- e corr., D. 6. νυκτῶν] bis C, sed corr. 7. δέ] corr. ex τε D3.) [*](9. ἔστιν D. οὗτος] οὕτως C, αὐτός D. παράλληλοσι B.) [*](10. τοῖς] corr. ex τῆς D4. 11. τά] ins. B2, supra scr. C2.) [*](Supra τμήματα add. κοινά D4. 15. πρός — 16. καί] mg A1. 16. ἐνταῦθα] -α postea add. D. 17. καὶ ἡ χειμε- ρινή] om. BC, post σκιά add. C2. 20. ἀξιολόγῳ] -ο- e corr. B2, corr. ex ω C3, 21. ἰσημερίας] -α- e corr. A. 23. ἰσημερι- νόν] ἰ- ins. A1.)
περὶ δὲ τῶν λοιπῶν, ἀφʼ ὧν καὶ τὰς οἰκήσεις τινὲς οἴονται κατειλῆφθαι, προσθήσομεν ἐκεῖνα κοινότερον, ἵνα μὴ καθʼ ἕκαστον ταυτολογῶμεν, ὅτι τε τῶν ἐφεξῆς ἑκάστου κατὰ κορυφὴν γίνονται τῶν ἀστέρων, ὅσοι τὴν ἴσην περιφέρειαν ἀφεστήκασιν τοῦ ἰσημερινοῦ [*](1. ποιοῦνται] -νται ins. in spatio uacuo 2 litt. D. τάς] ς` τάς D. περιφοράς] corr. ex περιφερείας D3. 3. κύκλον] corr. ex κύκλων C2, κύκλωον D. 4. μήτε] μηδέ D. φανερόν D.) [*](ἀφανῆ] ἀ- supra scr. D3. 5. τῶν μεσημβρινῶν] τ μεσημβριν mut. in τ μεσημβριν B2. 10. μήτε D. 13. οὐκ] ο- im ras. A. πεπεισμένως] πε- corr. ex πετ- C3. 14. μέχρι] μ- in ras. D. 15. ἡγήσαιτο] ἡγήσαατο C2. 16. τοῦ] τὰου D. 17. παραλλήλους C, -ς del. C2. 22. ἑκάστου] ἑκάστης D, ἑκάστοι D3.)
β΄. δεύτερος γίνεται παράλληλος, καθʼ ὃν ἡ μεγίστη ἡμέρα ἐστὶν ὡρῶν ἰσημερινῶν ιβ δ΄. οὗτος δὲ ἀπέχει τοῦ ἰσημερινοῦ μοίρας δ δ΄. καὶ γράφεται διὰ Ταπροβάνης τῆς νήσου. ἔστι δὲ καὶ οὗτος τῶν ἀμφισκίων τοῦ ἡλίου πάλιν δὶς τοῖς ὑπʼ αὐτὸν γινομένου κατὰ κορυφὴν καὶ τοὺς γνώμονας ἐν ταῖς μεσουρανήσεσι ποιοῦντος ἀσκίους, ὅταν ἀπέχῃ τῆς θερινῆς τροπῆς ἐφʼ ἑκάτερα τὰ μέρη μοίρας οθU+2220΄, ὥστε τὰς μὲν ρνθ ταύτας αὐτοῦ διαπορευομένου τὰς τῶν γνωμόνων σκιὰς ἀποκλίνειν εἰς τὰ νότια, τὰς δὲ λοιπὰς σα, εἰς τὰ βόρεια. καί ἐστιν ἐνταῦθα, οἵων ὁ γνώμων ξ, τοιούτων ἡ μὲν ἰσημερινὴ σκιὰ δ γ΄ ιβ΄, ἡ δὲ θερινὴ κα γ΄, ἡ δὲ χειμερινὴ λβ.
[*](1. πόλῳ (pr.)] πόλωι, ι in ras., A; κέντρῳ D. 4. διαστήματι] -ι corr. ex -η C. 5. ἐνπεριλαμβανόμενοι D. 6. δʼ] ε ins. B, seq. ras. parus C. πόλῳ] om. D, ῑε supra scr. D4, 8. τούτου] corr. ex τοῦ D3 et mg. D. ἀφανεῖς] ἀ- ins. D3. 10. ὡρῶν ἐστιν D. δ΄] ins. D3. οὗτος — 11. δ΄] mg. B, κείμενον add. B3. 11. μοίρας] comp. ABCD, ut semper. Ταπρο- βάνης] Τα- supra scr. D3. 12. ἔστι] -ι corr. ex η C3. οὗτος] corr. ex οὕτως C3, αὐτός D. ἀμφισκίων] -μ- in ras. A. 13. ὑπʼ] ὑπό D. 16. ἐφʼ] εἰς D. τά] om. D. 18. νότια] νώτεια D; similia saepius. σᾱ] σ- renouat. A, σ- e corr. B2D3.)[*](20. τοιούτων] τοιού- in ras. A. ιβ΄] ῑ β΄ BC. 21. κᾱ γ΄] κγ ᾱ D.)γ΄. τρίτος δέ ἐστιν παράλληλος, καθʼ ὃν ἂν γένοιτο ἡ μεγίστη ἡμέρα ὡρῶν ἰσημερινῶν ιβU+2220΄. οὗτος δὲ ἀπέχει τοῦ ἰσημερινοῦ μοίρας η κε καὶ γράφεται διὰ τοῦ Αὐαλίτου κόλπου. ἔστιν δὲ καὶ οὗτος τῶν ἀμφισκίων τοῦ ἡλίου δὶς τοῖς ὑπ᾿ αὐτὸν γινομένου κατὰ κορυφὴν καὶ τοὺς γνώμονας ἐν ταῖς μεσουρανήσεσιν ἀσκίους ποιοῦντος, ὅταν τῆς θερινῆς τροπῆς ἀπέχῃ ἐφʼ ἑκάτερα τὰ μέρη μοίρας ξθ, ὥστε τὰς μὲν ρλη ταύτας αὐτοῦ διαπορευομένου τὰς τῶν γνωμόνων σκιὰς ἀποκλίνειν πρὸς μεσημβρίαν, τὰς δὲ λοιπὰς σκβ πρὸς ἄρκτους. καί ἐστιν ἐνταῦθα, οἵων ὁ γνώμων ξ, τοιούτων ἡ μὲν ἰσημερινὴ σκιὰ ηU+2220΄ γ΄, ἡ δὲ θερινὴ ιςU+2220΄ γ΄, ἡ δὲ χειμερινὴ λζU+2220΄ γ΄ ιε΄.
δ΄. τέταρτος δέ ἐστιν παράλληλος, καθʼ ὃν ἂν γένοιτο ἡ μεγίστη ἡμέρα ὡρῶν ἰσημερινῶν ιβU+2220΄ δ΄. οὗτος δʼ ἀπέχει τοῦ ἰσημερινοῦ μοίρας ιβU+2220΄ καὶ γράφεται διὰ τοῦ Ἀδουλιτικοῦ κόλπου. ἔστι δὲ καὶ οὗτος τῶν ἀμφισκίων τοῦ ἡλίου πάλιν δὶς τοῖς ὑπὸ αὐτὸν γινομένου κατὰ κορυφὴν καὶ τοὺς γνώμονας ἐν ταῖς μεσουρανήσεσιν ἀσκίους ποιοῦντος, ὅταν ἀπέχῃ τῆς θερινῆς τροπῆς ἐφʼ ἑκάτερα τὰ μέρη μοίρας νζ [*](1. δέ ἐστιν] ἐστι D. 2. δέ] δʼ D. 3. ἀπέχει] corr. ex ἀπέχῃ C3. 4. Supra Αὐαλίτου ras. B. οὗτος] corr. ex οὕτως C3, αὐτός D. 5. τοῖς] corr. ex ταῖς D3. 6. μεσου- ρανήσεσι D. 8 ρλη] -η e corr. D. 11. πρός] πρὸς τάς D.) [*](12. ηU+2220΄ γ΄] ηU+2220΄ γ΄ A; similiter saepe. 13. ιε] A, ι΄ ε΄ β΄ B, ῑε β C, ιβ D. 14. δέ] δʼ B, om. D. ἐπτι] D, comp. B. ἄν] supra scr. A. 15. ἰσημερινῶν] om. D. δ΄] in ras. D, seq. ras. 1 litt 16. δʼ] δα| A, in ras. D. 17. Ἀδουλιτικοῦ] alt. ι corr. ex ο D. ἔστιν D, comp. B. οὗτος] post pr. ο ras. 1 litt. A, corr. ex οὕτως C3, αὐτός D. 18. ὑπʼ D. 19. γινομένοις D. 20. ποιοῦντος] -ος corr. ex -ως C. 21. τά] om. BC.)
ε΄. πέμπτος ἐστὶν παράλληλος, καθʼ ὃν ἂν γένοιτο ἡ μεγίστη ἡμέρα ὡρῶν ἰσημερινῶν ῑγ. ἀπέχει δʼ οὗτος τοῦ ἰσημερινοῦ μοίρας ις κζ καὶ γράφεται διὰ Μερόης τῆς νήσου. ἔστι δὲ καὶ αὐτὸς τῶν ἀμφισκίων τοῦ ἡλίου δὶς τοῖς ὑπʼ αὐτὸν γινομένου κατὰ κορυφὴν καὶ τοὺς γνώμονας ἐν ταῖς μεσουρανήσεσιν ἀσκίους ποιοῦντος, ὅταν ἀπέχῃ τῆς θερινῆς τροπῆς ἐφʼ ἑκάτερα τὰ μέρη μοίρας με, ὥστε τὰς μὲν ταύτας αὐτοῦ διαπορευομένου τὰς τῶν γνωμόνων σκιὰς ἀποκλίνειν πρὸς μεσημβρίαν, τὰς δὲ λοιπὰς σο πρὸς τὰς ἄρκτους. καί ἐστιν ἐνταῦθα, οἵων ὁ γνώμων ξ, τοιούτων ἡ μὲν ἰσημερινὴ σκιὰ ιζU+2220΄ δ΄, ἡ δὲ θερινὴ ζU+2220΄ δ΄, ἡ δὲ χειμερινὴ να.
ϛ΄. ἕκτος ἐστὶν παράλληλος, καθʼ ὃν ἂν γένοιτο ἡ μεγίστη ἡμέρα ὡρῶν ἰσημερινῶν ιγ δ΄. ἀπέχει δ᾿ οὗτος τοῦ ἰσημερινοῦ μοίρας κ ιδ καὶ γράφεται διὰ [*](1. Γβ] (hoc est 2/3) Γο A, ίβ C, ιβ BD, corr. in τρίτον B3.) [*](γ΄] mut. in Γο B3. 3. Γβ] Γο A, ίβ C, ιβ BD, mut. in Γο B3.) [*](5. μδ] post ras. B, μλ D. 6. ἐστί D, comp. B. 7. ἡμέρ D.) [*](ὁρῶν C. δʼ] δέ D. 8. γράφεται] γρ- renouat. B3. 9. Μερόης τῆς] -ς τ- renouat. D3. νήσου] νή- renouat. B3. ἔστιν D, comp. B. 10. δίς] διὸ BC. Post γινομένου 1 litt. del. D3.) [*](13. τάς] ταῖς C. 15. καί ἐστιν] bis D, corr. D3. 18. νᾱ] ν νᾱ D, ἐν ἄλλῳ βιβλίῳ πρόσκειται τοῖς νᾱ καὶ τὸ γ mg. D3.) [*](19. ἐπτί BD. 20. ὁρῶν C. ιγ] -γ ins. D3. δʼ] δέ D.) [*](21. διά] Α D, ut saepius. διὰ Ναπάτων] corr. ex διʼ ἀνα- πάτων B3, διααναπάτων C. 22. ἔστιν D.)
ζ΄. ἕβδομός ἐστι παράλληλος, καθʼ ὃν ἂν γένοιτο ἡ μεγίστη ἡμέρα ὡρῶν ἰσημερινῶν ῑγU+2220΄. ἀπέχει δʼ οὗτος τοῦ ἰσημερινοῦ μοίρας κγ νᾱ καὶ γράφεται διὰ Σοήνης. πρῶτος δέ ἐστιν οὗτος παράλληλος τῶν καλουμένων ἑτεροσκίων· οὐδέποτε γὰρ τοῖς ὑπὸ αὐτὸν οἰκοῦσιν ἐν ταῖς μεσημβρίαις αἱ τῶν γνωμόνων σκιαὶ πρὸς μεσημβρίαν ἀποκλίνουσιν, ἀλλʼ ἐν μὲν αὐτῇ μόνῃ τῇ θερινῇ τροπῇ κατὰ κορυφὴν αὐτοῖς ὁ ἥλιος γίνεται, καὶ οἱ γνώμονες ἄσκιοι θεωροῦνται· τοσοῦτον γὰρ ἀπέχουσιν τοῦ ἰσημερινοῦ, ὅσον καὶ τὸ θερινὸν τροπικὸν σημεῖον· τὸν δὲ ἄλλον πάντα χρόνον αἰ τῶν γνωμόνων σκιαὶ πρὸς τὰς ἄρκτους ἀποκλίνουσιν. καὶ ἐνταῦθά ἐστιν, οἵων ὁ γνώμων ξ, τοιούτων ἡ μὲν ἰσημερινὴ σκιὰ κςU+2220΄, ἡ δὲ χειμερινὴ ξεU+2220΄, γ΄, ἡ δὲ θερινὴ [*](1. τοῖς] om. D. αὐτόν] αὐτῶν A. 2. μεσημβρίαις] μεσου- ρανήσεσιν D, 7. οἵων] ο- corr. ex ι A. ὁ γνώμων] corr. ex τῶν γνωμόνων D3. τοσούτων D. 9. νη ϛ΄] corr. ex ΓU+2220Δ D3.) [*](10. ἐστιν C, comp B. παράλληλος] π- corr. ex ν A. γέ- νοιτο] γένοι C. 11. δʼ] δέ D. 12. οὗτος] corr. ex οὕτως C3.) [*](13. Σωίνης D. οὗτος] οὕτως C, οὗτος ὁ D. 14. ὑπό] ὑπ᾿ CD. 15 σκιαί] -κ- in ras A, pr. ι e corr. D 16. μεσημβρίαν] -σ- e corr. D. ἀποκαίνουσιν C. 19. ἀπέχουσι D.) [*](22. ἐστιν ἐνταῦθα D 23. ἡ ( alt.) — p. 108, 1 ἐστι] om D.)
η΄. ὄγδοός ἐστιν παράλληλος, καθʼ ὃν ἂν γένοιτο ἡ μεγίστη ἡμέρα ὡρῶν ἰσημερινῶν ιγU+2220΄ δ΄. ἀπέχει δʼ οὗτος τοῦ ἰσημερινοῦ μοίρας κζ ιβ καὶ γράφεται διὰ Πτολεμαΐδος τῆς ἐν Θηβαΐδι, καλουμένης δὲ Ἑρμείου. καί ἐστιν ἐνταῦθα, οἵων ὁ γνώμων ξ, τοιούτων ἡ μὲν θερινὴ σκιὰ γU+2220΄ ἡ δὲ ἰσημερινὴ λςU+2220΄ γ΄, ἡ δὲ χειμερινὴ οδ ϛ΄.
θ΄. ἔνατός ἐστι παράλληλος, καθʼ ὃν ἂν γένοιτο ἡ μεγίστη ἡμέρα ὡρῶν ἰσημερινῶν ιδ. ἀπέχει δʼ οὗτος τοῦ ἰσημερινοῦ μοίρας λ κβ καὶ γράφεται διὰ τῆς κάτω χώρας τῆς Αἰγύπτου. καί ἐστιν ἐνταῦθα, οἵων ὁ γνώμων ξ, τοιούτων ἡ μὲν θερινὴ σκιὰ ϛU+2220΄ γ΄,
ἡ δὲ ἰσημερινὴ λε ιβ΄, ἡ δὲ χειμερινὴ κγ ιβ΄.
ι΄. δέκατός ἐστιν παράλληλος, καθʼ ὃν ἂν γένοιτο ἡ μεγίστη ἡμέρα ὡρῶν ἰσημερινῶν ιδ δ΄. ἀπέχει δʼ [*](1. ἄσκιός] ἄ- supra scr. A⁴. 5. ποιοῦσι B. 6. πάντοτε] seq. ras.1 litt. D. ἄρκτους] -κ- supra scr. A4, τὰς ἄρκτους D.) [*](μηδέ] μή D. 7. αὐτοῖς ποτε κατὰ κορυφήν D. γίνεσθαι, CD. 8. ἐστι D, comp. B. 9. δʼ| δέ D. 10 μοίρας] om. D. 11. ἐν] ἐν τῇ D. Θηβαΐδη C. Θηβαΐδι — δέ] mg. A1. Ἑρμείου] Ἑρ- in ras. 4 litt. A1. 13. λς U+2220΄] λU+2220 λU+2220 D.) [*](14. οδ] e corr. D3. 15. ἔννατος C. ἐστιν C. 16. δʼ] δέ D. 17. λ] im ras. A. διά] δὲ διά C. 19. U+2220΄] κU+2220 D.) [*](20. ιβ΄ (pr)] ῑ β΄ BC. πγ] corr. ex ῑγ D3. ιβ΄ (alt.)] ῑ β΄ BC. 21. ἐστι D, comp. B. 22. δ᾿] δέ D.)
ια΄. ἑνδέκατός ἐστι παράλληλος, καθʼ ὃν ἂν γένοιτο ἡ μεγίστη ἡμέρα ὡρῶν ἰσημερινῶν ιδ λU+2220΄. ἀπέχει δʼ οὗτος τοῦ ἰσημερινοῦ μοίρας λς καὶ γράφεται διὰ Ῥύδου. καί ἐστιν ἐνταῦθα, οἵων ὁ γνώμων ξ, τοιούτων ἡ μὲν θερινὴ σκιὰ ιβ λU+2220΄ γ΄ ιβ΄, ἡ δὲ ἰσημερινὴ μγ λU+2220΄ γ΄, ἡ δὲ χειμερινὴ ργ γ΄.
ιβ΄. δωδέκατός ἐστιν παράλληλος, καθʼ ὃν ἂν γένοιτο ἡ μεγίστη ἡμέρα ὡρῶν ἰσημερινῶν οδ λU+2220΄ δ΄. ἀπέχει δʼ οὗτος τοῦ ἰσημερινοῦ μοίρας λη λε καὶ γράφεται διὰ Σμύρνης. καί ἐστιν ἐνταῦθα, οἵων ὁ γνώμων ξ, τοιούτων ἡ μὲν θερινὴ σκιὰ ῑε Γ??, ἡ δὲ ἰσημερινὴ μζ λU+2220΄ γ΄, ἡ δὲ χειμερινὴ ριδ λU+2220΄ γ΄ ιβ΄.
ιγ΄. τρεισκαιδέκατός ἐστι παράλληλος, καθʼ ὃν ἂν γένοιτο ἡ μεγίστη ἡμέρα ὡρῶν ἰσημερινῶν ῑε ἀπέχει δʼ οὗτος τοῦ ἰσημερινοῦ μοίρας μ νς καὶ γράφεται διʼ Ἑλλησπόντου. καί ἐστιν ἐνταῦθα, οἵων ὁ γνώμων ξ, τοιούτων ἡ μὲν θερινὴ σκιὰ ιη λU+2220΄, ἡ δὲ ἰσημερινὴ νβ ϛ΄, ἡ δὲ χειμερινὴ ρκζ λU+2220΄ γ΄.
[*](2 μέσης] -σ- e corr. A. 3. ῑ] ins. D3. U+2220;] om D. 4. ιβ΄] ι΄ β΄ AB3, ῑ β΄ BC: similiter saepius. 5. ια΄] αι B.)[*](ἐστιν C. 6. δʼ] δέ D. 9. ἡ δέ — U+2220΄ γ΄] bis A, sed corr. μγ] μοι γ D, μ add. Da. γ΄] om. C. 11. ιβ΄| βι B.)[*](ἐστι D, comp. B. 14. Σμύρνης -ς e corr. D. ἐστιν] ἔσται D. 15. Γβ] Γο A, ῑβ B, ,Γο B3, ΓΒ C, U+2220δ΄΄ C2, Γο η D.)[*](16. μζ — χειμερινή] supra scr. D3. 17. ιγ΄] γι B. τρισ- καιδέκατος B. 19. δʼ] δέ D. νς] λ ῑς D. 22. ϛ΄] in ras. A. ρκζ] corr. ex ρκ B3, ρκ C.)ιδ΄. τεσσαρεσκαιδέκατός ἐστι παράλληλος, καθʼ ὃν ἂν γένοιτο ἡ μεγίστη ἡμέρα ὡρῶν ἰσημερινῶν ῑε δ΄. ἀπέχει δʼ οὗτος τοῦ ἰσημερινοῦ μοίρας μγ δ καὶ γράφεται διὰ Μασσαλίας. καί ἐστιν ἐνταῦθα, οἵων ὁ γνώμων ξ, τοιούτων ἡ μὲν θερινὴ σκιὰ κ U+2220΄ γ΄, ἡ δὲ ἰσημερινὴ νεU+2220΄ γ΄ ιβ΄, ἡ δὲ χειμερινὴ ρμδ.
ιε΄. πεντεκαιδέκατός ἐστιν παράλληλος, καθʼ ὃν ἂν γένοιτο ἡ μεγίστη ἡμέρα ὡρῶν ἰσημερινῶν ῑεU+2220΄. ἀπέχει δʼ οὗτος τοῦ ἰσημερινοῦ μοίρας με ᾱ καὶ γράφεται διὰ μέσου Πόντου. ἔστιν δὲ ἐνταῦθα, οἵων ὁ γνώμων ξ, τοιούτων ἡ μὲν θερινὴ σκιὰ κγ δ΄, ἡ δὲ ἰσημερινὴ τῶν αὐτῶν ξ, ἡ δὲ χειμερινὴ ρνε ιβ΄.
ις΄. ἑκκαιδέκατός ἐστιν παράλληλος, καθʼ ὃν ἂν γένοιτο ἡ μεγίστη ἡμέρα ὡρῶν ἰσημερινῶν ῑε U+2220΄ δʼ. ἀπέχει δὲ οὗτος τοῦ ἰσημερινοῦ μοίρας μς νᾱ καὶ γράφεται διὰ τῶν πηγῶν τοῦ Ἴστρου ποταμοῦ. ἔστιν δὲ ἐνταῦθα, οἵων ὁ γνώμων ξ, τοιούτων ἡ μὲν θερινὴ σκιὰ κε U+2220΄, ἡ δὲ ἰσημερινὴ ξγU+2220΄ γ΄ ιβ΄, ἡ δὲ χειμερινὴ ροα ς΄.
ιζ΄. ἑπτακαιδέκατός ἐστιν παράλληλος, καθʼ ὃν ἂν γένοιτο ἡ μεγίστη ἡμέρα ὡρῶν ἰσημερινῶν ῑς. ἀπέχει δὲ οὗτος τοῦ ἰσημερινοῦ μοίρας μη λβ καὶ γράφεται [*](1. ιδ΄] δι B. τεσσαρισκαιδέκατος CD. 3 μοίρας] om. AC. δ] corr. ex λ B3C3. 4. Μασσαλίας pr. σ in ras. A, διὰ βυξαντίου mg. A4, Μασαλίας BC, pr. α corr. ex ια D3. 5. κ] κο C, κβ D. 6. ρμδ] ρμ δ΄ BC. 7. ιε΄] ει B. ἐστι D, comp. B. 9. α] λ C. 10. μέσου] -υ supra scr. C2, μέσου τοῦ D. ἔστι A, comp. B. 12. ιβ΄] corr. ex ιδ C2.) [*](13. ιϛ΄] ςι B. ἑκκαιδέκατός] AB, ἑξκαιδέκατος B3CD.) [*](ἐστιν] comp. B, δέ ἐστι D. 14. ἰσημερινῶν] om D. 15. δέ] δʼ C. καὶ γράφεται] bis D. 16. τοῦ Ἴστρου] Ἴστρου τοῦ D. 18. ξγ] ξβ D. 19. ροα] mut. in ροδ B3. ς΄΄ mut. in δ ς΄΄ C2. 20. ιζ΄] ζι B. ἐστι D, comp. B. 22. δέ] δ᾿ BC.)
ιη΄. ὀκτωκαιδέκατός ἐστιν παράλληλος, καθʼ ὃν ἂν γένοιτο ἡ μεγίστη ἡμέρα ὡρῶν ἰσημερινῶν ις δ΄. ἀπέχει δʼ οὗτος τοῦ ἰσημερινοῦ μοίρας ν δ καὶ γράφεται διὰ μέσης τῆς Μαιώτιδος λίμνης. ἔστιν δὲ ἐνταῦθα, οἵων ὁ γνώμων ξ, τοιούτων ἡ μὲν θερινὴ σκιὰ κθU+2220΄ γ΄ ιβ΄, ἡ δὲ ἰσημερινὴ οᾱ Γ??, ἡ δὲ χειμερινὴ ση γ΄.
ιθ΄. ἐννεακαιδέκατός ἐστιν παράλληλος, καθʼ ὃν ἂν γένοιτο ἡ μεγίστη ἡμέρα ὡρῶν ἰσημερινῶν ῑςU+2220΄. ἀπέχει δὲ οὗτος τοῦ ἰσημερινοῦ μοίρας νᾱU+2220΄ ς΄ καὶ γράφεται διὰ τῶν νοτιωτάτων τῆς Βρεττανίας. ἔστιν δὲ ἐνταῦθα, οἵων ὁ γνώμων ξ, τοιούτων ἡ μὲν θερινὴ σκιὰ λᾱ γ΄ ιβ΄, ἡ δὲ ἰσημερινὴ οε γ΄ ιβ΄, ἡ δὲ χειμερινὴ σκθ γ΄.
κ΄. εἰκοστός ἐστι παράλληλος, καθʼ ὃν ἂν γένοιτο ἡ μεγίστη ἡμέρα ὡρῶν ἰσημερινῶν ῑςU+2220΄ δ΄. ἀπέχει δʼ οὗτος τοῦ ἰσημερινοῦ μοίρας νβ ν καὶ γράφεται διὰ τῶν τοῦ Ῥήνου ἐκβολῶν. ἔστιν δὲ ἐνταῦθα, οἵων ὁ γνώμων ξ, τοιούτων ἡ μὲν θερινὴ σκιὰ λγ γ΄, ἡ δὲ ἰσημερινὴ οθ ῑβ΄, ἡ δὲ χειμερινὴ σνγ ϛ΄.
[*](1. δέ] δʼ D. ἐνταῦθα] -α e corr. C2. 3. χειμερινηι A.)[*](ρπη] ρπ D. Mg. γρ. γ B3. 4. ιη΄] ηι B. ἐστι D, comp. B.)[*](παράλ| D. 6. δ᾿] δέ D. ν δ] C, νδ ABD. 7. Μαιότιδος C.)[*](δέ] δʼ D 9. Γβ Γο in ras. A, Γ BC, Γο D. 10. ση γ΄] σηγ D, -η e corr C2, supra γ΄ add. ο B3 euan. (mg. Γο B3) et ω C2. 11. ιθ΄] θι B. ἐννεακαιδέκατός] pr. -α- supra scr. D3. ἐστι D, comp. B. 13. δέ] δʼ C. s΄ καί] ς` D (h. e. καί). 17. σκθ] σκβ post eras. σκθ γ D. Supra γ΄ add. Γο B3. 18. ἐστιν C, comp B. 19. δ] δέ D. 21. ἔστι A, comp. B. 22. Supra γ΄ add. δ B3.)κα΄. εἰκοστὸς πρῶτός ἐστιν παράλληλος, καθʼ ὃν ἄν γένοιτο ἡ μεγίστη ἡμέρα ὡρῶν ἰσημερινῶν ιζ. ἀπέχει δὲ οὗτος τοῦ ἰσημερινοῦ μοίρας νδ λ καί γράφεται διὰ τῶν τοῦ Τανάιδος ἐκβολῶν. ἔστιν δὲ ἐνταῦθα, οἵων ὁ γνώμων ξ, τοιούτων ἡ μὲν θερινὴ σκιὰ λδU+2220΄ γ΄ ιβ΄, ἡ δὲ ἰσημερινὴ πβU+2220΄ ιβ΄, ἡ δὲ χειμερινὴ σοηU+2220΄ δ΄.
κβ΄. εἰκοστὸς δεύτερός ἐστι παράλληλος, καθʼ ὃν ἂν γένοιτο ἡ μεγίστη ἡμέρα ὡρῶν ἰσημερινῶν ιζ δ΄. ἀπέχει δʼ οὗτος τοῦ ἰσημερινοῦ μοίρας νε καὶ γράφεται διὰ Βριγαντίου τῆς μεγάλης Βρεττανίας. ἔστι δὲ ἐνταῦθα, οἵων ὁ γνώμων ξ, τοιούτων ἡ μὲν θερινὴ σκιὰ λς δ΄, ἡ δὲ ἰσημερινὴ πε Γ??, ἡ δὲ χειμερινὴ τδU+2220΄.
κγ΄. εἰκοστὸς τρίτος ἐστὶν παράλληλος, καθʼ ὃν ἂν γένοιτο ἡ μεγίστη ἡμέρα ὡρῶν ἰσημερινῶν ῑζU+2220΄. ἀπέχει δʼ οὗτος τοῦ ἰσημερινοῦ μοίρας νς καὶ γράφεται διὰ μέσης τῆς μεγάλης Βρεττανίας. ἔστιν δὲ ἐνταῦθα, οἵων ὁ γνώμων ξ, τοιούτων ἡ μὲν θερινὴ σκιὰ λζ Γ??, ἡ δὲ ἰσημερινὴ πηU+2220΄ γ΄, ἡ δὲ χειμερινὴ τλε δ΄.
κδ΄. εἰκοστὸς τέταρτός ἐστιν παράλληλος, καθʼ ὃν [*](1. εἰκοστὸς πρῶτός ἐστιν] πρῶτος καὶ εἰκοστός D. 3. δέ] δ᾿ C. λ] A, ᾱ BCD. 6. γ΄] corr. ex ι D. ιβ΄ (alt.) οm. C.) [*](8. εἰκοστὸς δεύτερός] δεύτερος καὶ εἰκοστός D. 10. δʼ] δέ D. 11. Βριταννίας D, ι corr. in ε D3. ἔστιν D. 13. δ΄] ins. A1 ante ras.1 litt. πε] corr. ex πγ D. Γ??] Γο A, Γο C, Γ BD, corr. B3. U+2220΄] ς D. 14. τρίτος καὶ εἰκοστός D.) [*](ἐστί D, comp. B. 15. ἀπέχει] διέχει C. 16. δʼ] δέ D.) [*](17. Βρεττανίας] τῆς Βρεττανίας A, τῆς del. A1; Βρεταννίας D.) [*](δέ] δ᾿ D. 18. λζ] -ζ e conr. D3. Γ??] Γο ins. A1, γ?? BC, corr. B3; Γο, ?? D, ?? del. 19. γ΄] om. D. χειμε B extr. co- lumna. τλε] τλε D. 20. τέταρτος καὶ εἰκοστός D. ἐστι D, comp. BC.)
κε΄. εἰκοστὸς πέμπτος ἐστὶν παράλληλος, καθʼ ὃν ἂν γένοιτο ἡ μεγίστη ἡμέρα ὡρῶν ἰσημερινῶν ιη. ἀπέχει δὲ οὗτος τοῦ ἰσημερινοῦ μοίρας νη καὶ γράφεται διὰ τῶν νοτίων τῆς μικρᾶς Βρεττανίας. ἔστιν δὲ ἐνταῦθα, οἵων ὁ γνώμων ξ, τοιούτων ἡ μὲν θερινὴ σκιὰ μ Γ??, ἡ δὲ ἰσημερινὴ ??ς, ἡ δὲ χειμερινὴ υιθ ιβ΄.
κς΄. εἰκοστὸς ἕκτος ἐστὶν παράλληλος, καθʼ ὃν ἂν γένοιτο ἡ μεγίστη ἡμέρα ὡρῶν ἰσημερινῶν ιηU+2220΄. ἀπέχει δὲ οὗτος τοῦ ἰσημερινοῦ μοίρας νθU+2220΄ καὶ γράφεται διὰ τῶν μέσων τῆς μικρᾶς Βρεττανίας.
οὐκ ἐχρησάμεθα δὲ ἐνταῦθα τῇ τοῦ τετάρτου τῶν ὡρῶν παραυξήσει διά τε τὸ συνεχεῖς ἤδη γίγνεσθαι τοὺς παραλλήλους καὶ τὴν τῶν ἐξαρμάτων διαφορὰν μηκέτι μηδεμιᾶς ὅλης μοίρας συνάγεσθαι καὶ διὰ τὸ μὴ ὁμοίως ἡμῖν ἐπὶ τῶν ἔτι βορειοτέρων προσήκειν ἐπεξεργάζεσθαι. διὸ καὶ τοὺς τῶν σκιῶν πρὸς τοὺς γνώμονας λόγους ὡς ἐπὶ ἀφωρισμένων τόπων περισσὸν ἡγησάμεθα παρατιθέναι.
[*](2. δέ] δʼ C. 3. Κατουρακτονίου] τοῦ σακτονίου D. Βρετ- τανίας] -τα- in ras. A, Βρετταννίας D. ἔστιν D. 4. γ΄] ϛ D, supra γ΄ scr. ϛ B3. 5. τοβ] τοῃβ D. ιβ΄] U+2220Γο Δ??. D, Γο supra scr. B3. 6. πέμπτος καὶ εἰκοστός D. ἐστί D, comp. B.)[*](παράλληλος] pr. λ e corr. C. 9. Βρεταννίας D. 10. μ] μοι μ D. Γ??] Γο AD, in ras. B3, Π C, supra scr. quaedam enan. C2. 12 ἕκτος καὶ εἰκοστός D. ἐστί D, comp. B.)[*](14. δέ] δʼ C. 15. μακρᾶς C. Βρεταννίας D. 16. ἐν- τεῦθεν D. τετ|τάρτου D. 17. τε] corr. ex δέ D. γίνεσθαι C.)[*](21. ἐξεργάζεσθαι D. 22. ἀφορισμένων CD, corr. D3.)κζ΄. καὶ ὅπου μὲν τοίνυν ἡ μεγίστη ἡμέρα ὡρῶν ἐστιν ἰσημερινῶν ιθ, ἐκεῖνος ὁ παράλληλος ἀπέχει τοῦ ἰσημερινοῦ μοίρας ξα καὶ γράφεται διὰ τῶν βορείων τῆς μικρᾶς Βρεττανίας.
κη΄. ὅπου δὲ ἡ μεγίστη ἡμέρα ὡρῶν ἐστιν ἰσημερινῶν ιθU+2220΄, ἔκεῖνος ὁ παράλληλος ἀπέχει τοῦ ἰσημερινοῦ μοίρας ξβ καὶ γράφεται διὰ τῶν καλουμένων Ἐβούδων νήσων.
κθ΄. ὅπου δὲ ἡ μεγίστη ἡμέρα ὡρῶν ἐστιν ἰσημερινῶν κ, ἐκεῖνος ὁ παράλληλος ἀπέχει τοῦ ἰσημερινοῦ μοίρας ξγ καὶ γράφεται διὰ Θούλης τῆς νήσου.
λ΄. ὅπου δὲ ἡ μεγίστη ἡμέρα ὡρῶν ἐστιν ἰσημερινῶν κᾱ, ἐκεῖνος ὁ παράλληλος ἀπέχει τοῦ ἰσημερινοῦ μοίρας ξδU+2220΄ καὶ γράφεται διὰ Σκυθικῶν ἐθνῶν ἀγνώστων.
λα΄. ὅπου δὲ ἡ μεγίστη ἡμέρα ὡρῶν ἐστιν ἰσημερινῶν κβ, ἐκεῖνος ὁ παράλληλος ἀπέχει τοῦ ἰσημερινοῦ μοίρας ξεU+2220΄.
λβ΄. ὅπου δὲ ἡ μεγίστη ἡμέρα ὡρῶν ἐστιν ἰσημερινῶν κγ, ἐκεῖνος ὁ παράλληλος ἀπέχει τοῦ ἰσημερινοῦ μοίρας ξς.
λγ΄. ὅπου δὲ ἡ μεγίστη ἡμέρα ὡμῶν ἐστιν ἰσημερινῶν κδ, ἐκεῖνος ὁ παράλληλος ἀπέχει τοῦ ἰσημερινοῦ μοίρας ξς η μ. πρῶτος δέ ἐστιν οὗτος τῶν περισκίων· κατὰ γὰρ μόνην τὴν θερινὴν τροπὴν μὴ δύνοντος ἐκεῖ τοῦ ἡλίου αἰ σκιαὶ τῶν γνωμόνων ἐπὶ πάντα τὰ [*](4. Βρεταννίας D. 7. ξβ] -β e corr B3. 10. ἰσημερινοῦ] corr. ex ἰσημερινῶν C2. 11. ξγ] ξγδU+2220 D. Θούλης τῆς νήσου] corr. ex σκυοικων εονων ἀγνώστων D, cfr. lin. 14. 12. ἐστιν ἰσημερινῶν] om. D. 14. Σκυθικῶν] Σκυθηκῶν C, corr. ex σκυοικων D3. ἐθνῶν] corr. ex εονων D3. ἀγνώστων] corr. ex ἀγνώστωσ D3. 16. κβ] εἰκοσιδύο D. 19. κγ] εἰκοσι- τριῶν D. 23. ημ] ς?? D. δέ] δʼ D. 25. τά] om. B, add C2.)
εἰ δέ τις ἄλλως θεωρίας ἕνεκεν καὶ περὶ τῶν ἔτι βορειοτέρων ἐγκλίσεων ἐπιζητοίη τινὰ τῶν ὁλοσχερεσλδ΄ τέρων συμπτωμάτων, εὕροι ἄν, ὅπου τὸ ἔξαρμα τοῦ βορείου πόλου μοιρῶν ἐστιν ξζ ἔγγιστα, ἐκεῖ μὴ δυνούσας ὅλως τὰς ἐφʼ ἑκάτερα τῆς θερινῆς τροπῆς τοῦ διὰ μέσων τῶν ζῳδίων κύκλου μοίρας ῑε· ὥστε τὴν μεγίστην ἡμέραν καὶ τὴν τῶν σκιῶν ἐπὶ πάντα τὰ μέρη τοῦ ὁρίζοντος περιαγωγὴν σχεδὸν μηνιαίαν γίνεσθαι. ἔσται γὰρ καὶ ταῦτα εὐκατανόητα διὰ τοῦ ἐκτεθειμένου κανονίου τῆς λοξώσεως· ὅσας γὰρ ἂν εὕρωμεν τοῦ ἰσημερινοῦ μοίρας τὸν παράλληλον ἀπέχοντα τὸν ἀπολαμβάνοντα λόγου ἕνεκεν ἐφʼ ἑκάτερα τοῦ τροπικοῦ σημείου μοίρας ῑε, γινόμενον δὲ τότε ἤτοι ἀεὶ φανερὸν ἢ ἀεὶ ἀφανῆ, μετὰ τοῦ ἀπολαμβανομένου τμήματος τοῦ διὰ μέσων τῶν ζῳδίων κύκλου, ταῖς τοσαύταις μοίραις δηλονότι λείψει τῶν τοῦ τεταρτημορίου τμημάτων ?? τὸ ἔξαρμα τοῦ βορείου πόλου.
[*](1. μέρη] μέ- in ras. A. 3. τό] om. D. 4. ἐναλάξ D.)[*](6 ἰσημερινόν] om. C, supra scr. B3. 7. ἀνατέλλῃ] B, ἀνα- τέλλ Η D, ἀνατέλῃ A, ἀτέλλῃ C. 8 λδ mg. D3. B. ἐγκλί- σεων] corr. ex ον κλισεω D3. 10. λδ΄] B, om. ACD. 12. δυνούσας] -ο- in ras. A1. 14. τήν (pr.)] τήν τε D. 16 γίγνε- σθαι D. 17. ἄν] D, ἐάν ABC. 19. ἐφʼ] τῶν ἐφʼ A, corr. A1.)[*](20. γιγνόμενον D. τότε] om. D 21. ἤ] ins. C2, εἰ D.)[*](23. λείψει] λ- e corr C2. 24. τμημάτων] -η- in ras A, -ν supra scr. D3. βορείου] -ί- ins. D3.)λε΄. καὶ ὅπου μὲν τοίνυν τὸ ἔξαρμα τοῦ πόλου μοιρῶν ἐστιν ξθU+2220΄, ἐκεῖ ἄν τις εὕροι μὴ δυνούσας ὅλως τὰς ἐφʼ ἑκάτερα τῆς θερινῆς τροπῆς μοίρας λ· ὥστε σχεδὸν ἐπὶ μῆνας ἔγγιστα δύο τήν τε μεγίστην ἡμέραν καὶ τοὺς γνώμονας περισκίους γίνεσθαι.
λς΄. ὅπου δὲ τὸ ἔξαρμα τοῦ πόλου μοιρῶν ἐστιν ογ γ΄, ἐκεῖ ἄν τις εὕροι μὴ δυνούσας τὰς ἐφʼ ἑκάτερα τῆς θερινῆς τροπῆς μοίρας με· ὥστε τήν τε μεγίστην ἡμέραν καὶ τοὺς γνώμονας περισκίους ἐπὶ τρίμηνον ἔγγιστα παρατείνειν.
λζ΄. ὅπου δὲ τὸ ἔξαρμα τοῦ πόλου μοιρῶν ἐστιν οη γ΄, ἐκεῖ ἄν τις εὕροι μὴ δυνούσας τὰς ἐφʼ ἑκάτερα τῆς αὐτῆς τροπῆς μοίρας ξ· ὥστε τετραμηνιαίαν σχεδὸν τήν τε μεγίστην ἡμέραν καὶ τὴν τῶν σκιῶν περιαγωγὴν ἀποτελεῖσθαι.
λη΄. ὅπου δὲ τὸ ἔξαρμα τοῦ πόλου μοιρῶν ἐστιν πδ, ἐκεῖ ἄν τις εὕροι μὴ δυνούσας τὰς ἐφʼ ἐκάτερα τῆς θερινῆς τροπῆς μοίρας οε· ὥστε πενταμηνιαίαν πάλιν σχεδὸν τὴν μεγίστην ἡμέραν γίνεσθαι καὶ τοὺς γνώμονας τὸν ἴσον χρόνον περισκίους.
λθ΄. ὅπου δὲ τὰς ὅλου τοῦ τεταρτημορίου μοίρας ὁ βόρειος πόλος ἀπὸ τοῦ ὁρίζοντος ἐξῆρται, ἐκεῖ τὸ μὲν βορειότερον τοῦ ἰσημερινοῦ ἡμικύκλιον τοῦ διὰ μέσων τῶν ζῳδίων ὅλον οὐδέποτε ὑπὸ γῆν γίνεται, τὸ δὲ νοτιώτερον ὅλον οὐδέποτε ὑπὲρ γῆν· ὥστε μίαν [*](1. λε΄] add D3. 2. ἐστι D. 5. γίγνεσθαι D. 6. λϛ΄] add D3. 11. λζ΄] add D3. 12. οη] -η renouat. C2.) [*](γ΄ ἐκεῖ] corr. ex γεκεῖ D. 13 ὥστε] ὡς D. 16. λη΄] add. D3. 19. σχεδὸν πάλιν D. 21. τάς] ταύτας D. ὅλου] corr. ex ὅλη D3, deinde ins. τάς D2. τεταρτημορίου] tert. τ supra scr. A1. 24. γίνεται] γίγνεται D. 25. γῆν] γῆν γίνεται D.)
Ἐκτεθειμένων δὴ τῶν καθόλου περὶ τὰς ἐγκλίσεις θεωρουμένων ἑξῆς ἂν εἴη δεῖξαι, πῶς ἂν λαμβάνοιντο καθʼ ἑκάστην ἔγκλισιν καὶ οἱ συναναφερόμενοι τοῦ ἰσημερινοῦ χρόνοι ταῖς τοῦ διὰ μέσων τῶν ζῳδίων κύκλου περιφερείαις, ἀφʼ ὧν καὶ τὰ ἄλλα πάντα τῶν κατὰ μέρος ἀκολούθως ἡμῖν μεθοδευθήσεται. καταχρησόμεθα μέντοι ταῖς τῶν ζῳδίων ὀνομασίαις καὶ ἐπʼ αὐτῶν τῶν τοῦ λοξοῦ κύκλου δωδεκατημορίων καὶ ὡς τῶν ἀρχῶν αὐτῶν ἀπὸ τῶν τροπικῶν καὶ ἰσημερινῶν σημείων λαμβανομένων, τὸ μὲν ἀπὸ τῆς ἐαρινῆς [*](1. γίνεσθαι CD. 2. ἔγγιστα] ειτιστα D, ἤτοι D3. ἑξα- μηνιαίαν] alt. ν ins. D3. 3. ἐστι D, comp. B. 4. πόλον] om. D. 5. γίγνεσθαι] A, γίνεσθαι BCD. 6. ἀφανοῦς] ἀ- ins. D3. 9. νοτειώτερον C, corr. C2; νοτειόρερον D, νοτιότε- ρον D3. 10. ζ΄] ζ BC, om. AD. ἐγκεκλιμένςης B. σφαί- ρας] σφαί- e corr. D. 12. συναναφορῶν] -ο- e corr. C 13. ζ mg. A. 14 ἂν λαμβάνοιντο] ἀναλαμβάνοιντο D. 17. τὰ ἄλλα] A, τἀλλο BCD. 18. ἡμῖν ἀκολούθως D. 20. τῶν] τούτων D. καί] om. D.)
δείξομεν δὲ πρῶτον, ὅτι αἱ ἴσον ἀπέχουσαι τοῦ αὐτοῦ ἰσημερινοῦ σημείου περιφέρειαι τοῦ διὰ μιέσων τῶν ζῳδίων κύκλου ταῖς ἴσαις ἀεὶ τοῦ ἰσημερινοῦ κύκλου περιφερείαις συναναφέρονται.
ἔστω γὰρ μεσημβρινὸς μὲν κύκλος ὁ ΑΒΓΔ, ὁρίζοντος δὲ ἡμικύκλιον τὸ ΒΕΔ, τοῦ δὲ ἰσημερινοῦ τὸ ΑΕΓ καὶ τοῦ λοξοῦ κύκλου δύο τμήματα τό τε ΖΗ καὶ τὸ ΘΚ, ὥστε ἑκάτερον μὲν τῶν Ζ καὶ Θ σημείων τὸ κατὰ τὴν ἐαρινὴν ἰσημερίαν ὑποκεῖσθαι, ἴσας δὲ ἐφʼ ἑκάτερα αὐτοῦ περιφερείας ἀποληφθείσας τὰς ΖΗ καὶ ΘΚ διὰ τῶν Κ καὶ Η σημείων ἀναφέρεσθαι. λέγω, ὅτι καὶ αἰ ἑκατέρᾳ αὐτῶν συναναφερόμεναι τοῦ ἰσημερινοῦ περιφέρειαι, τουτέστιν αἰ ΖΕ καὶ ΘΕ, ἴσαι εἰσίν.
ἔστω γὰρ ἀντὶ τῶν τοῦ ἰσημερινοῦ πόλων τὰ Λ [*](2. Κριόν] comp. B, ut semper in signis. 4. ιβ] A, δώ- δεκα BCD. 5. λῆμμα ᾱ mg. B, ᾱ λῆμμα mg. C. δείξομεν δέ] om. B. δέ] δή D. ἀπέχουσαι] -αι in ras. A. 6. αὐτοῦ ἰσημερινοῦ] ἰσημερινοῦ τοῦ αὐτοῦ D. 7. ταῖς] ὅτι ταῖς D.) [*](8. περιφέρειαι C. 12. ΖΗ] corr. ex ΖΕ D. 14. καί] om. D. 18. καί] om. D. 19. καί] om. D. ἀναφέρε- σθαι] -να- supra scr. C2. 20. αἱ] supra scr. D2. συνανανα- φερόμεναι D. 21. καὶ ΘΕ] ΕΘ D. 23. ἔστω] mut. in ἔστωσαν A⁴. ἀντί] del. A4. τῶν] om. B, supra scr. C2.) [*](τοῦ] om. D. πόλου B.)
πάλιν δὲ δείξομεν, ὅτι αἱ συναναφερόμεναι τοῦ ἰσημερινοῦ περιφέρειαι ταῖς ἴσαις καὶ ἴσον ἀπεχούσαις τοῦ αὐτοῦ τροπικοῦ σημείου τοῦ διὰ μέσων τῶν ζῳδίωον κύκλου συναμφότεραι συναμιφοτέραις αὐτῶν ταῖς ἐπʼ ὀρθῆς τῆς σφαίρας ἀναφοραῖς ἴσαι εἰσίν.
ἐκκείσθω γὰρ ὁ ΑΒΓΔ μεσημβρινὸς καὶ τῶν ἡμικυκλίων τό τε ΒΕΔ τοῦ ὁρίζοντος καὶ τὸ ΑΕΓ τοῦ ἰσημερινοῦ, καὶ γεγράφθωσαν δύο ἴσαι τε καὶ ἴσον ἀπέχουσαι τοῦ χειμερινοῦ σημείου τοῦ λοξοῦ κύκλου [*](1. καί ( pr.)] om. D. διʼ αὐτῶν] corr. ex διὰ τῶν D. 2. τό τε (pr.)] om. D. καί (pr)] ΛΚ e corr. D3. καὶ ἔτι — 3. ΖΜ καί] ΜΖ D. 4. διὰ τῶν] corr. ex διʼ αὐτῶν D.) [*](καί ( alt.)] om. D. 6. μέν] ΜΕΝ D, del. D3. 7. ἰσό- πλευρα] corr. ex ἰσόπλευρον D3. ΛΚΘ] -Θ e corr. D3. 8. ΛΕΚ] ΕΛΚ D. ΜΕΗ] -Η in ras. A. 9. γωνία ἄρα D.) [*](10. ὅλῃ] om. D. 11. ΕΜΖ] AC2, ΜΕΖ BC, corr. ex ΗΜΖ D3. 13. λῆμμα β mg. B, β΄ λῆμμα mg. C. δέ] δή D.) [*](16. συναμφότεραι] αἱ συναμφότεραι D. συναμφοτέραις αὐτῶνs ταῖς] supra scr. β-α-γ B3. 17. ἀναφοραί D. ἴσαι] ἴσηαι D, supra scr. δ B3. 18. ΑΒΓΔ] ΑΒΓ D. 19. τοῦ (pr.) — ΑΕΓ] mg. B3C3. τό (alt.)] om. D. 20. ἴσαι] supra scr. D.)
καὶ γέγονεν ἡμῖν φανερὸν διὰ τούτων, ὅτι, κἂν ἐφʼ ἑνὸς μόνου τεταρτημορίου καθʼ ἑκάστην ἔγκλισιν τὰς κατὰ μέρος συναναφορὰς ἐπιλογισώμεθα, προσαποδεδειγμένας [*](4. ὑπὸ τοῦ] ὑπʼ B. 6. καί] om. D. 8. ΘΕ] ΕΘ D. 9. ΘΗ] Θ- e corr. D. 13. καί] om. D. ΘΗ] corr. ex ΘΝ A.) [*](ὑποθέμενοι] ὑ- e corr. D. 16. ἰσοδυναμοῦν] -ν add. B3C2.) [*](τῆς] om. D. 17. ἡ (alt.)] ins. D3. 18. τῇ] corr ex τό D3.) [*](19. ΖΗ] ΗΖ D. ὥστε] corr. ex τε B3, τε C. 20. Ante τάς ras. 1 litt. C. ΘΕΖ] Θ- e corr. D3. 21 ὅπερ ἔδει δεῖξαι] ο?? D. 23. ἐφʼ] ἐπί D.)
τούτων οὖν οὕτως ἐχόντων ὑποκείσθω πάλιν ὁ διὰ Ῥόδου παράλληλος, ὅπου ἡ μὲν μεγίστη ἡμέρα ὡρῶν ἐστιν ἰσημερινῶν ιδU+2220΄, ὁ δὲ βόρειος πόλος ἐξῆρται τοῦ ὁρίζοντος μοίρας λς, καὶ ἔστω μεσημβρινὸς κύκλος ὁ ΑΒΓΔ καὶ ὁρίζοντος μὲν ὁμοίως ἡμικύκλιον τὸ ΒΕΔ, ἰσημερινοῦ δὲ τὸ ΑΕΓ, τοῦ δὲ διὰ μέσων τῶν ζῳδίων τὸ ΖΗΘ οὕτως ἔχον, ὥστε τὸ ὑποκεῖσθαι τὸ ἐαρινὸν σημεῖον. καὶ ληφθέντος τοῦ βορείου πόλου τοῦ ἰσημερινοῦ κατὰ τὸ Κ σημεῖον γεγράφθω διʼ αὐτοῦ καὶ τῆς κατὰ τὸ Λ τομῆς τοῦ τε διὰ μέσων τῶν ζῳδίων κύκλου καὶ τοῦ ὁρίζοντος μεγίστου κύκλου τεταρτημόριον τὸ ΚΛΜ. προκείσθω δὲ τῆς ΗΛ περιφερείας δοθείσης τὴν συναναφερομένην αὐτῇ τοῦ ἰσημερινοῦ, τουτέστιν τὴν ΕΗ, εὑρεῖν· καὶ περιεχέτω πρῶτον ἡ ΗΛ τὸ τοῦ Κριοῦ δωδεκατημόριον.
ἐπεὶ τοίνυν πάλιν ἐν καταγραφῇ μεγίστων κύκλων εἰς δύο τὰς ΕΓ καὶ ΓΚ γεγραμμέναι εἰσὶν ἥ τε ΕΔ καὶ ἡ ΚΜ τέμνουσαι ἀλλήλας κατὰ τὸ Λ, ὁ τῆς ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς ΚΔ πρὸς τὴν ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς ΔΓ λόγος συνῆπται ἔκ τε τοῦ τῆς ὑπὸ τὴν διπλῆν [*](4. μέν] om D. ἡμέρα] ἡ- corr ex ν A. 5. βόριεος A.) [*](ἐξῆρται] D, ἐξήρτηται ABC. e. λς] -ς e corr. C2. 7. μέν] om. D. 9. μέσων] -ω- e corr. A. 14. διʼ αὐτοῦ] corr. ex διὰ τοῦ D3. 15 τε] τε δέ D. 16. κύκλων D. 19. αὐτῇ] bis D, corr. D3. 22. καί] om D. ἥ τε — 23. ἡ] αἱ ΕΔ D.) [*](25. ΔΓ] ΓΔ D.)
καὶ συναποδέδεικται, ὅτι καὶ τὸ μὲν τῶν Ἰχθύων δωδεκατημόριον τοῖς αὐτοῖς χρόνοις συναναφέρεται ιθ ιβ, ἑκάτερον δὲ τό τε τῆς Παρθένου καὶ τῶν Χηλῶν τοῖς λείπουσιν εἰς τὴν διπλῆν τῆς ἐπʼ ὀρθῆς τῆς σφαίρας ἀναφορὰν χρόνοις λς κη· ὅπερ ἔδει δεῖξαι.
πάλιν ἡ ΗΛ περιφέρεια περιεχέτω τῶν δύο δωδεκατημορίων τοῦ τε Κριοῦ καὶ τοῦ Ταύρου μοίρας ξ· διὰ δὴ τὰ ὑποκείμενα τῶν ἄλλων μενόντων τῶν αὐτῶν ἡ μὲν διπλῆ τῆς ΚΛ μοιρῶν γίνεται ρλη νθ μβ καὶ ἡ ὑπὸ αὐτὴν εὐθεῖα τμημάτων ριβ κγ νς, ἡ δὲ διπλῆ τῆς ΛΜ μοιρῶν μᾱ θ ῑη καὶ ἡ ὑπ᾿ αὐτὴν εὐθεῖα τμημάτων μβ ᾱ μη. ἐὰν ἄρα πάλιν ἀπὸ τοῦ τῶν ο λβ δ πρὸς τὰ ??ζ δ νς λόγου ἀφέλωμεν τὸν τῶν ριβ κγ νς πρὸς τὰ μβ ᾱ μη, καταλειφθήσεται ὁ τῆς ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς ΜΕ πρὸς τὴν ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς ΕΓ λόγος ὁ τῶν λβ λς δ πρὸς τὰ ρκ. καί ἐστιν ἡ ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς ΕΓ τμημάτων ρκ· ἄρα ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς ΜΕ τῶν αὐτῶν ἐστιν λβ λς δ. ὥστε καὶ ἡ μὲν διπλῆ τῆς ΜΕ περιφερείας μοιρῶν ἐστιν λα λβ ἔγγιστα, αὐτὴ δὲ ἡ ΜΕ τῶν αὐτῶν ῑε μς. ἀλλὰ ἡ ΜΕ ὅλη κατὰ τὰ αὐτὰ προαπεδείχθη p. 84, 13 μοιρῶν νζ μδ· καὶ λοιπὴ ἄρα ἡ ΗΕ μοιρῶν ἐστιν μᾱ νη. ὁ ἄρα Κριὸς καὶ ὁ Ταῦρος ἀναφέρονται συναμφότεροι ἐν χρόνοις μᾱ νη, ὧν ὁ Κριὸς ἐδείχθη συναναφερόμενος [*](1. συναναποδέδεικται D. 2. συναναφέρεται] post pr. α ras. 1 litt. A. 3. καί] καὶ τὸ D, τό ins. B3. 4. τῆς (alt.)] om. D. 5. ὅπερ ἔδει δεῖξαι] om. D. 6 τῶν] om. D. 9. γίνεται μοιρῶν D. ρλη] ρνη D. 10. ὑπό] ὑπ᾿ D. 11. μᾱ] -α renouat. C2. θ] ABD, ο A4B3 et in ras. C2. 21. ἡ] καὶ ἡ D. 22. ΗΕ μοιρῶν ἐστιν] ΕΗ D. 23. συναμφότεροι ἐν] συναμφοτέροις D. 24. συναναφερόμενος] D, corr er συν- αναφερομένοις AC, συναναφερομένοις B.)
διὰ τὰ αὐτὰ δὲ πάλιν καὶ τὸ μὲν τοῦ Ὑδρηχόου δωδεκατημόριον συνανενεχθήσεται τοῖς ἴσοις χρόνοις κβ μς, ἑκάτερον δὲ τό τε τοῦ Λέοντος καὶ τὸ τοῦ Σκορπίου τοῖς λείπουσιν εἰς τὴν διπλῆν τῆς ἐπʼ ὀρθῆς τῆς σφαίρας ἀναφορὰν χρόνοις λζ β.
ἐπεὶ δὲ καὶ ἡ μὲν μεγίστη ἡμέρα ὡρῶν ἐστιν ἰσημερινῶν ιδU+2220΄ ἡ δὲ ἐλαχίστη θ U+2220΄, δῆλον, ὅτι καὶ τὸ μὲν ἀπὸ Καρκίνου μέχρι τοῦ Τοξότου ἡμικύκλιον συνανενεχθήσεται τοῦ ἰσημερινοῦ χρόνοις σιζ λ, τὸ δὲ ἀπὸ Αἰγόκερω μέχρι Διδύμων χρόνοις ρμβ λ. ὥστε καὶ ἑκάτερον μὲν τῶν ἑκατέρωθεν τοῦ ἐαρινοῦ σημείου τεταρτημορίων συνανενεχθήσεται χρόνοις οᾱ ῑε, ἑκάτερον δὲ τῶν ἑκατέρωθεν τοῦ μετοπωρινοῦ σημείου χρόνοις ρη με. καὶ λοιπὸν μὲν ἄρα τό τε τῶν Διδύμων καὶ τὸ τοῦ Αἰγόκερω δωδεκατημόριον ἑκάτερον συνανενεχθήσεται χρόνοις κθ ιζ τοῖς λείπουσιν εἰς τοὺς τοῦ τεταρτημορίου χρόνους οᾱ ῑε, λοιπὸν δὲ τό τε τοῦ Καρκίνου καὶ τὸ τοῦ Τοξότου ἑκάτερον χρόνοις λε ῑε τοῖς λείπουσι πάλιν εἰς τοὺς καὶ τούτου τοῦ τεταρτημορίου χρόνους ρη με.
καὶ φανερόν, ὅτι τὸν αὐτὸν ἂν τρόπον τούτοις [*](3. δέ] δή D. Ὑδρηχόου] A, comp. B, ὑδριχόου C, ὑδρο- χόου D. 4. συνανεχθήσεται B, συναναχθήσεται D, corr. D3.) [*](Ante τοῖς del. ο D. 5. ἑκάτερον] -ο- in ras. 2 litt. A. 6. τῆς ( pr.)] CD, τοῖς AB. 8. δέ] corr. ex δή D3. 9 δέ] δʼ D.) [*](10. τοῦ] om. D 14. συνανανεχθήσεται A, supra scr. νε A4.) [*](ῑε] corr. ex ῑη D. 15. -ρον δὲ τῶν ἑκατέ-] mg. A1. 17. συν- ανανεχθήσεται AC, corr. C2, νε supra scr. A4. 19. τοῦ (pr.)] om. BD. 20. τὸ τοῦ] BD, τοῦ τό A, τοῦ C. 21. λείπουσιν CD. τοῦ] om D. 23. αὐτόν] bis D, corr. D3. τούτοις τρόπον D.)
ἔτι δʼ ἂν εὐχρηστότερον καὶ μεθοδικώτερον αὐτὰς ἐπιλογιζοίμεθα καὶ οὕτως.
ἔστω γὰρ πρῶτον μεσημβρινὸς κύκλος ὁ ΑΒΓΔ καὶ ὁρίζοντος μὲν ἡμικύκλιον τὸ ΒΕΔ, ἰσημερινοῦ δὲ τὸ ΑΕΓ, τοῦ δὲ διὰ μέσων τῶν ζῳδίων τὸ ΖΕΗ τῆς Ε τομῆς κατὰ τὸ ἐαρινὸν σημεῖον ὑποκειμένης. καὶ ἀποληφθείσης ἐπʼ αὐτοῦ τῆς ΕΘ περιφερείας τυχούσης γεγράφθω τμῆμα τοῦ διὰ τοῦ Θ παραλλήλου τῷ ἰσημερινῷ κύκλῳ τὸ ΘΚ, καὶ ληφθέντος τοῦ Λ πόλου τοῦ ἰσημερινοῦ γεγράφθω δι᾿ αὐτοῦ τεταρτημόρια μεγίστων κύκλων τὸ ΛΘΜ καὶ τὸ ΛΚΝ καὶ ἔτι τὸ ΛΕ. φανερὸν τοίνυν αὐτόθεν ἐστίν, ὅτι τὸ ΕΘ τμῆμα τοῦ διὰ μέσων τῶν ζῳδίων ἐπὶ μὲν ὀρθῆς τῆς σφαίρας τῇ ΕΜ περιφερείᾳ τοῦ ἰσημερινοῦ συναναφέρεται, ἐπὶ δὲ τῆς ἐγκεκλιμένης τῇ ἴσῃ τῇ ΝΜ, ἐπειδήπερ ἡ μὲν ΚΘ τοῦ παραλλήλου περιφέρεια, συναναφέρεται τὸ ΕΘ τμῆμα, ὁμοία ἐστὶ τῇ ΝΜ τοῦ ἰσημερινοῦ, αἱ δʼ ὅμοιαι περιφέρειαι τῶν παραλλήλων ἐν ἴσοις πανταχῆ χρόνοις ἀναφέρονται. καὶ τῇ ΕΝ [*](2. συναναφοράς D. 3. καὶ μεθοδικώτερον] mg. A1. 5. λῆμμα mg. BC. 7. ΑΕΓ] corr. ex. ΛΕΓ D3. 10. ἀπο- λειφθήσης C. 14 κύκλου D. 17. τό (pr.)] τὸ τε D. 20. ΕΜ] ΕΝΜ D. περιφερείας D. 21. ἐγκλιμένης A, corr A1.) [*](ΝΜ] ΜΝ D. 22. ΚΘ] ΟΚ D, ΘΚ D3. συνανανα- φέρεται D. 23. ἐστίν D, comp B. 24. δʼ] δέ D. παρ- αλλήλων] corr. ex παραλλήλοις D3.)
ἐὰν δὴ τούτων οὕτως ἐχόντων τὴν τῆς ΚΛ περιφερείας διαφορὰν διὰ δέκα τμημάτων τοῦ ἀπὸ τῆς ἐαρινῆς ἰσημερίας ὡς πρὸς τὸ χειμερινὸν τροπικὸν σημεῖον τεταρτημορίου παραυξήσωμεν τῆς μέχρι τῶν τηλικούτων περιφερειῶν διαιρέσεως αὐτάρκους κατὰ τὴν χρῆσιν ἐσομένης, τὴν μὲν τῆς ΘΗ περιφερείας [*](1. τοῦ] om. D. 3. καί] om. D. ἥ τε] αἱ D. 4. καὶ ἡ] om. D. ἀλλήλαις C. 6. ΖΗ] ΗΖ D. ὁ] om. CD.) [*](8. ΚΛ] ΛΚ D. 15. δίδοται] -ο- corr ex -ι- in scr C.) [*](17. -πλῆν — 18. διπλῆν] mg. C2 (alt. -πλῆν eiam in textu C).) [*](19. ἐν] ἐμ D. 26. ΘΗ] corr. ex ΘΕ D.)
καὶ διὰ τὰ προκείμενα, ἐὰν ἀπὸ τοῦ τῆς ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς ΘΗ πρὸς τὴν ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς ΗΖ λόγου, τουτέστιν τοῦ τῶν μη λᾱ νε πρὸς τὰ ρθ μδ νγ, ἀφέλωμεν ἕκαστον τῶν κατὰ δεκαμοιρίαν ἐκκειμένων [*](2. ὑπό] ὑπ᾿ D. ρῑε] ρῑθ D. 4. τήν (pr. )] -ν renouat. B3, corr. ex -σ D3. ΛΚ] ΚΛ D. λς] -ς renouat. D3. ὑπό] ὑπ᾿ D. 6. ὑπό] ὑπʼ D. 7. ε] e cmv D. 9. ὑπό] ὑπ᾿ D.) [*](10. τῆς] τήν D. ρλη] λη C. ὑπό] ὑπ᾿ D. 11 τμημά- των] -η- corr ex ν in scr. A. 13. ὑπό] ὑπ᾿ D. 15. ὑπό] ὑπʼ D. νθ] corr. ex νε D. 17. ΛΚ] ΚΛ D. ὑπό] ὑπʼ D.) [*](18. μζ (alt.)] μ seq. ras. 1 litt C, om D. 19 ὑπό] ὑπ᾿ D.) [*](20. ρι δ] ριδ ABCD, similiter saepius. 22. ΗΖ] ΖΗ D.)
φανερὸν δὲ αὐτόθεν, ὅτι καὶ καθʼ ἑκάστην τῶν ἐγκλίσεων δεδομένην ἔχοντες τὴν διπλῆν τῆς ΘΕ περιφερείας, ἐπειδήπερ τοσούτων ἐστὶν μοιρῶν, ὅσοις ὑπερέχει χρόνοις τὴν ἐλαχίστην ἡμέραν ἡ ἰσημερινή, καὶ τὴν ὑπὸ αὐτὴν εὐθεῖαν τόν τε λόγον ταύτης τὸν πρὸς τὴν ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς ΕΛ, ἕξομεν καὶ αὐτὴν δεδομένην καὶ τὴν διπλῆν τῆς ΕΛ, περιφερείας, ἧς τὴν ἡμίσειαν, τουτέστιν αὐτὴν τὴν ΕΛ, περιέχουσαν τὴν προειρημένην p. 126, 5 ὑπεροχὴν ἀφελόντες ἀπὸ τῶν ἐπʼ ὀρθῆς τῆς σφαίρας τῆς ἐκκειμένης τοῦ διὰ μέσων περιφερείας ἀναφορῶν τὴν κατὰ τὸ ὑποκείμενον κλίμα τῆς αὐτῆς περιφερείας ἀναφορὰν εὑρήσομεν.
[*](1. τῆς (pr.)] τὸν τῆς D. 3. πρός — ΕΛ] om D. 4. τῷ] τῶι corr. ex τοι C. 5. δέκα μοίρας] δεκαμοιρίας B. ἔφαμεν] ἔ- e corr. C2. 6. θ] corr. ex ο D3. λγ] corr. ex λη D2.)[*](πρὸς τά] om. C, πρός D. δέ ( alt.)] ?? ins. D2, ?? D2. 10. νε νή D. 13. ἐστί D, comp. B. 15. ὑπό] ὑπ᾿ D. 16. ὑπό] -ό e corr. D. ὑπὸ τήν] om. C. 17 περιφερείασ D. ἧς] corr. ex εἰς C2D3. 22 Hic des fol. 42r col. 1 in A uacante plus quam dimidia parte, in qua ἄνω ἡ καταγραφή; fig. initio columnae 2 est.)ἐκκείσθω γὰρ ὑποδείγματος ἕνεκεν πάλιν ἡ κλίσις τοῦ διὰ Ῥύδου παραλλήλου, καθʼ ὃν ἡ μὲν διπλῆ τῆς ΕΘ περιφερείας μοιρῶν ἐστιν λζ λ, ἡ δ᾿ ὑπʼ αὐτὴν εὐθεῖα τμημάτων λη λδ ἔγγιστα ἐπεὶ οὖν ὁ αὐτὸς λόγος ἐστὶν τῶν ξ πρὸς τὰ λη λδ καὶ τῶν μὲν θ λγ πρὸς τὰ ς η, τῶν δὲ ῑη νζ πρὸς τὰ ῑβ ῑᾱ, τῶν δὲ κ ᾱ πρὸε τὰ ῑη o, τῶν δὲ λϛ λγ πρὸς τὰ κγ κθ, τῶν δὲ μδ ῑβ πρὸς τὰ κ κε, τῶν δὲ ν μδ πρὸς τὰ λβ λζ, τῶν δὲ νε με πρὸς τὰ λε νβ, τῶν δὲ νη νε πρὸς τὰ λζ νβ, γίνεται καὶ ἡ μὲν ὑπὸ τὴν διπλῆν τῆς ΕΛ περιφερείας καθʼ ἑκάστην τῶν δέκα μοιρῶν ὑπεροχῶν τῶν ἐκκειμένων οἰκείως τμημάτων, ἡ δὲ ἡμίσεια τῆς ὑπʼ αὐτὴν περιφερείας, τουτέστιν αὐτὴ ἡ ΚΛ, μοιρῶν ἐπὶ μὲν τῆς πρώτης δεκαμοιρίας β νς, ἐπὶ δὲ τῆς δευτέρας ε ν, ἐπὶ δὲ τῆς τρίτης η λη, ἐπὶ δὲ τῆς τετάρτης ῑᾱ ιζ, ἐπὶ δὲ τῆς πέμπτης ῑγ μβ, ἐπὶ δὲ τῆς ἕκτης ῑε μς, ἐπὶ δὲ τῆς ἐβδόμης ιζ κδ, ἐπὶ δὲ τῆς ὀγδόης ῑη κδ, καὶ ἐπὶ τῆς ἐνάτης δὲ δηλονότι αὐτῶν τῶν ῑη μὲ. ὥστε ἐπειδὴ p. 84, 15 καὶ ἐπʼ ὀρθῆς τῆς σφαίρας ἡ μὲν μέχρι τῆς πρώτης δεκαμοιρίας περιφέρεια συναναφέρεται χρόνοις θ ῑ, ἡ δὲ μέχρι τῆς δευτέρας ῑη κε, ἡ δὲ μέχρι τῆς τρίτης κζ ν, ἡ δὲ μέχρι τῆς τετάρτης [*](1. ἕνεκεν πάλιν] χάριν D. 3 ΕΘ] ΘΕ D. λ] seq. ras. 1 litt. D. δʼ] δέ D. 5. θ] corr. ex ο D3. 7. o] in ras. A1; ο B, ut semper fere. κγ] -γ in ras C3, κδ B.) [*](κθ] κβ D. 9. με — λε] bis D. νβ] ν- e corr. C 11. μοιρῶν] post ρ ins. ι D3. ὑπεροχῶν] ὑπεροχ B, -ην add. B2.) [*](15. ε ν] εν D. η] corr. ex ἡ D3. λη] λ- euan B. 16. ἕκτης] ϛ AC. 17. κδ (pr.)] κηΔ A; κδ D, η supra scr. D3; κη BC. 18. δέ] om. D. 20. δεκαμοιρίαισ D. περιφερείασ D.) [*](21. ῑ, ἡ] corr. ex ῑη AD3. δευτέρας] β D, β D3. 22. ν, ἡ] corr. ex νη C.)
ὧν ἀποδεδειγμένων αὐτόθεν ἔσονται πάλιν διὰ τὰ προτεθεωρημένα συναποδεδειγμέναι καὶ αἱ τῶν λοιπῶν τεταρτημορίων κατὰ τὸ ἀκόλουθον ἀναφοραί. τὸν αὐτὸν δὴ τρόπον ἐπιλογισάμενοι καὶ τὰς τῶν ἄλλων παραλλήλων ἐφʼ ἑκάστην δεκαμοιρίαν ἀναφοράς, ἐφʼ ὅσους γε τὴν παρʼ ἕκαστα χρῆσιν ἐνδέχεται φθάνειν, ἐκθησόμεθα ταύτας κανονικῶς πρὸς τὴν ἐπὶ τὰ λοιπὰ μέθοδον ἀρχόμενοι μὲν ἀπὸ τοῦ ὑπʼ αὐτὸν τὸν ἰσημερινόν, φθάνοντες δὲ μέχρι τοῦ ποιοῦντος ὡρῶν ιζ τὴν μεγίστην ἡμέραν, καὶ τὴν παραύξησιν αὐτῶν ἡμιωρίῳ ποιούμενοι διὰ τὸ μὴ ἀξιόλογον γίνεσθαι τὴν τῶν μεταξὺ τοῦ ἡμιωρίου παρὰ τὰ ὁμαλὰ διαφοράν. προτάξαντες οὖν τὰς τοῦ κύκλου λς δεκαμοιρίας παραθήσομεν ἑκάστῃ κατὰ τὸ ἐξῆς τούς τε τῆς οἰκείας ἀναφορᾶς τοῦ κλίματος χρόνους καὶ τὴν ἐπισυναγωγὴν αὐτῶν τὸν τρόπον τοῦτον.
[*](2. συναποδεδειγμέναι] -αι corr. ex α?? D3. 5. ἐφʼ ἑκά- στην] supra scr. D3. Ante ἀναφοράς del. καθʼ ἑκάστην D3.)[*](6. ὅσους] οὕς D. 8. ὑπʼ] corr. ex ἐπʼ D3. ἰσημερινόν] αϲ D. 11. ἡμιωρίῳ ποιούμενοι] ἡμιωριασποιούμενοι D, α mut. in ω D2. γενέσθαι C. 13 προστάξαντες D, corr. D3.)[*](ln extr. col. del. κανόνιον τῶν κατὰ δεκαμοιρίαν ἀναφο- ρῶν D3.)