Exordia

οὐδέν ἐστιν, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, τοῦτʼ ἄλογον, τοὺς ἀεὶ καὶ συνεχῶς ὑπὲρ τῶν ὀλιγαρχιῶν πολιτευομένους καὶ νῦν ταῦτα ποιοῦντας ἐξελέγχεσθαι. ἀλλʼ ἐκεῖνο μᾶλλον ἄν τις εἰκότως θαυμάσαι, τὸ τοὺς εἰδότας ὑμᾶς ταῦτα πολλάκις ἥδιον τούτων ἀκούειν ἢ τῶν ὑπὲρ ὑμῶν λεγόντων. ἴσως μὲν οὖν ὥσπερ οὐδʼ ἰδίᾳ ῥᾴδιόν ἐστιν ἅπαντʼ ὀρθῶς πράττειν, οὕτως οὐδὲ κοινῇ·

ἀλλʼ οὐ δὴ τὰ μέγιστά γε χρὴ παρορᾶν. τὰ μὲν οὖν ἄλλα πάντʼ ἐστὶν ἐλάττω· ὅταν δʼ ὑπὲρ πολιτείας καὶ σφαγῶν καὶ δήμου καταλύσεως εὐχερῶς ἀκούητε, πῶς οὐκ ἔξω χρὴ τοῦ φρονεῖν ὑμᾶς αὐτοὺς ἡγεῖσθαι; οἱ μὲν γὰρ ἄλλοι πάντες ἄνθρωποι τοῖς ἑτέρων παραδείγμασι χρώμενοι μᾶλλον εὐλαβεῖς αὐτοὶ γίγνονται· ὑμεῖς δʼ οὐδὲ τὰ τοῖς ἄλλοις συμβαίνοντʼ ἀκούοντες φοβηθῆναι δύνασθε, ἀλλʼ ἃ τοὺς ἰδίᾳ περιμένοντας ἀβελτέρους νομίζετε, ταῦτʼ αὐτοὶ δημοσίᾳ μοι δοκεῖτʼ ἀναμένειν παθόντες αἰσθέσθαι.

οὐδεὶς πώποτʼ ἴσως ὑμῶν ἐζήτησεν, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, τί δήποθʼ οἱ κακῶς πράττοντες ἄμεινον περὶ τῶν πραγμάτων τῶν εὖ πραττόντων βουλεύονται. ἔστι δʼ οὐχ ἑτέρωθέν ποθεν τοῦτο γιγνόμενον, ἀλλʼ ὅτι συμβαίνει τοῖς μὲν μήτε φοβεῖσθαι μηδὲν μήθʼ ἅν τις λέγοι δεινὰ προσήκονθʼ αὑτοῖς ἡγεῖσθαι, τοὺς δὲ πλησίον ὄντας τῶν ἁμαρτημάτων, ὅταν εἰς τὸ κακῶς πράττειν ἀφίκωνται, σώφρονας πρὸς τὰ λοιπὰ καὶ μετρίους ὑπάρχειν.

σπουδαίων τοίνυν ἐστὶν ἀνθρώπων, ὅταν βελτίστῃ τῇ παρούσῃ τύχῃ χρῶνται, τότε πλείω τὴν σπουδὴν πρὸς τὸ σωφρονεῖν ἔχειν· οὐδὲν γὰρ οὔτε φυλαττομένοις οὕτω δεινὸν ὥστʼ ἀφύλακτον εἶναι, οὔτʼ ὀλιγωροῦσιν ἀπροσδόκητον παθεῖν. λέγω δὲ ταῦτʼ οὐχ ἵνα τὴν ἄλλως ὑμᾶς δεδίττωμαι, ἀλλʼ ἵνα μὴ διὰ τὴν παροῦσαν εὐπραξίαν, ἃ γένοιτʼ ἄν, εἰ μὴ προνοήσεσθε τῶν πραγμάτων, δείνʼ ἀκούοντες καταφρονῆτε, ἀλλʼ ἄνευ τοῦ παθεῖν, ὥσπερ ἐστὶν προσῆκον φάσκοντάς γε μηδένων ἀπολείπεσθαι τῷ σωφρονεῖν, φυλάξησθε.

οὐχὶ τὸν αὐτὸν εἶναι καιρὸν ὑπείληφʼ, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, τοῦ τε χαρίζεσθαι καὶ τοῦ τὰ δοκοῦντά μοι βέλτιστα παραινεῖν. πολλάκις γὰρ ὁρῶ τὸ χαρίζεσθαί τι παρὰ γνώμην πλείονʼ ἀπέχθειαν ἐνεγκὸν τοῦ τὸ πρῶτον ἐναντιωθῆναι. εἰ μὲν οὖν ἅπαντες ἐγιγνώσκετε ταὐτά, οὔτʼ ἄν, εἴ μοι τὰ δέοντʼ ἐδοκεῖτε προαιρεῖσθαι, παρῆλθον, περίεργον ἡγούμενος τοῖς ἀφʼ αὑτῶν ἃ χρὴ ποιοῦσι λέγειν, οὔτʼ ἂν εἰ τοὐναντίον· μᾶλλον γὰρ ἂν ἡγησάμην ἕνʼ ὄντʼ ἐμαυτὸν ἀγνοεῖν τὰ κράτιστʼ ἢ πάντας ὑμᾶς.