History of the Peloponnesian War

Spes enim est, eos sic maxime territum iri; qui enim pugnae postea superveniunt, sunt hostibus formidabiliores, quam qui jam adsunt, et pugnant.

Et quum ipse te virum fortem praibeas, ut te facere par est, virum Spartanum, tum etiam vos viri socii fortiter sequamini, et existimetis boni militis esse, animo prompto esse et pudoris pleno, et ducibus obtemperare, atque hodierno die fore, ut aut, si rem fortiter gesseritis, Ubertas vobis contingat, et ut socii Lacedaemoniorum appellemini, aut et Atheniensium servi, siquidem optima conditione vobiscum actum fuerit, ita ut in servitutem non abstrahamini, aut capitali supplicio afficiamini, et servitutem duriorem experiamini, quam ante habebatis, ceterisqus Graecis impedimento sitis, quo minus in libertatem asserantur.

Quamobrem et vos rem ne ignaviter geratis, animadvertentes quantis de rebus certamen sit, et ego ostendam, me eum esse, qui non magis alios officii sui moneam, quam ipse factis praestem eadem, ad quae verbis illos adhortor. »

Brasidas quidem quum haec dixisset, et eruptionem parabat ipse, et reliquos cum Clearida ad portas, quae Thraciae vocantur, collocabat, ut, quemadmodum constitutum erat, post se erumperent.

Cleoni autem, quum ipse Brasidas conspectus esset, dum de Cerdylio descendit, et in urbe, quae extrinsecus manifeste conspici poterat,

Ille vero quum haec audisset, accessit, atque ubi rem vidit, quia proelio decernere nolebat ante auxiliorum adventum, putans se discedere posse antevertentem hostium impetum, uno eodemque tempore et signum receptui dari jubebat, et abeuntibus praecepit, ut sinistro cornu praeeunte, qua sola ratione fieri poterat, Eipnera versus se subducerent.

Sed quum hoc ei lentius fieri videretur, ipse dextro cornu converso, et nudo latere hostibus objecto exercitum abducebat.

Et in hoc tempore Brasidas, quum opportu-nitalem adesse et Atheniensium exercitum moveri animadverteret, militibus, quos secum ducebat, ceterisque dixit.

« Isti nos non exspectant; hoc ex lancearum capitumque motu perspicuum est; qui enim hoc faciunt, ii invadentes exspectare non consueverunt. Quare nunc aliquis mihi portas aperiat, quas dictum est, et quam celerrime eruptionem confidenter faciamus. »

Atque ipse quidem per illas portas, quae ad vallum ducebant, perque primas longi muri, qui tunc exstabat, egressus, cursu contendit recta per illam viam, ubi nunc per firmissimam illius loci munitionem eunti tropaeum erectum visitur; et aggresssus Athenienses simul et sua confusione territos, et ipsius audaciam extimescentes, per medium agmen in fugam vertit.

Et Clearidas, ut constitutum erat, eodem tempore per Thracias portas eruptione facta cum exercitu in hostem ferebatur. Accidit autem, ut hac inopinata et repentina eruptione Athenienses utrinque perturbati trepidarent;

ac sinistrum quidem eorum cornu, quod erat Eionem versus , quod quidem jam processerat, statim divulsum fugere coepit; et Brasidas, hoc jam fugiente, secundum dextrum procedens, vulneratus est, atque Athenienses quidem eum cadentem non animadverterunt, sed qui proximi stabant, sublatum absportarunt.