History of the Peloponnesian War

Etenim urbem incolentes Corinthii sitam ad Isthmum semper emporium habe-baiit quia olim Graeci, tam illi, qui intra Peloponnesum, quam qui extra habitant, terra potius, quam mari, per illorum agrum commercia inter se habebant; pecuniaque praepotentes erant, ut et ab antiquis poetis est declaratum; opulentam enim cognominarunt urbem illam. Ac postquam Graeci frequentius navigare coeperunt, paratis navibus latrocinia sustulerunt, et utrinque emporium praebentes validam pecuniarum reditu urbem habuerunt.

Postea Iones quoque magnam navium copiam sibi pararunt, Cyri temporibus, qui fuit primus Persarum rex, et Cambysis, ejus filii, marisque vicini, dum bellum Cyro faciunt, imperium ad aliquod tempus obtinuerunt. Et Polycrates, qui Cambysis tempore Sami tyrannus erat, classe pollens, cum alias insulas in suam potestatem redegit, tum etiam RUe-neam, quam subactam Apollini Delio consecravit. Ac Phocaenses, quum Massiliam conderent, Carthaginienses navali pugna vicerunt.

Horum enim maxima erat in rebus maritimis potentia. Veium tamen hau quoque classes, quae multis post Trojana tempora saeculis exstiterunt, triremibus quidem paucis usae, et adhuc quinquaginta potius remigum longis-que navibus videntur instructae fuisse, ut illis temporibus.

Pauloque ante Medicum bellum et Darei mortem, qui post Cambysem regnum Persarum obtinuit, major triremium copia fuit et tyrannis in Sicilia, et Corcyraeis; hae namque postremae ante Xerxis expeditionem classes memoratu dignae in Graecia exstiterunt.

.Eginetae enim et Athenienses, et ei qui forte alii, exiguas habuerunt classes, easque magnam partem navium quinquaginta remigum, atque id etiam sero ex quo Themistoclee persuasit Atheniensibus, adversus ASgi-netas bellum gerentibus, quum quidem simul etiam barbari adventus expectabatur, ut naves facerent, quibus etiam in navali proelio sunt usi, quae ne ipsae quidem adhuc omnino constratae erant.

Navales igitur res Graecorum, et vetustae, et recen-tiores, tales fuerunt. Qui tamen illis operam dederunt, ingentem potentiam sibi compararunt, tam ipso pecuniarum reditu, quam imperio in alios. Nam infesta navigantes classe insulas subigebant, et illi praecipue, qui agrum minus uberem habebant.