History of the Peloponnesian War

Hermocrates vero Syracusanus, suspicatus, quid illi in animo haberent, et ratus, atrocem rem fore, si tantus exercitus itinere terrestri sese reciperet, et in aliqua Siciliae parte subsideret, unde rursus bellum sibi facere vellet, magistratus adit, eosque monet, hostibus minime permittendum esse, ut noctu abirent, dicens haec, quae ipsi videbantur; sed omnibus Syracusanis sociisque jam exeundum, et vias obstruendas, et locorum angustias partilis copiis custodiendas.

Illi vero haec et ipsi non minus, quam ille, sentiebant, et facienda censebant; sed vixdum homines laetos et ex navali magno proelio quiescentes, et simul etiam diem festum agentes (forte enim tunc apud eos hoc die Herculi sacra fiebant), haud facile videri paratos fore imperata facere; nam prae ingenti victoriae gaudio plerosque per eum diem festum sese ad potationem convertisse et se existimare, illis omnia potius a se persuaderi posse, quam ut in praesentia sumptis armis exirent

Sed quum magistratibus haec reputantibus difficilia factu esse viderentur, et Hermocrates iis persuadere non posset, postea ipse haec machinatur, veritus, ne Athenienses nullo prohi-bente difficillima loca noctu transeundo praeverterent Mittit nonnullos e suis sodalibus cum equitibus, quum jam advesperasceret, ad Atheniensium castra; qui eo usque provecti, unde quis exaudiri posset, et quibusdam evocatis, quasi Atheniensium essent amici (erant enim nonnulli internuntii, qui Niciam de rebus urbanis certiorem faciebant imperabant, ut Niciae significarent, ne ea node copias abduceret, quod Syracusani vias obsedissent, sed postridie copiis per otium instructis abiret.

Atque illi quidem quum haec dixissent, discesserunt, et qui ea audierant, ducibus Atheniensium renuntiarunt;

hi vero ob istum nuntium ea nocte restiterunt, nullam subesse fraudem rali. Et quando ne sic quidem statim discessissent, placuit iis insequentem quoque diem remanere, ut milites pro praesenti facultate convasarent quam commodissime possent, et cetera quidem omnia relinquere , solis vero assumptis rebus, quotquot ad corporis victum ac vestitum essent necessariae, abire.

Syracusani vero et Gylippus cum peditatu quidem prius egressi et vias per suam regionem, qua verisimile erat Athenienses iter facturos, obstruxerunt, et rivorum et fluviorum transitus custodiebant, et in locis ad excipiendum exercitum opportunis, ut eum iis prohiberent, qua videbatur, acie instructa stabant; navibus autem advecti Atheniensium naves a littore abstrahebant; paucas aliquot vero concremarunt, quod vel ipsi Athenienses facere in animo habuerant, ceteras autem trahebant per otium, nullo prohibento, ut quaeque forte aliquo delata erat, religatas in urbem.

Postea vero, ubi Niciae et Demostheni res satis praeparatae esse visae sunt, jam etiam discedere exercitus tertio a navali pugna die coepit.