History of the Peloponnesian War
Thucydides
Historia Belli Peloponnesiaci. Haase, Friedrich, translator. Paris: Firmin Didot, 1869.
illud vero in toto hoc malo gravissimum erat, lum quod, simul
Sive enim noluissent ob metum mutuo se invisere, deserti interibant, multaeque domus propter inopiam hominum , qui aegrotos curarent, exhaustae sunt; sive alteri ad alteros adissent, interibant, et praecipue qui virtutis laudem sibi vindicabant; pudore enim sibi ipsis non parcebant, ad amicos intrantes, siquidem vel ipsi domestici tandem lamentationes de iis qui moriebantur, defatigati omittebant, mali violentia superati.
Illi tamen, qui evaserant, et eum, qui moriebatur, et eum, qui laborabat, magis miserabantur, tum quod hoc malum prius experti cognoscerent, tum etiam quod ipsi in tuto jam essent; bis enim eundem non corripiebat morbus, ita ut eum etiam interimeret. Et ab aliis beati censebantur, ipsique propter praesentem salutis insperatae laetitiam exsultantes quandam etiam in futurum levem spem habebant, se ne alio quidem morbo amplius unquam absumptum iri.
Pressit eos autem magis etiam praeter laborem, quo jam vexabantur, ipsa quoque ex agris in urbem commigra-lio, et praecipue quidem eos, qui accesserant.
Quum enim aedes non suppeterent, sed in tuguriolis aestuosis ob anni tempus habitarent, strages edebatur nullo ordine, sed etiam mortui alii super alios qot peribant jacebant; et in viis volutabantur et circa fontes omnes semimortui aquae desiderio.
Et templa, in quibus tabernacula habitandi causa fecerant, cadaveribus erant referta eorum, qui ibi moriebantur; malj enim violentia supra modum urgente, homines non habentes, quid se fieret, publica privataque sacra pariter negligere coeperunt.
Omnesque leges» quibus ante in sepultura utebantur, sunt conturbatae, et sepeliebant, ut quisque poterat Multique ad impudentia sepulcra se converterunt, quum justa deficerent propter multitudinem eorum, qui sibi ex suis jam ante mortui erant; in alienos enim rogos, antevertentes illos, qui eos exstruxerant, alii mortuum suum imponebant, igneque subjecto accendebant, alii vero, dum alterius cadaver arderet, suo cadavere, quod ipsi ferebant, superjecto, discedebant.
Atque primum aliis etiam in rebus civitati majoris improbitatis initium hic morbus fuit. Facilius enim quisque audebat facere, quae prius occultabat, quin ex animi libidine patraret, quod repentinam rerum mutationem fieri viderent, quum homines quidem fortunati repente morerentur, illi vero, qui niliil ante possidebant, statim illorum bona haberent.