History of the Peloponnesian War

Thucydides

Historia Belli Peloponnesiaci. Haase, Friedrich, translator. Paris: Firmin Didot, 1869.

Nam et Syracusani et socii, qui vincebant, adhortabantur inter se, clamore haud parvo utentes, qood

309

alia ratione noctu quidquam significare non possent, et simul eorum, qui se ferebant obviam, impetum sustinebant; et Athenienses se ipsos quaeritabant, et quoslibet oppositos, quamvis essent amici ex illis, qui fuga se jam recipiebant, hostes esse ducebant, et dum crebris interrogationibus tesseram sciscitantur, quod nulla alia ratione suos dignoscere poterant, et sibi ipsis ingentem perturbationem praebebant, quum simul omnes sciscitarentur, et hostibus eam prodiderunt;

contra illorum tesseram non item intelligebant, quia illi vincentes, nec dissipati, minus inter se ignoti erant; quare, si in aliquos hostes incidissent, quamvis plus virium haberent, tamen illi elabebantur, quod eorum tesseram nossent; ipsi vero si non responderent, trucidabantur.

Quod autem maxime atque praecipue nocuit, fuit paeanis modulatio; quae quum utrorumque similis esset, dubitationem afferebat. Nam et Argivi et Corcyraei, et quicquid Doricae gentis cum Atheniensibus erat, quoties paeana canerent, Atheniensibus timorem incutiebant , et hostes pariter.

Quamobrem ad extremum, postquam semel perturbati erant, in plerisque agminis partibus inter se ipsos concurrentes, et amici cum amicis, et cives cum civibus, non solum metum sibi incusserunt, sed etiam ad manus inter se venerunt, et aegre dirimebantur.