De Specialibus Legibus (lib. i‑iv)

προσέτι ἀγήρω διαιωνιοῦντα τῇ τοῦ πεποιηκότος γνώμῃ. τοσαύτῃ δέ τινες εὐχερείᾳ καὶ ῥαθυμίᾳ χρῶνται, ὥστε τὰ ἐν γενέσει πάντα ταῦθ’ ὑπερβάντες ἐπὶ τὸν ποιητὴν καὶ πατέρα τῶν ὅλων ἀνατρέχειν τῷ λόγῳ τολμῶσι, μὴ τόπους εἰ βέβηλοι ἢ ἱεροί, μὴ καιροὺς εἰ ἐπιτήδειοι, μὴ αὑτοὺς εἰ καθαροὶ σῶμα καὶ ψυχήν, μὴ τὰ πράγματα εἰ μεγάλα, μὴ τὰς χρείας εἰ ἀναγκαῖαι προεξετάσαντες, ἀλλά, τὸ λεγόμενον δὴ [*](2 γε om. M (Tisch.) 3 ἀρχηγετῶν RM, ἀρχιγετῶν F: ἀρχηγενῶν N, ἀρχιγενῶν L (Turn.) 3. 4 καὶ — θαυμασθέντων om. M 6 καὶ] τε καὶ R 8 εἴ ποτε (R?)M: ὁπότε FN 9 ἀποκινεῖν corr. ex ἀποκλαίειν M 10 προσκαλουμένοις M 11 μόνον om. FN (Turn.) προσπαραλαβόντες RM: προσλαμβάνοντες FN (Turn.) παραλαβόντες Μang. 12 ἐμφάσει RM: προφάσει FN (Turn.) 12. 13 προσπαραλαβέτω RM: προσλαβέτω FN (Turn.) ; παραλαβέτω Mang. 13 βούλεται RM: βούλοιτο FN (Turn.) μὴ μέντοι RMN: μὴ μὲν F (Turn.) ; μὴ μὴν Mang. τὸ om. M ἀνωτέρω καὶ πρεσβύτερον R ἀνώτατον N 15 γὰρ] γὰρ καὶ F ἅτε R: τε N, γε MF (v) πρεσβύτατα M 16 διαιωνιοῦντα RM: διαιωνισθέντα FN (Turn.) 17 εὐχερείᾳ] εὐκαιρία N ὥστε τὰ RM: ὥστ’ FN (Turn.) ; ὡς τὰ Mang. 17.18 πάντα ταῦθ’ M: πάνθ’ RFN (Turn.) 18 πατέρα καὶ ποιητὴν M τῶν] τὸν F 18. 19 τῶ λόγω M: om. RFN (Turn.) 19 τολμῶσιν R 20 αὑτοὺς MFN (Tisch.) μεγάλα] εὐμεγέθη coni. Mang. coll. de decal. § 93 21 μὴ — προεξετάσαντες om. FN (Turn.) ἀναγκαῖαι RM: ἀναγκαῖαί εἰσι Mang. προεξετάσαντες RM: προσεξετάσαντες Mang., προσεξετάσοντες Richt. Tauchn.) [*](14 cf. Diels Elementum p. 48. Hirzel Der Eid p. 16.)

οὓς ἐχρῆν ὀργάνων τῷ καλλίστῳ, ᾧ φωνὴ καὶ λόγος τὰ βιωφελέστατα καὶ κοινωνίας αἴτια τετράνωται, πρὸς τιμὴν καὶ σεμνότητα καὶ εὐδαιμονισμὸν καταχρῆσθαι τοῦ πάντων αἰτίου.

νυνὶ δ’ ὑπὸ τῆς ἄγαν ἀσεβείας περὶ ὧν ἂν τύχῃ τὰς φρικωδεστάτας ὀνομάζουσι κλήσεις καὶ ἄλλα ἐπ’ ἄλλοις ἐπιφέροντες ὀνόματα σωρηδὸν οὐκ ἐρυθριῶσι, νομίζοντες τῇ πυκνότητι καὶ τῷ συνεχεῖ τῶν ἐπαλλήλων ὅρκων οὗ διανοοῦνται περιέσεσθαι, λίαν ὄντες εὐήθεις· οὐ γὰρ πίστεως ἡ πολυορκία τεκμήριον ἀλλ’ ἀπιστίας ἐστὶ παρὰ τοῖς εὖ φρονοῦσιν.

ἐὰν δέ τις ἐκβιασθεὶς ὀμόσῃ περὶ παντὸς οὑτινοσοῦν, ὃ μὴ νόμος ἀπείρηκε, παντὶ σθένει καὶ μηχανῇ πάσῃ τὸν ὅρκον βεβαιούτω μηδὲν ἐμποδὼν τιθέμενος εἰς τὴν τοῦ γνωσθέντος τελείωσιν, καὶ μάλιστα ἐπειδὰν μὴ ὀργαὶ ἀτίθασοι ἢ λελυττηκότες ἔρωτες ἢ ἐπιθυμίαι ἀκάθεκτοι τὴν διάνοιαν ἐκμήνωσιν, ὡς ἀγνοῆσαι τὰ λεγόμενα καὶ πραττόμενα, λογισμῷ δὲ καὶ διανοίᾳ νηφούσῃ ποιῆται τὸν ὅρκον.

τί γὰρ ἄμεινον ἢ ἀψευδεῖν παρ’ ὅλον τὸν βίον καὶ ταῦτα μάρτυρι θεῷ χρώμενον; ὅρκος γὰρ οὐδὲν ἄλλο ἢ μαρτυρία θεοῦ περὶ πράγματος ἀμφισβητουμένου· θεὸν δὲ μὴ ἐπ’ ἀληθεῖ καλεῖν πάντων ἀνοσιώτατον.