De alimentorum facultatibus
Galen
Galen. De alimentorum facultatibus libri tres. Corpus medicorum Graecorum, 5,4,2. Helmreich, Georg, editor. Leipzig; Berlin: Teubner, 1923.
περὶ δὲ τῶν ἐκ κριθῆϲ ἄρτων, ὑπὲρ ὧν ὁ λόγοϲ ἧν, αὖθιϲ ἀναλαβόντεϲ εἴπωμεν, ὡϲ κἀν τούτοιϲ εἰϲὶ διαφοραί τινεϲ ἀνάλογον ταῖϲ ἐπὶ τῶν πυρίνων ὀλίγον ἔμπροϲθεν εἰρημέναιϲ. ἅπαντεϲ μὲν γὰρ ἀτροφώτεροι πολλῷ τῶν πυρίνων εἰϲίν· ἀλλ’ οἱ μὲν ἐκ τῶν ἀρίϲτων κριθῶν ἧττον τοῦτο πεπόνθαϲιν, οἱ δ’ ἐκ τῶν χαύνων καὶ κούφων
ἀνάλογόν εἰϲι τοῖϲ πιτυρίαιϲ ἄρτοιϲ. ὑπέρχονται δὲ κάτω κατὰ γαϲτέρα μάλιϲτα μὲν οἱ ἐκ τῶν τοιούτων κριθῶν, οὐχ ἥκιϲτα δὲ καὶ οἱ ἄλλοι παραβαλλόμενοι τοῖϲ πυρίνοιϲ. τὰ δὲ περὶ τῆϲ ἀρίϲτηϲ τε καὶ χειρίϲτηϲ ὅϲαι τ’ ἄλλαι μεταξὺ τούτων γίγνονται ϲκευαϲίαι τῶν κριθίνων ἄρτων, αἱ αὐταὶ ταῖϲ ἐπὶ τῶν πυρίνων εἰρημέναιϲ εἰϲίν.Ἐκ τῶν νέων κριθῶν φρυγειϲῶν ϲυμμέτρωϲ τὸ κάλλιϲτον ἄλφιτον γίγνεται· τούτων δ’ ἀποροῦντεϲ ἐνίοτε κἀκ τῶν ἄλλων αὐτὰ ϲκευά ζομεν. εὐωδῶν δ’ ὄντων ἁπάντων, ὅϲα καλῶϲ ἐϲκευάϲθη, μάλιϲτ’ ἐϲτὶν εὐώδη τὰ ἐκ τῶν ἀρίϲτων καὶ νέων κριθῶν γιγνόμενα μὴ πάνυ ξηρὸν ἐχουϲῶν τὸν ϲτάχυν. ἐν ἔθει δ’ ἐϲτὶ πολλοῖϲ τῶν ὑγιαινόντων ἐπιπάττειν αὐτὰ ϲιραίῳ καὶ οἴνῳ γλυκεῖ καὶ οἰνομέλιτι κεκραμένοιϲ ἐν ὕδατι καί ποτε καὶ ὕδατι μόνῳ καὶ πίνειν ἐν τῷ θέρει πρὸ δυοῖν ἢ τριῶν ὡρῶν τοῦ λουτροῦ καί φαϲιν αἰϲθάνεϲθαι τοῦ πόματοϲ ἀδίψου, δι’ οἴνου γε μὴν αὐϲτηροῦ ποθέντα ξηραίνει γαϲτέρα.
χρῶνται δ’ ἀλφίτοιϲ ἔν τιϲι τῶν ἐθνῶν ἐν ἄρτου χρείᾳ, καθάπερ ἐπὶ τῶν ἀγρῶν εἶδον ἐν Κύπρῳ, καίτοι πλεῖϲτον γεωργοῦϲι ϲῖτον. οἱ παλαιοὶ δὲ καὶ τοῖϲ ϲτρατευομένοιϲ ἄλφιτα παρεϲκεύαζον. ἀλλ’ οὐ τὸ γε νῦν ἔτι τὸ Ῥωμαίων ϲτρατιωτικὸν ἀλφίτοιϲ χρῆται κατεγνωκὸϲ αὐτῶν ἀϲθένειαν. ὀλίγην γὰρ τροφὴν δίδωϲι τοῖϲ ϲώμαϲι, τοῖϲ μὲν ἰδιωτικῶϲ διακειμένοιϲ καὶ ἀγυμνάϲτοιϲ αὐτάρκη, τοῖϲ δ’ ὁπωϲοῦν γυμναζομένοιϲ ἐνδεῆ.