History of the Peloponnesian War

Multis autem in partibus contingebat propter lod angustias, ut simul et alios invasissent et ipsi invasi essent, et ut duae, et alicubi etiam plures naves circa unam necessario haererent, gubernatoresque has quidem vitandi, illas vero per insidias ibvadendi cane circumsisterent, idque non sigillatim, sed coqjunctim undique, utque strepitus ingens, qui a multis navibus concurrentibus edebatur, simul et pavorem afferret, et auditum adimeret eorum, quae ab hortatoribus praecipiebantur.

Multa enim adhortatio multusque clamor utrinque horta-loram audiebatur et ex arte et propter praesentem vincendi contentionem, quum Atheniensibus quidem, ut per vim eruptionem facerent, ac clamarent, atque nunc, si unquam alias, alacriter de salvo in patriam reditu contenderent; Syracusanis vero et socii, praeclarum esse illorum fugam impedire, partaque victoria suam quemque patriam incrementis augere.

Praeterea utriusque classis duces, si-cubi aliquem animadvertissent praeter necessitatem cun» sua navi cessim ire, accitum nominatim ejus trierarchum percontabantur, Athenienses quidem, num retrocederent, quod infensissimorum hostium agrum ipso mari, cujus imperium non exiguo labore obtinuissent, jam amiciorem putarent; Syracusani vero, num quos Athenienses plane scirent vehementer cupere quavis ratione effugere, lios fugientes ipsi fugerent.

Atque peditatus utrorumque in terra positus, quum navale proelium ancipiti Marte committeretur, magnum animi certamen et contentionem sustinebat, quum is quidem , qui illinc oriundus erat, aemulo studio jam pro majore gloria sibi comparanda contenderet, ii vero, qui hostes illuc profecti erant, metuerent, ne in fortunam praesenti etiam deteriorem delaberentur.

Quum enim omnes suas for* tnnas Athenienses in navibus posuissent, et timor de futuro

Namquum siieclaculum esset e propinquo, nec omnes pariter eodem spectarent, si qui suos alicubi vincentes adspexis-sent, se ipsos colligebant, et ad implorandam deorum Iidem se convertebant, ne se salule fraudarent; alii vero, qui suos vinci vidissent, planctu simul et vociferatione utebantur, et ex visu eorum, qusc fiebant, animis etiam multo magis frangebantur, quam qui in ipso proelio versabantur. Alii vero oculis in aliquam ancipitem proelii partem conversi, quod simul et dubio discrimine et diuturna erat (intentio, ipsis etiam corporibus pro animi affectu ut in proelio per metum declinantes, facile vehementissime cruciabantur; semper enim exiguo discrimine aut evadebant, aut peribant.

Atque licebat in eodem Atheniensium exercitu, quamdiu aequo Marte pugnabatur, omnia simul audire, lamenta, clamores, vincentes, victos, alia, quaecumque magnus exercitus in magno discrimine multifariam proferre cogatur.