History of the Peloponnesian War
Thucydides
Historia Belli Peloponnesiaci. Haase, Friedrich, translator. Paris: Firmin Didot, 1869.
Cneraus vero et mille gravis armaturae milites, quos secum ducebat, postquam mare trajecerunt clam Phormione, qui viginli navibus Atticis praeerat, quae circa Naupactum in praesidio erant, se confestim ad expeditionem itinere terrestri faciendam parare coeperunt.
Lique praesto erant ex Graecis quidem Ampraciotae et Leucadii et Anactorii et mille Peloponnesii, quos ipse secum adduxerat, ex barbaris vero mille Cliaones, qui regio dominatu non regebantur, quibus praeerant annuum magistratum gerentes e principali familia Pltolyus et Nicanor; cum Chaonibus vero militabant et Thesproti, qui et ipsi dominatu regio non gubernabantur.
Molossos vero ducebat et Atinlanas Saby-linthus, Tharypis regis adhuc pupilli tutelam gerens, et Parauaeos Oroedus rex. Mille etiam Orestae, permissu Antiochi, qui rex ipsorum erat, cum Parauaeis et Oroedo ad eandem militiam proficiscebantur.
Miserat etiam Perdiccas clam Atheniensibus mille Macedonas, qui postea supervenerunt.
Cum hoc exercitu Cnemus proficiscebatur non exspectata Corinthiorum classe; et per agrum Argivum iter facientes, Limnaeam pagum nullis cinctum muris diripuerunt. £t ad Stratum pervenerunt, maximam Acarnaniae urbem, existimantes, si hanc primam cepissent, cetera etiam haud aegre in suam potestatem ventura.
Acarnanes vero, cum intellexissent et terra magnae copias irruptionem fecisse, et mari simul hostes cum classe venturos, copias non cogebant, ut suis laborantibus opem ferrent, sed sua quique custodiebant, et ad Phormionem mittebant, rogantes, ut auxilium sibi ferret. Ille vero respondit, se non posse, quod classis Corintho esset ventura, Naupactum praesidio nudatam relinquere.
Peloponnesii vero eorumque socii, suas copias in tres acies partiti, ad urbem Stratiorum procedebant , ut castris prope illam positis, nisi verbis eos adducere possent, re ipsa muros temptarent.
Atque accedebant ita, ut medium agmen tenerent Chaones, et ceteri barbari, ad dextram vero ipsorum essent Leucadii et Anactorii et qui cum his veniebant, ad laevam Cnemus et Peloponnesii et Ampraciotae; magno autem intervallo alii ab aliis distabant, quinetiam alicubi ne conspiciebant quidem inter se.
Et Graeci quidem servatis ordinibus et caute procedebant, donec in opportuno loco castra posuerunt ; Chaones vero, qui suis ipsorum viribus confiderent et ab illius continentis incolis bellicosissimi esse judicarentur, neque castris locum capere sustinuerunt, et impetu cura ceteris barbaris lati, urbem vel ipso clamore se capturos, atque hoc facinus sibi tributum iri existimarunt.
Stratii vero, cum cos adhuc accedentes vidissent, et I existimassent, si eos a celeris sejunctos superassent, Graecos non amplius pariter ad se accessuros, in locis urbi circumjectis insidias ante collocant, et postquam illi prope aderant, ex urbe pariter et ex insidiis prosilientes impressinuem faciunt.
Atque timore perculsi, Chaones
Neutrum autem Graecorum agmen hanc pugnam sensit, propterea quod illi longius processissent, eosque Graeci ideo properare crederent , ut locum castris caperent.
Sed quum effusa fuga barbari ferrentur, eos ad se recipiebant, castrisque junctis in loco per diem quiescebant, quum Stratii iis ad manus non venirent, quia ceterorum Acarnanum auxilia ad ipsos nondum convenerant, sed hostem fundis eminus lacesserent , et ad inopiam consilii compellerent; nec enim sine gravis armaturae militibus loco sese movere poterant. Acarnanes autem hoc pugnae genere excellere existimantur.