History of the Peloponnesian War
Thucydides
Historia Belli Peloponnesiaci. Haase, Friedrich, translator. Paris: Firmin Didot, 1869.
Illi vero milites quidem caesos reddiderunt, ipsique tropaeum statuerunt, et suos ferme ad trecentos, qui in proelio ceciderant, susceperunt; abeundi vero facultatem non palam omnibus facto foedere dederunt, sed clam Demosthenes cum Acarnanibus praetoribus, suis collegis, foedus faciunt cum Man-tinensibus et Menedaeo et reliquis Peloponnesiorum ducibus, et quicunque inter illos dignitate maxime 'praestabant, ut quamprimum abirent, eo consilio, ut Ampraciotas turbam-que militum mercede conductorum nudaret, praecipue vero, ut Lacedaemonios et Peloponnesios apud illius regionis Graecos in invidiam adduceret, quod illos prodidissent, et suo magis commodo prospexissent.
Atque hi quidem suorum cadavera receperunt, et pro praesenti rerum copia festi-nabundi ea sepelierunt, et reditum clam ii, quibus concessus erat, meditabantur.
Demostheni autem et Acarnanibus nuntiatur, Ampraciotas, qui in sua urbe erant, primo illo nuntio, quem ex Olpis acceperant, excitos universis copiis per Amphilochiam ad opem suis ferendam venire, cupientes cum illis, qui in Olpis erant, se conjungere rerum ante gestarum prorsus ignaros.
Quamobrem confestim mittit aliquam copiarum partem ad vias insidiis obsidendas, et ad munitissima quaeque loca praeoccupanda, et simul cum reliquis copiis ad opem suis contra illos ferendam se parabat.
Interea vero Mantinenses et ceteri, quibus abeundi potestas pactis induciis data erat, per causam olerum et cremiorum colligendorum egressi, se subtrahebant rari, et colligentes inter abeundum ea, quorum causa scilicet exierant. Quum autem ab Olpa jam longe progressi essent, tunc se ocius proripiebant.
Ampraciotae vero et reliqui, qui sic frequentes convenerant, quum suos abire animadvertissent, ipsi quoque magna contentione, cursuque concitato currere coeperunt, quod eos assequi vellent.
Acarnanes vero, primum quidem vel omnes pariter nullis induciis factis abire existimarunt, et ideo Peloponnesios persequebantur; quinetiam in quosdam e suis ducibus, insequi vetantes, ac dicentes, illos data fide abire, aliquis tela jaculatus est ratus se cum siiis prodi; deinde tamen Mantinenses quidem et Peloponnesios dimittebant, Ampraciotas vero caedebant.
Eratque magna contentio, et ignoratio, num quis Ampra-ciota, an Peloponnesius esset. Atque ad ducentos fere eorum interfecerunt; ceteri vero in Agraidem, quae finitima erat, diffugerunt, et Salynthius Agraeorum Rex, qui eorum amicus esset, eos excepit.